ΓΕΡΜΑΝΙΑ: "Λάστιχο" η ζωή για τις εργαζόμενες στην "ατμομηχανή" του καπιταλισμού

Από κινητοποίηση στην "amazon.de",

 για αύξηση των μισθών

Η Γερμανία είναι μια χώρα που βρίσκεται στην κορυφή της πυραμίδας του καπιταλιστικού συστήματος, που η απόσπαση της υπεραξίας από την εργασία βρίσκεται σε πολύ υψηλά επίπεδα. Οπως και σε κάθε άλλη καπιταλιστική χώρα, η αστική τάξη με τα επιτελεία της έχουν κάνει σοβαρή προσπάθεια εξειδίκευσης της παρέμβασής τους στη γυναίκα των λαϊκών στρωμάτων, με τη σοσιαλδημοκρατία να παίζει δεκαετίες τώρα πρωτοπόρο ρόλο στο στήσιμο αυτού του μηχανισμού. Οι διάφορες κυβερνήσεις, λοιπόν, της Δυτικής Γερμανίας, είτε σοσιαλδημοκρατικές είτε φιλελεύθερες είτε συμμαχίας όπως τώρα (CDU - SPD), χρόνια τώρα προσπαθούν να συγκαλύψουν τη διπλή καταπίεση που υφίσταται η εργαζόμενη γυναίκα, να ωραιοποιήσουν την κατάσταση.

Τα νούμερα, βέβαια, μιλάνε από μόνα τους: 3/4 του συνόλου των εργαζομένων, 7,4 εκατ. εργαζόμενοι, δουλεύουν με ευέλικτες εργασιακές συνθήκες, τα γνωστά mini jobs. Οι περισσότερες, βέβαια, εργαζόμενες δεν κάνουν μόνο μια δουλειά ως mini job, αλλά δυο ή τρεις, για να μπορέσουν να έχουν ένα αξιοπρεπές εισόδημα, μιας και μιλάμε για την τάξη των 450 ευρώ μάξιμουμ ανά δουλειά.

Διαφημίζουν τα mini jobs...

Με καμπάνιες ολόκληρες, τα αστικά επιτελεία με τη βούλα των ξεπουλημένων συνδικάτων προσπαθούν να πείσουν το πόσο καλό μοντέλο είναι αυτό για μια εργαζόμενη μητέρα, γιατί μπορεί να συνδυάσει τα παιδιά με τη δουλειά. Στήνουν ολόκληρες καμπάνιες και διαφημίσεις μέσα στο μετρό, που προσπαθούν να πείσουν για το ότι το mini job δεν συμφέρει τον εργοδότη, αλλά το κάνει από την καλή του καρδιά και το σεβασμό απέναντι στις γυναίκες! Το σεβασμό απέναντι στην επιθυμία τους να είναι δήθεν επιτυχημένες τόσο στη δουλειά όσο και στο σπίτι! Σημειώνουν, παράλληλα, ότι είναι αφορολόγητα και άρα μπορείς να έχεις καθαρά λεφτά στο χέρι, αφού δεν μπαίνεις στις υπέρογκες φορολογήσεις που έχεις αν έχεις δουλειά με πλήρη δικαιώματα. Επιχειρήματα, βέβαια, που δεν πείθουν, αφού το 75% των γυναικών που δουλεύουν σε mini jobs θα ήθελαν να έχουν πλήρη απασχόληση. Εξέχουσα, φυσικά, θέση σε αυτές τις δουλειές έχουν οι μετανάστριες, που χρησιμοποιούνται ως τέτοιο δυναμικό στις πιο κακοπληρωμένες δουλειές, σε υποβαθμισμένες υπηρεσίες κοινωνικών δομών, όπως π.χ. η καθαριότητα στα νοσοκομεία, παιδικούς σταθμούς, αλλά και στα μαγειρεία των αντίστοιχων υπηρεσιών. Χρησιμοποιούνται σε υπηρεσίες καθαριότητας και στις κουζίνες εστιατορίων, όπου πολλές φορές δουλεύουν χωρίς ασφάλιση από το πρωί μέχρι το βράδυ, χωρίς ρεπό και μάλιστα σε συμπατριώτες τους, όπως συμβαίνει για παράδειγμα σε ελληνικά εστιατόρια.

Οι ξεπουλημένες σοσιαλδημοκρατικές ηγεσίες των συνδικάτων προσεγγίζουν τα ζητήματα από την αστική σκοπιά και επικαλούνται το «θάρρος» που πρέπει να επιδεικνύουν οι γυναίκες και να ζητάνε τα δεδουλευμένα τους ή τα δικαιώματά τους, γιατί το πρόβλημα είναι ότι η νομοθεσία υπάρχει, αλλά δεν εφαρμόζεται! Από μόνα τους τα στοιχεία αντιτίθενται στα επιχειρήματά τους, ότι δήθεν η ευέλικτη εργασία μπορεί να βολεύει για κάποιο διάστημα στη ζωή της γυναίκας και μετά να επανέρχεται ολοκληρωμένα στη δουλειά, αφού μόλις το 14% το έχει καταφέρει αυτό. Ενώ χαρακτηριστικά είναι τα ιδιαίτερα μεγάλα ποσοστά των mini jobs σε συνταξιούχες που η σύνταξή τους δεν τους φτάνει για να επιβιώσουν και αναγκάζονται να βγούνε ξανά στη δουλειά. Και τι ζητάει το συνδικάτο; Οχι αξιοπρεπή σύνταξη, αλλά κατώτερο ωρομίσθιο για τις συνταξιούχες. Οχι ανατροπή της κατάστασης, αλλά διαχείριση.

...και τις "παροχές" για τις γυναίκες

Παρουσιάζουν μια δήθεν προστασία της μητρότητας, η οποία κάθε άλλο παρά προστασία είναι, αφού πρέπει πάντα να ψάχνεις τα ψιλά γράμματα στο συμβόλαιό σου και τα παραθυράκια του νόμου. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που η σύμβασή σου σε αναγκάζει να ενημερώσεις άμεσα τον εργοδότη για την ύπαρξη εγκυμοσύνης. «Δεν υπάρχει κίνδυνος» σου λένε, αφού δεν επιτρέπεται να απολυθεί έγκυος. Επιτρέπεται, όμως, να διακοπεί η σύμβαση με τη λήξη της δοκιμαστικής περιόδου και σε αυτή την περίπτωση. Γονική άδεια λένε, αλλά με 66% του μισθού, εφόσον βέβαια δεν σε έχει απολύσει ή αναγκάσει σε παραίτηση ο εργοδότης πιο πριν, αφού η άδεια κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι μόνο τέσσερις βδομάδες. Μειωμένο ωράριο προτείνουν ως λύση για να μην απολυθεί η εργαζόμενη μετά τη γέννα. Αυτό, όμως, έχει ως αποτέλεσμα αντίστοιχα μειωμένο μισθό και μεγαλύτερη εντατικοποίηση της δουλειάς, αφού σε λιγότερες ώρες πρέπει να βγάζεις την ίδια δουλειά, γιατί φυσικά δεν παίρνουν αντικαταστάτη ή συμπληρωματική συνάδελφο. Παράλληλα, κατακτήσεις δεκαετιών ξεριζώνονται η μια μετά την άλλη στο πλαίσιο εξοικονόμησης κονδυλίων, όπως π.χ. η γυμναστική επαναφοράς του γυναικείου σώματος μετά τη γέννα, η βοήθεια στο σπίτι από μαμή για τον πρώτο χρόνο κ.λπ.

Προσπαθούν να καλοπιάσουν τη γυναίκα, να συσκοτίσουν την ανισοτιμία που βιώνει, να την αποκόψουν από την ουσία του προβλήματος, που είναι η ταξική εκμετάλλευση. Προσπαθούν να θολώσουν τα νερά, έτσι ώστε η γυναίκα να έχει την ψευδαίσθηση ότι είναι ανεξάρτητη, ότι είναι ελεύθερη να κάνει ό,τι θέλει με το σώμα της, με τη ζωή της, με τα παιδιά της και το μέλλον τους. Στο όνομα της ισότητας των γυναικών με τους άνδρες, ειδικότερα από οπορτουνιστικές και φεμινιστικές οργανώσεις, δίνεται πάτημα για παραπέρα εκμετάλλευση των γυναικών με την περικοπή ιδιαίτερων κατακτήσεων και ρυθμίσεων, παραδείγματος χάριν με κατάργηση του αποκλεισμού των γυναικών από τις νυχτερινές βάρδιες στις γραμμές παραγωγής μεγάλων εργοστασιακών μονάδων, κοινή σύνταξη στην ηλικία των 67 ετών κ.λπ. Θεωρούν παροχή την ύπαρξη δωματίου θηλασμού σε μεγάλες εργοστασιακές μονάδες, αλλά βάζουν τη γυναίκα στο όνομα αυτής της διευκόλυνσης να δουλεύει και την απογευματινή ή βραδινή βάρδια. Στο όνομα, λοιπόν, της ισότητας, πάει περίπατο η προστασία του γυναικείου οργανισμού, της μητρότητας στο χώρο εργασίας και ουσιαστικά αρνούνται τον ιδιαίτερο ρόλο της στην αναπαραγωγική διαδικασία.

Ατομική υπόθεση το μεγάλωμα των παιδιών

Το μεγάλωμα του παιδιού αντιμετωπίζεται σαν ατομική υπόθεση. Ετσι, για παράδειγμα, μπορεί μια μητέρα υποτίθεται να διαλέξει την εκπαιδευτική κατεύθυνση, το σχολείο στο οποίο θα φοιτήσει το παιδί. Ωστόσο, αυτό καθορίζεται ανάλογα με την «τσέπη» της οικογένειας, αφού στα καλά σχολεία ή νηπιαγωγεία οι γονείς πληρώνουν και σε κάθε περίπτωση δεν μπορούν να στείλουν το παιδί πάνω από οχτώ ώρες τη μέρα. Ενώ εκεί που μαζεύονται τα παιδιά των εργατών, των μεταναστών, οι παιδικοί σταθμοί ανοίγουν στις 6 το πρωί και φτάνουν μέχρι τις 6 το απόγευμα. Τώρα τελευταία συζητάνε την ιδιαίτερη «παροχή» να υπάρχει 24ωρος παιδικός σταθμός στη διάθεση της μητέρας, έτσι ώστε να είναι οποιαδήποτε στιγμή του 24ώρου η γυναίκα διαθέσιμη για τον εργοδότη. Τα σχολεία αυτά εφαρμόζουν κατά γράμμα κάθε κατεύθυνση της ευρωπαϊκής πολιτικής.

Σε αυτό τον κλάδο έχουμε καταφέρει και συσσωρεύσει κάποια πείρα ως Ελληνίδες μετανάστριες, με μικρές ομάδες από νέες μητέρες που συσπειρώνονται γύρω από συντρόφισσες νηπιαγωγούς, που έχουν καταφέρει και έχουν πρωτοπόρα δράση με ταξική κατεύθυνση στη Στουτγάρδη, που με δουλειά του μυρμηγκιού προσπαθούν να αναδεικνύουν την ταξική διάσταση της ανισοτιμίας της γυναίκας, της διπλής καταπίεσης που υφίσταται.

Σωστά το ριζοσπαστικό γυναικείο κίνημα εκτιμάει ότι δεν είναι απλά θέμα αλλαγής νοοτροπίας των ανδρών απέναντι στις γυναίκες, χωρίς βέβαια να υποτιμάμε το θέμα. Αλλωστε, είναι χαρακτηριστική η κατάσταση στη Γερμανία, όπου η νοοτροπία στην κοινωνία είναι διαφορετική. Εκεί ο άνδρας δεν έχει καμία ντροπή να μείνει σπίτι και να μεγαλώσει τα παιδιά, να προσέχει τον ηλικιωμένο γονιό κ.λπ. Νομοθετικά αυτός ο οικογενειακός καταμερισμός είναι θεσμοθετημένος και φυσικά πολλές φορές λαμβάνεται η γονική άδεια από τον πατέρα, γιατί η άδεια είναι ανά παιδί και όχι ανά γονιό, δηλαδή για κάθε παιδί έχεις 14 μήνες, χωρίς να ενδιαφέρει ποιος από τους δύο θα την πάρει. Ετσι, στις περιπτώσεις που ο μισθός της γυναίκας είναι μεγαλύτερος από του άνδρα ή η απειλή απόλυσης μεγαλύτερη για τη γυναίκα, μένει ο πατέρας σπίτι και προσέχει το παιδί. Παρ' όλα αυτά και πάλι η γυναίκα υφίσταται τα προβλήματα της διπλής καταπίεσης στο καπιταλιστικό σύστημα. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα των μονογονεϊκών οικογενειών, που κατά 89% αποτελούνται από τη μητέρα και τα παιδιά. Το 42% αυτών των οικογενειών στη Γερμανία ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ μεγάλο μέρος τους συντηρείται από κοινωνικά επιδόματα.

Πατώντας σε υπαρκτά προβλήματα που η γυναίκα των λαϊκών στρωμάτων βιώνει στην καθημερινότητά της, βοηθώντας να ξεπεράσουν φόβους και αυταπάτες, έχουμε καθήκον να αναδείξουμε την αναγκαιότητα της συσπείρωσης και δράσης των λαϊκών γυναικών στο γυναικείο κίνημα. Να αναδείξουμε τα βήματα που είχαν γίνει στις χώρες που οικοδομούνταν ο σοσιαλισμός. Να αναδείξουμε ότι μόνο όταν το γυναικείο κίνημα αποκτήσει προσανατολισμό σε αντιμονοπωλιακή - αντικαπιταλιστική κατεύθυνση και αναπτύξει αντίστοιχη πάλη ενάντια στη στρατηγική του κεφαλαίου σε συμμαχία με το εργατικό κίνημα, θα μπορεί να αποσπά κατακτήσεις.