"Θα ξανάρθουμε και η γη θα τρέμει": Η διαρκής επιστροφή του Γκαίμπελς και η Καπιταλιστική Δημοκρατία
γράφει η Κατερίνα Μαργαρίτη,
Ο
χαρακτηρισμός "Γκαιμπελικές" πρακτικές που χρησιμοποιείται συχνά στις
αντιπαραθέσεις στο δημόσιο λόγο συνήθωςέχει την έννοια της συκοφαντίας.
Παρουσιάζεται σαν μια δραστηριότητα που αποκλίνει από τις υποτιθέμενες
αρχές των σύγχρονων αστικών δημοκρατιών, του δημοκρατικού διαλόγου και
της πολιτισμένης συζήτησης. Αυτή η ερμηνεία αποτελεί προφανώς μέρος μιας
γενικότερης οπτικής του σύγχρονου Καπιταλισμού που αντιπαραβάλει το
φασισμό σαν ένα τελείως διαφορετικό καθεστώς (θεωρίες περί
"ολοκληρωτισμού") που συμψηφίζεται με τον υπαρκτό σοσιαλισμό και
βρίσκεται στον αντίποδα της σύγχρονης δημοκρατίας.
Έτσι
ο Φασισμός δεν παρουσιάζεται σαν μια μορφή Καπιταλισμού όπως πραγματικά
είναι αλλά σαν μια μορφή τρέλας από το παρελθόν, έργο σχιζοφρενών
προσωπικοτήτων που η ήττα τους δικαιώνει τις αστικές δημοκρατίες (που
βέβαια στον καθημερινό λόγο περιγράφονται σαν "δημοκρατίες" γενικά ώστε
να είναι απαλλαγμένες από τα ταξικά συμφέροντα που εκπροσωπούν). Στην
πραγματικότητα όμως σκοτώνοντας και δαιμονοποιώντας τις πιο ακραίες
πλευρές (και τα ιστορικά πρόσωπα) του Φασισμού ο Καπιταλισμός όχι μόνο
διατήρησε αλλά και τελειοποίησε πολλές από τις "κατακτήσεις" των
Φασιστικών καθεστώτων. 'Ενα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα ήταν
αυτό της επικοινωνίας η (που είναι το ίδιο πράγμα) της προπαγάνδας. Και
εδώ κεντρικό ρόλο έχει η πολιτισμική αντεπανάσταση του Γιόζεφ Γκαίμπελς.
Μια
χιονισμένη μέρα του Φεβρουαρίου 1924, ένας νέος, αδύνατος μελαχρινός
άνδρας έκανε την εμφάνιση του στο μέγαρο Schutzenhaus στην πόλη Ράιντ
της Ρηνανίας. Στην αίθουσα επικρατούσε πολιτικός πυρετός, καθώς οι
ρήτορες του Γερμανικού Κομμουνιστικού Κόμματος (DKP) αγόρευαν με πάθος
και ένταση. Ο αδύνατος άνδρας με τα εκφραστικά μάτια και το φτηνό,
μάλλινο παλτό ανέβηκε στην έδρα και υπέβαλε κάποιες ερωτήσεις στους
ομιλητές. Μερικοί από το ακροατήριο γέλασαν. Ένας κομμουνιστής τού
επιτέθηκε, φωνάζοντας οργισμένος: «Εκμεταλλευτή της εργατικής τάξης,
καπιταλιστή!». Ατάραχος ο νεαρός άνδρας, άρπαξε ενστικτωδώς την ευκαιρία
που αναζητούσε.
Απευθύνθηκε
με κοφτή αλλά σταθερή φωνή προς τους επικριτές του και είπε: «Θα
παρακαλούσα τον κύριο που με αποκάλεσε δίχως ντροπή "εκμεταλλευτή και
καπιταλιστή", να έλθει στην έδρα και να αδειάσει το πορτοφόλι του. Τότε
θα δούμε ποιος από τους δύο μας έχει τα περισσότερα χρήματα».
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του έβγαλε το πορτοφόλι του και άδειασε τα
λιγοστά κέρματα που είχε στην έδρα. Ο κόσμος γέλασε, αλλά χάρισε τη
συμπάθεια του στον νεαρό. Έτσι άρχισε η πολιτική διαδρομή του Γιόζεφ
Γκαίμπελς, του «εγκεφάλου» του Γ' Ράιχ.
Μετά
από μια σύντομη περίοδο ένταξης στην "αριστερή" πτέρυγα του Ναζιστικού
Κόμματος, ο Γκαίμπελς προσεταιρίστηκε από τον -όπως τον κατηγορούσε
μέχρι τότε- μικροαστόΧίτλερ που αναγνώρισε το ταλέντο του ως
προπαγανδιστή και έσπευσε να τον αξιοποιήσει. Ανέβηκε ταχύτατα στην
κομματική ιεραρχία. Ένα από τα τότε στελέχη του κόμματος διηγείται : Στο
δρόμο για μια ομιλία σε μια συγκέντρωση με ρώτησε: - Σε τι είδους κοινό
θα μιλήσω, ποιον "δίσκο" να τοποθετήσω; Τον εθνικό, τον κοινωνικό ή τον
συναισθηματικό; Μας κοίταξε επιβλητικά και χαμογελώντας είπε: "Τους έχω
όλους στο τσεπάκι μου"».
Η
μέθοδος του Γκαίμπελς ήταν η πρόκληση και η κατοπινή παρουσίαση του
NSDAP ως κινήματος μαρτύρων. Έτσι π.χ. όταν απαγορεύτηκε το τοπικό NSDAP
από τον επικεφαλής της Αστυνομίας του Βερολίνου, επειδή ένας ιερέας
δέχθηκε άγριο ξυλοδαρμό από άνδρες της SA στις 4 Μαΐου 1927, ο Γκαίμπελς
φρόντισε να βρεθεί τις επόμενες μέρες σε αρκετά πρωτοσέλιδα εφημερίδων,
όπου παρουσίασε το εθνικοσοσιαλιστικό κίνημα ως θύμα της κρατικής
αυθαιρεσίας. Αφού κατόπιν ίδρυσε λέσχες σε όλη την πόλη,
καταστρατηγώντας με τον τρόπο αυτό την απαγόρευση της οργάνωσης, του
αφαιρέθηκε η ελευθερία λόγου στον χώρο του Βερολίνου.
πηγή: Praxis
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου