«Ανατροπές» και πόλεμοι για τα συμφέροντα των μονοπωλίων

«Ανατροπές» και πόλεμοι για τα συμφέροντα των μονοπωλίων

Ενταση της εκμετάλλευσης, φτώχεια και προσφυγιά για τους λαούς

Στο δρόμο του αγώνα ξαναβγήκαν, προ ημερών, οι Τυνήσιοι, διεκδικώντας και πάλι, όπως πέντε χρόνια πριν, «Ψωμί, Ελευθερία, Αξιοπρέπεια»...

Μεταξύ καπιταλιστικής σφύρας και του άκμονα του πολέμου και της όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών παραμένουν οι λαοί της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, πέντε χρόνια μετά τα λεγόμενα, δήθεν «ακηδεμόνευτα» πολιτικώς, «αυθόρμητα κινήματα» της «Αραβικής Ανοιξης». Αυτά, που μεταλαμπαδεύονταν στην ευρύτερη περιοχή και τη Συρία (που συνεχίστηκε με επέμβαση) μετά τον ξεσηκωμό που προκάλεσε στην Τυνησία ο αυτοπυρπολισμός του 26χρονου άνεργου πλανόδιου μικροπωλητή, Μοχάμεντ Μπουαζίζι, το Δεκέμβρη του 2010 και την ανατροπή, λίγες βδομάδες μετά, του Τυνήσιου πρώην Προέδρου Μπεν Αλι.

Τα «κινήματα», με τη στήριξη και πολυεθνικών, όπως η Google (χαρακτηριστικός ο επιχειρησιακός διευθυντής της που ήταν ο «ήρωας» της πλατείας «Ταχρίρ» στο Κάιρο της Αιγύπτου) που διαφημίζονταν από πολλά αστικά ΜΜΕ και τους απανταχού οπορτουνιστές σαν «γνήσια επανάσταση και λαϊκή εξέγερση» σε Βόρεια Αφρική και Μέση Ανατολή, απoδείχτηκαν προσπάθειες των κατά τόπους αστών να εκσυγχρονίσουν το πολιτικό σύστημα, παρατείνοντας την εκμετάλλευση της εργατικής τάξης από τα ντόπια και ξένα μονοπώλια, ξαναμοιράζοντας την πίτα στο πλαίσιο ευρύτερων ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών στη «Μεγάλη Μέση Ανατολή». Κάτι που μόνο το ΚΚΕ είχε επισημάνει από την πρώτη στιγμή, δεδομένου του κλιμακούμενου ανταγωνισμού ΗΠΑ και ΕΕ με τη Ρωσία, την Κίνα και άλλες αναδυόμενες οικονομίες που ανταγωνίζονται μεταξύ τους σκληρά για τον έλεγχο πλουτοπαραγωγικών πηγών και οδών μεταφοράς τους, των σφαιρών επιρροής.
Ετσι, οι εξελίξεις της τελευταίας πενταετίας όχι μόνον δεν έφεραν στους λαούς «άνοιξη». Οχι μόνον δεν αύξησαν τα δικαιώματά τους στην εργασία, στην ελευθερία, στην αξιοπρεπή διαβίωση, όπως ήταν τότε τα κεντρικά συνθήματα στις πλατείες του Καΐρου, της Τύνιδας και της Μανάμα (στο Μπαχρέιν). Αλλά ένιωσαν στο πετσί τους ακόμη πιο οδυνηρά τη σιδερένια φτέρνα του καπιταλιστικού συστήματος εκμετάλλευσης, αυξήθηκαν οι ξεριζωμένοι, πρόσφυγες και μετανάστες που συρρέουν προς την ΕΕ με την ελπίδα μιας καλύτερης ζωής, αλλά βρίσκονται αντιμέτωποι με μια άλλη μορφή καπιταλιστικής βαρβαρότητας. Αυτή των πνιγμένων στις βάρκες των δουλεμπόρων στη Μεσόγειο και το Αιγαίο, των ανθρώπων που συναντούν φράχτες και ένα σωρό «κόσκινα», για να επιλεγούν αυτοί που θα αξιοποιήσει το κεφάλαιο για φτηνή εργατική δύναμη.

Η εξουσία του κεφαλαίου δεν άλλαξε

Παρά τις κατά τόπους διαφορές, η πεμπτουσία των γεγονότων σε Τυνησία, Λιβύη, Αίγυπτο, Μπαχρέιν, Υεμένη, αν μη τι άλλο, επιβεβαιώνουν ότι οι όποιες αλλαγές περιορίστηκαν, εν πολλοίς, στα πρόσωπα και όχι στην πραγματική εξουσία που εξακολουθεί να έχει το κεφάλαιο. Οι μεγάλες μάζες εργαζομένων και ανέργων παρέμειναν εγκλωβισμένες στην καταπίεση, στην εκμετάλλευση, στη φτώχεια και στην ανασφάλεια που έφερε επιπρόσθετα η εμφάνιση και η τρομοκρατική δράση φανατικών ισλαμιστών μισθοφόρων, οι οποίοι ενώ αυτο-λανσαρίστηκαν σαν «αντίπαλο δέος διεφθαρμένων ηγετών» δεν ήταν παρά δημιουργήματα ιμπεριαλιστικών δυνάμεων που τους στήριξαν ποικιλοτρόπως.
Σήμερα, ακόμη και αυτοί που πανηγύριζαν για την «Αραβική άνοιξη», ανάμεσά τους και το βρετανικό περιοδικό «The Economist», αναγνωρίζουν πως εξελίχθηκε μοιραία σε «αραβικό χειμώνα».

Η Τυνησία πέντε χρόνια μετά...

Η πτώση του Τυνήσιου τότε Προέδρου Μπεν Αλι και η φυγάδευσή του στη Σαουδική Αραβία το Γενάρη του 2011 άνοιξε το δρόμο των λεγόμενων «δημοκρατικών εκλογών» και τη σύνταξη νέου συντάγματος. Ομως, σταθερός έμεινε ο εγκλωβισμός της εργατικής τάξης στην Τυνησία στην ανέχεια και τη δυστυχία, πράγμα που απεδείχθη και πριν 2,5 βδομάδες, με το ξέσπασμα λαϊκών κινητοποιήσεων και διαδηλώσεων εναντίον της ανεργίας που εξακολουθεί να θερίζει πάνω από το 60% της νεολαίας, ιδιαίτερα στην επαρχία. Οι διαδηλώσεις τέλη Γενάρη 2016 στην κεντρική περιοχή Κασερίν σύντομα εξαπλώθηκαν σε όλες τις μεγάλες πόλεις και στην πρωτεύουσα Τύνιδα και θορύβησαν σε τέτοιο βαθμό τον πρωθυπουργό, Χαμπίμπ Εσίντι, ώστε να κηρύξει νυχτερινή απαγόρευση κυκλοφορίας, η οποία ήρθη μόλις την περασμένη Πέμπτη. Μέτρο, που είχε ληφθεί και κατά τις τελευταίες πολύνεκρες επιθέσεις τζιχαντιστών του «Ισλαμικού Κράτους» σε τουριστικούς στόχους και το οποίο δείχνει πως για την αστική τάξη της χώρας ο εργαζόμενος λαός που διεκδικεί και απαιτεί τα δικαιώματά του είναι η πραγματική απειλή.
Στην Τυνησία, η επίσημη ανεργία το 2010 ήταν στο 14% και σήμερα ξεπερνά το 15% (15,3% μετρήθηκε το Δεκέμβρη του 2015). Το δημόσιο χρέος είναι το 47,5% του ΑΕΠ, ο πληθωρισμός σήμερα τρέχει με 4,1% και η καπιταλιστική ανάπτυξη με 0,1%, παρά τη «βοήθεια» που έταξαν ΗΠΑ, ΕΕ και κυρίως η Γαλλία του «σοσιαλιστή» Προέδρου, Φρανσουά Ολάντ, που υποσχέθηκε, προ ημερών, στον Τυνήσιο Πρόεδρο ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Οχι, βεβαίως, για το καλό του λαού, αλλά για τις μπίζνες των γαλλικών μονοπωλίων που σπεύδουν στην περιοχή, για να εκμεταλλευτούν τη μορφωμένη αλλά φθηνή εργατική τάξη της χώρας υπό πιο ευνοϊκές συνθήκες.

Στην Αίγυπτο του ...εκσυγχρονισμού

Οι διαδηλώσεις χιλιάδων Αιγυπτίων στην πλατεία «Ταχρίρ» του Καΐρου και η ανατροπή του τότε Προέδρου Χόσνι Μουμπάρακ, στις 25 Γενάρη 2011, συνοδεύτηκαν από την εκλογή και τη μετέπειτα ανατροπή του πρώτου εκλεγμένου ισλαμιστή Προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι τον Ιούλη του 2013 από τον Αιγύπτιο στρατηγό Αμπντέλ Φατάχ ελ Σίσι, που εξελέγη ένα χρόνο μετά πανηγυρικά με... 97%. Κοινός παρονομαστής επί Μουμπάρακ, επί Μόρσι και επί Σίσι, παρέμεινε ο αιγυπτιακός στρατός, η ντόπια αστική τάξη και ο εγκλωβισμός του λαού στη μέγγενη της φτώχειας και της βαθιάς εκμετάλλευσης. Τα μεγαλεπήβολα έργα (νέα διώρυγα Σουέζ, δημιουργία νέας διοικητικής πρωτεύουσας, πυρηνικά εργοστάσια κ.λπ.) που αναγγέλλει εδώ και περίπου ενάμιση χρόνο ο Πρόεδρος Σίσι με Σαουδάραβες, Ρώσους και Ευρωπαίους «εταίρους» (και το ελληνικό κεφάλαιο διεκδικεί κομμάτι από την πίτα, εξ ου και ο άξονας Ελλάδας - Αιγύπτου - Κύπρου) δεν σημαίνουν καμία ουσιαστική αλλαγή για τον εργαζόμενο αιγυπτιακό λαό. Ούτε και ο εντοπισμός του νέου τεράστιου υποθαλάσσιου κοιτάσματος ΖΟΡ, το οποίο εποφθαλμιούν ντόπια και ξένα μονοπώλια.
Στη σημερινή Αίγυπτο, η επίσημη ανεργία μετριέται στο 12,8%, αλλά η καπιταλιστική ανάπτυξη πλησιάζει το 13%, ωστόσο καλά κρατεί η κακοπληρωμένη εργασία, η βύθιση των λαϊκών μαζών στην ανέχεια και στην έλλειψη βασικών υπηρεσιών Υγείας και Παιδείας.

Καταστροφή στην Υεμένη

Η «αραβική άνοιξη» δεν άφησε ανεπηρέαστη τη φτωχότερη χώρα της Αραβικής Χερσονήσου, την Υεμένη. Η ανατροπή του επί δεκαετίες Προέδρου Σάλεχ, η αντικατάστασή του από το σημερινό Πρόεδρο Χάντι και η ανατροπή του στη συνέχεια (Σεπτέμβρης του 2014) από τις πολιτοφυλακές των Σιιτών Χούτι (που θεωρούνται φιλικά προσκείμενοι στο Ιράν) όχι μόνο δεν βοήθησαν το λαό να βγει από τη φτώχεια, αλλά υπονόμευσαν τους αγώνες του και τον βύθισαν στην καταστροφή του πολέμου που κήρυξε εναντίον τους το Μάρτη του 2015 η Σαουδική Αραβία και οι (Δυτικοί και μουσουλμάνοι) σύμμαχοί της.
Δέκα μήνες μετά την έναρξη της σαουδαραβικής εισβολής, πάνω από το 70% των 25.000.000 κατοίκων δίνει αγώνα επιβίωσης ενάντια στις βόμβες, στην πείνα, στην καταστροφή σχεδόν κάθε βασικής υποδομής σε ύδρευση, ηλεκτρισμό, Υγεία, εκπαίδευση. Οσοι δεν έγιναν πρόσφυγες, ζουν σε μισοκατεστραμμένες αστικές και αγροτικές περιοχές.

Στη Λιβύη του χάους και της επόμενης επέμβασης

Οι υποκινούμενες (από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους) «λαϊκές εξεγέρσεις» με τη συμμετοχή ισλαμιστών μισθοφόρων που δημιουργήθηκαν, εκπαιδεύτηκαν, εξοπλίστηκαν και χρηματοδοτήθηκαν σαν εργαλείο ανατροπής και δολοφονίας του τότε Προέδρου Μουαμάρ Καντάφι, τον Οκτώβρη του 2011, μετέτρεψε σταδιακά τη χώρα σε ένα τεράστιο «καζάνι» χάους και αποσταθεροποίησης. Η χώρα με ορισμένα από τα μεγαλύτερα και πλουσιότερα κοιτάσματα πετρελαίου στον κόσμο σήμερα έχει περιορίσει την παραγωγή μαύρου χρυσού σε λίγες εκατοντάδες βαρέλια αργού τη μέρα. Η «ανεξάρτητη» (από τις παράλληλες κυβερνήσεις ισλαμιστών και «κοσμικών») Κεντρική Τράπεζα προειδοποιεί πως τα αποθεματικά της σε χρυσό και ξένο συνάλλαγμα έχουν συρρικνωθεί σημαντικά, κρούοντας τον κώδωνα κινδύνου για τους μισθούς των αμέτρητων χιλιάδων «δυνάμεων ασφαλείας» αμφοτέρων πλευρών. Η επίσημη ανεργία σε μια χώρα με πληθυσμό 6.025.000 άτομα, μετρήθηκε πριν από δύο χρόνια στο 19,20%, η καπιταλιστική ανάπτυξη στο μείον 21,8%, το δημόσιο χρέος στο 49,10% του ΑΕΠ (στοιχεία 2014). Το σημερινό χάος, που μεγεθύνεται και από την άφιξη πάνω από 5.000 τζιχαντιστών του «Ισλαμικού Κράτους» που έφτιαξαν προπύργιο στη Σύρτη (λόγω «συρρίκνωσης» των δυνάμεών τους σε Συρία και Ιράκ), εμποδίζει τη μέτρηση ακόμη και των πιο βασικών μεγεθών. Οι τελευταίες, ασφυκτικές, πιέσεις του νέου απεσταλμένου του ΟΗΕ στην Λιβύη, Μάρτιν Κόμπλερ για τη συγκρότηση κυβέρνησης ενότητας (με τις προτροπές ΗΠΑ, ΕΕ) δεν αποσκοπούν στη σταθεροποίηση της κατάστασης, αλλά στη δημιουργία «συνομιλητή» που θα ανάψει το «πράσινο φως» για την επόμενη επέμβαση των δυτικών ιμπεριαλιστών με στόχο το ξαναμοίρασμα της τράπουλας πάνω στα άφθονα λιβυκά πετρέλαια. Προς το παρόν, τα σχέδια καθυστερούν οι τριβές μεταξύ αντιτιθέμενων συμφερόντων ιμπεριαλιστών. Ομως, το ξέσπασμα ενός ακόμη πολέμου δεν θα αργήσει. Μόνον που αυτή τη φορά, το πρόσχημα δεν θα είναι ο Μουαμάρ Καντάφι αλλά οι τζιχαντιστές του «Ισλαμικού Κράτους».

Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ