ΗΤΑΝ αργά τ' απόγευμα, εκείνο το Σαββατόβραδο 10 Ιούνη 1944, που έφτανε στην Αθήνα η πρώτη είδηση για το χαλασμό, τη φοβερή σφαγή, που είχε γίνει από τους χιτλερικούς στοΔίστομο της Βοιωτίας. Το μεγάλο εκείνο κεφαλοχώρι, που σε λίγες ώρες είχε γίνει ολόκληρο νεκροταφείο. Κάθε σπίτι και τάφος. Ολούθε ερημιά και θάνατος.
ΤΟ ΣΥΝΤΡΟΦΙΚΟ μήνυμα ενός αξέχαστου αγωνιστή, ιστορικού και συγγραφέα, του Τάκη Λάππα, μας «έδινε την άλλη κιόλας μέρα όλα τα στοιχεία και μ' αυτά θα γραφόταν και το πρώτο ρεπορτάζ για το ολοκαύτωμα του Διστόμου στον παράνομο ΕΑΜικό Τύπο. Αλλά αυτό που στάθηκε το πιο σημαντικό, είναι αυτό που έπραξε ο Τ. Λάππας για να συγκεντρωθούν όλα τα ντοκουμέντα του φοβερού αυτού εγκλήματος, όλες οι μαρτυρίες... Δεν είχε δημοσιογραφική ερευνητική εμπειρία, αφού ως τότε είχε ασχοληθεί με το Εικοσιένα και τους άγνωστους λαϊκούς αγωνιστές καθώς και με φυσιολατρικά θέματα της Ρούμελης και ιδιαίτερα του Παρνασσού. Τίποτε όμως δε στάθηκε εμπόδιο για να ριχτεί με πάθος, χωρίς να χάσει ούτε μια στιγμή και σε λίγους μήνες να 'χουμε ένα συγκλονιστικό ντοκουμέντο. «Η Σφαγή του Διστόμου - Χρονικό» και το οποίο, με νωπό ακόμη το μελάνι, θα περιληφθεί στον επίσημο της χώρας μας φάκελο στην ιστορική δίκη της Νυρεμβέργης.
ΓΡΑΦΟΝΤΑΣ ο Τ. Λάππας για το «Χρονικό» αναθυμάται μια ΕΑΜική σύναξη με ομότεχνούς του, παράνομη βέβαια, στην οποία έπαιρνε μέρος κι ο Γιάννης Κορδάτος, ο μπάρμπα - Γιάννης όπως τον αποκαλούσαν, όχι με ηλικιακά κριτήρια αλλά για τη μεγάλη αγωνιστική ιστορική και φιλολογική προσφορά του. Σε μια τέτοια συνάντηση ο Γ. Κορδάτος είχε τονίσει πως ήταν εθνική ανάγκη να συγκεντρωθεί και να καταγραφεί ό,τι περιστατικό αναφερόταν σχετικό με την Εθνική Αντίσταση και το λαϊκό αγώνα. Και γυρίζοντας προς τον Λάππα που τον γνώριζε από τις έρευνές του γύρω στο Εικοσιένα, του είπε: Λάππα, καινούριο Εικοσιένα γράφεται τώρα στα βουνά και στις πολιτείες. Εχουμε υποχρέωση να καταγράψουμε, όσα μπορούμε πιο πολλά. Να τ' αφήσουμε σ' αυτούς που θα 'ρθουν ύστερα από μας. Και το γεγονός, που έπρεπε να καταγραφεί, σε λίγο έφτανε... Οι μελέτες για το Εικοσιένα μπήκαν προσωρινά στην άκρη κι άρχισε το ρεπορτάζ κι η έρευνα για τη φοβερή σφαγή του Διστόμου, χωριό που μαζί του είχε συγγενικές ρίζες κι έξι πρωτοξάδελφά του ήταν μέσα στους σκοτωμένους.
ΔΕΝ ήταν βέβαια καθόλου εύκολο αυτό που ξεκινούσε. Θα έλεγε κανείς σήμερα, ύστερα από 58 χρόνια πως το ντοκουμέντο αυτό απαθανάτισε λιτά αλλά και σπαραχτικά το φριχτό χαλασμό του Διστόμου της 10ης Ιούνη του 1944 με τους 223 σκοτωμένους.
ΠΟΛΛΕΣ φορές κουβέντιαζα, τότε, με το συγγραφέα του χρονικού πάνω στις αναζητήσεις που είχε για να συγκεντρώσει τα υλικά, τις ζωντανές μαρτυρίες και που τελικά πέτυχε το Νοέμβρη του 1945 που άρχιζε η δίκη για τους εγκληματίες ναζί στη Νυρεμβέργη, αυτό το συγκλονιστικό ντοκουμέντο να είναι στον επίσημο φάκελο του κατηγορητηρίου με μαρτυρίες, με ονόματα των θυμάτων και με πολλές ουσιαστικές λεπτομέρειες που τεκμηρίωναν το φοβερό έγκλημα. Παρουσιάζονταν επίσης και τα στοιχεία των δολοφόνων, όλοι οι αξιωματούχοι, όλοι οι Γερμανοί μακελάρηδες και οι μονάδες τους και πολλά έγγραφα.
«ΔΕΝ χωράει αμφιβολία - γράφει προλογικά ο Τ. Λάππας - πως ό,τι απόμεινε για το Εικοσιένα η Σφαγή της Χίου, για τη μαρτυρική σκλαβιά του 1941-'44 θα μείνει η Σφαγή τουΔιστόμου. Στο βιβλίο μου λοιπόν τούτο μ' αυτή θα καταπιαστώ. Οχι σαν άλλος Ιερεμίας να θρηνολογήσω πάνω στα χαλάσματα και στους τάφους του Διστόμου, μα σαν ένας σύγχρονος τα γεγονότα να ιστορήσω σε τύπο χρονικού, βασισμένος σε μαρτυρίες από αυτόπτες και παθούς καθώς και σε διάφορα έγγραφα. Είναι η προσφορά μου στη μελλούμενη Ιστορία...».
ΠΕΝΗΝΤΑ οχτώ χρόνια από το ολοκαύτωμα του Διστόμου αλλά και τ' άλλα τ' αμέτρητα ολοκαυτώματα, τα φοβερά ναζιστικά εγκλήματα κι όλες αυτές οι θυσίες εξακολουθούν να μένουν τραγικά και προκλητικά αδικαίωτες. Μας μακέλεψαν άγρια τότε και με της εξουσίας το ραβδί μας κυνηγάνε... Και γι' αυτό δε θέλουν ν' ακούνε, να μαθαίνουν τα παιδιά μας της Ιστορίας τον κρυστάλλινο λόγο και την πράξη του περήφανου κι απροσκύνητου λαού μας. Θέλουν παραμυθόλογα. Αλλά το Δίστομο ποτέ δεν ξεχνιέται...
Του Νίκου ΚΑΡΑΝΤΗΝΟΥ
ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
8/6/2008
-- 64 ΧΡΟΝΙΑ ΔΙΣΤΟΜΟ
10/6/2007
-- ΣΤΟ ΔΙΣΤΟΜΟ 10 ΙΟΥΝΗ 1944
11/6/2006
-- 62 ΧΡΟΝΙΑ ΔΙΣΤΟΜΟ
25/8/2002
-- ΤΟ «ΜΑΡΤΥΡΟΛΟΓΙΟ»
16/4/2000
-- ΤΑ ΜΑΡΤΥΡΙΚΑ ΧΩΡΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου