«Καζάνι που βράζει» με Ενεργειακά και Ασφάλεια σε πρώτο πλάνο

«Καζάνι που βράζει» με Ενεργειακά και Ασφάλεια σε πρώτο πλάνο

Πανέτοιμη η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ να εμπλακεί βαθύτερα στις ενδοϊμπεριαλιστικές κόντρες, παρασέρνοντας σε φονικά μονοπάτια το λαό μας

Copyright 2016 The Associated

Τα συμβόλαια για την κυπριακή ΑΟΖ έφεραν την «Exxon Mobil» για πρώτη φορά στην Ανατολική Μεσόγειο (φωτ. διυλιστήριο στη Μοντάνα των ΗΠΑ)

Νέες διαστάσεις αποκτούν συνεχώς οι σχεδιασμοί και ανταγωνισμοί των μονοπωλίων στην ευρύτερη «γειτονιά» μας, καθώς η Ανατολική Μεσόγειος συγκεντρώνει όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον ισχυρών ιμπεριαλιστικών κέντρων και επιχειρηματικών κολοσσών. Μεγαλώνουν οι κίνδυνοι που συνεπάγεται για τους λαούς η αυξανόμενη «κινητικότητα» σε οικονομικό, στρατιωτικό και γενικότερα γεωπολιτικό επίπεδο, ενώ η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ διαμηνύει σε όλους τους τόνους την ετοιμότητά της να εμπλακεί όλο και πιο ενεργά στις κόντρες που βαθαίνουν, επιδιώκοντας να ενισχύσει τη θέση από την οποία συμμετέχει στους ανταγωνισμούς με άλλες δυνάμεις, όπως η Τουρκία.
Ολα αυτά προχωρούν με φόντο τις συνολικότερες ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις που βαθαίνουν μεταξύ ΕΕ - ΗΠΑ - Ρωσίας και Κίνας, σε όλο το «τόξο» που εκτείνεται από την Ανατολική Ευρώπη και Μέση Ανατολή μέχρι τα Βαλκάνια και τη Βόρεια Αφρική, με δεδομένη και την πίεση που ασκεί η αναιμική ανάκαμψη ή και στασιμότητα στους ρυθμούς της καπιταλιστικής ανάπτυξης διεθνώς.

Καθοριστικές εξελίξεις στα Ενεργειακά

Μόνο τη βδομάδα που πέρασε, επιβεβαιώθηκαν μια σειρά από επενδυτικά σχέδια στον κρίσιμο κλάδο της Ενέργειας, που θα επιδράσουν στις εξελίξεις σε πολλά μέτωπα. Συγκρουόμενα συμφέροντα διαμορφώνουν έδαφος αφενός για να διασταυρωθούν ξίφη σε όλα τα επίπεδα, αφετέρου όμως και για να εξετάζονται νέες συνεργασίες. Πιο συγκεκριμένα:

• Οι υπουργοί Ενέργειας Ιταλίας, Ισραήλ, Ελλάδας και Κύπρου συναντήθηκαν με θέμα την προώθηση του «EAST MED» (αυτή τη φορά στο Τελ Αβίβ, υπογράφοντας και Κοινή Διακήρυξη για την προώθησή του), καταγράφοντας και έτσι την ορμή με την οποία η ελληνική κυβέρνηση δουλεύει για να διασφαλίσει το ντόπιο κεφάλαιο ικανοποιητικό μερίδιο από την «πίτα» της μεταφοράς και εκμετάλλευσης του των πηγών Ενέργειας της περιοχής.

Οι πρόσφατες επαφές Κοτζιά στις ΗΠΑ ανέδειξαν την προθυμία για βαθύτερη εμπλοκή στους αντιλαϊκούς ανταγωνισμούς (φωτ. με τον Αμερικανό ομόλογό του, Ρ. Τίλερσον)

Ο «EAST MED» είναι ο υποθαλάσσιος αγωγός συνολικού μήκους άνω των 2.000 χιλιομέτρων, που, εφόσον ολοκληρωθεί, θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την περιοχή μας στην Ευρώπη και θα αποτελεί το μεγαλύτερο δίκτυο του είδους του στον κόσμο. Ενδεικτικό των συμφερόντων με τα οποία συνδέεται είναι το ότι η Ιταλία σκοπεύει να το συμπεριλάβει στα θέματα που θα θέσει στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής του G7, το Μάη, στη Σικελία. Ενδεικτική ήταν και η τοποθέτηση της ΕΕ, που μέσω του αρμόδιου επιτρόπου δήλωσε πως το «στηρίζει ξεκάθαρα», αφού, όπως είπε, «θα έχει υψηλή αξία σε ό,τι αφορά την ασφάλεια της παροχής και τον στόχο της διαφοροποίησης» (σ.σ. ως προς τον ενεργειακό εφοδιασμό της Ευρώπης).

• Αναδείχτηκε ότι προχωρούν παράλληλα επικίνδυνα για τους λαούς παζάρια, φανερώνοντας και πόσο εύθραυστες είναι οι ενδοϊμπεριαλιστικές ισορροπίες, ακόμα και μεταξύ «εταίρων».

Χαρακτηριστική είναι η ειλικρίνεια με την οποία το Ισραήλ δηλώνει ότι η υποστήριξη του «EAST MED» δεν εμποδίζει την επιτάχυνση και άλλων σχεδίων. Ειδικά για την κατασκευή αγωγού που θα μεταφέρει αέριο στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας, ο υπουργός Εθνικών Υποδομών, Ενέργειας και Υδάτων του Ισραήλ, Γιουβάλ Στάινιτζ, δήλωσε πως από το φθινόπωρο είχε απανωτές επαφές με τον Τούρκο ομόλογό του, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, πως δεν αποκλείεται μέχρι το καλοκαίρι να ολοκληρωθεί μια συμφωνία Αγκυρας - Τελ Αβίβ.
Ο συγκεκριμένος αγωγός για να προχωρήσει πρέπει να περάσει από την κυπριακή επικράτεια. Ωστόσο, ο Ισραηλινός αξιωματούχος υποστήριξε - σύμφωνα με την εφημερίδα «Τζερούσαλεμ Ποστ» - ότι η κατασκευή του συγκεκριμένου αγωγού μπορεί να προχωρήσει χωρίς την έγκριση της Κύπρου (με την οποία κατά τ' άλλα το Ισραήλ δηλώνει ...στενός εταίρος), με το σκεπτικό ότι ο αγωγός θα διασχίζει την ΑΟΖ της χώρας και όχι τα εδαφικά της όρια. Τα διάφορα παζάρια αποκτούν προεκτάσεις σε θέματα κρίσιμα για τις ισορροπίες στην περιοχή. Δεν ήταν τυχαίες οι δηλώσεις του Ισραηλινού πρέσβη στην Αγκυρα, Εϊτάν Ναέχ, ότι «μια λύση του Κυπριακού θα κάνει τη ζωή όλων ευκολότερη», όπως και η ανάλυση (στην τουρκική εφημερίδα «Χουριέτ») με τίτλο «Θα μπορούσε το Ισραήλ να γίνει νέος παίκτης στις συνομιλίες για το Κυπριακό;». Εκεί σημειωνόταν ότι «οι συνομιλίες έχουν φτάσει σε ένα στάδιο στο οποίο εξωτερικοί παίκτες πρέπει να προχωρήσουν για να αποφευχθεί (μια) αποτυχία» αλλά και ότι οι Ελληνες και οι Ελληνοκύπριοι «θα μπορούσαν να γίνουν μέρος ενός συστήματος αμοιβαίου οφέλους (win-win) αν διέθεταν πολιτική βούληση για να λυθεί το Κυπριακό».

• Στην κυπριακή ΑΟΖ «στερέωσαν» την παρουσία τους μονοπωλιακοί κολοσσοί προσφέροντας γερό πάτημα για την άμεση όξυνση των ανταγωνισμών, μετά τις νέες υπογραφές που έπεσαν για έρευνες και γεωτρήσεις στα ενεργειακά «οικόπεδα» 6, 8 και 10.

Συγκεκριμένα, η κοινοπραξία που συγκροτούν θυγατρικές της αμερικανικής «Exxon Mobil Corporation» και της καταριανής «Qatar Petroleum» αναλαμβάνει δράση στο «οικόπεδο» 10, ξεκινώντας από τις αρχές του 2018, ενώ η ιταλική ΕΝΙ και η γαλλική TOTAL (που ήδη δραστηριοποιούνταν στην κυπριακή ΑΟΖ) αναλαμβάνουν δράση στο «6» και το «8». Είναι η πρώτη φορά που η «Exxon Mobil» έρχεται στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ παρούσα στη σχετική «τελετή» κρίθηκε σκόπιμο να είναι και η υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδια για θέματα ενεργειακής διπλωματίας, Ρόμπιν Ντάνιγκαν.

Αναμέτρηση ισχυρών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων

Πολλαπλά μηνύματα υπεράσπισης των δικών της συμφερόντων εκπέμπει βέβαια και η τουρκική πλουτοκρατία, που το επόμενο διάστημα στέλνει ερευνητικά πλοία σε Μαύρη Θάλασσα αλλά και Μεσόγειο. Συνδέει, μάλιστα, αυτούς τους σχεδιασμούς με τις προσπάθειές της να δυναμώσει την ενεργειακή της απεξάρτηση αλλά και το ρόλο της ως κόμβου μεταφοράς ενεργειακών πόρων μεταξύ Ανατολής και Δύσης.
Ηταν πολύ ενδεικτική η ανακοίνωση με την οποία το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών αντέδρασε στις υπογραφές για τις γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Οχι μόνο μίλησε για «μονομερείς δραστηριότητες» που πλήττουν την προσπάθεια δημιουργίας του «νέου συνεταιρισμού» αλλά διαμαρτυρήθηκε ότι το «επονομαζόμενο οικόπεδο 6 (της κυπριακής ΑΟΖ) βρίσκεται μέσα στην υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας», συμπληρώνοντας ότι καμιά εξερεύνηση και εκμετάλλευση δεν θα επιτραπεί χωρίς (τουρκική) άδεια μέσα «στις περιοχές της δικής μας θαλάσσιας δικαιοδοσίας». Τόνισε, μάλιστα, ότι οι εταιρείες που υπέγραψαν τις συμφωνίες «αμελούν τη θέληση των Τουρκοκυπρίων» και ότι «αυτή η στάση (τους) θα ληφθεί υπόψη όταν θα αξιολογείται η μελλοντική τους ανάμειξη σε κοινά ενεργειακά σχέδια με την Τουρκία», αλλά και ότι «οι πλευρές που (θα) συγκροτούν το νέο κράτος θα αξιολογήσουν από κοινού την ισχύ των συμφωνιών που υπογράφτηκαν με την ελληνοκυπριακή διοίκηση στον τομέα της Ενέργειας».
Την ίδια στιγμή, το εύρος των ανταγωνισμών που μπορούν να δυναμώσουν φανερώνει και η παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο ιμπεριαλιστικών κέντρων όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η ΕΕ, αλλά και η Κίνα, των οποίων οι αντιθέσεις ξεδιπλώνονται γοργά και στην πολύ διπλανή Συρία (βλέπε σχετικό θέμα). Ενδεικτική είναι η στρατιωτική παρουσία τέτοιων δυνάμεων, είτε μέσα από ασκήσεις είτε και με την αποστολή υπερσύγχρονων μέσων, ενώ επεκτείνεται και η ιμπεριαλιστική επέμβαση στη Μέση Ανατολή.
Μάλιστα, η επιστράτευση ένοπλων μέσων γίνεται όλο και συχνότερα στο όνομα και της «ενεργειακής ασφάλειας», με την έννοια και της προστασίας υποδομών (από «τρομοκράτες», «τζιχαντιστές» κ.τ.λ.) που θα αυξάνονται παράλληλα με τις επιχειρηματικές επενδύσεις. Μεσοβδόμαδα, Γαλλία και Κύπρος «επικαιροποίησαν την υφιστάμενη Συμφωνία Αμυντικής Συνεργασίας τους» διευρύνοντάς την «σε νέους τομείς, υπό το φως των νέων προκλήσεων ασφαλείας και του νέου γεωπολιτικού περιβάλλοντος», σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του κυπριακού υπουργείου Αμυνας. Στους νέους τομείς συνεργασίας περιλαμβάνονται «η ενεργειακή και η θαλάσσια ασφάλεια, η πειρατεία, η έγκαιρη προειδοποίηση και η διαχείριση κρίσεων, καθώς και η τρομοκρατία».
Ενδεικτικές του πόσο θα χοντρύνει η κόντρα για τη λεία της περιοχής ήταν και οι πολλές συναντήσεις που όλο το τελευταίο δίμηνο είχαν Ελληνες και Κύπριοι αξιωματούχοι με υψηλόβαθμα στελέχη της νέας κυβέρνησης των ΗΠΑ. Από τις επαφές του Κύπριου Προέδρου, Νίκου Αναστασιάδη, με Αμερικανούς επιχειρηματίες στη Νέα Υόρκη μέχρι τις συζητήσεις του Ελληνα ΥΠΕΞ, Νίκου Κοτζιά, με τον Αμερικανό ομόλογό του και άλλους στενούς συνεργάτες του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ επιβεβαιώθηκε ότι τα αμερικανικά μονοπώλια προσδοκούν αρκετά πλεονεκτήματα μέσα από την ενίσχυση της παρουσίας τους στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, εκεί όπου ενώνονται τρεις ήπειροι.

Θέλουν το λαό βορά στα κανόνια του κεφαλαίου

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, η ελληνική κυβέρνηση και πολλά αστικά επιτελεία εντοπίζουν ιστορικές ευκαιρίες για τη γεωπολιτική αναβάθμιση της χώρας (δηλαδή, της αστικής τάξης). Εκτός από τους διθυραμβικούς τόνους με τους οποίους αρκετοί είδαν ιστορικές «ευκαιρίες» για να προχωρήσει η μετατροπή της Ελλάδας σε «ενεργειακό κόμβο», τη βδομάδα που πέρασε εκφράστηκαν κυνικές και αποκαλυπτικές παροτρύνσεις που ουσιαστικά καλούσαν το λαό να ετοιμάζεται να υποστεί οποιαδήποτε θυσία για να προχωρήσουν οι μπίζνες και οι πολεμικές επεμβάσεις των μονοπωλίων.
«Σημασία όμως δεν έχει να έχεις το καλό οικόπεδο, αλλά τι κάνεις με αυτό», σημείωνε ανάλυση στην «Καθημερινή», που αφού εντόπιζε την πιθανότητα διάρρηξης των σχέσεων Τουρκίας - ΝΑΤΟ επισήμαινε ότι «η Ελλάδα είναι χώρα πρώτης γραμμής για τη Δύση και ενδέχεται να παίξει ενεργά αυτό το ρόλο», ότι «θα χρειαστούν ισχυρή πολιτική βούληση και συναίνεση για να παιχτεί αυτό το παιχνίδι», ότι «η ώρα των αποφάσεων μπορεί και να μην απέχει πολύ».
Ολα τα παραπάνω προμηνύουν ραγδαία όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, ολόπλευρη ενίσχυση της προσπάθειας της ντόπιας αστικής τάξης να εγκλωβίσει το λαό μας στα δικά της στρατηγικά σχέδια, ενώ εμπλέκει τη χώρα βαθύτερα στους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, στρατιωτικά, πολιτικά, οικονομικά, σε μια περίοδο μάλιστα που μεγαλώνει ο κίνδυνος και μιας ευρύτερης ανάφλεξης στην περιοχή.
Τα σχέδια που υπηρετούν τα συμφέροντα των μονοπωλίων για το λαό μόνο βάσανα και θυσίες φέρνουν, αυτό βεβαιώνει η ίδια η εμπειρία.
Η ανάγκη για αποκάλυψη των φονικών αντιλαϊκών σχεδιασμών, για οργάνωση του λαού με γνώμονα τις δικές του σύγχρονες ανάγκες μεγαλώνει όσο ποτέ.