Εργα και ημέρες της παράταξης του ΣΥΡΙΖΑ στους ηθοποιούς

Εργα και ημέρες της παράταξης του ΣΥΡΙΖΑ στους ηθοποιούς

Ενα «ανεξάρτητο σωματείο, χωρίς κομματικές εξαρτήσεις», υπόσχεται η παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ «Κίνηση Ηθοποιών» στο πρόσφατο κείμενο των θέσεών της για τις επικείμενες εκλογές στο ΣΕΗ, προσπαθώντας να ξεγελάσει όσους δεν έχουν ακόμη συνειδητοποιήσει πως τίποτα «ακομμάτιστο» δεν υπάρχει στην εκμεταλλευτική κοινωνία μας. Στην πραγματικότητα, οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, πίσω από το προσωπείο του «ανεξάρτητου», επιδιώκουν να κρύψουν την «κομματικότητα» των προτάσεών τους και για το ΣΕΗ. Το ότι δηλαδή είναι προτάσεις και θέσεις εναρμονισμένες με την κυρίαρχη πολιτική, την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που υπηρετεί τις επιδιώξεις και τα συμφέροντα των επιχειρηματιών και μεγαλοεργοδοτών σε βάρος των μισθοσυντήρητων, φτωχότερων και άνεργων ηθοποιών.

Από την πρόσφατη θητεία και δράση της στο Προεδρείο του ΣΕΗ - σε αγαστή σύμπνοια με τις παρατάξεις «Ενωμένοι Ηθοποιοί» («ανεξάρτητοι» δήθεν κι αυτοί) και «Ελεύθερη Εκφραση» (παράταξη της ΝΔ) - μπορεί να αντλήσει κανείς δεκάδες παραδείγματα που επιβεβαιώνουν την παραπάνω διαπίστωση. Συνέπραξε στην προσπάθεια των «Ενωμένων Ηθοποιών» να διαγραφούν οι άνεργοι ηθοποιοί από το σωματείο, τη στιγμή που η ανεργία στον κλάδο αγγίζει το 90% και να εγγραφούν εργοδότες αντίθετα με το καταστατικό του. Πρόβαλλε αίτημα για μείωση της Συλλογικής Σύμβασης των ηθοποιών κατά 40% σε αντίθεση με την απόφαση της Γενικής Συνέλευσής τους. Αρνιόταν τη σύγκληση Γενικών Συνελεύσεων, υπονόμευε τις απεργίες και τον αγώνα για υπογραφή Συλλογικής Σύμβασης, καλλιεργούσε συστηματικά την ηττοπάθεια, την απογοήτευση και τελικά την απομαζικοποίηση του σωματείου. Ακόμη και όταν -μετά από συγκέντρωση υπογραφών από την παράταξη «Δημοκρατική Ενότητα Ηθοποιών» που στηρίζεται από το ΠΑΜΕ - αυτή και οι συνεργάτες της στο προεδρείο του ΣΕΗ υποχρεώθηκαν να συγκαλέσουν Γενική Συνέλευση, αρνήθηκαν τελικά να υλοποιήσουν τις αποφάσεις της. Αν οι Γενικές Συνελεύσεις δε συμφωνούν με τις απόψεις της «Κίνησης», τόσο το χειρότερο γι' αυτές.
Το άκρον άωτον του καιροσκοπισμού είναι ότι, αφού όλον αυτό τον καιρό έγραφε στα παλιά της παπούτσια τις Γενικές Συνελεύσεις και τις αποφάσεις τους, ξαφνικά, ω! του θαύματος, στις προεκλογικές θέσεις της δηλώνει πως «τα σημαντικά ζητήματα (απεργίες π.χ.) δεν πρέπει να αποφασίζονται στο Διοικητικό Συμβούλιο, αλλά στις Γενικές Συνελεύσεις, με τη μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή», λες και κάποιοι άλλοι είναι αυτοί που θέλουν το αντίθετο! Μάλλον το ΠΑΜΕ. Τα ίδια και για το καταστατικό. «Πρέπει οπωσδήποτε να αλλάξει», δηλώνει η «Κίνηση», «κυρίως θα πρέπει να αλλάξουν τα άρθρα εκείνα που δυσκολεύουν την εγγραφή νέων Ηθοποιών στο ΣΕΗ». Οταν, όμως, η «Δημοκρατική Ενότητα Ηθοποιών» πρότεινε στο ΔΣ να πάρει πολιτική απόφαση να ανοίξει το Σωματείο στους νέους ηθοποιούς χωρίς την καταστατική προϋπόθεση των 200 ενσήμων, που πλέον είναι πολύ δύσκολο να συγκεντρωθούν, την καταψήφισαν.

Βέβαια, τίποτα στη στάση αυτής της παράταξης δεν πρέπει να μας εκπλήσσει, γιατί στην αντίληψή της είναι μάλλον πως η πάλη των εργαζομένων για όλα αυτά που κάθε άνθρωπος δικαιούται στη ζωή του είναι ξεπερασμένη και αναχρονιστική. Στο κείμενο των προεκλογικών θέσεων της «Κίνησης» τα επίθετα αυτά κοσμούν σταθερά τις έννοιες «συλλογική σύμβαση» και «καταστατικό του σωματείου», τα «απαρχαιωμένα» τούτα σύνεργα, με τα οποία οι εργαζόμενοι προσπαθούν να προστατευτούν στοιχειωδώς από τον ανελέητο πόλεμο των «από πάνω» εναντίον τους.

Αντίθετα, ως σύγχρονη αναγορεύεται η εργασιακή εξαθλίωση των ηθοποιών, όπως και των υπόλοιπων εργαζόμενων: Η ανεργία, το μπλοκάκι, η ωρομισθία των 3,5 ευρώ ή τα εξευτελιστικά ποσοστά επί των εσόδων της παράστασης, η εντελώς απλήρωτη και ανασφάλιστη εργασία και τέλος η εργασία που όχι μόνο δεν πληρώνεται, αλλά την πληρώνεις κι από πάνω, το «σύγχρονο» αυτό μοντέλο ακόμη μεγαλύτερης εκμετάλλευσης όπου οι ηθοποιοί, για να επιβιώσουν καλλιτεχνικά, συστήνουν εταιρικές ομάδες. Αναλαμβάνουν, δηλαδή, οι ίδιοι όλο το κόστος και το ρίσκο της παραγωγής, ενώ στη συνέχεια πληρώνουν ενοίκιο και ποσοστά στους ιδιοκτήτες θεατρικών σκηνών για να την προβάλουν. Ολα αυτά με την πιθανότητα ότι ίσως κάποτε, κάποιο από τα μονοπώλια της πολιτιστικής βιομηχανίας (Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, ίδρυμα «Κακογιάννη» π.χ.) που δεν έχουν δική τους παραγωγή καθώς δεν τα συμφέρει να αναλάβουν τα ρίσκα της, θα μυριστεί κέρδη και θα αγοράσει την παράστασή τους. Με λίγα λόγια, προσπαθούν απεγνωσμένα να πουλήσουν την εργατική δύναμή τους.
«Η πραγματικότητα μας επιβάλλει να δούμε τα φαινόμενα τούτα με σύγχρονη ματιά. Δεν μπορούμε πλέον να αντιμετωπίζουμε τα πάντα με γνώμονα μια ενιαία σύμβαση», διακηρύσσει η «Κίνηση». Οι ηθοποιοί δηλαδή θα πρέπει επιτέλους να εκσυγχρονιστούν, που σημαίνει να προσαρμοστούν στην άθλια πραγματικότητα που βιώνουν. Να αλλάξουν, για παράδειγμα, το καταστατικό του σωματείου που καλύπτει αποκλειστικά τους μισθωτούς, για να μπορούν να εγγραφούν μαζικά οι εργοδότες, με πρόσχημα ότι η μισθωτή εργασία τείνει να εκλείψει -αφού φυσικά υποκαθίσταται από συγκαλυμμένες και στυγνότερα εκμεταλλευτικές μορφές όπως το μπλοκάκι, τα ποσοστά, η «αυτοαπασχόληση» - να πάψουν οι ηθοποιοί να διεκδικούν την ανάκτηση της ενιαίας Συλλογικής Σύμβασής τους, καθώς έτσι κι αλλιώς στην πραγματικότητα «καθένας διαπραγματεύεται πλέον ατομικά».
«Μέσα από αυτή τη δυσάρεστη κατάσταση ξεπροβάλλει η ανάγκη για τη διατήρηση των κεκτημένων δικαιωμάτων μας», αναφωνεί στη συνέχεια. Προφανώς, η παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ -όπως άλλωστε και ο κομματικός φορέας της- εννοεί να διατηρήσουν οι εκατοντάδες άνεργοι, μισοάνεργοι και απλήρωτοι ηθοποιοί το δικαίωμά τους στον καθημερινό εφιάλτη της επιβίωσης, γιατί υπάρχουν και χειρότερα, να καταντήσουν για παράδειγμα όλοι άστεγοι που θα ψάχνουν στα σκουπίδια.

Καλεί με άλλα λόγια τους ηθοποιούς να μην αγωνιστούν για να αλλάξουν την κατάστασή τους και τη θέση τους στην κοινωνία, αντιπαλεύοντας σε συμπαράταξη με το συνεπές εργατικό κίνημα την πολιτική της κυβέρνησης, της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των εργοδοτών που τους συντρίβει, να απορρίψουν τη μόνη διέξοδο που εγγυάται την αποτροπή των χειρότερων σήμερα, την αναγέννηση της ελπίδας για το αύριο. Τέτοιες αντιλήψεις είναι άλλωστε «κομματικές», μπανάλ και ντεμοντέ στον εκλεπτυσμένο κόσμο της.

Αυτό που χρειάζεται, υπογραμμίζει, είναι «ενότητα και αλληλεγγύη». Αν εννοούσε, βέβαια, την ενότητα και την αλληλεγγύη όλων των καταπιεσμένων, θυμάτων της βάρβαρης πολιτικής της εκμετάλλευσης, ποιος θα μπορούσε να έχει αντίρρηση; Δυστυχώς, όμως, όπως προκύπτει από τις προτάσεις της, αυτό που υπονοεί είναι ότι οι ηθοποιοί ενωμένοι και αλληλέγγυοι προς τους μεγαλοεπιχειρηματίες εργοδότες, πρέπει να τους βοηθήσουν για να τα βγάλουν πέρα στην κρίση, γιατί μόνον έτσι θα πάρουν κι εκείνοι ένα κομματάκι πίτας.
Αντί να διεκδικούν μισθούς, εργασιακά δικαιώματα, γενναία κρατική χρηματοδότηση των δημόσιων πολιτιστικών οργανισμών κ.α. να προτείνουν ό,τι ακριβώς λέει και η Ευρωπαϊκή Ενωση: Το κράτος να ενισχύσει τις μονοπωλιακές επιχειρήσεις, για να επενδύσουν στον πολιτισμό, φορώντας τη μάσκα του σωτήρα του. Συγκεκριμένα προτείνει: «Στήριξη του θεσμού της χορηγίας με κίνητρα προς τους χορηγούς (π.χ. φοροελαφρύνσεις)», καθώς μάλιστα «ο θεσμός του χορηγού είναι ιερός!», «οικονομικές απαλλαγές για όσους θέλουν να χρηματοδοτήσουν την παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών», διαπλοκή των επιχειρηματικών συμφερόντων με τα κρατικά θέατρα, τη δημόσια τηλεόραση, τα Φεστιβάλ και τους άλλους πολιτιστικούς φορείς, αρκεί να υπάρχει «διαφάνεια» και να μην παρεμβαίνουν στο περιεχόμενο της Τέχνης! Να είναι, δηλαδή, «υγιής» και ανιδιοτελής η διαπλοκή.
Φτάνει, μάλιστα, να απαιτεί επιτακτικά την εφαρμογή του τελευταίου νόμου για τον κινηματογράφο της πρώην κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ. Ενα νόμο που οι σκηνοθέτες αποκαλούν «νόμο - ταφόπλακα του ελληνικού κινηματογράφου», γιατί διέκοψε την κρατική χρηματοδότηση και πρόσφερε «γην και ύδωρ» στους επιχειρηματίες με τη μάταιη προσδοκία να «επενδύσουν» σ' αυτόν, οδηγώντας σήμερα τον ελληνικό κινηματογράφο στην ανυπαρξία και την καταστροφή.

Με λίγα λόγια, η «Κίνηση Ηθοποιών» ούτε λίγο - ούτε πολύ ζητά από τους ηθοποιούς να την ψηφίσουν για να βοηθήσει στο να συνεχιστεί η ίδια πολιτική των οικονομικών προνομίων και παροχών προς το κεφάλαιο, που μας έφερε στο σημερινό χάλι. Μια πολιτική που σημαίνει νέα φοροληστεία και λεηλασία των εργασιακών δικαιωμάτων, ακόμη πιο ασφυκτικό έλεγχο της τέχνης από τους «χρηματοδότες» της και χυδαία εμπορευματοποίηση κάθε ανθρώπινης ανάγκης όπως η Υγεία, η Παιδεία, η Τέχνη και ο Πολιτισμός. Δε φαίνεται όμως πως θα πείσει. Στο κάτω-κάτω οι ηθοποιοί το ξέρουν καλά ότι οι «λύκοι» δεν έρχονται για να τους ταΐσουν, αλλά για να τους καταβροχθίσουν!