ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΕΣ ΣΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ Αποφασίζουν, διατάζουν και επιλέγουν...

ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΕΣ ΣΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ

Αποφασίζουν, διατάζουν και επιλέγουν...

Η μέτρια πορεία φέτος της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ έφερε τον τεχνικό της, Λουίς Φαν Χάαλ στο στόχαστρο του βασικού χορηγού

Associated Press

Στο σημερινό οικοδόμημα του εμπορευματοποιημένου αθλητισμού και ειδικότερα στο ποδόσφαιρο, είναι κάτι παραπάνω από εμφανής ο ρόλος που έχουν οι πολυεθνικές - χορηγοί σε μια σειρά από ζητήματα, προκειμένου να κάνουν τα δικά τους παιχνίδια κερδών. Η εκμετάλλευση μιας αθλητικής επιτυχίας με τη... νέα μόδα των καταχωρήσεων ή των τηλεοπτικών διαφημίσεων προκειμένου να συνδέσουν το όνομά τους με την επιτυχημένη πορεία μιας ομάδας ή ενός αθλητή, η προβολή του ιδιαίτερα χρήσιμου για τους στόχους τους «κοινωνικού» τους προφίλ, οι προσφορές προς την καταναλωτική μάζα των οπαδών, είναι μερικά από τα βασικά κομμάτια που συνθέτουν το κυνήγι κέρδους των πολυεθνικών. Την ίδια στιγμή, σύλλογοι και αθλητές υπογράφοντας τα παχυλά συμβόλαια συνεργασίας, ουσιαστικά αποτελούν τα περιουσιακά στοιχεία των πολυεθνικών, και έχοντας το ρόλο της «χρυσοφόρας» μαριονέτας είναι υποχρεωμένοι να ακολουθούν τα όσα αυτές ορίζουν.

Στις... προσταγές τους ομάδες και παίκτες

Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, καθώς ο τζίρος στην αθλητική βιομηχανία φθάνει πλέον σε αστρονομικά ποσά, με τη ραγδαία και άνευ ορίων εμπορευματοποίηση του αθλητισμού, ο ίδιος ο ρόλος των πολυεθνικών παίρνει συνεχώς μεγαλύτερες διαστάσεις. Ακόμα και για σημαντικά ζητήματα που αφορούν το καθαυτό αγωνιστικό προφίλ ενός συλλόγου.
Την τελευταία εικοσαετία - όσο και αν επιχειρούνταν πολλές φορές να κρυφτεί - ήταν κοινό μυστικό ότι οι πολυεθνικές-χορηγοί άρχισαν να παίζουν σημαντικό ρόλο στις μεταγραφές παικτών, κυρίως των πρωτοκλασάτων, και ιδίως όταν τα συμφέροντά τους επέβαλλαν τη μετακόμιση του παίκτη σε μια άλλη... αγορά. Χαρακτηριστική η περίπτωση του Αγγλου πρώην ποδοσφαιριστή Ντέιβιντ Μπέκαμ, που στο απόγειο της καριέρας του μετακόμισε από την Ευρώπη στην - κατώτερη αγωνιστικά αλλά όχι και εμπορικά - ποδοσφαιρική αγορά των ΗΠΑ. Αλλά και η πιο πρόσφατη, στο περσινό Παγκόσμιο Πρωτάθλημα μπάσκετ εφήβων (Κ19) στο Ηράκλειο της Κρήτης, όπου παίκτης της Εθνικής Κροατίας αποχώρησε κατ' εντολή των χορηγών (λόγω συμβολαίου με άλλη αθλητική εταιρεία). Φυσικά, δεν πρόκειται για τις μοναδικές περιπτώσεις όπου φαίνεται η ενίσχυση του ρόλου των χορηγών σε «καθαρά» αγωνιστικά θέματα. Παρέμβαση που δεν εξαντλείται στο λόγο που έχουν πλέον οι εταιρείες για το ποιος και πού θα παίξει.

Ρόλο στην πρόσληψη του Ζινεντίν Ζιντάν ως πρώτου προπονητή της Ρεάλ Μαδρίτης φέρεται να έπαιξε η πολυεθνική που είναι χορηγός της ομάδας

Associated Press

Μια άλλη χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί η νέα μόδα των ποδοσφαιρικών τουρνουά υπό την αιγίδα των χορηγών, την περίοδο της προετοιμασίας των ομάδων. Με τους συλλόγους να μετατρέπονται σε περιοδεύοντες θιάσους ανάλογα με τις ανάγκες της πολυεθνικής και το σε ποια αγορά θα πρέπει να εμφανιστούν (π.χ. Ασία).

Παρέμβαση ακόμα και στα αγωνιστικά ζητήματα

Αν αυτά έχουν σχεδόν καθιερωθεί μέχρι τώρα, διαμορφώνοντας την πραγματικότητα στο οικοδόμημα του εμπορευματοποιημένου ποδοσφαίρου την τελευταία 20ετία, το τελευταίο διάστημα το παιχνίδι φαίνεται να χοντραίνει ακόμα περισσότερο. Οι εταιρείες, πλέον, δείχνουν να τολμούν να εμπλέκονται ανοιχτά και σε θέματα που έχουν να κάνουν με τον καθαρά αγωνιστικό τομέα, αποκτώντας μεγαλύτερο ρόλο και κάνοντας παρεμβάσεις στις αποφάσεις της ομάδας, κρίνοντας τον προπονητή, την αγωνιστική εικόνα κ.τ.λ. Και αυτό συμβαίνει παντού, ανεξαρτήτως του μεγέθους ενός συλλόγου.
Πρόσφατο παράδειγμα που το αποδεικνύει αποτελεί η παρέμβαση γνωστής γερμανικής αθλητικής πολυεθνικής σε ό,το αφορά την αγωνιστική εικόνα της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και το ρόλο του τεχνικού της, Ολλανδού Φαν Χάαλ, ο οποίος έχει βρεθεί στο στόχαστρο της κριτικής. Μετά τη σύναψη συμφωνίας το περασμένο καλοκαίρι για χορηγία με την αγγλική ομάδα, και μάλιστα ύψους 942 εκατομμυρίων ευρώ, η οποία αποτελεί την ακριβότερη τέτοιου είδους στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, η μέτρια πορεία της Γιουνάιτεντ από την αρχή της σεζόν δεν έμεινε ασχολίαστη απ' τους διοικούντες την πολυεθνική. Ο διευθύνων σύμβουλος της συγκεκριμένης εταιρείας σε δηλώσεις του δεν δίστασε να αναφερθεί επικριτικά προς το πρόσωπο του τεχνικού Λούις Φαν Χάαλ και τον τρόπο που διαχειρίζεται το υλικό της ομάδας. Αν και λίγο αργότερα, μετά το σάλο που προκλήθηκε, φρόντισε να υπενθυμίσει ότι η συμφωνία πηγαίνει ιδιαίτερα καλά για τους στόχους (βλέπε κέρδη) που έχει θέσει η εταιρεία, εντούτοις το... καρφί του είχε ήδη δώσει αρκετά μηνύματα στους διοικούντες τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.

Οπου ορίζουν οι πολυεθνικές θα πρέπει να βρεθούν κάθε καλοκαίρι δημοφιλείς ευρωπαϊκοί σύλλογοι (φωτ. από περιοδεία της Λίβερπουλ στην Ταϊλάνδη)

Λίγο μετά από αυτό το περιστατικό η συγκεκριμένη πολυεθνική βρέθηκε και πάλι στο επίκεντρο, αυτή τη φορά στην Ισπανία. Δημοσιεύματα των ΜΜΕ της χώρας έφερναν τη συγκεκριμένη εταιρεία να έχει παίξει καθοριστικό ρόλο όχι μόνο στην απόλυση του Ισπανού τεχνικού της Ρεάλ Μαδρίτης Ραφαέλ Μπενίτεθ, ως υπεύθυνου επίσης των μέτριων εμφανίσεων της ομάδας αλλά και στην αντικατάστασή του από τον Γάλλο πρώην ποδοσφαιριστή Ζινεντίν Ζιντάν (προπονητής στις ακαδημίες της ομάδας). Σημειώνεται πως ο Ζιντάν την εποχή που αγωνιζόταν αποτελούσε ένα από τα πλέον βαριά «χαρτιά» της συγκεκριμένης πολυεθνικής.
Αλλη μια χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί η ισπανική ποδοσφαιρική ομάδα Ράγιο Βαγιεκάνο. Σύμφωνα με δημοσίευμα της ισπανικής εφημερίδας ΑΒC, η συγκεκριμένη ομάδα υπέγραψε συμβόλαιο συνεργασίας με κινεζική εταιρεία προκειμένου να διαφημιστεί στις φανέλες. Ωστόσο, τα πράγματα δεν έμειναν απλά εκεί μιας και η εταιρεία συμπεριέλαβε δύο όρους στη συμφωνία: Οτι η ομάδα θα πρέπει να επισκεφτεί την Κίνα στη διάρκεια της προετοιμασίας της και να προχωρήσει στην απόκτηση ενός Κινέζου παίκτη ασχέτως αν χρειαζόταν ή όχι στην ομάδα.
Υπενθυμίζεται, τέλος, ότι την περσινή χρονιά αίσθηση είχαν προκαλέσει οι αποκαλύψεις ότι στη Βραζιλία η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της χώρας είχε πουλήσει τα δικαιώματα της Εθνικής ομάδας της χώρας σε εταιρεία μάρκετινγκ, η οποία βάσει των απαιτήσεων που είχαν οι χορηγοί της Εθνικής ή ο κάθε παίκτης ξεχωριστά, όριζε το ποιος θα χρησιμοποιηθεί κάθε φορά.