Brexit, «ευρωλατρεία» και «ευρωσκεπτικισμός»

 Brexit, «ευρωλατρεία» και «ευρωσκεπτικισμός»

«Αχός βαρύς» συνοδεύει και στην Ελλάδα τις ειδήσεις σχετικά με το δημοψήφισμα για την έξοδο ή την παραμονή της Μεγάλης Βρετανίας στην ΕΕ… Και –διόλου παράξενο- σε αυτό το θορυβώδες σύννεφο από σχόλια, πρωταγωνιστής είναι συχνά το ΚΚΕ και η στάση του. Αυτό συνέβαινε τουλάχιστον μέχρι την ημέρα της δολοφονίας της Βρετανής βουλευτίνας Κοξ από έναν –όπως όλα δείχνουν- ακροδεξιό ναζιστή, που επισκίασε φυσιολογικά το τοπίο, ωστόσο οι «πρόθυμοι σχολιαστές» δεν θα αργήσουν να επανέλθουν στο «αγαπημένο τους θέμα».

Για όσους θρηνωδούν και απευθύνουν αγωνιώδεις εκκλήσεις προς τους Βρετανούς ψηφοφόρους να μη χαλάσουν το όνειρο της «Ενωμένης Ευρώπης», το ΚΚΕ δεν είναι τίποτε άλλο από μια ανυπόφορη ελληνική εκδοχή «ευρωσκεπτικισμού» και εικάζουν εύκολα ότι «επενδύει» στο Brexit. Τόσα θέλουν, τόσα καταλαβαίνουν, και χτες και σήμερα.

Εξαρχής η στάση του ΚΚΕ απέναντι στην ΕΟΚ και μετέπειτα στην ΕΕ, δεν είχε ίχνος αμφιβολίας ή «σκεπτικισμού» σχετικά με το αν η «ευρωπαϊκή ολοκλήρωση» θα επιτύχει τους στόχους της. Εξαρχής και διαχρονικά αποκάλυπτε τη φύση αυτής της ιμπεριαλιστικής Ένωσης και των στόχων της (που καμιά σχέση δεν είχαν βέβαια με την ιδεολογική επικάλυψη περί «δίκαιης» και ειρηνικής ένωσης των λαών»). Το ΚΚΕ αποκάλυπτε πως ο πραγματικός στόχος αυτής της σύμπραξης ήταν διπλός: να ενισχυθούν τα ευρωπαϊκά μονοπώλια, τόσο στην κοινή μάχη τους για συντριβή των εργατικών αντιστάσεων και δικαιωμάτων, για βελτίωση των όρων κερδοφορίας τους με περισσότερη και πιο αποτελεσματική εκμετάλλευση της εργασίας, όσο και απέναντι στους παγκόσμιους ανταγωνιστές τους.

Εισάγοντας μάλιστα τον λοιδορημένο από πολλούς όρο λυκοσυμμαχία (που προσφυώς παραπέμπει στη λυκοφιλία) το ΚΚΕ απέδειξε εξαρχής ότι δεν είχε αμφιβολίες και αυταπάτες και γνώριζε πως ειδικά η σύμπραξη των ευρωπαϊκών μονοπωλίων έναντι άλλων ανταγωνιστών θα περπατούσε ακόμη δυσκολότερα λόγω των εκρηκτικών αντιθέσεων και ανισομετριών των καπιταλιστών στις διάφορες χώρες. «Λύκοι» από γειτονικές αγέλες πάντα εμφανίζονται όταν μυριστούν λεία που αφορά τους καρπούς της δουλειάς τόσων εκατομμυρίων ανθρώπων, στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο, και φυσιολογικά, η ίδια η ιεραρχία της «αγέλης» της ΕΕ μπαίνει συχνά σε αμφισβήτηση. Δεν εντυπωσιαζόταν λοιπόν ποτέ το ΚΚΕ, ούτε παλιότερα από τις διαμάχες για το αν η ΕΕ θα έπρεπε να είναι περισσότερο «ομόσπονδη» ή «εθνοκρατική», ούτε και σήμερα από το γεγονός ότι οι αντιθέσεις έχουν οξυνθεί κι ένα κομμάτι των Βρετανών Τόρηδων αποφάσισε να βάλει το δημοψήφισμα στα δεδομένα αυτού του παζαριού.

Κι ενώ το ΚΚΕ ήταν πρακτικά το μόνο κόμμα στην Ελλάδα –κι από τα ελάχιστα ΚΚ στην Ευρώπη- που έθετε ξεκάθαρα την αποδέσμευση από την ιμπεριαλιστική ΕΕ ως απαραίτητο συστατικό της πάλης της εργατικής τάξης ενάντια στην αστική εξουσία, ιδού που τα τελευταία χρόνια της κρίσης μας προέκυψε η νέα «σημαία ευκαιρίας» του «αριστερού (βεβαίως-βεβαίως) ευρωσκεπτικισμού»! Από πού προέκυψε; Μα φυσικά από το στρωμένο με οπορτουνιστική κοπριά περιβόλι της «ριζοσπαστικής αριστεράς», το ίδιο «περιβόλι» όπου φύτρωναν αυταπάτες για την «Ευρώπη των λαών», για την Ευρώπη «πεδίο μάχης ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό», για την «εναλλακτική παγκοσμιοποίηση» και άλλα εδώδιμα ζαρζαβατικά… Όλα αυτά καλλιεργούνταν –εννοείται- με τη ματιά πάντοτε λοξή στις «ευκαιρίες» από τα ευρωπαϊκά «πακέτα»…

Ξεχωριστή θέση στο φεστιβάλ γελοιότητας με αφορμή το δημοψήφισμα για το Brexit κατέχουν βέβαια τα πιο καμαρωτά «βλαστάρια» του εν λόγω περιβολιού, οι του κυβερνητικού ΣΥΡΙΖΑ. Αυτοί ακροβατούν ανάμεσα στην παράνοια και στη θρασύτητα: από τη μια καλούν –σαν ευσυνείδητοι «Ευρωπαίοι»- τους Βρετανούς να ψηφίσουν υπέρ της παραμονής, αλλά σαν «αριστεροί ριζοσπάστες» αφήνουν να εννοηθεί ότι θα ήταν ευχάριστο να ψηφιστεί η έξοδος, που θα ενίσχυε τη μάχη «για να αλλάξει πολιτική η ΕΕ» (τη «μάχη» για την οποία έχουν ήδη θυσιάσει τόσα εργατικά και λαϊκά δικαιώματα και θα θυσιάσουν όσα ακόμα χρειαστεί…).

Τα συμπληρωματικά φυντάνια του περιβολιού τους πάλι (κόμματα και ομαδούλες με τον «ριζοσπαστικό» ρόλο να πιέζουν το ΚΚΕ να εγκαταλείψει την προσήλωσή του στη γραμμή της συγκέντρωσης δυνάμεων για τη λαϊκή συμμαχία που θα συγκρουστεί με την εξουσία των μονοπωλίων και να αδράξει την α ή τη β σημαία ευκαιρίας που οδηγεί στον συμβιβασμό) έχουν άλλο χαβά. Τελευταίο τους κολπάκι να ανακαλύπτουν ότι είναι δήθεν «αντιφατικό» το ΚΚΕ όταν απευθύνει καλέσματα και στους εργαζόμενους της Βρετανίας να μην επενδύουν τις ελπίδες τους στη μια ή στην άλλη αντίφαση της ΕΕ, στις εσωτερικές συγκρούσεις του κεφαλαίου κάθε χώρας, που ζυγιάζει και ξαναζυγιάζει τις συμμαχίες του, αλλά να τις επενδύουν μόνο στη δική τους αυτοτελή πάλη ενάντια στην αστική εξουσία και στις ιμπεριαλιστικές της ενώσεις.

Έχοντας –όψιμα μερικοί- ανακαλύψει ότι υπάρχει «ψωμί» στην αυξανόμενη δυσαρέσκεια και στη διάψευση των ελπίδων από την ΕΕ, μας λένε ότι πια πρέπει ο στόχος της αποδέσμευσης, να …αποδεσμευτεί από την αντικαπιταλιστική πάλη, για να συνδεθεί –βεβαίως- εκ των υστέρων με αυτήν. Στο μεταξύ, για το καλό του νέου αυτού «μετώπου», θα πρέπει τα λαϊκά στρώματα να αφεθούν να διαπαιδαγωγούνται με ρήσεις του …Ντε Γκωλ, με την ιδέα της νοσταλγίας για την παλιά καλή Ευρώπη των εθνών-κρατών με κοινωνικό πρόσωπο που την πνίγουν οι κακοί «ευρωκράτες», με αυταπάτες για «εθνική φιλολαϊκή ανάπτυξη» κ.ά.

Παρουσιάζουν το δημοψήφισμα σαν μάχη «ζωής και θανάτου» για τα κυρίαρχα τμήματα της βρετανικής αστικής τάξης που υποστηρίζουν την παραμονή (παραβλέποντας τις πολλές δικλείδες ασφαλείας που έχει η κυρίαρχη αστική πολιτική να επιβάλλεται και να χειρίζεται ενδεχόμενα ανεπιθύμητα αποτελέσματα τέτοιων δημοψηφισμάτων). Χαρακτηρίζουν ελπιδοφόρα για το λαϊκό κίνημα μια ενδεχόμενη ήττα τους και «λυπούνται» που αυτής της κρίσιμης αντι-ΕΕ μάχης ηγούνται φασίστες! Μερικοί μάλιστα μιλούν πια ανοιχτά για «λαϊκό αντι-ΕΕ ρεύμα» στην Ευρώπη, στο οποίο ηγεμονεύουν ακροδεξιοί και φασίστες κι ότι το ζήτημα είναι να πάρουν την «ηγεμονία» από αυτούς …κομμουνιστικές και αντιϊμπεριαλιστικές δυνάμεις! Αν και το ελαφρυντικό της βλακείας ισχύει για ορισμένους από όσους λένε τέτοια, δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε ότι εδώ ανοίγει, καθόλου τυχαία, μια επικίνδυνη πόρτα ώστε να εμφανιστεί ο φασισμός, στον λαό αλλά και σε ανθρώπους με αριστερές ιδέες ακόμα, σαν «αντισυστημική» δύναμη…

Η «ευρωλατρεία» και ο «ευρωσκεπτικισμός» είναι παραλλαγές αστικών ιδεολογιών. Είτε κανείς τάσσεται αφηρημένα υπέρ της υπερεθνικής ένωσης είτε υπέρ ή του έθνους κράτους, η πραγματικότητα ειρωνεύεται κάθε τέτοια ιδεολογική περικοκλάδα. Αντίθετα με την κοινή παραδοχή «ευρωλατρών» και ευρωσκεπτικιστών, η ΕΕ δεν είναι μια ένωση που καταργεί τις μονοπωλιακές αντιθέσεις στο εσωτερικό της, αλλά μια ένωση που όσο τις περιορίζει, τόσο τις αποχαλινώνει σε άλλα επίπεδα. Μοναδική μόνιμη και διαρκής κατεύθυνσή της, που συμφέρει όλα τα μονοπώλια, είναι να τσακίζει την εργατική τάξη και τα λαϊκά δικαιώματα.

Μια ματιά σε δύο χαρακτηριστικά γεγονότα της περασμένης εβδομάδας, που δεν σχετίζονται με το Brexit, επιβεβαιώνουν την ένταση και την πολυπλοκότητα των ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων στην Ευρώπη, εντός κι εκτός ΕΕ. Από τη μια είχαμε μια πρωτοφανή δημόσια ανταλλαγή δηλητηριωδών σχολίων ανάμεσα στον πρόεδρο του Eurogroup Ντάισελμπλουμ και στον πρόεδρο της Κομισιόν Γιουνκέρ. Από την άλλη, μια εξίσου πρωτοφανή καταγγελία του Γερμανού Υπουργού Εξωτερικών εναντίον του …ΝΑΤΟ για «πολεμοχαρείς ενέργειες» κατά της Ρωσίας και δηλώσεις του υπέρ της χαλάρωσης των δυτικών κυρώσεων εναντίον της τελευταίας.

Οι «λύκοι» ουρλιάζουν όλο και δυνατότερα μπροστά στην πολύτιμη λεία τους, που είναι πάντα το αποτέλεσμα της εργατικής δύναμης των λαών. Ζυγιάζονται μεταξύ τους μήπως σχηματίσουν νέες συμμαχίες. Οι λαοί όμως δεν έχουν τίποτα να κερδίσουν ευχόμενοι, σαν πρόβατα, κάθε φορά την επικράτηση της μιας ή της άλλης μερίδας «λύκων». Τις «λυκοσυμμαχίες» τις νικάμε μόνο όταν αρνιόμαστε τη μοίρα της «λείας» και οργανωνόμαστε σε συμμαχία εναντίον όλων των «λύκων», ενάντια στην ίδια την καπιταλιστική και ιμπεριαλιστική εκμετάλλευση που τρέφεται από τις σάρκες των εργαζόμενων.

Νίκος Ζαρταμόπουλος

Εφημερίδα Νέο Εμπρός, φ. 1134, 22-6-2016, σελ. 7