ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ O λαός θυσιάζεται για τα κέρδη του κεφαλαίου

ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ

O λαός θυσιάζεται για τα κέρδη του κεφαλαίου

Από μαζική κινητοποίηση το 2012 ενάντια στην πολιτική της λιτότητας

Χωρίς τελειωμό είναι οι θυσίες των λαϊκών στρωμάτων στην Πορτογαλία που καλούνται να πληρώσουν τα σπασμένα για να διασωθεί το κεφάλαιο από τις επιπτώσεις της καπιταλιστικής κρίσης. Και αυτά σε μια χώρα που εσκεμμένα προβαλλόταν ως «πρότυπο» για την πολιτική συναίνεσης των κομμάτων, προκειμένου να εφαρμοστεί το μνημόνιο με την τρόικα για το δάνειο των 78 δισεκατομμυρίων ευρώ. Τότε το 2011, το «Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα» («αδελφό» κόμμα της ΝΔ), αφού έριξε την κυβέρνηση του «σοσιαλιστή» Ζοζέ Σόκρατες, καταψηφίζοντας το τρίτο πακέτο λιτότητας - τα δύο προηγούμενα τα είχε υπερψηφίσει - οδήγησε τη χώρα σε εκλογές τον Ιούνη. Στο μεταξύ, η Πορτογαλία οδηγήθηκε στο λεγόμενο «μηχανισμό διάσωσης» ΕΕ -ΔΝΤ, που περιείχε πολύ σκληρά μέτρα λιτότητας, και μετά τις δήθεν προτροπές της Κομισιόν και των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ όπου ζήτησαν διακομματική συναίνεση και στήριξη στο νέο πακέτο, ο πρόεδρος του κεντροδεξιού κόμματος, Πέδρο Πάσος Κοέλιο, έσπευσε να δώσει την στήριξή του ώστε «να διασφαλιστεί ότι η χώρα θα εξασφαλίσει τη σύναψη συμφωνίας δανεισμού από την ΕΕ και το ΔΝΤ».

Τώρα πια, το ΔΝΤ έρχεται με νέες συστάσεις όπου καλεί σε νέα μείωση στους ήδη διαλυμένους μισθούς, καθώς και απολύσεις στο Δημόσιο με το πρόσχημα της εξοικονόμησης 4 δισεκατομμυρίων ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες, γίνεται λόγος για μείωση κατά 20% του αριθμού των περίπου 700.000 δημοσίων υπαλλήλων, ενώ προβλέπεται αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης στα 67 από τα 65, καθώς και νέες μειώσεις στις ήδη χαμηλές συντάξεις. Οι προτάσεις αυτές προκαλούν λαϊκές αντιδράσεις και ήδη η Γενική Συνομοσπονδία Εργαζομένων «CGTP», δηλώνει ότι θα αντιδράσει δυναμικά για να μην περάσουν τα μέτρα.

Στο «στόχαστρο» και οι συνταξιούχοι

Νέα επίθεση κατά των εισοδημάτων των συνταξιούχων αναμένεται το επόμενο διάστημα στην Πορτογαλία, καθώς για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, θα διατηρηθεί το «πάγωμα» των συντάξεων, καθώς και περικοπές διάφορων επιδομάτων για όσους λαμβάνουν πάνω από 600 ευρώ σύνταξη. Σε συνδυασμό με την αύξηση του ΦΠΑ, την αύξηση των τιμών στα βασικά προϊόντα και υπηρεσίες, τις περικοπές στην Υγεία, η πλειοψηφία των συνταξιούχων θα δουν μέσα στο 2013 το ήδη πενιχρό τους εισόδημα να μειώνεται και να χειροτερεύουν οι συνθήκες διαβίωσής τους.

Λόγω της αγανάκτησης που προκαλούν τα παραπάνω, ο υπουργός Αλληλεγγύης και Κοινωνικής Ασφάλισης, Πέδρο Μότα Σοάρες εμπαίζοντας το λαό, έσπευσε, την πρώτη μέρα του 2013, να ανακοινώσει μια αύξηση της κατώτατης σύνταξης... Η αλήθεια, ωστόσο, είναι πως σε περίοδο 3 χρόνων (2011-2013) η ετήσια αύξηση της κατώτατης σύνταξης θα διαμορφώσει τη μηνιαία σύνταξη σε 256 από 246 ευρώ - μια αύξηση δηλαδή 2,79 ευρώ το μήνα ή 9 λεπτά την ημέρα!

Αξίζει να σημειωθεί πως με έκθεση του 2010 το «Social Security Account» σημειώνει πως 1.566.000 συνταξιούχοι ζουν με μέχρι 628 ευρώ (από αυτούς 1.177.000 λαμβάνουν από 246 έως 419 ευρώ), ενώ 223.000 συνταξιούχοι λαμβάνουν 628 έως 2.500 ευρώ και μόλις 11.000 συνταξιούχοι ξεπερνούν 2.500 ευρώ σύνταξη.

Η Οικονομική Εκθεση του Γενικού Συνταξιοδοτικού Ταμείου (Δεκέμβρης 2011) αναφέρει πως το 50% των 453.000 συνταξιούχων ζει με συντάξεις μέχρι 1.000 ευρώ (από αυτούς το 21,1% με λιγότερα από 500 ευρώ το μήνα), το 27% λαμβάνει 1.000 έως 2.000 ευρώ (από αυτούς το 17,4% μέχρι 1.500 ευρώ), το 11,5% λαμβάνει 2.000 - 2.500 ευρώ, το 11,5% με πάνω από 2.500 ευρώ (από αυτούς το 8,1% μέχρι 3.000 ευρώ και το 1,2% με πάνω από 4.000 ευρώ).

Βίαιη μείωση του εισοδήματος

Ο κρατικός προϋπολογισμός του 2013 που τέθηκε ήδη σε ισχύ και αυξάνει τις τιμές στα βασικά αγαθά και τις υπηρεσίες προκαλεί βίαιη μείωση των εισοδημάτων της πλειοψηφίας των Πορτογάλων. Με πρόσχημα τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 4,5% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος του 2013, η κυβέρνηση, μέσω του προϋπολογισμού, αυξάνει τους φόρους όλων των κατηγοριών, επιβάλλει έκτακτη εισφορά 4% για το 2013 σε όλα τα εισοδήματα, αυξάνει τη φορολόγηση για τα ακίνητα κ.ά.

Οι πολιτικές αυτές που ακολουθούνται σε βάρος των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων αποτελούν δώρο για το κεφάλαιο που βλέπει να αυξάνονται τα κέρδη του. Τέτοια παραδείγματα είναι οι εταιρείες στους τομείς ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου, καυσίμων, τηλεπικοινωνιών, τραπεζών κ.ά.

Η πολιτική της κυρίαρχης τάξης εξυπηρετεί τα συμφέροντα των μονοπωλιακών ομίλων, κάτι που βλέπουμε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα με τη μεταβίβαση της κυριότητας μεγάλων επιχειρήσεων και υποδομών στα χέρια διεθνών ομάδων. Τέτοιες εταιρείες, όπως η «Energias de Portugal», η «Redes Energeticas Nacionais», «Galp» (στο χώρο της Ενέργειας) και η «Portugal Telecom» (Τηλεπικοινωνίες), είχαν κέρδη άνω των 1 δισ.. 240 εκατομμυρίων ευρώ μέχρι το τέλος του τρίτου τριμήνου του 2012. Τώρα, η κυβέρνηση αποφασίζει να αυξήσει την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας κατά 2,8% και του φυσικού αερίου κατά 2,5%.

Σε ό,τι αφορά τις μεταφορές, μετά από διαδοχικές αυξήσεις των τελευταίων δύο χρόνων - Δεκέμβρης 2010 έως Φλεβάρη 2012 - η πραγματική αύξηση στον τομέα αυτό ήταν μεταξύ 25-140% και τώρα η κυβέρνηση προωθεί νέα περαιτέρω αύξηση στις τιμές, που σε ορισμένες περιπτώσεις θα φτάνουν έως και 20,7%.

Επιπλέον, σχεδιάζει μια αύξηση κατά 3% στις τηλεπικοινωνίες, όπου μόνο η «Portugal Telecom», τους πρώτους 9 μήνες του 2012 συγκέντρωσε 190 εκατομμύρια ευρώ από τα κέρδη της...

Η κατάσταση αυτή, με τις πολιτικές λιτότητας που εφαρμόζονται, έχει αυξήσει κατακόρυφα τις δαπάνες που αναγκάζονται να ξοδεύουν τα νοικοκυριά στη χώρα. Σύμφωνα με έρευνα για τις δαπάνες των νοικοκυριών για την περίοδο 2010-2011, που δημοσίευσε το «Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής» (INE), η μέση δαπάνη ανά οικογένεια για τη στέγαση (ενοίκιο, ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο και νερό) έφτασε σχεδόν στο 1/3 του προϋπολογισμού τους και οι δαπάνες για τις μεταφορές στο 14,5%. Αν λάβουμε υπόψη μας τη μείωση των εσόδων των εργαζομένων το 2012 και το 2013 και τις αυξήσεις των τιμών σε αυτά τα δύο χρόνια, τότε μπορούμε να συμπεράνουμε ότι κατά μέσο όρο, μια πορτογαλική οικογένεια ξοδεύει ήδη για τη στέγαση και τη μεταφορά περίπου το 50% του οικογενειακού προϋπολογισμού.

Μέσα σε αυτή τη διαμορφωμένη κατάσταση ο λαός αντιδρά παίρνοντας μέρος μαζικά στις κινητοποιήσεις και απεργίες, εκφράζοντας την αντίθεσή του στην πολιτική λιτότητας. Μαζικά πήρε μέρος στη δεύτερη για το 2012 γενική απεργία που πραγματοποιήθηκε στις 14 Νοέμβρη, η οποία, σύμφωνα με εκτιμήσεις, αποτέλεσε μία από τις μεγαλύτερες στην ιστορία της χώρας. Ανταποκρίθηκε στα διάφορα αγωνιστικά καλέσματα της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών (CGTP), ενώ απομόνωσε ουσιαστικά την ηγεσία της Γενικής Ενωσης Εργαζομένων (UGT) που έχει συμφωνήσει στη «σωτηρία» της χώρας από την τρόικα και τηρεί στάση συμβιβασμού συμμετέχοντας στο λεγόμενο «κοινωνικό διάλογο». Στο πλευρό των εργαζομένων και του λαού βρίσκεται σε κάθε κινητοποίηση και τοΠορτογαλικό Κομμουνιστικό Κόμμα.

Κλωντίν ΧΕΣΠΕΡ