Αναζητώντας τη χαμένη ευκαιρία

Αναζητώντας τη χαμένη ευκαιρία

Ένα από τα "λογοτεχνικά είδη" που βρίσκονται σε άνθηση το τελευταίο διάστημα, είναι τα πολιτικά άρλεκιν πληγωμένων Συριζαίων, που γράφουν για την "προδομένη μεταρρύθμιση" και τη μεγάλη ευκαιρία που χάθηκε για το λαϊκό κίνημα. Στα βιβλία αυτά δεν υπάρχει βασικά ίχνος αυτοκριτικής κι ειλικρινούς μεταμέλειας για τις αυταπάτες που έτρεφαν (;) και πάντως σίγουρα καλλιεργούσαν οι συγγραφείς τους, παρά μόνο σενάρια που εξηγούν τι πήγε λάθος -στην πορεία πάντα κι όχι εξαρχής- και τι στράβωσε στις λεπτομέρειες. Που συνήθως είναι ο παραγκωνισμός του πρωταγωνιστή (η περίπτωση του Μηλιού) ή ότι δεν εισακούστηκαν οι εισηγήσεις τους κι οι σοφές προειδοποιήσεις τους.

Σαν τους καφενόβιους ραδιοφωνατζήδες, που σε φτιάχνουν για την ομαδάρα, τον άχαστο θρίαμβό της, κι όταν έρχεται η συντριβή, δε νιώθουν εκτεθειμένοι κι αφερέγγυοι, την ανάγκη να απολογηθούν κάπως, αλλά βρίσκουν ένα άλλοθι να κρυφτούν, χαρίζοντας ταυτόχρονα παρηγοριά στον άρρωστο οπαδό. Γιατί αν είχαμε κάνει αυτή την κρίσιμη κίνηση ή εκείνη την κομβική αλλαγή, αν είχαμε αποφύγει το μοιραίο λάθος, πχ κάποιο κόρνερ ή πλάγιο άουτ, η πλάστιγγα θα είχε γείρει προς το μέρος μας, σήμερα θα μιλούσαμε με άλλους όρους, θα 'σαν όλα αληθινά και ο ουρανός πιο γαλανός, αλλά το βάθος του πάντα κόκκινο.
Κάτι σαν προύστηδες στην αναζήτηση της μεγάλης χαμένης ευκαιρίας.

Ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα του είδους πέτυχα σε ένα σύνδεσμο από το τελευταίο φύλλο της Κόντρα, που παρέπεμπε στην παρουσίαση του  βιβλίου "πρώτη φορά Αριστερά" από την (που είσαι Μπέρτολντ που έδειχνες πως θα γινόμουν άλλη) Νάντια Βαλαβάνη. Το βιβλίο περιλαμβάνει τρία δοκίμια: του Τάσου Παππά, που αναριωτιέται λογοτεχνικά πώς το απόφθεγμα του Βενσάν "προτιμώ μια Αριστερά να κάνει αυτό που μπορεί, παρά μια Δεξιά να κάνει αυτό που θέλει" μετατράπηκε στην πράξη στο: "αυτό που μπορεί η Αριστερά είναι αυτό που θέλει η Δεξιά". (Είδες ρε γαμώτο...) Του Μηλιού που μιλάει για το φαινόμενο Σύριζα και τις πέντε εποχές του, το πνεύμα της Γένοβας, τη χρυσή αντιμνημονιακή εποχή, την κατηφόρα της προσαρμογής, τα μοιραία λάθη (κι ανάμεσά τους φυσικά ο παραγκωνισμός του από το Δραγασάκη). Κι ένα τρίτο των Παπαστάμου και Προδρομίτη για τις ομιλίες του Τσίπρα και την κοινωνική ψυχολογία.

Η ίδια η Βαλαβάνη αναγκάζεται να κάνει αυτό που απεχθάνεται περισσότερο σε μια παρουσίαση και να πάρει θέση, για να μας βεβαιώσει πως η γνωστή σε όλους μας κατάληξη του Σύριζα (μα γιατί δεν περιμένετε λίγο, να δούμε πού το πάει...) κάθε άλλο παρά προδιαγεγραμμένη ήταν. Και πως ο Σύριζα του Αλαβάνου το 04΄, ήταν μια συμμαχία της ριζοσπαστικής (κι όχι της ανανεωτικής) αριστεράς και γενικώς τα έσπαγε. Ο Σύριζα μας πέθανε (το μας εδώ είναι αντικείμενο), ζήτω ο νέος Σύριζα. Μπρος για τα ίδια λάθη, με νέο, βελτιωμένο στιλ.

Ακόμα πιο ενωτικό συμβολισμό είχε η ταυτόχρονη προδημοσίευση ενός αποσπάσματος από την εισαγωγή του βιβλίου των Λάσκου και Παπαδάτου-Αναγνωστόπουλου, από τις εκδόσεις ΚΨΜ (με σαφή προσανατολισμό προς το Ναρ), στην εφημερίδα Πριν (Ναρ), και τις ιστοσελίδες Κ-Lab (δεξιό Ναρ), YaBasta, Red Notebook (Σύριζα). Από το οποίο μαθαίνουμε πως με την ανάδειξη του Σύριζα στην κυβέρνηση φαινόταν να ξεπερνιέται το τραύμα της ήττας του 1949· αυτό που αποδείχτηκε ανυπέρβλητο, ωστόσο, ήταν το τραύμα του 1989 - ο ρεαλισμός του Δεν Υπάρχει Εναλλακτική. Όχι μόνο, και σίγουρα όχι κυρίως, με ιδεολογικούς όρους. Αλλά γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ υποτίμησε τη σημασία της οικοδόμησης μιας κοινωνικής αντιεξουσίας που θα στήριζε ένα εγχείρημα ρήξης, μέσα σε ένα εχθρικό περιβάλλον που την καθιστούσε αναπόφευκτη.
Κατάλαβες, σφε αναγνώστη. Αν δεν το είχε υποτιμήσει όμως αυτό ο Σύριζα, θα είχαμε μια κοινωνική αντιεξουσία τώρα, και θα οικοδομούσαμε σοσιαλισμό, κατά πάσα πιθανότητα. Ο Λάσκος κι αν εγέρασε...

Κλείνουμε τη σχετική ενότητα όχι με άλλο ένα βιβλίο (ούτε με ένα άλλο βιβλίο, αν και ψοφάει για τέτοια λογοπαίγνια ο χώρος), αλλά με την εισήγηση του Ναρίτη Δραγανίγου σε μια εκδήλωση μιας τάσης της Ανταρσυα, που αφιερώνει το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της στη ΛαΕ και την αποδόμηση των θέσεών της, που είναι τόσο εύκολο, σα να κλέβεις Ανταρσυα. Έλα όμως που ένα μεγάλο κομμάτι των μελών σου εξακολουθεί να κρυφοκοιτάζει προς τα εκεί και τρέφεται με το όπιο της αριστερής (ου μην και λαϊκής) ενότητας. Κι έτσι εξηγείται γιατί ένα κείμενο που μιλάει -πολύ σωστά- για την ανάγκη αποσυριζοποίησης της Αριστεράς, επιμένει τόσο πολύ, σχεδόν εξαντλητικά σε αυτό το σημείο, ώστε καταλαβαίνεις πως ο εχθρός (δηλ ο Σύριζα ή οι αυταπάτες για μια νέα, καλύτερη εκδοχή του) είναι εντός των πυλών.

Και δεν εννοώ απλά εντός της Ανταρσυα, που θεωρητικά δεν έχει πια Αραν κι Αρας που έφυγαν και πήγαν στη ΛαΕ, αλλά άφησαν πίσω τους πολλούς ομοϊδεάτες τους. Κι από αυτό δεν εξαιρείται ούτε και το ρεύμα του Δραγανίγου, αλλιώς δε θα είχε κανένα λόγο να επιμείνει τόσο πολύ σε κάτι τόσο αυτονόητο.

Ο Σύριζα μας πέθανε (το μας εδώ είναι αντικείμενο, κι ας αυτοπροσδιορίζεται ως επαναστατικό υποκείμενο) ζήτω ο νέος Σύριζα...

Σκέφτομαι και γράφω από το Μπρεζνιεφικό απολίθωμα