Τι έγινε στη Γιάλτα;
Από τις αρχές του 1945, οι τρεις μεγάλοι σύμμαχοι του αντιχιτλερικού συνασπισμού, οι ΗΠΑ, η Αγγλία και η ΕΣΣΔ, είχαν συμφωνήσει να πραγματοποιήσουν τη δεύτερη κατά σειρά Διάσκεψη Κορυφής. Η πρώτη ήταν η Διάσκεψη της Τεχεράνης. Ως τόπος πραγματοποίησης της νέας Διάσκεψης, ορίστηκε η Κριμαία. Η Διάσκεψη, που κράτησε εφτά μέρες, έγινε στο μέγαρο της Λιβάντια που βρισκόταν κοντά στη Γιάλτα, γι' αυτό και επικράτησε στην ιστορία, λανθασμένα βέβαια, η ονομασία "Διάσκεψη της Γιάλτας". Το αντικείμενο της Διάσκεψης ήταν, κυρίως, η μορφή του μεταπολεμικού κόσμου και, βασικά, η δημιουργία εκείνων των προϋποθέσεων που θα εξασφάλιζαν μια στέρεη και διαρκή παγκόσμια ειρήνη. Ο πόλεμος όδευε προς το τέλος του. Ο Κόκκινος Στρατός απείχε από το Βερολίνο 100 περίπου χλμ. Η πτώση της Γερμανίας ήταν πλέον ζήτημα χρόνου. Ετσι, η εικόνα του μεταπολεμικού σκηνικού ήταν αυτή που απασχολούσε περισσότερο. Υπήρχε, βέβαια, το ανατολικό μέτωπο και συγκεκριμένα ο παράγοντας Ιαπωνία που απασχολούσε, όπως θα δούμε στη συνέχεια, περισσότερο απ' όλους τις ΗΠΑ.
Για τους Δυτικούς, τον αγγλικό και τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό, η Διάσκεψη ήταν η τελευταία τους ευκαιρία να περισώσουν ό,τι ήταν πια δυνατόν από την παλιά, προπολεμική δηλαδή, "υγειονομική ζώνη" γύρω από τη Σοβιετική Ενωση. Οι επιτυχίες του Κόκκινου Στρατού, η προέλασή του στην Ανατολική Ευρώπη και η τεράστια ανάπτυξη του επαναστατικού κινήματος σ' ολόκληρο σχεδόν τον ευρωπαϊκό χώρο, αλλά και η αυξανόμενη αλματωδώς επιρροή της ΕΣΣΔ παγκοσμίως ανέτρεπαν αυτή τη ζώνη, την καπιταλιστική, δηλαδή, περικύκλωση του πρώτου στην ιστορία εργατικού κράτους. Ετσι, το κύριο βάρος τους οι Δυτικοί το έριξαν στο πολωνικό ζήτημα, επιδιώκοντας να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για μελλοντικό από μέρους τους έλεγχο των εξελίξεων στην Πολωνία. Ας σημειωθεί δε ότι η Πολωνία ήταν τεράστιας στρατηγικής σημασίας για την ασφάλεια της Σοβιετικής Ενωσης, που επιδίωκε μια ισχυρή, ανεξάρτητη, ελεύθερη Πολωνία, εδαφικά ομοιογενή και όχι "γρανάζι" στα μελλοντικά σχέδια του ιμπεριαλισμού. Ηταν, άλλωστε, ιστορικά αποδεδειγμένο ότι η Πολωνία αποτελούσε πάντοτε το διάδρομο για την προσβολή της εδαφικής ακεραιότητας της ΕΣΣΔ, κάτι που ο Στάλιν τόνισε στη Διάσκεψη με έμφαση. Οι Δυτικοί το γνώριζαν αυτό πάρα πολύ καλά και ακριβώς γι' αυτό επέμεναν τόσο πολύ να ελέγξουν τις πολωνικές εξελίξεις. Η στρατηγική, βεβαίως, αυτή των Δυτικών σκόνταφτε ανάμεσα στα άλλα και στο γεγονός ότι είχαν ακόμα ανάγκη την ΕΣΣΔ για να νικήσουν τη Γερμανία και την Ιαπωνία.
Η Διάσκεψη επίσης ασχολήθηκε με τη στρατιωτική προετοιμασία για το ολοκληρωτικό χτύπημα στο φασισμό, με το ζήτημα της μεταπολεμικής Γερμανίας, με το Γιουγκοσλαβικό, με τις επανορθώσεις, με το ζήτημα της συγκρότησης και λειτουργίας του ΟΗΕ και με την είσοδο της ΕΣΣΔ στον πόλεμο κατά της Ιαπωνίας. Ειδικά αυτό το τελευταίο, ήταν και το σπουδαιότερο από πολεμική και στρατηγική άποψη για τους Αμερικάνους. Ο Ρούζβελτ πηγαίνοντας στη Διάσκεψη είχε στις βαλίτσες του μια πολύ καθαρή θέση από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, που έλεγε: "Πρέπει να έχουμε την υποστήριξη της Σοβιετικής Ενωσης για να νικήσουμε τη Γερμανία. Εχουμε σοβαρή ανάγκη της Σοβιετικής Ενωσης στον πόλεμο εναντίον της Ιαπωνίας. Η σπουδαιότητα των δύο αυτών πραγμάτων μπορεί να υπολογιστεί σε αμερικάνικες ζωές". (Φ. Οικονομίδης: "Ελλάδα ανάμεσα σε δύο κόσμους", σελ. 55).
Οι αποφάσεις της Διάσκεψης
Οι αποφάσεις της Διάσκεψης υπήρξαν σημαντικές από κάθε άποψη. Οσον αφορά τον ΟΗΕ, έγινε αποδεχτή η φόρμουλα Ρούζβελτ για τις ψηφοφορίες στο Συμβούλιο Ασφαλείας και ορίστηκε η ιδρυτική διάσκεψη του Οργανισμού να γίνει στον Αγιο Φραγκίσκο στις 25/4/1945. Σχετικά με το γερμανικό ζήτημα, απορρίφθηκε, ύστερα από τη σθεναρή στάση της ΕΣΣΔ, η πρόταση Τσόρτσιλ και Ρούζβελτ για διαμελισμό της Γερμανίας. Διατρανώθηκε η θέληση και των τριών δυνάμεων για εκμηδένιση του γερμανικού μιλιταρισμού και του ναζισμού και για τη δημιουργία προϋποθέσεων, ώστε η ειρήνη να μην ξανααπειληθεί από τη Γερμανία. Επίσης, με επιμονή της σοβιετικής αντιπροσωπείας, υιοθετήθηκε η θέση ότι ο πόλεμος δε στοχεύει στην εκμηδένιση του γερμανικού λαού. Τέλος, αποφασίστηκαν οι ζώνες κατοχής του γερμανικού κράτους και κλήθηκε και η Γαλλία να καταλάβει ζώνη κατοχής. Για το γιουγκοσλαβικό ζήτημα, αποφασίστηκε να διευρυνθεί το Αντιφασιστικό Συμβούλιο (βέτσε) Εθνικής Απελευθέρωσης της Γιουγκοσλαβίας με αντιφασίστες της τελευταίας γιουγκοσλαβικής Βουλής κι έτσι να δημιουργηθεί μια προσωρινή Βουλή.
Στη Γιάλτα, επίσης, εγκρίθηκε η Διακήρυξη για την απελευθερωμένη Ευρώπη. Ενα κείμενο μεγάλης σημασίας, που μεταξύ άλλων προέβλεπε ότι οι τρεις μεγάλες δυνάμεις θα βοηθούσαν από κοινού τις απελευθερωμένες χώρες να ανορθωθούν, να σχηματίσουν προσωρινές κυβερνήσεις, που θα αντιπροσωπεύουν πλατιά όλα τα δημοκρατικά στοιχεία του πληθυσμού. Οι θέσεις αρχών, που περιείχε η Διακήρυξη αυτή και ιδιαίτερα αυτές, που διασφάλιζαν τη δυνατότητα αυτοδιάθεσης του κάθε απελευθερωμένου από το φασιστικό ζυγό λαού, αποτέλεσαν αντικείμενο ιδιαίτερης φροντίδας από τη σοβιετική αντιπροσωπεία και συνιστούσαν μια σημαντική προσφορά της Σοβιετικής Ενωσης στη μεταπολεμική Ευρώπη. Οι θέσεις αυτές μπορούσαν, βέβαια, να αποτελέσουν και τη βάση για τη δημοκρατική και ωφέλιμη για το λαό λύση του ελληνικού ζητήματος.
Το πολωνικό ζήτημα
Ας περάσουμε, όμως, στα δύο κορυφαία ζητήματα, που έγιναν και η αφορμή για να πλαστούν όλοι αυτοί οι μύθοι γύρω από τη Γιάλτα: Το Πολωνικό και το θέμα του ανατολικού μετώπου.
Στο πολωνικό ζήτημα, οι στοχεύσεις των Δυτικών απέτυχαν παταγωδώς. Αντί να καταφέρουν την αναγνώριση της πολωνικής εμιγκρέδικης κυβέρνησης του Λονδίνου, που ο αντικομμουνισμός της έφτανε ως την απαίτηση για διάλυση της αντιχιτλερικής συμμαχίας, εις βάρος της ΕΣΣΔ, αναγκάστηκαν να αποδεχτούν την αναγνώριση της Εθνικής Δημοκρατικής Κυβέρνησης, που είχε συγκροτηθεί στο εσωτερικό της Πολωνίας, με την προϋπόθεση ότι αυτή θα διευρυνθεί με δημοκράτες του εσωτερικού και του εξωτερικού. Σχετικά με το θέμα των πολωνικών συνόρων, αποφασίστηκε: Τα ανατολικά σύνορα της Πολωνίας θα είναι η γραμμή Κόρζον, με ορισμένες μικροδιορθώσεις και τα δυτικά θα επεκταθούν προς βορράν και δυσμάς. Ως δυτικά πολωνικά σύνορα, η ΕΣΣΔ πρότεινε τους ποταμούς Οντερ - Νάισε, αλλά ύστερα από προσχηματικές αιτιάσεις των Δυτικών το θέμα έμεινε αδιευκρίνιστο.
Για την είσοδο της Σοβιετικής Ενωσης στον πόλεμο κατά της Ιαπωνίας, συμφωνήθηκε ότι αυτό θα γινόταν 2 με 3 μήνες μετά τη λήξη του πολέμου στην Ευρώπη. Επίσης συμφωνήθηκαν και οι πολιτικοί όροι με τους οποίους θα γινόταν αυτό. Συγκεκριμένα: Επιτεύχθηκε η επίσημη αναγνώριση της ΣΔ Μογγολίας, η επιστροφή των νησιών Κουρίλες στην ΕΣΣΔ, η συμμετοχή της ΕΣΣΔ στην εκμετάλλευση της σιδηροδρομικής γραμμής της βόρειας Κίνας και στη σιδηροδρομική γραμμή της Νότιας Μαντζουρίας κλπ.
ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
14/6/2009
-- Αντικομμουνισμός. Χτες και σήμερα
10/2/2002
-- Η Διάσκεψη της Γιάλτας
26/11/2000
-- Η διάσκεψη των ηγετών του αντιχιτλερικού συνασπισμού στην Τεχεράνη, 28/11- 1/12/1943
5/3/2000
-- Η ιστορική αλήθεια και τα ...παραμύθια
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου