Καρτ ποστάλ από τη Σκύρο

Από Σφυροδρέπανος 

Γράφει ο Βασίλης Κρίτσας //

Η Σκύρος είναι ένα νησί-μιγάδας, μισή Κυκλάδα – μισή Σποράδα, συνδυάζοντας το πράσινο, που σε κάποια σημεία μπαίνει μες στην άσφαλτο κι απειλεί να την καλύψει, με τη γραφική, παραδοσιακή Χώρα, που είναι σκαρφαλωμένη στην πλαγιά ενός μεγάλου βραχώδους λόφου και σε κερδίζει εξίσου από κοντά κι από μακριά. Το καλό φαγητό για όλα τα γούστα (κρέας ή ψάρι, αλλά δεν ξέρω με τους vegan τι γίνεται) συγκαταλέγεται στα δυνατά σημεία της και οι ταβέρνες που πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσει κανείς, πριν φύγει, είναι πιο πολλές κι από τις παραλίες της. Αν και αυτό οφείλεται εν μέρει στην έντονη παρουσία του ελληνικού στρατού, με το ναυτικό να καταλαμβάνει (και να αποκλείει) όλο το νότιο τμήμα του νησιού, ενώ στο βορρά υπάρχει το μεγαλύτερο στρατιωτικό αεροδρόμιο των Βαλκανίων (που λειτουργεί και ως πολιτικό), λόγω της καίριας στρατηγικής θέσης της Σκύρου στο Αιγαίο. Ένα άλλο ποσοστό παραλιών είναι από δύσκολα έως καθόλου προσβάσιμο με το αυτοκίνητο αλλά αυτό από μια άποψη είναι ίσως και το πιο σημαντικό πλεονέκτημα του νησιού. Η οργανωμένη καταστροφή που ακούει στο όνομα «τουριστική ανάπτυξη-αξιοποίηση» και αλλοιώνει φυσικά τοπία και ανθρώπινους χαρακτήρες, δεν έχει απλώσει τόσο τα πλοκάμια της στη Σκύρο κι αυτή είναι και η ιδιαίτερη ομορφιά της σε τελική ανάλυση. Μπορεί να μην έχει τις καλύτερες θάλασσες (τα νερά της πάντως είναι απολαυστικά κρύα και κρυστάλλινα) ή τα πιο μαγευτικά τοπία, αλλά καταφέρνει να σε μαγέψει με την απλότητά της και την ιδιαίτερη αυθεντικότητά της. Τόσο μοναδική και ιδιαίτερη, σαν τα περίφημα αλογάκια της σκύρου, που μοιάζουν με πόνι, ή το ξακουστό καρναβάλι της, που πρέπει όμως να την επισκεφτείς χειμώνα, για να το απολαύσεις.

Το φημισμένο αλογάκι της Σκύρου

Το πράσινο απειλεί να ανακαταλάβει το χώρο που του ανήκει

Η Χώρα σκαρφαλωμένη στο Λόφο

Η δική μας παρέα βρέθηκε στο νησί την εβδομάδα πριν από το δημοψήφισμα, με τον έλεγχο κεφαλαίων (το διαβόητο capital control) να προκαλεί μεγάλες ουρές σχεδόν κάθε ώρα της ημέρας στη μοναδική τράπεζα της Χώρας (υπήρχε κι άλλο ένα ΑΤΜ στο λιμάνι), οι οποίες προσφέρονταν για γνωριμίες και πολιτική κουβέντα. Πετύχαμε μάλιστα και την ανοιχτή συγκέντρωση-εκδήλωση των υπερασπιστών του «όχι», στην οποία μίλησαν μεταξύ άλλων ο Συριζαίος δήμαρχος αλλά και ο εκπρόσωπος της αντιπολίτευσης στο δημοτικό συμβούλιο! Ενώ μπορούσες να δεις πολλά μαγαζιά στολισμένα με αφίσες ή πανό και το «όχι» σε μαύρο φόντο, που θα χρησίμευε κι εκ των υστέρων ως ένδειξη πένθους και εκλογικού μαυρίσματος, μετά από την κυβερνητική κωλοτούμπα που μετέτρεψε ταχύτατα τη λαϊκή ετυμηγορία σε… εντολή για «ναι σε όλα».
Ανοιχτή εκδήλωση υπέρ του «ναι» δεν υπήρχε, αλλά τα πράγματα ήταν κάπως μοιρασμένα, όχι με την έννοια της πόλωσης του κόσμου σε δύο στρατόπεδα, αλλά της εσωτερικής πόλωσης μέσα του. Τα νησιά πλήττονται άμεσα από την κατάργηση του ειδικού καθεστώτος για το ΦΠΑ κι οι κάτοικοί τους είχαν κάθε λόγο για να αντιδράσουν και να αντιταχθούν στη συμφωνία. Αλλά πολλοί ιδιοκτήτες ενοικιαζόμενων δωματίων έβλεπαν να ακυρώνονται οι κρατήσεις, στον πανικό των πρώτων ημερών ή λόγω του ορίου στις αναλήψεις από τις τράπεζες, φοβούνταν ότι θα πάει στράφι η χρονιά κι έβραζαν εναντίον και της κυβέρνησης: «Χάθηκαν τόσοι μήνες να κάνει το δημοψήφισμα; Έπρεπε τώρα, πάνω στην τούρλα της τουριστικής σεζόν;»

Το μαύρο κολλάει και με το πένθος

Μαγαζί στολισμένο με πανό για το Όχι

Τελευταία στάση σε αυτό το σύντομο ταξίδι, με μια λαογραφική νότα από το (ιδιωτικό) μουσείο Φαλτάιτς, που στεγάζει μια πολύ ενδιαφέρουσα οικογενειακή συλλογή και τρεις διαφορετικές γενιές-εποχές, σε ισάριθμες αίθουσες-επίπεδα, όπου νιώθεις να βυθίζεσαι στο χρόνο, προτού ξαναβγείς στην επιφάνεια. Κι όπου μπορεί να δει κανείς από σπουδαία ιστορικά ντοκουμέντα, όπως ένα σπάνιο αντίτυπο του αφορισμού της επανάστασης του 1821 από τον πατριάρχη Γρηγόριο Ε’, μέχρι το μικροσκοπικό σαλονάκι των παραδοσιακών αρχοντικών του νησιού, που θαρρείς και φτιάχτηκε για νάνους ή για μικρά παιδιά. Αλλά και μια πολυσυλλεκτική βιβλιοθήκη, που καλύπτει όλο το πολιτικό (κι όχι μόνο) φάσμα. Από το λεξικό του στρατού, μέχρι το βιβλίο του Σκαρίμπα για το 21’ και μια προλεκάλτ έκδοση για το Μάο και την Κινέζικη Επανάσταση.
Την οικοδέσποινα του μουσείου την είδαμε την επόμενη μέρα να συντονίζει την εκδήλωση του Όχι. Ενώ μας παρουσίασε ως προφητικό και επίκαιρο το βιβλίο του νεότερου και πρόσφατα αποθανόντα Φαλτάτζη (που ήταν μάλλον κεντρώων πεποιθήσεων και οργανωμένος στη φοιτητική ΠΕΑΝ του 60’ –καμία σχέση με την ομώνυμη οργάνωση επί κατοχής) για την «κατάρα της Κοινής Αγοράς», του πρόδρομου της σημερινής ΕΕ.

Το εξώφυλλο του βιβλίου για την Κατάρα της Κοινής Αγοράς

Εικόνες από την έκδοση για την Κινέζικη Επανάσταση

Ο αφορισμός της Επανάστασης από τον πατριάρχη

Για επιδόρπιο μερικά ακόμα φωτογραφικά στιγμιότυπα

Η θέα από τη Χώρα, μετά το ηλιοβασίλεμα

Η Κολυμπάδα, που έχει μόνο ένα άσπρο σπιτάκι, και όπου πρέπει να ανοίξεις πρώτα μια πόρτα με σύρμα που κλείνει το δρόμο, για να περάσει το αυτοκίνητο και να κατέβεις κάτω!

Μια πινακίδα μας ενημερώνει ότι απαγορεύεται το παρκάρισμα στην ταράτσα!
Ό,τι κι αν σημαίνει αυτό…

Ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε. Ή και τα δυο μαζί

Ένα καλλιτεχνικό εργαστήρι στο βορειοδυτικό κομμάτι του νησιού με τη σημαία του Τσε

Κι ένα μπιτσόμπαρο (με δωρεάν ξαπλώστρες και) με τη σημαία της Κούβας να δεσπόζει

Η εντυπωσιακή είσοδος της Ατσίτσας

Η παραλία του Πεύκου

Κι ένα κόκκινο κάστρο με συνθήματα, που συναντάς στην Εύβοια λίγο πριν φτάσεις στην Κύμη, απ΄όπου φεύγει το πλοίο για το λιμάνι της Σκύρου, τη Λιναριά.

Λιναριά-Λιναριά, εσένα έχω στην καρδιά…