Κοινωνικά δίκαιο το μνημόνιο Τσίπρα;
Andrea Bonetti
Με την ψηφοφορία στη Βουλή της προηγούμενης Τετάρτης, δρομολογήθηκε και επίσημα η προώθηση του 3ου μνημονίου σφαγής του λαού. Την ώρα που πολλοί σκέφτονται πως η νέα κυβέρνηση είναι «μία απ' τα ίδια», η κυβερνητική προπαγάνδα για να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα προσπαθεί να εμφανίσει πως το νέο μνημόνιο είναι περισσότερο ήπιο, πως είναι κοινωνικά δίκαιο, γιατί για πρώτη φορά πληρώνουν και «οι έχοντες» και πως μέσα απ' την προωθούμενη αναδιάρθρωση του χρέους, για πρώτη φορά «υπάρχει μια προοπτική να βγει η χώρα από την κρίση».
Το πακέτο μέτρων που ψηφίστηκε την Τετάρτη είναι η πρώτη «δόση» των μέτρων, που συμφωνήθηκαν την περασμένη Κυριακή ανάμεσα στους Ευρωπαίους ηγέτες, του Αλ. Τσίπρα συμπεριλαμβανομένου, ως τα ελάχιστα προαπαιτούμενα για να αρχίσει η διαπραγμάτευση που θα οδηγήσει σε νέο δανεισμό, νέα μέτρα και το τελικό οριστικό μνημόνιο. Αυτό σημαίνει πως το τελικό μεγάλο πακέτο μέτρων του μνημόνιου Τσίπρα, θα είναι πολύ πιο δυσβάστακτο. Ουσιαστικά, με τα μέτρα που ψηφίστηκαν «έκλεισε» το προηγούμενη μνημόνιο και αποδεσμεύτηκαν τα 7 δισ. της προσωρινής χρηματοδότησης, το λεγόμενο δάνειο - «γέφυρα». Μπορούμε μόνο να φανταστούμε τι μέτρα θα περιλαμβάνει το τελικό 3ο πακέτο που θα συνοδεύει τα 85 δισ. του συνολικού δανεισμού. Ωστόσο, δεν χρειάζεται ούτε να μαντέψουμε τα νέα μέτρα, για να κρίνουμε την τελική συμφωνία. Αρκούν αυτά που ήδη γνωρίζουμε...
Η απάτη της κοινωνικής δικαιοσύνης
Η προσπάθεια εμφάνισης της συμφωνίας ως κοινωνικά δίκαιης, ή έστω ως κοινωνικά δικαιότερης, απ' τα προηγούμενα μνημόνια δεν αντέχει σε καμιά ουσιαστική κριτική.
Πρώτα και κύρια, η νέα συμφωνία δεν ξεκινά απ' το μηδέν. Αντίθετα, τα νέα βάρη έρχονται να προστεθούν στις τεράστιες απώλειες που καταγράφουν τα λαϊκά στρώματα την τελευταία 5ετία λόγω της κρίσης και των μνημονίων. Απώλειες που ξεπερνούν το 50% του βιοτικού επιπέδου, σε μισθούς, φόρους, μειώσεις στις συντάξεις, αυξήσεις στις εισφορές, αυξήσεις στο κόστος ζωής και συστηματική αποδόμηση των εργασιακών δικαιωμάτων. Ακόμα και μια - τελείως υποθετική - νέα συμφωνία που θα άφηνε την κατάσταση ως είχε, αυτό θα σήμαινε παγίωση της φτώχειας για τα λαϊκά στρώματα.
Ωστόσο, το μνημόνιο Τσίπρα, όχι απλά δεν οδηγεί σε βελτίωση της κατάστασης, σε ανάκτηση των απωλειών, αλλά αντίθετα επιδεινώνει δραστικά τη ζωή του λαού.
Η αύξηση των συντελεστών στον ΦΠΑ μεταφράζεται σε 2,4 δισ. επιπλέον φορολογία για τα λαϊκά στρώματα, που θα δουν σημαντικές αυξήσεις στα καθημερινά έξοδα, απ' τα τρόφιμα και τις μεταφορές, μέχρι τα φροντιστήρια, τα κομμωτήρια και τις κηδείες. Μόνο απ' τον ΦΠΑ, το μνημόνιο Τσίπρα κοστίζει σε μια τετραμελή λαϊκή οικογένεια, πάνω από 1.000 ευρώ το χρόνο.
Για τους φτωχούς αγρότες, η νέα συμφωνία οδηγεί σε πραγματική σφαγή, με εκτίναξη της άμεσης φορολογίας, κατάργηση της μειωμένης φορολογίας στο πετρέλαιο και στα αγροτικά εφόδια. Ουσιαστικά, οι φτωχοί αγρότες οδηγούνται σε βίαιη έξοδο απ' την αγροτική παραγωγή, ώστε να επιταχυνθεί η συγκέντρωση. Στην ίδια κατεύθυνση της συγκέντρωσης σπρώχνει και ο διπλασιασμός της προκαταβολής φόρου απ' τους αυτοαπασχολούμενους.
Στο Ασφαλιστικό, το μνημόνιο Τσίπρα, μεταφράζεται σε σημαντική αύξηση του εργάσιμου χρόνου μέσα απ' αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης, ενώ με την προώθηση της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος, οδηγεί σε δραστικές περικοπές των συντάξεων.
Το «επενδυτικό ταμείο» των 50 δισ. ευρώ, μεταφράζεται σε ένα «μπαράζ» ιδιωτικοποιήσεων σε λιμάνια, αεροδρόμια, δρόμους, στη ΔΕΗ και στις επιχειρήσεις ύδρευσης που θα οδηγήσει σε νέες μεγάλες επιβαρύνσεις για τα λαϊκά στρώματα. Συγχρόνως, η επίτευξη του στόχου των 50 δισ. ευρώ θα περάσει μέσα από την υποθήκευση του εγχώριου ορυκτού ενεργειακού πλούτου, του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, που πρακτικά «μοιράζεται» ανάμεσα στα ντόπια και ξένα ενεργειακά μονοπώλια που θα κερδίσουν τους διαγωνισμούς, απ' τη μια, και το ταμείο αποπληρωμής του χρέους, απ' την άλλη, αφήνοντας για τα λαϊκά στρώματα τα ατυχήματα και την περιβαλλοντική υποβάθμιση.
Το μνημόνιο Τσίπρα, πιστό στο δρόμο που χάραξαν όλα τα προηγούμενα, δεν αφήνει στο απυρόβλητο τις εργασιακές σχέσεις, που πρακτικά προγράφονται. Πίσω απ' τις γραμμές διαβάζει κανείς απελευθέρωση μαζικών απολύσεων και νέα χτυπήματα στην όποια προστασία της εργασίας έχει απομείνει.
Απέναντι σε αυτήν την αντιλαϊκή καταιγίδα, οι πολιτευτές του ΣΥΡΙΖΑ κάνουν λόγο για κοινωνική δικαιοσύνη λόγω «αναδιανομής». Ισχυρίζονται πως «για πρώτη φορά πληρώνουν οι έχοντες», αναφερόμενοι σε ορισμένα μέτρα που «θίγουν τους έχοντες». Ωστόσο, τα «γεγονότα είναι πεισματάρικα» και οι συγκεκριμένοι κυβερνητικοί ισχυρισμοί είναι πραγματικά για γέλια.
Η αύξηση του φόρου πολυτελούς διαβίωσης μεταφράζεται σε 50 εκ. ευρώ ετησίως, ενώ η αυξημένη φορολογία για τα εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ σε 250 εκ. ευρώ. Το συντριπτικό τμήμα δε αυτών των αυξημένων φόρων αφορά σε εισοδήματα από 30.000 έως 50.000 ευρώ ετησίως, που σίγουρα δεν αφορούν το μεγάλο κεφάλαιο και τον πραγματικό πλούτο. Αντίστοιχα, η αύξηση των φορολογικών συντελεστών για τα νομικά πρόσωπα στο 29%, αφορά τις επιχειρήσεις με κέρδη έως 50.000 ευρώ, δηλαδή τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Ο πραγματικός πλούτος και η πραγματική εξουσία, οι μονοπωλιακοί όμιλοι, παραμένουν αφορολόγητοι, αφού εξακολουθεί να παραμένει σε λειτουργία τόσο ολόκληρη η στεφάνη νόμιμης φοροαποφυγής των ομίλων, ενώ και τα όποια φορολογητέα κέρδη δεν θίγονται απ' το μνημόνιο Τσίπρα. Σε τελευταία ανάλυση, τα φορολογικά μέτρα λειτουργούν υπέρ των ομίλων, αφού επιβαρύνουν δυσβάστακτα τις μικρές επιχειρήσεις και τους αυτοαπασχολούμενους, επιταχύνοντας τη συγκέντρωση της παραγωγής στους ομίλους. Ακόμα όμως και αν τελείως καταχρηστικά χαρακτηρίζαμε όλα αυτά τα μέτρα ως μέτρα φορολογίας του κεφαλαίου, η επιβάρυνσή του θα «εκτοξευόταν...» στα 4 δισ. ευρώ το χρόνο, δηλαδή σε λιγότερο από 10% της συνολικής φορολογικής επιβάρυνσης των 50 δισ. με το υπόλοιπο 90% να βαραίνει τα συνήθη υποζύγια, τα λαϊκά στρώματα.
Η αντιλαϊκή προοπτική του νέου μνημονίου
Κεντρικό επιχείρημα της κυβέρνησης είναι πως η νέα συμφωνία έχει μικρότερα πρωτογενή πλεονάσματα, πως είναι «πιο χαλαρή δημοσιονομικά».
Πράγματι, τα πρωτογενή πλεονάσματα που προϋπολογίζονται για το 2015 και το 2016 με τη νέα συμφωνία είναι μικρότερα απ' αυτά της προηγούμενης συμφωνίας. Και πώς να μην ήταν, αφού η νέα εκδήλωση της κρίσης, που υπολογίζεται σε 3% το 2015 και σε 2% το 2016 καθιστούν εκ των πραγμάτων αδύνατη την επίτευξη υψηλών δημοσιονομικών πλεονασμάτων αυτή τη διετία. Γι' αυτό άλλωστε και η τακτική αυτή δεν είναι «αριστερή πρωτοτυπία». Κάθε μνημόνιο προέβλεπε μικρά πλεονάσματα για τη χρονιά που υπογραφόταν που αυξάνονταν σταδιακά τα επόμενα χρόνια. Το μνημόνιο Τσίπρα δεν αποτελεί εξαίρεση. Τα μικρά πλεονάσματα φέτος και του χρόνου μετατρέπονται σε ένα τεράστιο πλεόνασμα του 3,5% του ΑΕΠ το 2018 που θα πρέπει να διατηρηθεί για τις επόμενες δεκαετίες που θα τα πληρώνει ο λαός. Η επίτευξη αυτών των πρωτογενών πλεονασμάτων θα απαιτήσει νέα, πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα για το 2017 και στη συνέχεια. Γι' αυτό και το πακέτο των 8,5 δισ. ευρώ των μέτρων που έχουν ήδη συγκεκριμενοποιηθεί αφορά μόνο την τρέχουσα διετία. Τα χειρότερα έπονται.
Ωστόσο, το μνημόνιο Τσίπρα πρωτοτυπεί. Εισάγει για πρώτη φορά έναν μηχανισμό ημι-αυτόματης περικοπής δαπανών όταν οι δημοσιονομικοί στόχοι δεν πιάνονται. Ετσι, θωρακίζει τα τεράστια πρωτογενή πλεονάσματα των επόμενων δεκαετιών εξασφαλίζοντας πως αυτή τη φορά θα επιτευχθούν.
Φυσικά, υπάρχει και το εμπόριο ελπίδας. Λέει πως το δικό του μνημόνιο για πρώτη φορά «ανοίγει τη συζήτηση για απομείωση του χρέους» που μαζί με τις επενδύσεις, το περίφημο πακέτο των 35 δισ. ευρώ απ' την ΕΕ, μπορούν να αλλάξουν ουσιαστικά την κατάσταση προς όφελος του λαού.
Ομως, η συμφωνία που υπέγραψε ο Τσίπρας και ψήφισε η ελληνική Βουλή, αναφέρει ρητά πως «δεν θα γίνει κούρεμα του χρέους» και πως η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύεται να το αποπληρώσει, περιορίζοντας την όποια αναδιάρθρωση σε ένα «άπλωμα» των δανειακών υποχρεώσεων σε περισσότερα χρόνια. Ουσιαστικά, προσπαθούν να εμφανίσουν ως επιτυχία μια συμφωνία που μεταθέτει το χρέος στα παιδιά και στα εγγόνια μας, ένα χρέος το οποίο δεν δημιούργησε ο λαός και απ' το οποίο δεν ωφελήθηκε ο λαός.
Το περιβόητο αναπτυξιακό πακέτο των 35 δισ. ευρώ επίσης δεν έχει ως στόχο να λύσει κανένα πρόβλημα για τα λαϊκά στρώματα. Απ' τα 35 δισ. ευρώ, τα 20 δισ. ευρώ είναι ουσιαστικά το νέο πακέτο ΕΣΠΑ για την περίοδο 2014 - 2020. Πρόκειται για ένα χρηματοδοτικό πακέτο που, όπως και το προηγούμενο, θα αυξήσει τα κέρδη των μονοπωλιακών ομίλων της ελληνικής οικονομίας. Οι εργαζόμενοι δεν κέρδισαν απ' το προηγούμενο ΕΣΠΑ και είναι αυταπάτη να περιμένουν να κερδίσουν κάτι τώρα. Τα υπόλοιπα 15 δισ. ευρώ αφορούν σε επενδυτικά δάνεια προς την ελληνική οικονομία με την εγγύηση της Κομισιόν. Για να υπάρξουν πρέπει να βρεθούν επενδυτές για να δανειοδοτήσουν αντίστοιχα έργα.
Προϋπόθεση, όμως, για να γίνουν επενδύσεις και καπιταλιστική ανάπτυξη στην Ελλάδα, είναι η διασφάλιση ικανοποιητικής κερδοφορίας. Οι καπιταλιστές δεν επενδύουν «για την ψυχή της μάνας τους». Επενδύουν όταν οι μισθοί είναι χαμηλοί, το νομοθετικό πλαίσιο ευνοϊκό για τις δραστηριότητές τους, χωρίς «περιττά προσκόμματα» όπως δάση, παραλίες και περιβάλλον, όταν οι εργασιακές σχέσεις είναι «λάστιχο». Είναι αυταπάτη να περιμένει κανείς πως η καπιταλιστική ανάπτυξη θα είναι για όλους και γι' αυτό είναι αυταπάτη να περιμένει κανείς πως τα επενδυτικά πακέτα της ΕΕ μπορούν να οδηγήσουν στη λαϊκή ευημερία.
Καμιά πίστωση χρόνου!
Οι επευφημίες της ΕΕ και της άρχουσας τάξης για την προώθηση της συμφωνίας, το κοινό μέτωπο μιας μεγάλης πλειοψηφίας των αστικών κομμάτων που τη στήριξαν αποκαλύπτουν το αντιλαϊκό περιεχόμενο του μνημόνιου Τσίπρα.
Το νέο μνημόνιο, όπως όλα τα προηγούμενα, αποτελεί την καλύτερη δυνατή λύση για την άρχουσα τάξη. Φορτώνει στα λαϊκά στρώματα τα βάρη για να διασφαλίσει την κερδοφορία των μονοπωλίων της Ελλάδας και της ΕΕ και τα βάρη των ανισότιμων συμβιβασμών με πιο ισχυρά κέντρα όπως η Γερμανία. Οι πυκνές εξελίξεις των τελευταίων βδομάδων αποδεικνύουν πως η αναζήτηση φιλολαϊκών λύσεων μέσα στην ΕΕ και στην εξουσία των μονοπωλίων είναι αδιέξοδη. Ο λύκος και τα πρόβατα δεν μπορούν να «ζήσουν αρμονικά μεταξύ τους». Οσο και αν τα πρόβατα ψηφίζουν για ένα «φυτοφάγο» λύκο, αυτός θα συνεχίσει να τα τρώει... Μέχρι να τον βγάλουν έξω απ' το κάδρο.
Σήμερα, οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να παρασυρθούν, για μια ακόμα φορά, από νέες σειρήνες που υπόσχονται «μαγικές λύσεις» που χωρίς σύγκρουση θα «κάνουν τους λύκους φυτοφάγους». Πρέπει να ορθώσουν το ανάστημά τους απέναντι στον πραγματικό αντίπαλο, τους μονοπωλιακούς ομίλους, την εξουσία τους, την ΕΕ που τους στηρίζει. Να δυναμώσουν την αντίστασή τους απέναντι στη νέα συμφωνία. Μαχητικά, οργανωμένα, αποφασιστικά, μαζικά να ακυρώσουν την εφαρμογή της, να αντισταθούν στα νέα μέτρα που τσακίζουν τη ζωή τους. Σε κάθε χώρο δουλειάς, σε κάθε τόπο κατοικίας, να οργανωθούν στα ταξικά σωματεία, να απαιτήσουν την ανάκτηση των απωλειών των τελευταίων ετών, να κινηθούν με άξονα την ικανοποίηση των αναγκών τους. Οι καιροί ου μενετοί...
Του Γρηγόρη ΛΙΟΝΗ*
*Ο Γρηγόρης Λιονής είναι μέλος του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ του ΚΚΕ
Andrea Bonetti
Με την ψηφοφορία στη Βουλή της προηγούμενης Τετάρτης, δρομολογήθηκε και επίσημα η προώθηση του 3ου μνημονίου σφαγής του λαού. Την ώρα που πολλοί σκέφτονται πως η νέα κυβέρνηση είναι «μία απ' τα ίδια», η κυβερνητική προπαγάνδα για να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα προσπαθεί να εμφανίσει πως το νέο μνημόνιο είναι περισσότερο ήπιο, πως είναι κοινωνικά δίκαιο, γιατί για πρώτη φορά πληρώνουν και «οι έχοντες» και πως μέσα απ' την προωθούμενη αναδιάρθρωση του χρέους, για πρώτη φορά «υπάρχει μια προοπτική να βγει η χώρα από την κρίση».
Το πακέτο μέτρων που ψηφίστηκε την Τετάρτη είναι η πρώτη «δόση» των μέτρων, που συμφωνήθηκαν την περασμένη Κυριακή ανάμεσα στους Ευρωπαίους ηγέτες, του Αλ. Τσίπρα συμπεριλαμβανομένου, ως τα ελάχιστα προαπαιτούμενα για να αρχίσει η διαπραγμάτευση που θα οδηγήσει σε νέο δανεισμό, νέα μέτρα και το τελικό οριστικό μνημόνιο. Αυτό σημαίνει πως το τελικό μεγάλο πακέτο μέτρων του μνημόνιου Τσίπρα, θα είναι πολύ πιο δυσβάστακτο. Ουσιαστικά, με τα μέτρα που ψηφίστηκαν «έκλεισε» το προηγούμενη μνημόνιο και αποδεσμεύτηκαν τα 7 δισ. της προσωρινής χρηματοδότησης, το λεγόμενο δάνειο - «γέφυρα». Μπορούμε μόνο να φανταστούμε τι μέτρα θα περιλαμβάνει το τελικό 3ο πακέτο που θα συνοδεύει τα 85 δισ. του συνολικού δανεισμού. Ωστόσο, δεν χρειάζεται ούτε να μαντέψουμε τα νέα μέτρα, για να κρίνουμε την τελική συμφωνία. Αρκούν αυτά που ήδη γνωρίζουμε...
Η απάτη της κοινωνικής δικαιοσύνης
Η προσπάθεια εμφάνισης της συμφωνίας ως κοινωνικά δίκαιης, ή έστω ως κοινωνικά δικαιότερης, απ' τα προηγούμενα μνημόνια δεν αντέχει σε καμιά ουσιαστική κριτική.
Πρώτα και κύρια, η νέα συμφωνία δεν ξεκινά απ' το μηδέν. Αντίθετα, τα νέα βάρη έρχονται να προστεθούν στις τεράστιες απώλειες που καταγράφουν τα λαϊκά στρώματα την τελευταία 5ετία λόγω της κρίσης και των μνημονίων. Απώλειες που ξεπερνούν το 50% του βιοτικού επιπέδου, σε μισθούς, φόρους, μειώσεις στις συντάξεις, αυξήσεις στις εισφορές, αυξήσεις στο κόστος ζωής και συστηματική αποδόμηση των εργασιακών δικαιωμάτων. Ακόμα και μια - τελείως υποθετική - νέα συμφωνία που θα άφηνε την κατάσταση ως είχε, αυτό θα σήμαινε παγίωση της φτώχειας για τα λαϊκά στρώματα.
Ωστόσο, το μνημόνιο Τσίπρα, όχι απλά δεν οδηγεί σε βελτίωση της κατάστασης, σε ανάκτηση των απωλειών, αλλά αντίθετα επιδεινώνει δραστικά τη ζωή του λαού.
Η αύξηση των συντελεστών στον ΦΠΑ μεταφράζεται σε 2,4 δισ. επιπλέον φορολογία για τα λαϊκά στρώματα, που θα δουν σημαντικές αυξήσεις στα καθημερινά έξοδα, απ' τα τρόφιμα και τις μεταφορές, μέχρι τα φροντιστήρια, τα κομμωτήρια και τις κηδείες. Μόνο απ' τον ΦΠΑ, το μνημόνιο Τσίπρα κοστίζει σε μια τετραμελή λαϊκή οικογένεια, πάνω από 1.000 ευρώ το χρόνο.
Για τους φτωχούς αγρότες, η νέα συμφωνία οδηγεί σε πραγματική σφαγή, με εκτίναξη της άμεσης φορολογίας, κατάργηση της μειωμένης φορολογίας στο πετρέλαιο και στα αγροτικά εφόδια. Ουσιαστικά, οι φτωχοί αγρότες οδηγούνται σε βίαιη έξοδο απ' την αγροτική παραγωγή, ώστε να επιταχυνθεί η συγκέντρωση. Στην ίδια κατεύθυνση της συγκέντρωσης σπρώχνει και ο διπλασιασμός της προκαταβολής φόρου απ' τους αυτοαπασχολούμενους.
Στο Ασφαλιστικό, το μνημόνιο Τσίπρα, μεταφράζεται σε σημαντική αύξηση του εργάσιμου χρόνου μέσα απ' αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης, ενώ με την προώθηση της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος, οδηγεί σε δραστικές περικοπές των συντάξεων.
Το «επενδυτικό ταμείο» των 50 δισ. ευρώ, μεταφράζεται σε ένα «μπαράζ» ιδιωτικοποιήσεων σε λιμάνια, αεροδρόμια, δρόμους, στη ΔΕΗ και στις επιχειρήσεις ύδρευσης που θα οδηγήσει σε νέες μεγάλες επιβαρύνσεις για τα λαϊκά στρώματα. Συγχρόνως, η επίτευξη του στόχου των 50 δισ. ευρώ θα περάσει μέσα από την υποθήκευση του εγχώριου ορυκτού ενεργειακού πλούτου, του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, που πρακτικά «μοιράζεται» ανάμεσα στα ντόπια και ξένα ενεργειακά μονοπώλια που θα κερδίσουν τους διαγωνισμούς, απ' τη μια, και το ταμείο αποπληρωμής του χρέους, απ' την άλλη, αφήνοντας για τα λαϊκά στρώματα τα ατυχήματα και την περιβαλλοντική υποβάθμιση.
Το μνημόνιο Τσίπρα, πιστό στο δρόμο που χάραξαν όλα τα προηγούμενα, δεν αφήνει στο απυρόβλητο τις εργασιακές σχέσεις, που πρακτικά προγράφονται. Πίσω απ' τις γραμμές διαβάζει κανείς απελευθέρωση μαζικών απολύσεων και νέα χτυπήματα στην όποια προστασία της εργασίας έχει απομείνει.
Απέναντι σε αυτήν την αντιλαϊκή καταιγίδα, οι πολιτευτές του ΣΥΡΙΖΑ κάνουν λόγο για κοινωνική δικαιοσύνη λόγω «αναδιανομής». Ισχυρίζονται πως «για πρώτη φορά πληρώνουν οι έχοντες», αναφερόμενοι σε ορισμένα μέτρα που «θίγουν τους έχοντες». Ωστόσο, τα «γεγονότα είναι πεισματάρικα» και οι συγκεκριμένοι κυβερνητικοί ισχυρισμοί είναι πραγματικά για γέλια.
Η αύξηση του φόρου πολυτελούς διαβίωσης μεταφράζεται σε 50 εκ. ευρώ ετησίως, ενώ η αυξημένη φορολογία για τα εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ σε 250 εκ. ευρώ. Το συντριπτικό τμήμα δε αυτών των αυξημένων φόρων αφορά σε εισοδήματα από 30.000 έως 50.000 ευρώ ετησίως, που σίγουρα δεν αφορούν το μεγάλο κεφάλαιο και τον πραγματικό πλούτο. Αντίστοιχα, η αύξηση των φορολογικών συντελεστών για τα νομικά πρόσωπα στο 29%, αφορά τις επιχειρήσεις με κέρδη έως 50.000 ευρώ, δηλαδή τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Ο πραγματικός πλούτος και η πραγματική εξουσία, οι μονοπωλιακοί όμιλοι, παραμένουν αφορολόγητοι, αφού εξακολουθεί να παραμένει σε λειτουργία τόσο ολόκληρη η στεφάνη νόμιμης φοροαποφυγής των ομίλων, ενώ και τα όποια φορολογητέα κέρδη δεν θίγονται απ' το μνημόνιο Τσίπρα. Σε τελευταία ανάλυση, τα φορολογικά μέτρα λειτουργούν υπέρ των ομίλων, αφού επιβαρύνουν δυσβάστακτα τις μικρές επιχειρήσεις και τους αυτοαπασχολούμενους, επιταχύνοντας τη συγκέντρωση της παραγωγής στους ομίλους. Ακόμα όμως και αν τελείως καταχρηστικά χαρακτηρίζαμε όλα αυτά τα μέτρα ως μέτρα φορολογίας του κεφαλαίου, η επιβάρυνσή του θα «εκτοξευόταν...» στα 4 δισ. ευρώ το χρόνο, δηλαδή σε λιγότερο από 10% της συνολικής φορολογικής επιβάρυνσης των 50 δισ. με το υπόλοιπο 90% να βαραίνει τα συνήθη υποζύγια, τα λαϊκά στρώματα.
Η αντιλαϊκή προοπτική του νέου μνημονίου
Κεντρικό επιχείρημα της κυβέρνησης είναι πως η νέα συμφωνία έχει μικρότερα πρωτογενή πλεονάσματα, πως είναι «πιο χαλαρή δημοσιονομικά».
Πράγματι, τα πρωτογενή πλεονάσματα που προϋπολογίζονται για το 2015 και το 2016 με τη νέα συμφωνία είναι μικρότερα απ' αυτά της προηγούμενης συμφωνίας. Και πώς να μην ήταν, αφού η νέα εκδήλωση της κρίσης, που υπολογίζεται σε 3% το 2015 και σε 2% το 2016 καθιστούν εκ των πραγμάτων αδύνατη την επίτευξη υψηλών δημοσιονομικών πλεονασμάτων αυτή τη διετία. Γι' αυτό άλλωστε και η τακτική αυτή δεν είναι «αριστερή πρωτοτυπία». Κάθε μνημόνιο προέβλεπε μικρά πλεονάσματα για τη χρονιά που υπογραφόταν που αυξάνονταν σταδιακά τα επόμενα χρόνια. Το μνημόνιο Τσίπρα δεν αποτελεί εξαίρεση. Τα μικρά πλεονάσματα φέτος και του χρόνου μετατρέπονται σε ένα τεράστιο πλεόνασμα του 3,5% του ΑΕΠ το 2018 που θα πρέπει να διατηρηθεί για τις επόμενες δεκαετίες που θα τα πληρώνει ο λαός. Η επίτευξη αυτών των πρωτογενών πλεονασμάτων θα απαιτήσει νέα, πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα για το 2017 και στη συνέχεια. Γι' αυτό και το πακέτο των 8,5 δισ. ευρώ των μέτρων που έχουν ήδη συγκεκριμενοποιηθεί αφορά μόνο την τρέχουσα διετία. Τα χειρότερα έπονται.
Ωστόσο, το μνημόνιο Τσίπρα πρωτοτυπεί. Εισάγει για πρώτη φορά έναν μηχανισμό ημι-αυτόματης περικοπής δαπανών όταν οι δημοσιονομικοί στόχοι δεν πιάνονται. Ετσι, θωρακίζει τα τεράστια πρωτογενή πλεονάσματα των επόμενων δεκαετιών εξασφαλίζοντας πως αυτή τη φορά θα επιτευχθούν.
Φυσικά, υπάρχει και το εμπόριο ελπίδας. Λέει πως το δικό του μνημόνιο για πρώτη φορά «ανοίγει τη συζήτηση για απομείωση του χρέους» που μαζί με τις επενδύσεις, το περίφημο πακέτο των 35 δισ. ευρώ απ' την ΕΕ, μπορούν να αλλάξουν ουσιαστικά την κατάσταση προς όφελος του λαού.
Ομως, η συμφωνία που υπέγραψε ο Τσίπρας και ψήφισε η ελληνική Βουλή, αναφέρει ρητά πως «δεν θα γίνει κούρεμα του χρέους» και πως η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύεται να το αποπληρώσει, περιορίζοντας την όποια αναδιάρθρωση σε ένα «άπλωμα» των δανειακών υποχρεώσεων σε περισσότερα χρόνια. Ουσιαστικά, προσπαθούν να εμφανίσουν ως επιτυχία μια συμφωνία που μεταθέτει το χρέος στα παιδιά και στα εγγόνια μας, ένα χρέος το οποίο δεν δημιούργησε ο λαός και απ' το οποίο δεν ωφελήθηκε ο λαός.
Το περιβόητο αναπτυξιακό πακέτο των 35 δισ. ευρώ επίσης δεν έχει ως στόχο να λύσει κανένα πρόβλημα για τα λαϊκά στρώματα. Απ' τα 35 δισ. ευρώ, τα 20 δισ. ευρώ είναι ουσιαστικά το νέο πακέτο ΕΣΠΑ για την περίοδο 2014 - 2020. Πρόκειται για ένα χρηματοδοτικό πακέτο που, όπως και το προηγούμενο, θα αυξήσει τα κέρδη των μονοπωλιακών ομίλων της ελληνικής οικονομίας. Οι εργαζόμενοι δεν κέρδισαν απ' το προηγούμενο ΕΣΠΑ και είναι αυταπάτη να περιμένουν να κερδίσουν κάτι τώρα. Τα υπόλοιπα 15 δισ. ευρώ αφορούν σε επενδυτικά δάνεια προς την ελληνική οικονομία με την εγγύηση της Κομισιόν. Για να υπάρξουν πρέπει να βρεθούν επενδυτές για να δανειοδοτήσουν αντίστοιχα έργα.
Προϋπόθεση, όμως, για να γίνουν επενδύσεις και καπιταλιστική ανάπτυξη στην Ελλάδα, είναι η διασφάλιση ικανοποιητικής κερδοφορίας. Οι καπιταλιστές δεν επενδύουν «για την ψυχή της μάνας τους». Επενδύουν όταν οι μισθοί είναι χαμηλοί, το νομοθετικό πλαίσιο ευνοϊκό για τις δραστηριότητές τους, χωρίς «περιττά προσκόμματα» όπως δάση, παραλίες και περιβάλλον, όταν οι εργασιακές σχέσεις είναι «λάστιχο». Είναι αυταπάτη να περιμένει κανείς πως η καπιταλιστική ανάπτυξη θα είναι για όλους και γι' αυτό είναι αυταπάτη να περιμένει κανείς πως τα επενδυτικά πακέτα της ΕΕ μπορούν να οδηγήσουν στη λαϊκή ευημερία.
Καμιά πίστωση χρόνου!
Οι επευφημίες της ΕΕ και της άρχουσας τάξης για την προώθηση της συμφωνίας, το κοινό μέτωπο μιας μεγάλης πλειοψηφίας των αστικών κομμάτων που τη στήριξαν αποκαλύπτουν το αντιλαϊκό περιεχόμενο του μνημόνιου Τσίπρα.
Το νέο μνημόνιο, όπως όλα τα προηγούμενα, αποτελεί την καλύτερη δυνατή λύση για την άρχουσα τάξη. Φορτώνει στα λαϊκά στρώματα τα βάρη για να διασφαλίσει την κερδοφορία των μονοπωλίων της Ελλάδας και της ΕΕ και τα βάρη των ανισότιμων συμβιβασμών με πιο ισχυρά κέντρα όπως η Γερμανία. Οι πυκνές εξελίξεις των τελευταίων βδομάδων αποδεικνύουν πως η αναζήτηση φιλολαϊκών λύσεων μέσα στην ΕΕ και στην εξουσία των μονοπωλίων είναι αδιέξοδη. Ο λύκος και τα πρόβατα δεν μπορούν να «ζήσουν αρμονικά μεταξύ τους». Οσο και αν τα πρόβατα ψηφίζουν για ένα «φυτοφάγο» λύκο, αυτός θα συνεχίσει να τα τρώει... Μέχρι να τον βγάλουν έξω απ' το κάδρο.
Σήμερα, οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να παρασυρθούν, για μια ακόμα φορά, από νέες σειρήνες που υπόσχονται «μαγικές λύσεις» που χωρίς σύγκρουση θα «κάνουν τους λύκους φυτοφάγους». Πρέπει να ορθώσουν το ανάστημά τους απέναντι στον πραγματικό αντίπαλο, τους μονοπωλιακούς ομίλους, την εξουσία τους, την ΕΕ που τους στηρίζει. Να δυναμώσουν την αντίστασή τους απέναντι στη νέα συμφωνία. Μαχητικά, οργανωμένα, αποφασιστικά, μαζικά να ακυρώσουν την εφαρμογή της, να αντισταθούν στα νέα μέτρα που τσακίζουν τη ζωή τους. Σε κάθε χώρο δουλειάς, σε κάθε τόπο κατοικίας, να οργανωθούν στα ταξικά σωματεία, να απαιτήσουν την ανάκτηση των απωλειών των τελευταίων ετών, να κινηθούν με άξονα την ικανοποίηση των αναγκών τους. Οι καιροί ου μενετοί...
Του Γρηγόρη ΛΙΟΝΗ*
*Ο Γρηγόρης Λιονής είναι μέλος του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ του ΚΚΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου