Κροκόδειλοι σε ρόλο εμπρηστή

Κροκόδειλοι σε ρόλο εμπρηστή

Στις 5 του Ιούνη είναι η Παγκόσμια Μέρα Περιβάλλοντος. Ηδη, εξαγγέλλονται ημερίδες και εκδηλώσεις, όπου κυβερνητικοί και ευρωενωσιακοί φορείς, παχυλά χρηματοδοτούμενες ΜΚΟ, επιχειρήσεις που ρυπαίνουν το περιβάλλον, από τη μια, και, από την άλλη, δίνουν λίγα χρήματα για τη σωτηρία του, στο πλαίσιο της εταιρικής... ευθύνης, θα συγκεντρωθούν για να συζητήσουν, να κάνουν απολογισμό της δράσης τους και να «θρηνήσουν» το κακό που κάνει ο άνθρωπος στο περιβάλλον. Ολοι τους έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Αντιμετωπίζουν τη φύση ως πεδίο οικονομικής δραστηριότητας και όχι ως κοινωνικό αγαθό.
Η κατάσταση σε ό,τι αφορά την προστασία των δασών είναι αποκαλυπτική: Η παραπέρα υποβάθμιση των κρατικών φορέων που είναι αρμόδιοι για την προστασία και τη σωτηρία του περιβάλλοντος, είναι χαρακτηριστικό της σημερινής πολιτικής, που έχει στόχο να ιδιωτικοποιήσει και αυτό το κοινωνικό αγαθό, παραδίδοντάς το ακόμα περισσότερο στα χέρια ισχυρών επιχειρηματικών συμφερόντων.

***

Είναι χαρακτηριστικό ότι η κύρια υπηρεσία διαχείρισης του δασικού πλούτου της χώρας, η Δασική Υπηρεσία, είναι μισοδιαλυμένη, αφού τα τελευταία χρόνια, δύο φορές οι κυβερνήσεις έχουν μειώσει τις οργανικές της θέσεις. Υπάρχουν ελλείψεις 40% σε δασολόγους, 50% σε τεχνολόγους και 30% σε δασοφύλακες. Οχι μόνο δεν υπάρχει προσωπικό για να διεξαχθούν περιπολίες στα δάση, αλλά αρκετές φορές δεν υπάρχουν κονδύλια για τον εφοδιασμό με καύσιμα των οχημάτων περιπολίας. Το κονδύλι που διατίθεται φέτος για την προληπτική δασοπροστασία (σ.σ. συνεργεία επιφυλακής και περιπολιών, καύσιμα) από τις «δημόσιες επενδύσεις» είναι 1.750.000 ευρώ. Από το «Πράσινο Ταμείο» διατίθενται 1.865.000 ευρώ. Τα ποσά είναι για τις ανάγκες 103 δασαρχείων και νομοδασαρχείων της χώρας. Παράλληλα, δεν υπάρχουν σύγχρονες και επικαιροποιημένες μελέτες αντιπυρικής προστασίας για τα δάση. Οι διαχειριστικές μελέτες, πλέον, καταρτίζονται μόνο για τη συντήρηση ελάχιστου τμήματος του δασικού οδικού δικτύου και για ελάχιστες αραιώσεις - κλαδεύσεις εκατέρωθεν των δασικών δρόμων.
Παράλληλα, με την τελευταία αντιδασική νομοθεσία επιτρέπονται πρακτικά όλες οι επεμβάσεις που ενδιαφέρουν τους μονοπωλιακούς ομίλους σε δασικά οικοσυστήματα, εθνικούς δρυμούς, προστατευόμενες περιοχές, συμπεριλαμβανομένων και παράκτιων, εξασφαλίζεται η «ελευθερία» της επιχειρηματικής δραστηριότητας των τουριστικών, βιομηχανικών, κατασκευαστικών και μεταλλευτικών ομίλων. Επιτρέπεται η χωροθέτηση, μέσα σε δάση, μιας μεγάλης κατηγορίας χρήσεων, από δεξαμενές καυσίμων και εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων, μέχρι μεγάλες τουριστικές μονάδες σε παράκτιες περιοχές της χώρας. Δίνει τη δυνατότητα εγκατάστασης ακόμα και βιομηχανικών μονάδων και επιχειρηματικών πάρκων μέσα στα δάση.

***

Από την άλλη, ο φορέας αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών, το Πυροσβεστικό Σώμα, ρίχνεται στη μάχη της αντιπυρικής περιόδου με γερασμένα αεροπλάνα, ακατάλληλα υδροφόρα πυροσβεστικά οχήματα, μειωμένο προϋπολογισμό, κενές οργανικές θέσεις, υπερεργασία με εξαντλητικά ωράρια και ελλείψεις σε ατομικό εξοπλισμό των πυροσβεστών, ανεπαρκείς πιστώσεις για υπερωρίες. Με τις αλλεπάλληλες μειώσεις στους προϋπολογισμούς του, που από το 2009 μέχρι φέτος ανέρχονται σε 132 εκατομμύρια ευρώ, καλείται, μετά και την προηγούμενη κατάργηση των 4.000 κενών οργανικών θέσεων μόνιμου προσωπικού (σ.σ. περίπου το 1/3 της συνολικής οργανικής του δύναμης), να σταθεί απέναντι στα πύρινα μέτωπα.
Το προσωπικό του είναι διασπασμένο στα τρία, με μόνιμους (8.500), πενταετούς θητείας (4.000) και εποχικούς (1.500). Οι δύο τελευταίες κατηγορίες εργαζομένων δουλεύουν με ελλιπή καθήκοντα και πετσοκομμένα εργασιακά δικαιώματα. Με τα πενιχρά κονδύλια που δίνονται, οι πυροσβέστες με τις ελαστικές εργασιακές σχέσεις δεν δουλεύουν πέραν του ωραρίου μέχρι στιγμής, αφού αυτά δεν επαρκούν για τα νυχτερινά, τις αργίες και τα εκτός έδρας. Πέρσι, την αντιπυρική περίοδο χορηγήθηκαν χρήματα περίπου για 80 ώρες (σ.σ. οι ώρες κυμαίνονταν ανάλογα με την περιφέρεια), ανά άτομο, στα πεζοπόρα τμήματα (περίπου 1.000 άτομα). Για τους πενταετείς ήταν λίγες ώρες. Πολλοί πυροσβέστες διαθέτουν μόνο μία επιχειρησιακή στολή, αρβύλες και κράνη έχουν παλιώσει ενώ «προστατεύουν» τα πνευμόνια τους από τους καπνούς με ...χειρουργικές μάσκες.
Το ζήτημα της αντιμετώπισης των ελλείψεων, των καθυστερήσεων, της υποχρηματοδότησης, των υποδομών για αντιπυρική προστασία πρέπει να γίνει υπόθεση της πάλης του λαϊκού κινήματος, που και γι' αυτό θα πρέπει να βρίσκεται σε επαγρύπνηση και ετοιμότητα, ιδιαίτερα την περίοδο των επόμενων καλοκαιρινών μηνών.
Βεβαίως, για να γλιτώσουν ουσιαστικά τα δάση χρειάζεται ένας ριζικά διαφορετικός δρόμος ανάπτυξης, όπου η γη, τα δάση, τα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής θα αποτελούν κοινωνική ιδιοκτησία και θα αναπτύσσονται με επιστημονικό κεντρικό σχεδιασμό και εργατικό έλεγχο, που θα αξιοποιήσει το σύνολο των παραγωγικών δυνάμεων προς όφελος των λαϊκών αναγκών. Σε έναν τέτοιο, ριζικά διαφορετικό δρόμο ανάπτυξης, όπου κίνητρο της παραγωγής δε θα είναι το κέρδος αλλά η ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών, η κοινωνική αξιοποίηση των δασών μπορεί να λειτουργήσει προς όφελος των λαϊκών συμφερόντων.