Χιλιάδες άνθρωποι εγκλωβισμένοι στην εξαθλίωση

Χιλιάδες άνθρωποι εγκλωβισμένοι στην εξαθλίωση

Ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη» σε Σχιστό και Ελληνικό

Μικρά παιδιά φορτωμένα με τα λιγοστά πράγματά τους ετοιμάζονται από το Σχιστό για τα σύνορα...

Ειδομένη. Ανθρωποι στις λάσπες, παιδιά άρρωστα μέσα σε σκηνές, κρύο, πείνα, 14.000 πρόσφυγες οι οποίοι βλέπουν μέρα με τη μέρα τις ελπίδες τους να χάνονται. Ουρές μπροστά σε σημεία όπου διανέμονται σάντουιτς. Ο καταυλισμός με δεκάδες σκηνές να έχουν στηθεί σε κοντινά χωράφια. Κανείς δεν θέλει να αποχωρήσει και να μείνει προσωρινά σε κάποιο κέντρο μετεγκατάστασης. Ασφυκτικά γεμάτο είναι και το νοσοκομείο του Κιλκίς, όπου έχουν μεταφερθεί πολλά προσφυγόπουλα, άρρωστα από το κρύο και τις κακουχίες.

Τα σύνορα είναι κλειστά. Η απόφαση της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ έβαλε και τη σφραγίδα. «Οι ακανόνιστες ροές μεταναστών κατά μήκος της οδού των Δυτικών Βαλκανίων έχουν πλέον σταματήσει», ενώ γίνεται λόγος για «άμεση λήψη κάθε αναγκαίου μέτρου έναντι κάθε διάνοιξης νέας οδού διέλευσης». Σύμφωνα με κυβερνητικά στοιχεία, πάνω από 40.000 άνθρωποι είναι εγκλωβισμένοι σε διάφορους χώρους στη χώρα. Σε τέτοιους χώρους βρέθηκε ο «Ριζοσπάστης» τις προηγούμενες μέρες.

Στο Σχιστό

Στο Σχιστό, σε όλο το χώρο «ανασαίνει» μια σκέψη, μια αγωνία, μια ελπίδα: Για ζωή. Μια ζωή που βλέπουν να εγκλωβίζεται σε κάποια τετραγωνικά ακινησίας και αδημονίας. «Ηρθαμε εδώ να σώσουμε τις ζωές μας και όχι να τις χαραμίσουμε», μας λέει χαρακτηριστικά ένας από τους περίπου 1.800 Αφγανούς που διαμένουν στο Κέντρο Φιλοξενίας Προσφύγων στο Σχιστό. Εγκλωβισμένοι, ελπίζουν, κόντρα στις τραγικά δυσάρεστες εξελίξεις που παραβιάζουν απροκάλυπτα τα δικαιώματα των προσφύγων, ότι θα βρουν το δρόμο για τον τελικό τους προορισμό, κυρίως τη Γερμανία. Μας ζητούσαν ενημέρωση για τις αποφάσεις της πρόσφατης Συνόδου Κορυφής ΕΕ - Τουρκίας και όταν τους μεταφέρουμε τις κατευθύνσεις που θέλουν να τους βαφτίζουν μετανάστες και να επιστρέφονται στην Τουρκία, περιμένουν... κάποια άλλα λόγια που θα το αναιρούν.

Εγκλωβισμένοι στο Ελληνικό...

Νιώθουν «κολλημένοι» στο χώρο και η σκέψη είναι στο ταξίδι. «Ανοίξτε τα σύνορα», «δεν είμαστε φυλακισμένοι. Παρακαλούμε ελευθερώστε μας τώρα», έγραφαν τα πλακάτ που κρατούσαν κάποιοι Αφγανοί, την Τετάρτη, σε διαμαρτυρία που πραγματοποίησαν, με πορεία προς την πλατεία Βικτωρίας. «Αγαπάμε την πατρίδα μας, αλλά αναγκαστήκαμε να την αφήσουμε γιατί μας σκοτώνουν», μας λέει ένας Αφγανός που βρίσκεται περίπου 10 μέρες στο Κέντρο στο Σχιστό. Ξεκίνησε από το Αφγανιστάν, κατόπιν έφτασε στο Πακιστάν, στο Ιράν και την Τουρκία και από εκεί στην Ελλάδα, με προορισμό την Ευρώπη. «Θέλουμε να ανοίξουν τα σύνορα» μας λέει ένας άλλος Αφγανός, ο οποίος μας αναφέρει σχετικά με τις συνθήκες διαβίωσης στο χώρο του Σχιστού, ότι έχει κρύο και έλλειψη φαρμάκων. Ιώσεις, πνευμονία ή αλλεργίες είναι κατά κύριο λόγο τα περιστατικά που σημειώνονται, ενώ σύμφωνα με τους υπεύθυνους του στρατού, που έχει αναλάβει τη μέριμνα του Κέντρου, όταν προκύπτει κάποιο σοβαρό περιστατικό μεταφέρεται με το ΕΚΑΒ.
«Εδώ είναι σαν φυλακή», μας λέει ένας Σύρος που έφτασε στον Πειραιά και από εκεί στο Σχιστό, μαζί με άλλους συμπατριώτες του. Δεν έμειναν καθόλου στο Κέντρο και επέλεξαν να συνεχίσουν το δρόμο τους. Κρατώντας τα απολύτως απαραίτητα είδη, εμφανώς ταλαιπωρημένοι όλοι, ανάμεσά τους μικρά παιδιά και ένα μόλις μερικών μηνών, κινούν για την Καβάλα. Ξέρουν μόνο το όνομα, τίποτα άλλο...

Στο Ελληνικό

Εγκαταλειμμένο κτίριο, αθλητικές εγκαταστάσεις που είχαν αφεθεί στη φθορά του χρόνου. Σε αυτούς τους χώρους στεγάζονται το τελευταίο χρονικό διάστημα οι εγκλωβισμένοι πρόσφυγες και μετανάστες. Πρόκειται για το παλιό δυτικό αεροδρόμιο, το γήπεδο χόκεϊ και το γήπεδο μπέιζμπολ στο Ελληνικό.
Κάποιες μέρες, οι άνθρωποι που βρίσκονται σε αυτό φτάνουν τις 4.500. Μια μικρή πόλη, στην οποία είναι μαντρωμένοι ο ξεριζωμός από την πατρίδα, η εξαθλίωση, η ελπίδα για μια καλύτερη ζωή. Εξω από αυτό, μικρές σκηνές «στεγάζουν» όσους δεν χωρούν στις εγκαταστάσεις.
Πλησιάζουμε. Ο Ζαγιέντ από το Πακιστάν μας λέει ότι η κατάσταση στην Ελλάδα είναι κακή. Ζει μέσα σε μια σκηνή, έξω από το χώρο του πρώην δυτικού αεροδρομίου στο Ελληνικό. Εφυγε από το Πακιστάν πριν από τέσσερις μήνες και όπως μας είπε, λαθρέμποροι τον πέρασαν από το Ιράν, την Τουρκία, κατέληξε στο Μποντρούμ και από εκεί πέρασε στην Κω. Βρίσκεται στη χώρα μας τρεις μήνες.
Πιο μέσα, τέσσερις μεγάλες σκηνές με άνδρες. Στις αίθουσες οι οικογένειες. Είναι μεσημέρι. Ωρα συσσιτίου. Υπομονετικά πρόσφυγες από το Αφγανιστάν περιμένουν. Στο τέλος της ουράς βρίσκεται ο Πεϊμάν από το Ιράν. Βρίσκεται στο Ελληνικό δύο βδομάδες. Μέσω Τουρκίας ήρθε στη χώρα μας πριν 30 μέρες. Είναι μόνος του και ελπίζει να πάει στη Γερμανία όπου βρίσκεται η οικογένειά του. Δίπλα του 2-3 ομοεθνείς του που δεν ξέρουν αγγλικά, τον ρωτούν να μάθει από εμάς ποια είναι η κατάσταση στα σύνορα. Στην απάντηση πως είναι κλειστά, η ματιά τους σκοτεινιάζει. Ανταλλάσσουν βλέμματα. Είναι το βλέμμα του απελπισμένου ανθρώπου. Ρωτούν πάλι αν υπάρχει κάποια ελπίδα να γίνει κάτι. Δεν θέλουν να επιστρέψουν. Γι' αυτούς είναι επικίνδυνο. Τι θα κάνουν. Σταματούν να συζητούν και περιμένουν υπομονετικά. Δεν τους έχει μείνει και τίποτα άλλο. Η υπομονή και μια ξεθωριασμένη ελπίδα.