Η μεγάλη απεργία λιμενεργατών και μυλεργατών στην Καλαμάτα

Η μεγάλη απεργία λιμενεργατών και μυλεργατών στην Καλαμάτα

Τετάρτη 9 Μάη 1934. Η απεργία στην Καλαμάτα πνίγεται στο αίμα. Νεκροί είναι οι: Μαραγκουδάκης Αντώνης, Σπάλας Ανδρέας, Μπλίκος Παναγιώτης, Κολιτσιδάκης Ιωάννης, Γιατσερινός Βασίλης, Καπετανέας Βασίλης.
Πέμπτη 10 Μάη 1934. Ο «Ριζοσπάστης» κυκλοφορεί με τίτλο «Ο Τσαλδάρης ματοκύλησε τους εργάτες Καλαμάτας, κάτω η δολοφόνα κυβέρνηση των αλευροβιομηχάνων».
Ο λόγος που ξεσηκώθηκαν οι εργάτες, είναι ένα σιλό που οι αλευροβιομήχανοι εγκατέστησαν στο λιμάνι, για να ξεφορτώνει απευθείας στους αλευρόμυλους. Η χρησιμοποίησή του σήμαινε ότι οι μισοί περίπου λιμενεργάτες θα έχαναν τη δουλειά τους, ενώ από την πλευρά του κράτους και της εργοδοσίας δεν υπήρχε καμιά μέριμνα για την προστασία όσων θα έμεναν χωρίς μεροκάματο.
Τετάρτη 9 Μάη 1934. Ξημερώματα, το σιτοφόρο βαπόρι «Λίμνη» μπαίνει στο λιμάνι και πλευρίζει στον απορροφητήρα του μύλου «Ευαγγελίστρια». Οι λιμενεργάτες συγκεντρώνονται στο λιμάνι με επικεφαλής την απεργιακή τους επιτροπή (...) Δύο λόχοι στρατού με πολυβόλα και όλη η έφιππη χωροφυλακή βρίσκονται στο λιμάνι.
Ο υπολοχαγός Στεφανάκος φυτεύει μια σφαίρα στο κορμί του ξαδέρφου του, λιμενεργάτη Στεφανάκου.
Οι εργάτες βγάζουν τα πτώματα των σκοτωμένων από τη θάλασσα (...) Βάζουν τα πτώματα πάνω σε μία σκάλα (...) με κόκκινες και μαύρες σημαίες από τα τσεμπέρια των γυναικών ξεκινούν για την πόλη. Τραγουδούν το πένθιμο εμβατήριο «πέσατε θύματα αδέρφια εσείς...».
Οι εργάτες καλούν τους φαντάρους να πετάξουν τα τουφέκια. Δύο φαντάροι έτοιμοι να πετάξουν τα τουφέκια συλλαμβάνονται. Μπροστά σε αυτή την κατάσταση, ο αξιωματικός διατάζει «πυρ».
Ταυτόχρονα, άλλη διαδήλωση με πάνω από 500 άνδρες και γυναικόπαιδα φέρνουν πάνω σε ξυλοκρέβατο δύο σκοτωμένους από την παραλία. Ενας λοχίας πετάει το όπλο του και περνά με το μέρος των διαδηλωτών.

Ενα από τα ταμπλό που παρουσιάστηκαν στην εκδήλωση

Στη μία τα πολυβόλα, τα εφ όπλου λόγχη τουφέκια, ο στρατός, η έφιππη και πεζή χωροφυλακή. Από την άλλη πλευρά, γυναικόπαιδα και εργάτες με κόκκινες και μαύρες σημαίες.
Το υπουργείο Στρατιωτικών διατάζει να πάει στρατός στην Καλαμάτα από το Ναύπλιο και την Τρίπολη. Κηρύσσεται στρατιωτικός νόμος.
Εκείνες τις μέρες, ο «Ριζοσπάστης» γίνεται κυριολεκτικά ανάρπαστος. Εξαντλούνται όλα τα φύλλα. Οι εργάτες γυρίζουν ο ένας απ' τον άλλο για να τον διαβάσουν. Τα συνθήματα του «Ρίζου» γίνονται και συνθήματα ολόκληρης της μάζας.
Η εφημερίδα «Εστία» καλεί το κράτος να χτυπήσει «τους παράγοντας εκείνους, οι οποίοι δημιουργούν τον κομμουνισμόν, οι οποίοι διαιρούν τον Ελληνικό Λαό, οι οποίοι ευρύνουν τα μεταξύ των κοινωνικών τάξεων χάσματα, οι οποίοι δηλητηριάζουν τας ψυχάς των εργατών, των στρατιωτών, των νέων, οι οποίοι εκμεταλλεύονται διά τους αισχρούς των σκοπούς την υφισταμένην βεβαίως δυστυχία».
Στον «Ριζοσπάστη» φτάνει το ακόλουθο τηλεγράφημα: «Ελληνες εργάτες Νέας Υόρκης συνελθόντες σε συλλαλητήριο διαμαρτυρόμαστε προς την ελληνική πρεσβεία και προς την ελληνική κυβέρνηση για τας σφαγάς των εργατών Καλαμών. Εκφράζομεν μέσω του "Ριζοσπάστη" την αλληλεγγύη των Ελλήνων εργατών της Αμερικής προς τους απεργούς Καλαμών και συλλυπητήρια προς τις οικογένειες των θυμάτων».

***

Βράδυ Δευτέρας 21 Δεκέμβρη 2015. Στο αμφιθέατρο του Εργατικού Κέντρου Καλαμάτας, μια ομάδα νέων παιδιών παρουσιάζει μια μουσικοθεατρική παράσταση για τα γεγονότα της μεγάλης απεργίας των λιμενεργατών και μυλεργατών της Καλαμάτας. Η παρουσίαση έγινε στα πλαίσια της εκδήλωσης που διοργάνωσε η ΤΕ Μεσσηνίας του ΚΚΕ, με αφορμή τα 97 χρόνια του ΚΚΕ. Ο «Ριζοσπάστης» ήταν εκεί. Οπως και τις μέρες της μεγάλης απεργίας...

Από τη μουσικοθεατρική παράσταση που βασίστηκε στα ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη» για τη μεγάλη απεργία του 1934