OSIRIS - REX Ξεκίνησε η αποστολή επιστροφής δείγματος από αστεροειδή

OSIRIS - REX

Ξεκίνησε η αποστολή επιστροφής δείγματος από αστεροειδή

Καλλιτεχνική απεικόνιση της λήψης δείγματος εδάφους του αστεροειδούς Μπενού, από το OSIRIX - REx

Στο δρόμο προς τον αστεροειδή Μπενού βρίσκεται η αποστολή OSIRIS - REx της NASA, που εκτοξεύτηκε επιτυχώς το απόγευμα της Πέμπτης (τοπική ώρα Φλόριντα), από το διαστημικό κέντρο του ακρωτηρίου Κανάβεραλ, με τη βοήθεια ενός πυραύλου «Ατλας V». Το σκάφος θα προσεγγίσει τον Μπενού και θα αρχίσει τη λεπτομερή χαρτογράφηση και μελέτη του, στο πλαίσιο προετοιμασίας για τη λήψη δείγματος εδάφους από την επιφάνειά του. Τον Ιούλη του 2020 θα πραγματοποιήσει ελιγμό, ώστε ο βραχίονας σχεδόν 4 μέτρων, που διαθέτει, να μπορέσει με ένα άγγιγμα της επιφάνειας διάρκειας 5 δευτερολέπτων, να συλλέξει γύρω στα 60 γραμμάρια από σκόνη και πετραδάκια. Στη συνέχεια, το OSIRIS - REx θα αποπειραθεί να επιστρέψει το δείγμα για εξέταση στη Γη, όπου θα φτάσει - καλώς εχόντων των πραγμάτων - το Σεπτέμβρη του 2023. Θα πρόκειται για το βαρύτερο δείγμα εδάφους άλλου ουράνιου σώματος που θα μεταφερθεί στη Γη, μετά από τα δείγματα σεληνιακού εδάφους που έφεραν οι αποστολές «Απόλλων» στη Σελήνη.
Ενα μη μολυσμένο δείγμα αστεροειδούς από γνωστή πηγή (όχι δηλαδή όπως τα υπολείμματα των μετεωριτών που δεν είναι βέβαιο από πού προήλθαν), θα επιτρέψει ακριβείς γεωλογικές και χημικές αναλύσεις, δίνοντας αποτελέσματα πολύ πέραν αυτών που μπορούν να επιτευχθούν από διαστημικά σκάφη σε τροχιά ή από τη μελέτη των μετεωριτών. Αστεροειδείς όπως ο Μπενού είναι υπολείμματα από το σχηματισμό του ηλιακού συστήματος πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Αρκετοί επιστήμονες υποψιάζονται ότι ίσως είχαν συμβολή στην ύπαρξη νερού και οργανικών μορίων στην πρώιμη Γη και σε άλλα πλανητικά σώματα.

Εκατοντάδες άνθρωποι παρακολουθούν την εκτόξευση του OSIRIS - REx, από παραλία κοντά στο διαστημικό κέντρο του ακρωτηρίου Κανάβεραλ

Ο Μπενού είναι ένας ανθρακούχος αστεροειδής, μεγέθους μικρού βουνού (διαμέτρου περίπου 500 μέτρων), που ανήκει στην ομάδα των κοντινών στη Γη ουράνιων αντικειμένων και η τροχιά του θα τον φέρει πολύ κοντά στον πλανήτη μας προς το τέλος του 22ου αιώνα. Η εγγύτητά του, ώστε να είναι εφικτή μια αποστολή επιστροφής δείγματος, σε συνδυασμό με τη χαμηλή εκκεντρότητα και κλίση του επιπέδου της τροχιάς του, ήταν ένας από τους λόγους που επιλέχθηκε ανάμεσα σε άλλους 7.000 υποψήφιους αστεροειδείς. Αλλος λόγος ήταν το μέγεθός του, καθώς αστεροειδείς μικρότερης διαμέτρου περιστρέφονται γύρω από τον άξονά τους πολύ γρήγορα και ο ρεγόλιθος της επιφάνειάς τους μπορεί εύκολα να εκτοξευτεί, θέτοντας σε κίνδυνο κάποιο σκάφος που θα πλησίαζε για να πάρει δείγμα. Ο τρίτος λόγος ήταν η χημική σύσταση του Μπενού. Οι πιο πρωτόγονοι αστεροειδείς, αυτοί που έχουν αλλάξει ελάχιστα από το σχηματισμό τους πριν από 4 δισ. χρόνια, είναι οι ανθρακούχοι. Περιέχουν οργανικά μόρια, πτητικές ενώσεις και αμινοξέα.
Μόνο 5 αστεροειδείς συγκέντρωναν όλα τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά. Απ' αυτούς επιλέχτηκε ο Μπενού, που κάνει μια περιφορά γύρω από τον Ηλιο κάθε 1,2 γήινα έτη και κάθε 6 χρόνια έρχεται σε απόσταση από τη Γη μικρότερη από δύο χιλιοστά της απόστασης της Γης από τον Ηλιο. Ο χρόνος περιστροφής του είναι 4,3 ώρες. Η γνώση των φυσικών και χημικών ιδιοτήτων του Μπενού θα μπορούσε να αξιοποιηθεί μελλοντικά για μέτρα που θα τον έκαναν να παρεκκλίνει από την πορεία του, αν διαπιστωνόταν έγκαιρα ότι έχει βρεθεί σε τροχιά σύγκρουσης με τη Γη.
Η διαστημοσυσκευή OSIRIS - REx θα κάνει μια περιφορά γύρω από τον Ηλιο και το φθινόπωρο του 2017 θα περάσει κοντά από τη Γη, για να αξιοποιήσει τη βαρύτητά της και να εκσφενδονιστεί προς τον Μπενού. Οταν τον πλησιάσει θα ενεργοποιήσει τους μικροπροωθητήρες της για να συγχρονίσει απόλυτα την ταχύτητά της με αυτόν. Το βάρους 2,1 τόνων (με τα καύσιμα) σκάφος, φέρει σειρά επιστημονικών οργάνων, κάμερες, ραντάρ, φασματοσκόπια και άλλα, που θα του επιτρέψουν τη λεπτομερή χαρτογράφηση και απομακρυσμένη γεωλογική και χημική ανάλυση του Μπενού, πριν κάνει τον επικίνδυνο ελιγμό για λήψη δείγματος εδάφους.

For PAO/Released Imagery Only:

Αριστερά η διαστημοσυσκευή OSIRIS - REx και δεξιά το κάλυμμα φορτίου του πυραύλου «Ατλας V», κατά τη φάση συναρμολόγησης

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγές: www.asteroidmission.org, www.nasa.gov, www.esa.int