βαθιάς κρίσης
Κόντρες και αντεγκλήσεις καθ' οδόν προς τη Σύνοδο Κορυφής στις 8 - 9 Δεκέμβρη
 |
Δείχνοντας ότι οι τριγμοί στο εσωτερικό της Ευρωζώνης και της ΕΕ βρίσκονται στην κόψη του ξυραφιού, ο Ευρωενωσιακός επίτροπος για Οικονομικές και Νομισματικές Υποθέσεις, Ολι Ρεν, μιλώντας χτες στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου, ξεκαθάρισε ότι «μπαίνουμε σε ένα κρίσιμο δεκαήμερο (...) Η οικονομική και νομισματική ένωση ή θα πρέπει να προχωρήσει προς την ολοκλήρωσή της, μέσω μιας πολύ βαθύτερης ενοποίησης, ή θα πρέπει να αποδεχτούμε τη σταδιακή διάλυση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος που λειτουργεί εδώ και πάνω από μισό αιώνα».
Ο Ολι Ρεν υποστήριξε ότι ένα κομμάτι αυτής της ολοκλήρωσης της Ευρωζώνης ενδεχομένως θα πρέπει να γίνει μέσω της αλλαγής των Συνθηκών, όπως προτείνει η Γερμανία, παρόλο που, όπως σημειώνει ο ίδιος, αυτό δε θα αποτελέσει άμεση απάντηση στην κρίση, αλλά «θα συμβάλει σε μια ένωση σταθερότητας», με τη φρούδα ελπίδα ότι θα αποτρέψει μελλοντικές κρίσεις.
Στο ίδιο πνεύμα, ο πρόεδρος της ΕΕ, Χέρμαν Βαν Ρομπάι, παραδέχτηκε ότι «σήμερα αγγίζουμε τον πυρήνα του προβλήματος. Η κρίση είναι συστημική και χρειάζεται συστημικές απαντήσεις. Χρειάζεται να κάνουμε γενναία βήματα προς μια πραγματική οικονομική ένωση». Μάλιστα, ξεκαθάρισε ότι η πορεία της «οικονομικής διακυβέρνησης» περνάει μέσα από την περαιτέρω παραχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων των κρατών - μελών στην ευρωένωση, σημειώνοντας ότι «ανεξάρτητα από το αν θα υπάρξει αλλαγή ή όχι της Συνθήκης της ΕΕ, και τα δύο προϋποθέτουν ότι (οι χώρες) θα θυσιάσουν κυριαρχικά τους δικαιώματα, ως τίμημα για μια αξιόπιστη οικονομική και νομισματική ένωση».
Φανερές και υπόγειες κόντρες
Σε αυτό το πλαίσιο, παραμένουν στο «κόκκινο» οι ανταγωνισμοί μεταξύ των διαφόρων μερίδων της πλουτοκρατίας, όπως εκφράζονται μέσα από τις διαφωνίες των αστικών κυβερνήσεων των κρατών - μελών και ιδιαίτερα τις αντεγκλήσεις μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, Φρανσουά Μπαρουάν, στο Γιούρογκρουπ της περασμένης Τρίτης, τάχθηκε εκ νέου υπέρ της αλλαγής του ρόλου της ΕΚΤ στην κατεύθυνση του ρόλου που παίζει η Fed στις ΗΠΑ και διευκρινίζει ότι η Γαλλία διαφωνεί με τη Γερμανία ως προς την απαίτηση για την καθιέρωση ενός αυτόματου μηχανισμού επιβολής κυρώσεων στα κράτη - μέλη που δε «συμμορφώνονται» με τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας.
Αντίθετα, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ξεκαθάρισε ότι προϋπόθεση για να συμφωνήσει η Γερμανία στην ενίσχυση του ρόλου της ΕΚΤ αποτελεί η εξασφάλιση της αυξημένης δημοσιονομικής πειθαρχίας. Παράλληλα, σημείωσε ότι «είμαστε προετοιμασμένοι να αυξήσουμε τους πόρους του ΔΝΤ μέσω διμερών δανείων (...) Βεβαίως, οι λεπτομέρειες των διαδικασιών αυτών θα συζητηθούν (...) και προϋποθέτουν την έγκριση της Bundesbank». Είπε, ακόμα, ότι η Γερμανία θα επιθυμούσε οι ευρωπαϊκές χώρες να συστήσουν ειδικά εθνικά ταμεία για το χρέος τους που ξεπερνά το 60% του ΑΕΠ. «Τα ταμεία θα πρέπει να υποστηρίζονται από τα δικά τους δημόσια έσοδα και θα έχουν διάρκεια ζωής 20 ετών», εξήγησε ο Β. Σόιμπλε, σημειώνοντας ότι η Γερμανία θα προτείνει αυτό το μέτρο στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής.
Παράλληλα, σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα «Die Welt», ο αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομίας της Γερμανίας, Φίλιπ Ρέσλερ, κατέθεσε ένα στρατηγικό σχέδιο τεσσάρων σημείων για την αναθεώρηση των ευρωπαϊκών Συνθηκών στο πλαίσιο της στενότερης οικονομικής διακυβέρνησης.
Στο σχέδιο, σύμφωνα με το δημοσίευμα, προβλέπεται: Μείωση του ανώτατου ορίου χρέους, σταδιακή μείωση του ανώτατου ορίου ελλείμματος που προβλέπει το Σύμφωνο Σταθερότητας από το 3 στο 2%, πιο αυτοματοποιημένο μηχανισμό κυρώσεων για τους «δημοσιονομικούς παραβάτες» και σύσταση μιας «επιτροπής σταθερότητας ανεξάρτητων ειδικών», που θα αναλάβει να καταθέτει προτάσεις για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, να ελέγχει τα σχέδια των εθνικών προϋπολογισμών και να συμμετέχει στις ευρωπαϊκές διαδικασίες ελέγχου της ανταγωνιστικότητας και της δημοσιονομικής πολιτικής.
Κολεγιές για να σωθεί το κεφάλαιο
Σε αυτό το κλίμα, οι έξι μεγαλύτερες Κεντρικές Τράπεζες του καπιταλιστικού κόσμου, η Fedτων ΗΠΑ, η ΕΚΤ, η Τράπεζα της Αγγλίας, η Εθνική Ελβετική Τράπεζα, η Τράπεζα της Ιαπωνίας και η Τράπεζα του Καναδά, μετά από πρωτοβουλία των ΗΠΑ, ανακοίνωσαν συντονισμένες ενέργειες για την «ανακούφιση» του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος. Στο πλαίσιο αυτό, συμφώνησαν να διευκολύνουν και να επεκτείνουν μέχρι το Φλεβάρη του 2013 τις μεταξύ τους ανταλλαγές, ώστε να ενισχύουν με φθηνά δολαριακά δάνεια τη ρευστότητα των ευρωπαϊκών τραπεζών.
Τη δράση αυτή καλωσόρισε η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, σημειώνοντας ότι«όταν οι Κεντρικές Τράπεζες λαμβάνουν αποφασιστικά και συντονισμένα μέτρα, είναι συνήθως εξαιρετικά αποτελεσματικά, έχουν ικανοποιητική αποδοχή από τις αγορές, και έχουν άμεση επίδραση». Ακόμα, δήλωσε ότι το ΔΝΤ είναι έτοιμο να παράσχει στήριξη στην Ευρωζώνη, αλλά και στα άλλα κράτη - μέλη του και επανέλαβε ότι δε βρίσκεται σε συζητήσεις με την Ιταλία και την Ισπανία για τη χορήγηση κάποιου δανείου.
Ταυτόχρονα, ο Αμερικανός Πρόεδρος, Μπαράκ Ομπάμα, δήλωσε «συγκρατημένα αισιόδοξος» για την ικανότητα των Ευρωπαίων ηγετών να λάβουν «σωστές αποφάσεις» για την επίλυση της κρίσης στην Ευρωζώνη. «Αυτό που βλέπετε να συμβαίνει στην Ευρώπη, είτε σε τράπεζες είτε σε χώρες όπως η Ιταλία, η οποία χρειάζεται να αναχρηματοδοτήσει το χρέος της, μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις σ' αυτό που συμβαίνει εδώ», επισήμανε ο Μπ. Ομπάμα μιλώντας σε συγκέντρωση του κόμματός του.
Το καμπανάκι του κινδύνου κρούει και η Τράπεζα της Αγγλίας, που στην εξαμηνιαία έκθεσή της υπογραμμίζει ότι η κρίση στην Ευρωζώνη έχει δημιουργήσει ένα «εξαιρετικά απειλητικό περιβάλλον» για τις βρετανικές τράπεζες, οι οποίες πρέπει τώρα να επισπεύσουν τις προσπάθειες για τη δημιουργία «μαξιλαριών» ρευστότητας, αλλιώς η βρετανική οικονομία διατρέχει τον κίνδυνο βύθισης σε νέα κρίση. Παράλληλα, τονίζει ότι οι τέσσερις μεγαλύτερες βρετανικές τράπεζες (Barclays, HSBC, Lloyds και Royal Bank of Scotland) είναι πολύ ευάλωτες σε ενδεχόμενη διάσπαση της Ευρωζώνης, καθώς διαθέτουν συνολική έκθεση στις πέντε πιο εκτεθειμένες χώρες της Ευρωζώνης ύψους 191,8 δισ. λιρών ή το 83% των βασικών τους κεφαλαίων.
Βάθεμα της κρίσης στην Ελλάδα
Από την πλευρά της η «Moody's» εκτίμησε ότι μετά το «κούρεμα» των ελληνικών κρατικών ομολόγων κατά 50% στο πλαίσιο του PSI, και παίρνοντας παράλληλα ως δεδομένο ότι η κρίση θα συνεχιστεί και θα ενταθεί τους επόμενους 12 - 18 μήνες, οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να κρατικοποιηθούν. Σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης, η μαζική έκθεση του τραπεζικού συστήματος σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου - που υπερβαίνει τα 50 δισ. ευρώ - θα προκαλέσει ζημιές που θα καταστήσουν τις περισσότερες ελληνικές τράπεζες οικονομικά αφερέγγυες και θα προκαλέσουν κεφαλαιακές ανάγκες της τάξης των 20 - 30 δισ. ευρώ που «ούτε οι μέτοχοι των τραπεζών, ούτε οι ελληνικές αρχές μπορούν να τις καλύψουν».
Την ίδια στιγμή, ο Χορστ Ράιχενμπαχ, επικεφαλής της «ομάδας δράσης» της Κομισιόν στην Ελλάδα, εκτιμά ότι η Ελλάδα πρέπει να επικεντρωθεί περισσότερο στη μείωση των δαπανών παρά στην αύξηση των φόρων, διατηρώντας αναλλοίωτο τον αντιλαϊκό χαρακτήρα είτε του ενός είτε του άλλου μέτρου.
Ακόμα, η «Standard & Poor's» εκτίμησε ότι η ΕΕ μπαίνει σε περαιτέρω βάθεμα της κρίσης, σημειώνοντας ότι «η ύφεση που προσεγγίζει στην Ευρώπη, έλαβε αρχικά χώρα στην Ισπανία, στην Πορτογαλία και την Ελλάδα, και οι οικονομικές ανησυχίες πλέον εξαπλώνονται στον πυρήνα της Ευρωζώνης, στη Γαλλία και τη Γερμανία». Οπως σημειώνει ο επικεφαλής του οίκου αξιολόγησης στην Ευρώπη, Ζαν - Μισέλ Σιξ, «τώρα περιμένουμε μια ήπια ύφεση για το α΄ εξάμηνο του 2012 στην Ευρωζώνη, ενόψει της ήπιας ανάκαμψης στο δεύτερο μισό του έτους (...) Ωστόσο, επιμένουμε ότι το πτωτικό ρίσκο παραμένει πολύ σημαντικό. Εκτιμούμε ότι η βασική μας πρόβλεψη είναι 60% για μια ήπια ύφεση, ενώ στο 40% διαμορφώνεται η εκτίμηση για μια πιο βαθιά ύφεση».
Την ίδια στιγμή, ο πρώην Ευρωενωσιακός επίτροπος Φριτς Μπολκεστάιν, σε συνέντευξή του σε ολλανδικό κανάλι, υποστηρίζει ότι η διάσπαση της Ευρωζώνης είναι «αναπόφευκτη»,καθώς εκτιμά ότι «φτιάξαμε κάτι το οποίο δε λειτουργεί μακροπρόθεσμα».
Τέλος, δημοσίευμα του περιοδικού «Επίκαιρα» επικαλείται σχέδιο ομάδας εργασίας του Τμήματος Νομισματικής Πολιτικής της Fed των ΗΠΑ, σύμφωνα με το οποίο προβλέπεται ευθεία αντικατάσταση του ευρώ από το δολάριο ως εθνικού νομίσματος της Ελλάδας, μέσω«σχεδίου σύνδεσης» του δολαρίου με τη «νέα δραχμή» στην περίπτωση εξόδου της χώρας από την Ευρωζώνη. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το σχέδιο προβλέπει ότι αν η Ελλάδα φύγει από την Ευρωζώνη, θα υιοθετήσει για πέντε χρόνια το δολάριο ως ντε φάκτο εθνικό νόμισμα και μετά από αυτήν την περίοδο θα κυκλοφορήσει η «νέα δραχμή», που μέχρι τότε θα είναι συνδεδεμένη με το δολάριο.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το πρώτο αποτέλεσμα μιας τέτοιας μετάβασης από το ευρώ στο δολάριο θα ήταν μια σημαντική υποτίμηση του ευρώ ως και 50%, ιδιαίτερα αν μαζί με την Ελλάδα έφευγαν και άλλα κράτη από την Ευρωζώνη και μια δεύτερη επίπτωση θα είναι ότι λόγω της υποτίμησης του ευρώ θα μειωθεί η δολαριακή αξία του οφειλόμενου σε ευρώ ελληνικού χρέους.
ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
29/11/2011
-- Ισχυροί κλυδωνισμοί στη λυκοσυμμαχία
4/11/2011
-- Ζόρια και αδιέξοδα στη διαχείριση της βαθιάς κρίσης
21/7/2011
-- Παζάρια και αντεγκλήσεις για τον επιμερισμό της ζημιάς
21/5/2011
-- Ασίγαστοι ανταγωνισμοί και νέα αντιλαϊκά μέτρα
1/4/2010
-- Κολεγιές και ανταγωνισμοί σε βάρος των λαών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου