Αλλο ένα πλουσιοπάροχο δώρο στο μεγάλο κεφάλαιο και τις τράπεζες

Αλλο ένα πλουσιοπάροχο δώρο στο μεγάλο κεφάλαιο και τις τράπεζες

Ενα από τα πρώτα προαπαιτούμενα της βαθιά αντιλαϊκής συμφωνίας που υπέγραψε η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ με τους εταίρους της στην ΕΕ, ενόψει του τρίτου μνημονίου, είναι και ο νέος Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας (ΚΠολΔ) που ψηφίζεται σήμερα στη Βουλή. Ανάλογη δέσμευση είχε αναλάβει η κυβέρνηση με το e-mail Βαρουφάκη, που επαναλαμβανόταν και στην πρόταση των 47 σελίδων.
Τις προηγούμενες μέρες, οι διάφορες φήμες έκαναν λόγο για δύο σχέδια, ανάμεσα στα οποία θα επέλεγε η κυβέρνηση να καταθέσει προς ψήφιση: α) Το σχέδιο της προηγούμενης κυβέρνησης ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, γνωστό και ως «σχέδιο Χαμηλοθώρη», το οποίο είχε αποτελέσει και το αντικείμενο πανελλαδικού δημοψηφίσματος των δικηγόρων τον Δεκέμβρη του 2014 και απορρίφτηκε με συντριπτικό ποσοστό 93%, και, β) το σχέδιο που φερόταν να έχει ετοιμάσει νομοπαρασκευαστική επιτροπή με εντολή του νέου υπουργού Δικαιοσύνης, Ν. Παρασκευόπουλου, της σημερινής κυβέρνησης, γνωστό και ως «σχέδιο Κράνη», το περιεχόμενο του οποίου όμως γνώριζαν μόνο οι ηγεσίες των μεγάλων δικηγορικών συλλόγων της χώρας.
Τελικά, όπως αναφέρει η κυβέρνηση, «λόγω των ασφυκτικών χρονικών περιθωρίων» και επειδή «το μοναδικό κείμενο το οποίο έχει λάβει τη σύμφωνη γνώμη των θεσμών είναι το σχέδιο νόμου που έχει κατατεθεί στη Βουλή των Ελλήνων τον Νοέμβριο του 2014», το λεγόμενο «σχέδιο Χαμηλοθώρη» επανέρχεται αυτούσιο, συνοδευόμενο από την ίδια αιτιολογική έκθεση και την ίδια επιχειρηματολογία. Μέσα στις αμέτρητες κωλοτούμπες και τα ψέματα, φαίνεται ότι το «εκτρωματικό νομοσχέδιο που έπρεπε άμεσα να αποσυρθεί», σύμφωνα με την ανακοίνωση του Τμήματος Δικαιοσύνης ΣΥΡΙΖΑ στις 5/12/2014, μετατράπηκε σήμερα ως διά μαγείας, μετά και την «περήφανη διαπραγμάτευση» με τους θεσμούς, σε ένα ακόμα μέτρο κοινωνικής δικαιοσύνης...

ΒΟΥΛΓΑΡΗ

Οι αλλαγές που προωθούνται σχετίζονται κύρια με τις κατασχέσεις και τους πλειστηριασμούς της λαϊκής κατοικίας, ευνοούν ποικιλοτρόπως τις τράπεζες και το κεφάλαιο. Δεν αφορούν, επομένως, στενά στη Δικαιοσύνη, αλλά θα έχουν άμεσες δυσμενείς επιπτώσεις στη ζωή της εργατικής και λαϊκής οικογένειας. Είναι χαρακτηριστικό ότι το μοναδικό στοιχείο που πρόσθεσε η κυβέρνηση στο πάλαι ποτέ «εκτρωματικό» νομοσχέδιο είναι η δέσμευσή της ότι «θα φέρει προς ψήφιση στη Βουλή, πριν την ισχύ του νέου Κώδικα, το σύνολο των ρυθμίσεων για τα καθυστερούμενα δάνεια, μεταξύ των οποίων και τις ρυθμίσεις για την προστασία της πρώτης ή της μοναδικής κατοικίας, από πλειστηριασμούς για οφειλές προς τις Τράπεζες».
Οσοι τυχόν, ακόμα και σήμερα, διατηρούν οποιαδήποτε αυταπάτη ότι οι επερχόμενες αλλαγές θα προστατεύουν τη λαϊκή περιουσία, διαψεύδονται από το ίδιο το περιεχόμενο του νέου Κώδικα, που στρώνει το έδαφος για τη γρήγορη και φθηνή προς όφελος του κεφαλαίου διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης (δηλ. τη διαδικασία των κατασχέσεων και πλειστηριασμών). Αλλωστε, σύμφωνα με τα σχετικά δημοσιεύματα του Τύπου, το αναμενόμενο νομοσχέδιο του υπουργού Οικονομίας Γ. Σταθάκη, που έχει σταλεί προς έγκριση στην τρόικα, προβλέπει την υπό αυστηρές προϋποθέσεις προστασία της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς μέχρι 31/12/2015, όταν δηλαδή θα ξεκινήσει η εφαρμογή του νέου Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.
Υπενθυμίζουμε ότι ο Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας ρυθμίζει τη διαδικασία της πολιτικής δίκης, δηλ. περιλαμβάνει τις ρυθμίσεις για τη διεξαγωγή των δικών που αφορούν τις διαφορές μεταξύ ιδιωτών.

Η «σημαντική αναδιάρθρωση των διαδικασιών και των κανονισμών της αστικής δικαιοσύνης», πάγια απαίτηση του κεφαλαίου

Την τελευταία πενταετία, περίπου έχουν επέλθει σημαντικές αλλαγές στην απονομή της αστικής δικαιοσύνης, που αφορούν στις διαδικασίες σε όλα τα δικαστήρια. Αξιοποιώντας ως πρόσχημα το υπαρκτό πρόβλημα των σοβαρών καθυστερήσεων στην εκδίκαση των υποθέσεων, ο πυρήνας των μεταρρυθμίσεων αυτών εντάσσεται στο πλαίσιο γενικότερων επιδιώξεων για τον εκσυγχρονισμό του αστικού κράτους και την αντιστοίχηση του νομικο-πολιτικού εποικοδομήματος στις οικονομικές εξελίξεις σε συνθήκες καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης. Εκφράζει την προσπάθεια προσαρμογής της αστικής Δικαιοσύνης στις ανάγκες του μεγάλου κεφαλαίου για γρήγορη, φθηνή και αποτελεσματική για τα συμφέροντά του επίλυση των διαφορών και διευκόλυνση των επενδύσεών του.
Βασικές κατευθύνσεις είναι η ενίσχυση των εξωδικαστικών μορφών επίλυσης διαφορών (π.χ. διαμεσολάβηση, διαιτησία κ.ά.), δηλαδή μορφές ιδιωτικοποίησης της Δικαιοσύνης, διαδικασίες fast track για τη διεκπεραίωση υποθέσεων με σημαντικό οικονομικό ενδιαφέρον για τα μονοπώλια (π.χ. στρατηγικές επενδύσεις, φορολογικές υποθέσεις κ.λπ.), εξασφάλιση της γρήγορης και απρόσκοπτης εφαρμογής των αντιλαϊκών νόμων (π.χ. πιλοτικές δίκες για υποθέσεις με γενικότερο πολιτικό - κοινωνικό ενδιαφέρον, όπως προσφυγή κατά των αντιλαϊκών χαρατσιών, αντιαασφαλιστικών νόμων κ.λπ.).
Ταυτόχρονα, ως η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος, η προσφυγή στην αστική Δικαιοσύνη για τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα γίνεται εξαιρετικά δυσχερής και ακριβή, αυξάνονται διαρκώς τα κάθε είδους παράβολα, για να εξοικονομούνται πόροι από το κράτος.
Συνεχίζεται η υποχρηματοδότηση και υποτίμηση των υποδομών με τα τεράστια κενά στις θέσεις των δικαστών και κυρίως των δικαστικών υπαλλήλων, που μάλιστα απειλούνται με τα αντεργατικά μέτρα της αξιολόγησης, των διαθεσιμοτήτων και των απολύσεων στο δημόσιο τομέα.
Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο περιλαμβάνει σειρά αντιδραστικών και αντιλαϊκών ρυθμίσεων με βαθιά ταξικό περιεχόμενο. Οι κυριότερες από αυτές αφορούν στην επιτάχυνση της αναγκαστικής εκτέλεσης και των πλειστηριασμών σε όφελος των πιστωτικών ιδρυμάτων, δηλ. των τραπεζών. Ετσι, την ίδια περίοδο που στο επίκεντρο της συζήτησης βρίσκεται η διαχείριση των «κόκκινων» επιχειρηματικών και στεγαστικών δανείων, συντελούνται σημαντικές εξελίξεις στην αγορά των ακινήτων με απώτερο στόχο τη συγκέντρωση της γης σε λίγα χέρια (βλ. σχεδιασμοί για μείωση των αντικειμενικών αξιών) και εκφράζονται διακριτές ενδοαστικές αντιθέσεις γύρω από τα ζητήματα αυτά, οι προωθούμενες αλλαγές στον ΚΠολΔ προετοιμάζουν το έδαφος για μαζικές κατασχέσεις και πλειστηριασμούς στη λαϊκή περιουσία με βάση την εμπορική πλέον και όχι την αντικειμενική αξία, κάνουν ακόμα πιο φθηνή, γρήγορη και αποτελεσματική τη σχετική διαδικασία σε όφελος των τραπεζών, επιτρέπουν τις πολλαπλές κατασχέσεις, αδυνατίζουν την άμυνα του οφειλέτη, διευκολύνουν την εγγραφή προσημείωσης υποθήκης κ.λπ. Επιπλέον, επέρχονται τροποποιήσεις στο λεγόμενο πίνακα κατάταξης του πλειστηριασμού, υποσκάπτοντας την τυπική έστω προνομιακή ικανοποίηση των εργατικών απαιτήσεων: Μαζί με τις εργατικές απαιτήσεις θα ικανοποιούνται πλέον από το εκπλειστηρίασμα (το ποσό που τελικά προκύπτει από τον πλειστηριασμό), στο συνολικό ποσοστό των 2/3 (το 1/3 εξακολουθεί να αποδίδεται ουσιαστικά στις τράπεζες), και οι απαιτήσεις του Δημοσίου από ΦΠΑ.
Επίσης, μια ακόμα σοβαρή κατηγορία αλλαγών του ΚΠολΔ αφορά στη διαδικασία εκδίκασης των περισσότερων υποθέσεων (στη λεγόμενη τακτική διαδικασία), όπου καθιερώνεται η έγγραφη απόδειξη και καταργείται η ζωντανή εξέταση των μαρτύρων στο ακροατήριο εκτός από ορισμένες εξαιρέσεις. Από την πρώτη στιγμή της δημοσιοποίησης του σχεδίου αυτού, ήδη από τον Δεκέμβρη του 2014, σε ανακοίνωσή της η «Αγωνιστική Συσπείρωση Δικηγόρων», η παράταξη που συμμετέχει πανελλαδικά στις δικηγορικές εκλογές στηριζόμενη από το ΚΚΕ, σημείωνε: «Οι αλλαγές αυτές ωφελούν τις μεγάλες επιχειρήσεις, που διαθέτοντας το κατάλληλο προσωπικό, χρήμα και μηχανισμούς, μπορούν να τηρούν πλήρη μηχανογραφικά συστήματα και μεγάλο αρχείο εγγράφων και να ανταποκρίνονται στο δικονομικό καθήκον της έγγραφης απόδειξης και μάλιστα μέσα σε σύντομες και ανελαστικές προθεσμίες. Το οικονομικά ασθενέστερο μέρος, δηλαδή ο μέσος φτωχός διάδικος που, σπάνια διαθέτει τέτοια εργαλεία, βρίσκεται αντικειμενικά σε δυσμενέστερη θέση. Η υλοποίηση των προτεινόμενων ρυθμίσεων στρέφεται σε βάρος της πλειοψηφίας των δικηγόρων με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, που θα αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στην καθημερινή ταλαιπωρία και το κυνήγι ανελαστικών προθεσμιών μέσα στον έγγραφο κυκεώνα της νέας τακτικής διαδικασίας. Αυτοί που θα ωφεληθούν, ακόμη μια φορά, είναι οι μεγάλες δικηγορικές εταιρίες και τα μεγαλογραφεία».

Για τις κινητοποιήσεις των δικηγόρων

Απ' όλα τα παραπάνω προκύπτει ότι η αντίδραση ενάντια στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο είναι επιβεβλημένη για τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα συνολικά, αλλά και για την πλειοψηφία των μισθωτών και αυτοαπασχολούμενων δικηγόρων με χαμηλά εισοδήματα ειδικότερα. Η αντίδραση, όμως, ενάντια σ' αυτό πρέπει να εστιάζει και να αποκαλύπτει ότι οι αλλαγές του ΚΠολΔ είναι μέρος της συνολικότερης αντιλαϊκής πολιτικής. Ο αγώνας για την παρεμπόδιση της προώθησής τους πρέπει να στοχεύει συνολικά στην απόκρουση της αντιλαϊκής επίθεσης και να προβάλλει αιτήματα και διεκδικήσεις για την κατοχύρωση των εργατικών και λαϊκών δικαιωμάτων ευρύτερα, που συγχρόνως ανταποκρίνονται στα συμφέροντα της πλειοψηφίας των δικηγόρων: Οπως π.χ. προστασία της λαϊκής περιουσίας - απαγόρευση των κατασχέσεων σε βάρος της πρώτης και δευτερεύουσας κατοικίας της λαϊκής οικογένειας, προνομιακή ικανοποίηση των εργατικών απαιτήσεων στον πλειστηριασμό πρώτα και πριν από την ικανοποίηση κάθε άλλης απαίτησης, προστασία του εισοδήματος των μισθωτών και αυτοαπασχολούμενων δικηγόρων με χαμηλά εισοδήματα ενάντια στη φορολεηλασία και τις συνεχείς αυξήσεις στις ήδη υπέρογκες ασφαλιστικές τους εισφορές που δεν εξασφαλίζουν την ιατροφαρμακευτική τους περίθαλψη ούτε τις συντάξεις κ.ά. Μόνο ένας τέτοιος αγώνας, άλλωστε, της πλειοψηφίας των δικηγόρων σε συμπόρευση με το εργατικό και λαϊκό κίνημα, μπορεί να βάλει εμπόδια στα σχέδια της κυβέρνησης και να αντιπαρατεθεί με τον πραγματικό κοινό αντίπαλο, τους μεγάλους μονοπωλιακούς ομίλους - πελάτες των μεγάλων δικηγορικών εταιρειών και των μεγαλογραφείων.
Η ηγεσία της Ολομέλειας των Προέδρων των δικηγορικών συλλόγων της χώρας και ιδιαίτερα οι ηγεσίες των μεγάλων δικηγορικών συλλόγων και κύρια της Αθήνας δεν θέλουν και δεν μπορούν να οργανώσουν έναν τέτοιον αγώνα. Είναι, άλλωστε, οι ίδιοι που διαχρονικά υποσκάπτουν κάθε αγωνιστική διάθεση στο χώρο των δικηγόρων, υπονομεύουν και εκφυλίζουν τις μαζικές συλλογικές διαδικασίες, καλλιεργούν συντεχνιακές αυταπάτες στα τραπέζια του διαλόγου με την εκάστοτε ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης, βάζουν πλάτη στην υλοποίηση της αντιλαϊκής πολιτικής στο χώρο.
Τα ίδια κάνουν και σήμερα. Μόλις λίγες μέρες πριν, καλούσαν την κυβέρνηση «να αφουγκραστεί τις αγωνίες του νομικού κόσμου και της κοινωνίας» και να υιοθετήσει το «σχέδιο Κράνη», με το οποίο τάχα «προστατεύονται τα δικαιώματα των πολιτών και διασφαλίζονται συνθήκες δίκαιης δίκης» και το περιεχόμενο του οποίου το γνώριζαν μόνον αυτοί! Ετσι, όμως, σκόπιμα συσκότισαν τον πραγματικό χαρακτήρα των προωθούμενων αντιδραστικών αλλαγών, μέσα στο γενικότερο κλίμα της εθνικής ομοψυχίας προσπαθούσαν τάχα να συμβάλλουν με τις θεσμικές τους προτάσεις στο έργο της κυβέρνησης και του υπουργού ενάντια στους «εκβιαστές δανειστές»...
Αξιοποιώντας το δημοψήφισμα - καρικατούρα που έστησαν τον Δεκέμβρη του 2014, θεωρούν εξουσιοδοτημένο τον εαυτό τους να αποφασίζουν «ναι ή όχι» σε κινητοποιήσεις, χωρίς και πάλι καμία προηγούμενη ενημέρωση των δικηγόρων, χωρίς καμία συλλογική διαδικασία και γενική συνέλευση, στην οποία οι ίδιοι οι δικηγόροι θα αποφασίσουν για τις μορφές των κινητοποιήσεών τους.

Για την οργάνωση του αγώνα της πλειοψηφίας των δικηγόρων με χαμηλά εισοδήματα

Με αφορμή την αντίδραση ενάντια στο νομοσχέδιο για τον νέο ΚΠολΔ και την υπονομευτική και επικίνδυνη στάση της ηγεσίας των δικηγορικών συλλόγων και ιδιαίτερα του ΔΣΑ και του ΔΣΘ, που έσπευσαν να στοιχηθούν με πραξικοπηματικές διαδικασίες στο στρατόπεδο του «ΝΑΙ» στο κάλπικο και εκβιαστικό δημοψήφισμα που έστησε η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, για άλλη μια φορά αναδεικνύεται η ανάγκη χειραφέτησης της πλειοψηφίας των μισθωτών και αυτοαπασχολούμενων δικηγόρων με χαμηλά εισοδήματα από τη συντεχνιακή αυταπάτη της συνδικαλιστικής εκπροσώπησής τους από τους δικηγορικούς συλλόγους. Οι σύλλογοι αυτοί και ιδιαίτερα οι μεγαλύτεροι δεν θέλουν και δεν μπορούν, αντικειμενικά, να οργανώσουν τους αγώνες των δικηγόρων ενάντια στην αντιλαϊκή πολιτική, καθώς συστεγάζουν μεγαλοδικηγόρους - εργοδότες και μισθωτούς, αποτελούν θεσμικούς συνομιλητές και στυλοβάτες του αστικού κράτους, «με την προμετωπίδα της ενιαίας επιστημονικής οργάνωσης, εξυπηρετούν καπιταλιστικά συμφέροντα» (από τις θέσεις του 19ου Συνεδρίου του ΚΚΕ για τέτοιου είδους επιστημονικούς συλλόγους και επιμελητήρια).
Το πιο φτωχό τμήμα των δικηγόρων σήμερα, με τη θέση του να επιδεινώνεται διαρκώς τα τελευταία χρόνια, έχει συμφέρον από την οργάνωση του αγώνα του ενάντια στην αντιλαϊκή πολιτική, που υλοποιείται από την εκάστοτε αστική κυβέρνηση για λογαριασμό των επιχειρηματικών ομίλων και μέσα στο πλαίσιο της συμμετοχής στους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς και την ΕΕ. Εχει συμφέρον να αντιπαρατεθεί με τα μεγάλα δικηγορικά γραφεία και τους μεγαλοδικηγόρους, που υπερασπίζονται τα συμφέροντα και την εξουσία των μονοπωλίων. Εχει συμφέρον να συγκρουστεί με το μεγάλο κεφάλαιο και το κάθε λογής πολιτικό και «υπηρετικό» προσωπικό του, όπως οι δικηγορικοί σύλλογοι. Εχει συμφέρον να συμπορευθεί με τα άλλα τμήματα αυτοαπασχολούμενων που συμπιέζονται και το εργατικό κίνημα, προβάλλοντας αιτήματα για την ανακούφιση από τα αντιλαϊκά μέτρα και διεκδικώντας τον δρόμο ανάπτυξης που θα ικανοποιεί πραγματικά τις σύγχρονες ανάγκες της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων.
Σήμερα, οι δικηγόροι με χαμηλά εισοδήματα συμμετέχουμε μαζικά στο συλλαλητήριο του ΠΑΜΕ στην Ομόνοια, δίνουμε μια πρώτη απάντηση μαζί με τους πραγματικούς μας συμμάχους, τους εργατοϋπάλληλους και το λαό, ενάντια στο νέο αντιδραστικό ΚΠολΔ.
Υιοθετούμε τα αιτήματα του εργατικού και λαϊκού κινήματος για την άμεση, εδώ και τώρα, προστασία τους από τα αρπακτικά των τραπεζών:
Κανένας πλειστηριασμός στη λαϊκή κατοικία.
Κατοχύρωση της προνομιακής και πριν από όλα ικανοποίησης των εργατικών απαιτήσεων μετά από πλειστηριασμό.

Της Κατερίνας ΓΕΡΑΚΗ*
*Η Κατερίνα Γεράκη είναι μέλος του Τμήματος της ΚΕ του ΚΚΕ για τη Δικαιοσύνη και τις Λαϊκές Ελευθερίες και Γραμματέας της ΤΟ Δικαιοσύνης της ΚΟ Αττικής