Φουντώνει ο παγκόσμιος οικονομικός πόλεμος

        

Φουντώνει ο οικονομικός πόλεμος, μετά τους νέους δασμούς που επέβαλε από την 1η Ιούνη η κυβέρνηση των ΗΠΑ, σε μία προσπάθεια να θωρακίσει τα συμφέροντα αμερικανικών μονοπωλίων. Οι δασμοί ύψους 25% στον εισαγόμενο χάλυβα και 10% στο αλουμίνιο δεν αφορούν μόνο γεωπολιτικούς και εμπορικούς ανταγωνιστές των ΗΠΑ όπως η Κίνα. Αφορούν πλέον και «παραδοσιακούς» συμμάχους τόσο στη Βόρεια Αμερική (Καναδάς, Μεξικό) όσο και την ΕΕ, που είχαν προσωρινά εξαιρεθεί, μαζί με τις Αυστραλία, Βραζιλία, Αργεντινή που εξακολουθούν να εξαιρούνται.

Η κίνηση αυτή, όπως αναμενόταν, προκάλεσε αντιδράσεις και προμηνύει αντίποινα και προσφυγές στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ), αλλά και συνέχιση του παζαριού.

Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ήταν από τους πρώτους που χαρακτήρισε τους δασμούς των ΗΠΑ «καθαρό εμπορικό προστατευτισμό», απειλώντας με προσφυγή στον ΠΟΕ και ανάλογους δασμούς, αξίας περίπου 3,3 δισ. δολαρίων, σε σειρά αμερικανικών προϊόντων (π.χ. από ουίσκι έως τις μηχανές «Χάρλεϊ-Ντάβιντσον»). Αργότερα η ΕΕ προσέφυγε στον ΠΟΕ ζητώντας διαβούλευση με τις ΗΠΑ, ενώ η επίτροπος Εμπορίου, Σεσίλια Μάλμστρομ, σημείωσε και ότι «οι ΗΠΑ παίζουν επικίνδυνο παιχνίδι και αδυνατίζουν τις διατλαντικές σχέσεις», ενώ ανέφερε με νόημα ότι «η πόρτα του διαλόγου προς το παρόν μένει κλειστή». Επίσης, σημείωσε ότι θα παρθούν μέτρα στον ΠΟΕ και κατά της Κίνας για «κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας».

Η επικεφαλής της ΕΕ για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Ασφάλεια, Φεντερίκα Μογκερίνι, πάντως έσπευσε την Παρασκευή να συναντηθεί στο Παρίσι με τον Κινέζο υπουργό Εξωτερικών Γουάνγκ Γι. «Ζούμε σε εποχή γεωπολιτικών αναταράξεων και αβεβαιότητας. Επομένως η συνεργασία ΕΕ και Κίνας γίνεται πιο σημαντική!» τόνισε, με τον Κινέζο αξιωματούχο να εκφράζει την ελπίδα πως έστω και τώρα μπορεί να βρεθεί «λύση», καλώντας ωστόσο «όλα τα μέρη να σεβαστούν τις δεσμεύσεις τους».

Σχετική αίσθηση προκάλεσε η κοινή ανακοίνωση ΕΕ – Ιαπωνίας, πως οι αμερικανικοί δασμοί «δεν δικαιολογούνται υπό το πρόσχημα της εθνικής ασφάλειας», με την προειδοποίηση ότι πιθανοί αμερικανικοί δασμοί στις εισαγωγές και ανταλλακτικών αυτοκινήτων «θα προκαλέσουν σοβαρή ταραχή στην παγκόσμια αγορά και θα οδηγήσουν στο θάνατο το πολυεθνικό εμπορικό σύστημα και τους κανονισμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου».

Παράλληλα, την Παρασκευή ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Αμερικανό ομόλογό του, επισημαίνοντάς του πως «οι δασμοί είναι παράνομοι και θα απαντήσουμε με σταθερό και ανάλογο τρόπο». Λίγο αργότερα, ο Μακρόν θυμήθηκε τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, λέγοντας πως «ο οικονομικός εθνικισμός οδηγεί σε πόλεμο και αυτό ακριβώς συνέβη τη δεκαετία του 1930»…

Ακόμη πιο έντονη ήταν η αντίδραση του Καναδά, που ανακοίνωσε δασμούς ύψους 12,8 δισ. σε αμερικανικό χάλυβα, αλουμίνιο και άλλα προϊόντα από την 1η Ιούλη. Το Μεξικό, που εδώ και μήνες μαζί με τον Καναδά διαπραγματεύεται με τις ΗΠΑ μία νέα «Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου Βόρειας Αμερικής» (NAFTA), επίσης ανακοίνωσε δασμούς σε αμερικανικά κτηνοτροφικά, αγροτικά και ορισμένα βιομηχανικά προϊόντα.

Επίσης, ο γγ του ΠΟΕ Ρομπέρτο Αζεβέδο εκτίμησε πως πλέον υπάρχει «πραγματικά πολλή ανησυχία για αύξηση των εμπορικών εντάσεων και περαιτέρω κλιμάκωσης».