ΜΕΤΩΠΑ ΑΝΤΙΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΜΟΥ

Σε χώρες της Ν. Αμερικής όπως Χιλή και Βολιβία, σε χώρες της Μ. Ανατολής όπως Λίβανο και Ιρακ χιλιάδες λαού διαδηλώνουν με τις δυνάμεις καταστολής να μη διστάζουν να πυροβολούν εναντίον τους και η περίφημη διεθνής κοινότητα, δηλ. τα δυτικά καπιταλιστικά κράτη είτε να στοιχίζονται στην υπεράσπιση ιμπεριαλιστικών συμφερόντων είτε να ψελλίζουν παραινέσεις για δημοκρατικές διαδικασίες.

          Για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό  στη Νότια Αμερική είναι απαράδεκτο μια κυβέρνηση  να ασκήσει την κυριαρχία της και να αμφισβητήσει την ηγεμονία των ΗΠΑ που επιβλήθηκε από τις αρχές του 20ου αιώνα. Μια θεμελιώδης αιτία αυτής της επιθετικότητας  των ΗΠΑ είναι η επιθυμία να αναλάβει τον έλεγχο του τεράστιου φυσικού πλούτου των χωρών. Γι’ αυτό,  η μεταδοτική επίδραση μιας κυβέρνησης που προσπαθεί να αυτονομηθεί και να ασκήσει μια φιλολαϊκή πολιτική και  περιορίζει έστω και ελάχιστα την απόλυτη φτώχεια αποτελούσε και εξακολουθεί να αποτελεί πραγματική απειλή για τα σχέδια κυριαρχίας από την Ουάσινγκτον. Παρόλο βέβαια που αυτές οι κυβερνήσεις δεν έχουν καμιά σχέση όχι μόνο με τον κομμουνισμό αλλά όπως στην περίπτωσης της Βολιβίας ή του Ισημερινού απορρίπτουν το μαρξισμό ως εργαλείο ανάλυσης ή και ως βάση χάραξης πολιτικής. Κι αν έμοιαζε  η ιδεολογία του Ούγκο Τσάβες να είναι  ένα μίγμα μαρξισμού και εθνικισμού που συνδέεται με τη σκέψη του Σιμόν Μπολιβάρ, ο Κορρέα και ο Μοράλες απέφευγαν τις ταξικές διαιρέσεις, αντιπαραθέτοντας μια «επανάσταση του πολίτη» ενάντια σε μια διεφθαρμένη κομματική ολιγαρχία και μια πολιτιστικά καταπιεσμένη ινδική κοινότητα των Άνδεων εναντίον μιας «ευρωπαϊκής ολιγαρχίας».

           Στη Νότιο Αμερική, την πίσω αυλή των ΗΠΑ, τις τελευταίες δεκαετίες η βασική σταθερά που καθόριζε την πολιτικοοικονομική ζωή των χωρών ήταν ο αγώνας ανάμεσα στις αμερικανικές ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις των ΗΠΑ και των λαϊκών κινημάτων.  Σ’ αυτόν τον  ιμπεριαλιστικό πόλεμο αναπτύσσονται από τις ΗΠΑ όλες οι πιθανές στρατηγικές. Όπως, το εμπάργκο  ή  ο οικονομικός πόλεμος, το πραξικόπημα με παραβίαση των δημοκρατικών κανόνων, η αυτοανακήρυξη ηγετών, η παραστρατιωτική υποκίνηση στα σύνορα,  απειλές και εκβιασμοί υπερεθνικών οργανώσεων όπως ο ΟΑΣ (Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών), μαριονέτα των ΗΠΑ,  η προώθηση βίας στους δρόμους, η στήριξη και χρηματοδότηση ομάδων πραξικοπήματος, ενθάρρυνση σύγκρουσης με τους θεσμούς και τη νομιμότητα, παραβίαση του διεθνούς δικαίου στις συμφωνίες και τα ψηφίσματά κατά των παρεμβάσεων στις υποθέσεις μιας κυρίαρχης χώρας, ο πόλεμος των μέσων μαζικής ενημέρωσης, οι κατασκευασμένες ειδήσεις.  Οι ΗΠΑ αποτελούν τον  μέγιστο παράγοντα που δρα στην περιοχή  διαθέτοντας ισχυρούς πόρους και  βασιζόμενος στους στενούς δεσμούς του με τις μεγάλες στρατιωτικές και οικονομικές δυνάμεις της περιοχής.

Κι αν μοιάζει η οικονομική ηγεμονία των ΗΠΑ στον 21^ο αιώνα αρκετά μειωμένη σε σχέση με την σχεδόν απόλυτη κυριαρχία της στο δεύτερο μισό του 20^ου αιώνα, η στρατιωτική της όμως δύναμη χρησιμοποιείται για την αποκατάσταση εν μέρει της οικονομικής της υποβάθμισης. Οι ΗΠΑ φαίνεται να θέλουν να  επιβεβαιώνουν συνεχώς την παγκόσμια ηγεσία τους μέσα από νέους πολέμους ή πραξικοπήματα.

Εξάλλου τα φιλολαϊκά καθεστώτα της περιοχής με αριστερό προσανατολισμό, λόγω της ίδιας της φύσης των αναπτυξιακών στρατηγικών που ακολουθούν,  αποδεικνύονται  ευάλωτα. Εξαρτώνται οικονομικά από πολιτικές εξαγωγών γεωργικών προϊόντων ή ορυκτών που βασίζονται σε ξένες αλλά και εγχώριες οικονομικές δυνάμεις και στη διακύμανση της παγκόσμιας ζήτησης  και είναι πραγματικός άθλος η μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων, ενώ δεν φαίνεται εφικτή ή να επιδιώκεται η απόκτηση της κυριότητας και του ελέγχου των στρατηγικών οικονομικών τομέων. Και η επέκταση της κοινωνικής βοήθειας για να μετριαστεί το χειρότερο της φτώχειας, δεν προσφέρει λύσεις στις βασικές αιτίες του προβλήματος, παρόλο που  φέρνει ανακούφιση σε εκατομμύρια εξαθλιωμένων.

Στη Βολιβία εξελίσσεται ένα πραξικόπημα που κατάφερε να ανατρέψει τον νόμιμα και δημοκρατικά εκλεγμένο πρόεδρο της Βολιβίας Evo Morales, που έρχεται μετά από περισσότερο από μία δεκαετία αμερικανικής παρέμβασης και αποβλέπει στην αποσταθεροποίηση της Βολιβίας. Αυτό που η δεξιά αντιπολίτευση που υποστήριξε οι ΗΠΑ δεν μπόρεσε να επιτύχει στην κάλπη, τελικά επιτεύχθηκε μέσω βίας και στρατιωτικής πίεσης. Το πραξικόπημα προκάλεσε μια έκρηξη βίαιου ρατσιστικού μίσους που στρέφεται εναντίον των ιθαγενών κατοίκων της Βολιβίας. Κι αυτό που μαθαίνουμε για τη μακρινή αυτή χώρα είναι πως στον 21^ο αιώνα  η Βολιβία εξακολουθεί να είναι μια πολωμένη χώρα και σημαντικά τμήματα της κοινωνίας της, οι πλούσιοι, προνομιούχοι και λευκοί, δεν δέχονται σε μεγάλο βαθμό ότι ένας αυτόχθονος θα μπορούσε να είναι ο πρόεδρός τους. Κι από κοντά δυτικά μέσα μαζικής ενημέρωσης βοηθούν κι αυτά ενεργά το πραξικόπημα διαδίδοντας παραπληροφόρηση, ψέματα, με τη συντριπτική τους πλειονότητα να δείχνει πως δεν καταφέρνει να περιγράψει με ακρίβεια την κατάσταση στη Βολιβία  και  αποφεύγει σχολαστικά να αποδώσει το χαρακτηρισμό του πραξικοπήματος στα γεγονότα, με το ρόλο της αμερικανικής παρέμβασης να αποκρύπτεται επιμελώς. Ενώ οι νεκροί από τις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας που συνεχίζονται και αποφεύγεται να προβάλλουν τα μέσα ενημέρωσης αυξάνονται.  

Γι’ αυτό, όταν ακόμα και η διαμαρτυρία γίνεται ζήτημα ζωής ή θανάτου,  είναι ακόμα και άδικο να προβαίνουμε σε συνοπτικές κρίσεις σχετικά με τα χαρακτηριστικά της θεωρίας και πρακτικής που δημιουργήθηκαν στην Νότιο Αμερική μέσα από προσπάθειες κυβερνήσεων κεντροαριστερών ή πιο ριζοσπαστικών, όπως του Μαδούρο ή του Μοράλες, επειδή οι πολιτικές και ιδεολογικές πρόοδοι τους απέτυχαν να μετατραπούν σε μετασχηματισμό των ταξικών δομών ή γιατί οι εξεγέρσεις στις χώρες αυτές φαίνεται αδύναμες για να ωριμάσουν σε θριαμβευτική αντικαπιταλιστική επανάσταση.

Αυτό που συμβαίνει εκεί δεν είναι κάτι που απλά θα προσφέρουμε την αλληλεγγύη μας, αλλά είναι ένας συλλογικός αγώνας που μας εμπλέκει όλους. Τον αγώνα τους τον βλέπουμε ως ένα από τα μέτωπα όπου αντιμετωπίζεται ο ιμπεριαλισμός και ο καπιταλισμός και γίνεται έμπνευση για τους δικούς μας αγώνες στη δική μας χώρα.