Τα «ρεκόρ» του Τουρισμού...

Τα «ρεκόρ» του Τουρισμού...

Τα «ρεκόρ» που καταρρίπτονται το ένα μετά το άλλο, όσον αφορά τις αφίξεις τουριστών στη χώρα μας και τα έσοδα των επιχειρήσεων του κλάδου, συζήτησαν στην προχτεσινή τους συνάντηση ο πρωθυπουργός και ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), εκθειάζοντας την πρωταγωνιστική επίδραση του Τουρισμού στη συνολική προσπάθεια για ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.
Θετικές αποτιμήσεις, αισιόδοξες προβλέψεις και εκατέρωθεν εγκωμιαστικές αναφορές, λίγο πριν από την έναρξη της νέας τουριστικής σεζόν, αποτελούν τη μια πλευρά του νομίσματος, αυτήν που αφορά στο κεφάλαιο και στην κερδοφορία του. Η άλλη πλευρά, που παραμένει αθέατη, πίσω από τη λάμψη των ρεκόρ και τη βιτρίνα της πολυτέλειας στα τουριστικά θέρετρα, είναι οι συνθήκες δουλειάς και αμοιβής που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι στον κλάδο, την ώρα μάλιστα που οι διακοπές και ο τουρισμός έχουν γίνει άπιαστο όνειρο για τη μεγάλη πλειοψηφία του λαού.
«Οπως θυμάστε, είχαμε βάλει ένα στοίχημα με τον πρωθυπουργό σχετικά με τις αφίξεις του 2016, το οποίο με μεγάλη μας χαρά χάσαμε», δήλωσε μετά τη συνάντηση ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, Αν. Ανδρεάδης, υπενθυμίζοντας πως οι περσινές προβλέψεις για τις αφίξεις ξεπεράστηκαν από τα πραγματικά νούμερα.
Ομως, η όρεξη των μεγαλοξενοδόχων ανοίγει ...τρώγοντας και μάλιστα ανοίγει όλο και περισσότερο. Κάνοντας «ταμείο» για το 2016, ο ΣΕΤΕ έχει καταγράψει αφίξεις τουριστών που ξεπέρασαν τα 27,5 εκατομμύρια. Στις προβλέψεις του για το τρέχον έτος κάνει λόγο για 28 εκατ. συνολικές αφίξεις και έως 14,5 δισ. ευρώ έσοδα. Ακόμα πιο ψηλά έχει θέσει τον πήχη με ορίζοντα το 2021, με στόχο τα 35 εκατ. αφίξεις και τα 20 δισ. ευρώ έσοδα.

***

Οι στόχοι και η πολιτική της κυβέρνησης βρίσκονται σε πλήρη αντιστοιχία με τα επιχειρηματικά πλάνα των μεγαλοξενοδόχων και των άλλων ομίλων του Τουρισμού. «Ο Τουρισμός μπορεί να συμβάλει με επιπλέον μια μονάδα στο ΑΕΠ, βοηθώντας τη χώρα να πιάσει τους στόχους του προγράμματος», σημείωσε ο Αν. Ανδρεάδης. Από τη μεριά του, το Γραφείο Τύπου του πρωθυπουργού αναφέρθηκε στη «στενή συνεργασία των αρμόδιων δημόσιων φορέων και των τουριστικών επιχειρήσεων» με στόχο την «υλοποίηση αυτών των αναπτυξιακών δυνατοτήτων με ακόμη μεγαλύτερη συμβολή του τουριστικού κλάδου στο ΑΕΠ και στη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας».
Οσον αφορά τις θέσεις εργασίας που «προσφέρουν» οι ξενοδόχοι, η κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι, ιδιαίτερα στις τουριστικές περιοχές, είναι χαρακτηριστική. Οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας έχουν καταντήσει «άδειο πουκάμισο», αφού σε μια σειρά ξενοδοχεία και σε ολόκληρες περιοχές της χώρας δεν εφαρμόζονται. Μάλιστα, πληθαίνουν τα φαινόμενα αποχώρησης των ξενοδόχων από τις εργοδοτικές τους ενώσεις, προκειμένου να έχουν τα χέρια τους λυμένα από κάθε υποχρέωση να εφαρμόσουν κλαδικές ή τοπικές Συμβάσεις.
Εξάλλου, στον κλάδο του τουρισμού «ρεκόρ» καταγράφουν και οι ευέλικτες σχέσεις εργασίας. Συμβάσεις μιας μέρας, «έξτρα» εργαζόμενοι, διαλείπουσα εργασία και άλλες παρεμφερείς σχέσεις εργασίας δίνουν και παίρνουν, ενώ δίπλα στους εργαζόμενους σε κάθε ξενοδοχείο δουλεύουν άλλοι τόσοι κάτω από το πρόσχημα της «πρακτικής άσκησης», της «μαθητείας» και της «απόκτησης εργασιακής εμπειρίας».
Ετσι, οι μισθοί στον κλάδο δεν περιορίζονται απλά γύρω από τα 586 ευρώ, αλλά για ένα μεγάλο μέρος των εργαζομένων στα ξενοδοχεία, ειδικά στην κορύφωση της σεζόν, πέφτουν σε ακόμα πιο χαμηλά επίπεδα από αυτά που προβλέπει η ΕΓΣΣΕ. Πάνω εκεί στηρίζεται το «θαύμα» του Τουρισμού και κατ' επέκταση ο στόχος της ανάκαμψης, αφού «δυναμικοί» θεωρούνται οι κλάδοι όπου τα περιθώρια της κερδοφορίας για τους επενδυτές είναι μεγαλύτερα, με αύξηση της παραγωγικότητας και ένταση της εργασιακής εκμετάλλευσης.

***

Ανάμεσα σε μια χρονιά με ρεκόρ αφίξεων για τους ξενοδόχους και σε μια σεζόν που υπόσχεται ακόμα μεγαλύτερα κέρδη, οι εποχικοί εργαζόμενοι στους πιο τουριστικούς προορισμούς της χώρας έμειναν για μήνες απλήρωτοι. Ούτε οι εργοδότες εξόφλησαν έγκαιρα τα δεδουλευμένα της περσινής σεζόν ούτε όμως και ο ΟΑΕΔ τούς κατέβαλε στην ώρα του το επίδομα ανεργίας που δικαιούνται.
Εξάλλου, ο ΣΕΤΕ δεν κρύβεται πίσω από το δάχτυλό του αλλά επικροτεί ανοιχτά την αντεργατική πολιτική της σημερινής και των προηγούμενων κυβερνήσεων. Στο πρόσφατο τεύχος της έκδοσης «Ελληνικός Τουρισμός: Εξελίξεις και Προοπτικές» (Γενάρης 2017) το Ινστιτούτο του ΣΕΤΕ διαπιστώνει πως οι «δραστικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις» έχουν συμβάλει στην «αποκατάσταση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας» της χώρας, ξεχωρίζοντας μάλιστα ιδιαίτερα τη «ριζική μεταρρύθμιση του ελληνικού ασφαλιστικού συστήματος (ΕΑΣ) και του συστήματος Υγείας».
Το γεγονός ότι ένα μεγάλο ποσοστό εργαζομένων λαμβάνει μισθό μικρότερο από το κόστος μιας διανυκτέρευσης στα ξενοδοχεία του δεν είναι πρόβλημα για τον ΣΕΤΕ: Ο κλάδος έχει έσοδα που προέρχονται σε ποσοστό μεγαλύτερο του 90% από το εξωτερικό και μπορεί να περηφανεύεται ως «"εθνικός πρωταθλητής" στον αγώνα για μια εξωστρεφή ελληνική οικονομία»...