Γράφει ο Βαγγέλης Γονατάς //
Πριν λίγο καιρό  οι αναφορές στο νησί της Επανάστασης ήταν ελάχιστες στον αστικό τύπο. Η πλειοψηφία αυτών των αναφορών αναπαρήγαγαν τα “τηλεγραφήματα των διεθνών ειδησεογραφικών πρακτορείων”, τα οποία αναμετάδιδαν αμάσητη την ιμπεριαλιστική προπαγάνδα των μιντιακών αντικουβανικών κέντρων, που χάλκευαν τα γνωστά παραμύθια της χαλιμάς σε version  Καραιβικής, χωρίς να τηρούν ούτε τα υποτυπώδη προσχήματα μιας στοιχειώδους αληθοφάνειας και  μιας ελάχιστης  δημοσιογραφικής δεοντολογίας.
Ηταν περισσότερο από φανερό ότι η αμοιβή  αυτής της ειδησεογραφίας ήταν “με το κομμάτι” (αναπαραγωγή και κλικάρισμα) γι αυτό και “η είδηση έπρεπε να διεκπεραιωθεί ταχύτατα για να τρέξει η επόμενη παραγγελία”, καθώς οι εγκεκριμένοι σχετικοί προυπολογισμοί  υπήρχε κίνδυνος  να μην  απορροφηθούν  πριν πέσουν τα νέα πακέτα.
Οι γνωρίζοντες έστω και ελάχιστα το νησί, βιώσαμε απίστευτα ανέκδοτα  αυτού του είδους, σε  βαθμό  που η συνεχής  αποκάλυψή τους καταντούσε βαρετή. Πέρα από το γεγονός ότι η αποκάλυψη αναπαρήγαγε αναγκαστικά την υποτιθέμενη είδηση, κι έτσι βοηθούσαμε κι εμείς το μεροκάματο των παιδιών.
cuba2d
Εδώ και λίγα χρόνια  η δουλειά άρχισε να διεκπεραιώνεται με λίγο περισσότερη σοβαρότητα, καθώς η ιδεολογική πάλη έγινε λίγο πιο σύνθετη, ιδιαίτερα μετά τις εξαγγελθείσες μεταρρυθμίσεις  στο προηγούμενο συνέδριο του κουβανικού κόμματος.
Το στόρυ  μεταλλάχτηκε σε  μια ελαφρια δόση μελαγχολίας για την “επαναστατική κούβα που χάνεται” και μια ρεβανσιστική βεβαιότητα  για τη νίκη του καπιταλισμού και την πτώση του τελευταίου κομμουνιστικού κράτους, σε συνδυασμό με μία κριτική  στην ατολμία των κουβανών να κάνουν μεγάλες αλλαγές.  Κάτι σαν την  ελλαδική  κριτική στην κυβέρνηση “καλώς ήρθατε στο ρεαλισμό” και “οδηγείτε τη χώρα στα βράχια” (καμία σχέση).
Ένα χαρακτηριστικό δείγμα τέτοιας δημοσιογραφίας είναι το άρθρο της έγκριτης ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ (25/4)  στη στήλη ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ  με τίτλο «Οι Αμερικανοί επενδύουν στην Κούβα», το οποίο αφού μου υφάρπαξε το κλικαρισματάκι, διαπίστωσα ότι ήταν και ανυπόγραφο και δεν ανέφερε την πηγή (ειδησεογραφικό πρακτορείο).
Στη συνέχεια και ενώ αναμένω τους πίνακες με τα οικονομικά στοιχεία, τα ονόματα των εταιρειών και το ύψος των επενδύσεων, διαβάζω:
cuba2cΚαταιγιστικό είναι το ενδιαφέρον που εκδηλώνουν για την αγορά ακινήτων στην Κούβα οι Αμερικανοί, καθώς όσο εξελίσσεται η προσέγγιση με τις ΗΠΑ, προσβλέπουν σε αλλαγή της νομοθεσίας που εδώ και 54 χρόνια απαγορεύει στους ξένους να κατέχουν ακίνητα στο νησί. Από το 2011 έχει επιτραπεί στους ίδιους τους Κουβανούς να αγοράζουν και να πωλούν σπίτια, και το αποτέλεσμα είναι μια μεγάλη κινητικότητα στην αγορά ακινήτων. Η απαγόρευση για τους ξένους δεν έχει, άλλωστε, αποθαρρύνει τους ενδιαφερόμενους, συχνά κουβανικής καταγωγής Αμερικανούς, από την προσπάθεια να εκμεταλλευθούν τα «παραθυράκια» του νόμου ή να χρησιμοποιήσουν το όνομα συγγενών τους για να αποκτήσουν ακίνητα που ευελπιστούν πως θα τους κάνουν πλούσιους. Κουβανοί που διέφυγαν στις ΗΠΑ το 1959 επισκέπτονται τώρα συγγενείς τους που έχουν παραμείνει στη χώρα και τους χορηγούν χρήματα για να αποκαταστήσουν τις κατοικίες τους ή τις αγοράζουν μέσω κάποιου συγγενή.
cuba2eΜάλιστα! Οι  επερχόμενες επενδύσεις αφορούν λοιπόν αγορά και επισκευή παλαιών κατοικιών. Επειδή όμως η νομοθεσία δεν επιτρέπει στους ξένους να αγοράσουν ακίνητα, θα τα αγοράσουν στο όνομα των συγγενών τους, οι οποίοι συγγενείς τους – κουβανοί πολίτες – έχουν ιδιοκτησία  μόνο τη χρήση του ακινήτου (κάτι σαν τη δική του επικαρπία) αφού ως γνωστό στην Κούβα η κρατική ιδιοκτησία της γης κατοχυρώνεται από το Σύνταγμα της χώρας.
Η αγοραπωλησία ακινήτων (2011) μεταξύ των κουβανών, αντικατέστησε το μεχρι τότε σύστημα ανταλλαγής κατοικιών, στο οποίο βέβαια, η όποια διαφορά αξίας των ανταλλασόμενων κατοικιών καλύπτονταν σε χρήμα, ήταν δηλαδή κι αυτό ένα είδος αγοραπωλησίας.
Στην συνέχεια παρατίθενται ως σοβαρά στοιχεία τεκμηρίωσης του  πονήματος, το σχετικό ρεπορτάζ της Wall Street Journal που εμφανίζει δηλώσεις του Ούγκο Κάνσιο, κουβανοαμερικανού επιχειρηματία, που τονίζει πως «πολλοί Κουβανοί από το Μαϊάμι έρχονται εδώ και αγοράζουν ακίνητα με τις 300.000 ή 400.000 δολάρια ή ακόμη και ένα εκατ. δολάρια που έχουν κάτω από το στρώμα τους».
Τελικά, το κάψανε τελείως όσοι πήγαν στο Μαιάμι το 1959; Εγιναν καπιταλιστές που αποταμιεύουν  το χρήμα κάτω από το στρώμα και το επενδύουν σε ακίνητα στο όνομα άλλου;
cuba2b
Και σαν να μην φτάνουν όλα αυτά (συνεχίζει η Wall Street Journal, τώρα)  ο ίδιος  βορειοαμερικάνοκουβανός επιχειρηματίας πλησίασε τη  Νερέιντα Μαργκαρίτα Αλβαρεζ, που διαχειρίζεται κρατική πανσιόν  και της προσέφερε 400.000 δολάρια για να αγοράσει την επιχείρηση. Όμως αυτή αρνήθηκε καθώς δεν γνώριζε την προέλευση των χρημάτων και όπως τόνισε στη WSJ, «κανείς Κουβανός δεν έχει τόσα χρήματα».
Εάν δηλαδή γνώριζε την προέλευση των χρημάτων, θα πουλούσε χαλαρά την κρατική πανσιόν στο βορειοαμερικάνο επενδυτή!
Και από αυτά προκύπτει ο βαρύγδουπος τίτλος της σοβαρής εφημερίδας ότι “Οι Αμερικανοί επενδύουν στην Κούβα”!
Και επειδή πρέπει να σοβαρευτεί κάποτε, ακόμα και ένα τέτοιο σοβαρό άρθρο σε μια σοβαρή εφημερίδα σαν την Καθημερινή, καταλήγει στους ευσεβείς πόθους  που οφείλει να εκφράσει:
Παραμένει πάντως  αβέβαιο, κατά πόσον θα μπορέσει η Κούβα να ακολουθήσει ένα δρόμο παρόμοιο με της Κίνας και να οδηγηθεί στην ευημερία. Οι μοναδικές αλλαγές που έχουν γίνει έως τώρα στη χώρα ήταν σε μεμονωμένους τομείς της αγοράς, αλλά και κάποιες περικοπές στις επιδοτήσεις τη δεκαετία του 1990, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης.
Καταλάβατε τώρα;
Εγώ κατάλαβα: τα βορειοαμερικάνικα κεφάλαια  έρχονται στην Κούβα κρυμένα σε στρώματα! Χαιρετίσματα.