Και τώρα ... η σειρά της Αλβανίας!

Eurokinissi

Από τη συνάντηση Τσίπρα - Ράμα τον περασμένο Γενάρη στο Νταβός

«Λύσαμε ένα πρόβλημα που στην ουσία υπάρχει εδώ και 70 χρόνια. Είναι κομμάτι της κουλτούρας της περιοχής να τσακωνόμαστε για τα ονόματα. Με αυτήν τη συμφωνία τελειώσαμε τα προβλήματα αλυτρωτισμού που υπήρχαν. Βρισκόμαστε σε διαδικασία επίλυσης των ζητημάτων που εκκρεμούν εδώ και δεκαετίες με την Αλβανία (...) Πριν πάω για διακοπές θα τα έχω τελειώσει. Αλλιώς δεν έχει διακοπές».
Αυτά έλεγε ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, Νίκος Κοτζιάς, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Ρωσία και μάλιστα μπροστά στον προφανώς δυσαρεστημένο Ρώσο ΥΠΕΞ, Σ. Λαβρόφ. Ολοι τότε μίλαγαν για αστείο. Ανεξάρτητα από το αν η διαδικασία των διαπραγματεύσεων με την Αλβανία συναντάει εμπόδια και ανεξάρτητα από αν έχει ή δεν έχει «παγώσει», όπως γράφεται, η ουσία είναι ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ έχει αναλάβει εθελοντικά να «πάει» το ευρωΝΑΤΟικό γράμμα στην περιοχή των Βαλκανίων αλλά και στην ευρύτερη Νοτιοανατολική Μεσόγειο ...μέχρι τέλους.
Είναι σαφές ότι η διαδικασία συμφωνίας με την Αλβανία, που είναι ήδη μέλος του ΝΑΤΟ, αποσκοπεί κυρίως στο «κλείσιμο» ανοιχτών ζητημάτων εντός του ΝΑΤΟικού στρατοπέδου, σε συνθήκες όξυνσης των αντιθέσεων με τη Ρωσία στην περιοχή, και ταυτόχρονα στην προώθηση της ένταξης της Αλβανίας στην ΕΕ, διαδικασία που βεβαίως συναντά αντιδράσεις από άλλες δυνάμεις της, όπως η Γαλλία, που αντιδρούν στη διεύρυνση της ΕΕ, ενώ ειδικά για τα Βαλκάνια βλέπουν τη γερμανική κυριαρχία στην περιοχή.
Δηλαδή, σκοπός δεν είναι η επίλυση διμερών διαφορών ανάμεσα στις δύο χώρες για την προώθηση της ειρήνης, της συνεργασίας και της ασφάλειας, όπως διατείνεται η κυβέρνηση και όσοι την στηρίζουν, αλλά η ενίσχυση και θωράκιση της ευρωατλαντικής συμμαχίας στην περιοχή απέναντι στους ανταγωνιστές της. Μόνο και μόνο για αυτόν το λόγο πρόκειται για μια συμφωνία που, όπως και αυτή με την ΠΓΔΜ, όχι μόνο δεν ενισχύει την ασφάλεια, αλλά αντίθετα γεννά την ανασφάλεια και την εύλογη ανησυχία όσων γνωρίζουν πολύ καλά ότι πάνω σε ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, σε σκληρούς ανταγωνισμούς, σε ακήρυχτους πολέμους και σε συμφωνίες για μοίρασμα της ενεργειακής πίτας δεν ζει κανένα «περιστεράκι της ειρήνης», αλλά μάλλον γεράκια εθνικισμών, αλυτρωτισμών και πολέμων.

«Περίεργες» δηλώσεις, συναντήσεις...

Τις ανησυχίες αυτές ήρθε να επιβεβαιώσει η τοποθέτηση του επίτροπου Διεύρυνσης της ΕΕ, Γιοχάνες Χαν.
Μιλώντας σε εκδήλωση της δεξαμενής σκέψης «Chatham House», που πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο της Συνόδου για τα Δ. Βαλκάνια στο Λονδίνο, με θέμα το μέλλον των Βαλκανίων την επόμενη δεκαετία, ο Γ. Χαν ανέφερε χαρακτηριστικά: «Χρειαζόμαστε ηγεσία στην περιοχή. Και έχουμε δει τέτοια ηγεσία, για παράδειγμα στις διαπραγματεύσεις για το ζήτημα της ονομασίας (της ΠΓΔΜ), ή στην περίπτωση που υπάρξει συμφωνία μεταξύ Αλβανίας και Ελλάδας, γιατί εκεί αφορά την αναδιάρθρωση των συνόρων και αυτό πάντα είναι σημαντικό για τους πολίτες», ανέφερε, για να συμπληρώσει πως «άρα χρειαζόμαστε ηγεσία που να καταλαβαίνει ότι πρέπει να υπάρξουν αλλαγές στις κοινωνίες». «Πρέπει να υπάρξουν αλλαγές στη νοοτροπία για να υπάρξει πραγματική πρόοδος στην πορεία προς την Ευρώπη», κατέληξε ο Ευρωπαίος επίτροπος.
Παρότι ο επίτροπος έσπευσε να διευκρινίσει ότι δεν αφορά την αλλαγή συνόρων Ελλάδας και Αλβανίας, το ερώτημα τι εννοούσε παραμένει ανοιχτό, και βεβαίως η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ δεν απαντά με σαφήνεια τι περιλαμβάνεται στο περιεχόμενο των συζητήσεων. Το ζήτημα περιέπλεξαν ακόμα περισσότερο οι αναφορές του Αλέξη Τσίπρα, κατά τη διάρκεια των δηλώσεών του μετά τη Σύνοδο Κορυφής, ότι η συζήτηση με την Αλβανία περιλαμβάνει το «ζήτημα των συνόρων». Το «non paper» που εξέδωσε το Μαξίμου αναφέρεται στο ζήτημα της «συντήρησης των πυραμίδων στα υφιστάμενα σύνορα» με την Αλβανία (;).
Το μόνο βέβαιο είναι ότι τα πάρε - δώσε σε ζητήματα κυριαρχικών δικαιωμάτων με ανταλλάγματα και η επαναχάραξη συνόρων ακόμα και με το αίμα των λαών - πολύ περισσότερο που τώρα όλα θα γίνουν «ευρωπαϊκά» - είναι στις συνήθεις πρακτικές των ιμπεριαλιστικών συμμαχιών και οργανισμών.
Την περασμένη Τρίτη, στο περιθώριο της Συνόδου για τα Δ. Βαλκάνια, ο Αλ. Τσίπρας είχε συνάντηση με τον Αλβανό ομόλογό του, Εντι Ράμα, χωρίς να γίνουν περισσότερα γνωστά και ενώ κυβερνητικά στελέχη, όπως και ο ίδιος ο ΥΠΕΞ, με δηλώσεις τους όλο το προηγούμενο διάστημα επιβεβαιώνουν ότι βρίσκονται στην τελική ευθεία για να «διευθετήσουν» με τη γείτονα ζητήματα όπως αυτό των θαλάσσιων ζωνών που αφορούν στην εκμετάλλευση του πλουτοπαραγωγικού πλούτου της περιοχής που έλκει και διεθνή ενεργειακά και άλλα μονοπώλια, ως κομμάτι των ευρύτερων ευρωατλαντικών σχεδίων για την περιοχή.
Την ίδια στιγμή, βεβαίως, μια σειρά δημοσιεύματα και πληροφορίες φέρονται πιο επιφυλακτικά για την πορεία της συμφωνίας, μιλώντας ακόμα και για σχετικό «πάγωμά» της.
Ο Αλβανός πρωθυπουργός Εντι Ράμα, μιλώντας στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, εξέφρασε τη βεβαιότητά του ότι Ελλάδα και Αλβανία «θα ολοκληρώσουν τη συμφωνία τους με ένα νέο έγγραφο στρατηγικής συνεργασίας». Οπως είπε ο Αλβανός πρωθυπουργός, «αντιμετωπίζουμε τη δύσκολη αλλά απόλυτα αναγκαία διαδικασία επίλυσης προβλημάτων μεταξύ μας, της Αλβανίας και της Ελλάδας. Το πιο σημαντικό πράγμα είναι να χρησιμοποιήσουμε τα όποια προβλήματα όχι μόνο για να τα λύσουμε, αλλά για να μετατρέψουμε τη λύση σε νέο επίπεδο συνεργασίας και σύμπραξης».
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός της Αλβανίας έσπευσε να χαιρετίσει και την ευρωατλαντικής κοπής συμφωνία Ελλάδας - ΠΓΔΜ, που λειτουργεί ως «μπούσουλας» και για τις υπόλοιπες ευρωατλαντικές «διευθετήσεις» στην περιοχή.

...και ευρωατλαντικό «ζουμί»

Η κυβέρνηση, όπως έκανε και με το θέμα της ΠΓΔΜ, θα βγάλει στην «πρώτη γραμμή» υπαρκτά διμερή ανοιχτά ζητήματα που πράγματι θα πρέπει να επιλυθούν, όπως είναι π.χ. το ζήτημα της άρσης της εμπολέμου κατάστασης με την Αλβανία, κάτι που αν και ουσιαστικά έχει γίνει, δεν έχει γίνει τυπικά και συνδέεται βεβαίως και με ορισμένα ζητήματα που απορρέουν από αυτήν την άρση. Θυμίζουμε ότι η εμπόλεμη κατάσταση με την Αλβανία διατηρήθηκε και μετά το 1945 και τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ως μέσο πίεσης προς τη Λαϊκή Δημοκρατία της Αλβανίας και ενισχύοντας τον ελληνικό αλυτρωτισμό διεκδίκησης των εδαφών της «Βορείου Ηπείρου».
Εκτός από αυτό το ζήτημα, φαίνεται πως στην ατζέντα έχουν μπει τα εξής ζητήματα:
-- Καθορισμός θαλάσσιων ζωνών στο Ιόνιο.
-- Αντιμετώπιση μειονοτικών ζητημάτων.
-- Δημιουργία νεκροταφείων για την ταφή των Ελλήνων στρατιωτών του Ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940.
-- Συγκρότηση διακυβερνητικής επιτροπής για την εξέταση της ύλης των σχολικών βιβλίων.
Από τα παραπάνω γίνεται κατανοητό ότι τα πιο «φλέγοντα» ζητήματα είναι ο καθορισμός θαλάσσιων ζωνών αλλά και το παζάρι γύρω από θέματα αλυτρωτισμών. Σε σχέση με το δεύτερο ζήτημα, αφορά το θέμα των Τσάμηδων και το θέμα της μειονότητας της «Βορείου Ηπείρου». Τα ζητήματα αυτά, αν και ουσιαστικά έχουν λυθεί με διεθνείς συνθήκες, αποτελούν εργαλεία ανακίνησης εδαφικών διεκδικήσεων, π.χ. συνδέονται από μια σειρά κύκλους στην Αλβανία με το ζήτημα της «Μεγάλης Αλβανίας» κ.λπ. Ενώ και στην Ελλάδα εθνικιστικοί κύκλοι αναφέρονται σε ζητήματα διεκδίκησης της Β. Ηπείρου. Είναι καθαρό ότι πρόκειται για μια «συζήτηση» - βούτυρο στο ψωμί των όποιων σχεδίων για αλλαγή συνόρων και αμφισβήτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων. Και είναι βέβαια σίγουρο ότι εντός ευρωΝΑΤΟικού πλαισίου, εντός ιμπεριαλιστικών οργανισμών, τέτοια ζητήματα μπορεί να κουκουλώνονται, αλλά δεν λύνονται γιατί αποτελούν πάντα «χαρτί» στον ανταγωνισμό ανάμεσα σε αστικές τάξεις.
Βέβαια, το πιο κρίσιμο ζήτημα είναι ο καθορισμός θαλάσσιων ζωνών. Είναι το πιο κρίσιμο για τους εξής λόγους:
-- Πρώτα απ' όλα, συνδέεται άμεσα με τα δικαιώματα στην έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στην περιοχή του Ιονίου. Ζήτημα το οποίο, όπως είναι κατανοητό, προσελκύει το ενδιαφέρον μεγάλων διεθνών μονοπωλιακών ομίλων και βεβαίως των αστικών τάξεων της περιοχής Ελλάδας, Αλβανίας και Ιταλίας, και άλλων χωρών, όπως είναι οι ΗΠΑ.
-- Δεύτερον, αφορά ένα παζάρι στην παραχώρηση «κυριαρχικών δικαιωμάτων», με ανταλλάγματα βεβαίως, που, όπως και να καταλήξει, το σίγουρο είναι ότι θα «ανοίξει» νέα εν δυνάμει πεδία αντιπαραθέσεων στην περιοχή.
-- Τρίτον, οποιαδήποτε ρύθμιση και διευθέτηση θα γίνει στο Ιόνιο, θα επηρεάσει και τις αντίστοιχες διευθετήσεις στο Αιγαίο, αλλά και στο Λιβυκό πέλαγος. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο το ενδιαφέρον της Τουρκίας που παρακολουθεί με προσοχή αυτά τα ζητήματα, ενώ στο παρελθόν παρενέβη ανοιχτά ενάντια στη συμφωνία που είχε υπογραφεί το 2009 ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αλβανία, γιατί θεωρούσε πως αντιτίθεται στα συμφέροντά της στο Αιγαίο.
Με βάση όλα αυτά, είναι κατανοητό ότι ανεξάρτητα πόσο γρήγορα ή πόσο αργά θα προχωρήσει η συμφωνία με την Αλβανία, είναι σίγουρα μια διαδικασία που μυρίζει «νέες περιπέτειες» και υπηρετεί αποκλειστικά τους ευρωΝΑΤΟικούς σχεδιασμούς και την επιδίωξη της ελληνικής αστικής τάξης, πρωταγωνιστώντας σε αυτούς στην ευρύτερη περιοχή, να αναβαθμίσει τη θέση της και την επιρροή της στα Βαλκάνια, διεκδικώντας επίσης σημαντικό μερίδιο στις ενεργειακές και εμπορικές μπίζνες που ακολουθούν...
Ο Ν. Κοτζιάς, στη συνέντευξη στην οποία αναφερθήκαμε στην αρχή, συμπλήρωνε: «Ελπίζω να ξανανοίξουμε με σωστό τρόπο το Κυπριακό και να το κλείσουμε κι αυτό. Είναι πιο δύσκολο αυτό το πρόβλημα γιατί στα δύο άλλα το μεγάλο κράτος ήμασταν εμείς και ήμασταν αποφασισμένοι να το λύσουμε».
Μάλλον ανατριχίλα στο λαό θα πρέπει να προκαλούν τέτοιες διατυπώσεις...