Κομμάτι των σφοδρών επικίνδυνων ανταγωνισμών για την Ενέργεια

Κομμάτι των σφοδρών επικίνδυνων ανταγωνισμών για την Ενέργεια

Η επίσκεψη του πρωθυπουργού την περασμένη Πέμπτη στο Ισραήλ, για την τριμερή διάσκεψη Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, αλλά και η διμερής συνάντηση Ελλάδας - Ισραήλ, στο περιθώριο της τριμερούς, τα όσα ειπώθηκαν εκεί επιβεβαιώνουν πως οι τέτοιες ενέργειες εντάσσονται στην προσπάθεια της ντόπιας αστικής τάξης για αναβάθμιση του ρόλου της στην περιοχή, αξιοποιώντας τη γεωστρατηγική θέση της χώρας, όπως και τη συμμετοχή της στο ευρωΝΑΤΟικό πλαίσιο, για την ανάδειξή της σε «κόμβο» Ενέργειας και διαμετακομιδής προς την ΕΕ. Στόχοι που πηγαίνουν χέρι - χέρι με την προσπάθεια ανάκαμψης της καπιταλιστικής κερδοφορίας, ενώ περιπλέκονται ή έρχονται και σε σύγκρουση με τα σχέδια και τα συμφέροντα άλλων καπιταλιστικών κρατών στην περιοχή.

Η περίπτωση του φυσικού αερίου...

Η περίπτωση του φυσικού αερίου και της μεταφοράς του είναι χαρακτηριστική. Οπως είπε ο ίδιος ο Αλ. Τσίπρας την Πέμπτη, στόχος της κυβέρνησης είναι «η Ελλάδα να μετατραπεί σε διαμετακομιστικό ενεργειακό κέντρο του ισραηλινού και κυπριακού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη».
Και πώς αλλιώς, εφόσον η ελληνική αστική τάξη, ήδη από την περίοδο της διακυβέρνησης ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, πασάρει ότι μπορεί «να γίνει η πύλη εισόδου για το φυσικό αέριο της ΝΑ Μεσογείου προς Ευρώπη». Το τέτοιο μήνυμα αποστέλλεται φυσικά και προς Ισραήλ, που για πρώτη φορά στην ιστορία είναι «ενεργειακός εξαγωγέας», καθώς έως τώρα έχει ανακαλύψει 900 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου.
Η ελληνική πλευρά, ως μέσο εξαγωγής του καυσίμου αυτού στις ευρωπαϊκές αγορές, πλασάρει τον αγωγό «East Med». Τα σχέδια κατασκευής του ξεκίνησαν το 2011 για μεταφορά του ισραηλινού και κυπριακού φυσικού αερίου, από τα κοιτάσματα της λεγόμενης «λεκάνης της Λεβαντίνης», τα κοιτάσματα «Αφροδίτη», «Leviathan» και όποια αργότερα ανακαλυφτούν. Οπως σχεδιάζεται, το μεγαλύτερο μέρος του αγωγού θα είναι υποθαλάσσιο, θα ξεκινά από τα ισραηλινά κοιτάσματα στην περιοχή, θα περνά από το Βασιλικό της Κύπρου και η πορεία του θα συνεχίζεται μέχρι Κρήτη κι από εκεί μέσω Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας στην Ιταλία.
Ο αγωγός έχει ενταχθεί στα «έργα κοινού ενδιαφέροντος» της ΕΕ - αφορά έργα σε μια σειρά τομείς που θεωρούνται στρατηγικής σημασίας για τη λυκοσυμμαχία - καθώς εκτιμάται ότι ενισχύει την «ενεργειακή ασφάλεια» της ΕΕ, ενισχύοντας και την πολιτική της «διαφοροποίησης» πηγών, ώστε να μην είναι απόλυτα εξαρτημένη, από ένα μόνο προμηθευτή (βλ. Ρωσία). Μάλιστα, το θέμα αυτό, μαζί με άλλα (π.χ. TAP και «κάθετος διάδρομος»), ήταν και στην ατζέντα της συνάντησης την περασμένη Δευτέρα, του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γ. Σταθάκη, με τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και αρμόδιο για θέματα Ενέργειας, Μ. Σέφκοβιτς.
Παραπέρα, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην «ανάπτυξη της συνεργασίας μας στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας», αλλά και στο υποθαλάσσιο καλώδιο «Eur-Asia interconnector», το οποίο αφορά στην ηλεκτρική διασύνδεση των Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας. Ηδη έχουν ανατεθεί και εκτελούνται οι σχετικές μελέτες προετοιμασίας του έργου, για να εισέλθει στη φάση της υλοποίησής του, και εκτιμάται πως θα είναι έτοιμες μέχρι το τέλος του έτους. Το καλώδιο θα έχει συνολικό μήκος 1.518 χιλιομέτρων και θα συνδέει τα ηλεκτρικά δίκτυα των τριών χωρών με την ηπειρωτική Ευρώπη. Η συνολική μεταφορική του ικανότητα ανέρχεται στα 2.000 MW προς οποιαδήποτε κατεύθυνση και ως σκοπός του αναφέρεται το να μπει τέλος «στην ενεργειακή απομόνωση του Ισραήλ και της Κύπρου». Και αυτό το έργο έχει ενταχθεί στα «έργα κοινού ενδιαφέροντος» της ΕΕ.
Την ίδια ώρα, και σε συνδυασμό με τα παραπάνω, ανησυχία προκαλεί η βούλησή τους, όπως την παρουσίασαν την Πέμπτη, να προχωρήσουν στη δημιουργία ενός διακρατικού κέντρου συνεργασίας στον τομέα της πολιτικής προστασίας και της αντιμετώπισης των φυσικών καταστροφών, «και όχι μόνο», όπως είπε ο Κύπριος Πρόεδρος, με τον Ισραηλινό και τον Ελληνα πρωθυπουργό να συμπληρώνουν ότι «μπορούν σε αυτό το σχήμα να συμμετάσχουν και μια σειρά από χώρες της ευρύτερης περιοχής...», παραπέμποντας ουσιαστικά σε δύναμη περιφρούρησης των ενεργειακών διαδρόμων και στο φόντο των οξυμένων ανταγωνισμών και εναλλακτικών - ανταγωνιστικών σχεδίων.

Στις συμπληγάδες των καπιταλιστικών ανταγωνισμών

Σε κάθε περίπτωση, τα τέτοια έργα, βέβαια, όπως και συνολικότερα οι «στρατηγικές συνεργασίες» που προωθεί το κεφάλαιο, συνδέονται άμεσα με τους άξονες και αντι-άξονες που στήνονται για λογαριασμό των μονοπωλίων.
Που σημαίνει ακόμα μεγαλύτερο μπλέξιμο του κουβαριού ανάμεσα σε πολλά ανταγωνιστικά (και εν πολλοίς αντιφατικά) σχέδια και συμφέροντα των πολλών εμπλεκόμενων καπιταλιστικών κρατών και ιμπεριαλιστικών κέντρων, όπως οι ΗΠΑ, η ΕΕ, η Ρωσία κ.ο.κ., σχέδια που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη.
Δεν είναι τυχαίο, ότι η αρχική ώθηση στην περιλάλητη τριμερή δόθηκε μετά την όξυνση των σχέσεων Τουρκίας - Ισραήλ, ενώ η διαμόρφωση και ενίσχυση του άξονα Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ παρουσιάστηκε συνολικά ως «αντίβαρο» στην επιθετικότητα της τουρκικής αστικής τάξης.
Αλλά ενώ η Αγκυρα οξύνει τη ρητορεία περί αναθεώρησης της Συνθήκης της Λοζάνης, και εδώ κυβερνητικά στελέχη και βουλευτές πήγαιναν μαζί με φασίστες της Χρυσής Αυγής στο Καστελόριζο, ο ΣΕΒ και το τουρκικό επιμελητήριο DEIK συνδιοργάνωναν ελληνοτουρκικό επιχειρηματικό φόρουμ. Εκεί, ο υφυπουργός Εξωτερικών, Τ. Κουίκ, αναφερόταν στις «δυνατότητες» που υπάρχουν για ανάπτυξη των μπίζνες μεταξύ επιχειρηματικών ομίλων των δύο πλευρών. Τα ίδια επαναλάμβανε, λίγες μέρες νωρίτερα, και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Γ. Δραγασάκης, σε συνάντησή του με τον Τούρκο πρέσβη.
Θυμίζουμε επίσης ότι την ίδια ώρα που το Ισραήλ συμμετέχει στον άξονα με την Ελλάδα και την Κύπρο, διεξάγει και διαπραγματεύσεις με την Τουρκία, ειδικά αφότου ξεπεράστηκε η κρίση στις σχέσεις των δύο χωρών, μετά την επίθεση το 2010 Ισραηλινών στρατιωτών στο τουρκικό πλοίο «Μαβί Μαρμαρά», αν και οι δίαυλοι επικοινωνίας παρέμεναν ανοιχτοί και κατά τη διάρκεια της «κρίσης» ανάμεσα στις δυο χώρες.
Ετσι, στις 13 Οκτώβρη 2016, ο υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ πραγματοποίησε επίσκεψη στην Τουρκία και είχε συναντήσεις με τον ομόλογό του Μπεράτ Αλμπαϊράκ, όπου αποφασίστηκε να ξεκινήσουν συνομιλίες για τη δυνατότητα κατασκευής αγωγού που θα μεταφέρει το φυσικό αέριο από τα ισραηλινά κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου «Λεβιάθαν» διαμέσου Τουρκίας προς την ΕΕ. Μάλιστα, η διαδρομή αυτή εμφανίστηκε ως πιο συμφέρουσα για την πλευρά του Ισραήλ, σε σχέση με τη διαδρομή μέσω Κύπρου και Ελλάδας, που όμως έχει τη στήριξη των ενεργειακών κολοσσών της αμερικανο-νορβηγικής «Noble» και της ισραηλινής «Delek». Ο ίδιος ο υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ αναφέρθηκε, μεν, στη συνεργασία της χώρας του με Ιορδανία, Αίγυπτο και Κυπριακή Δημοκρατία για το θέμα του φυσικού αερίου, αλλά έσπευσε να χαρακτηρίσει «πολύ σημαντική την τουρκική επιλογή»...
Την ίδια ώρα, η εκμετάλλευση των ενεργειακών κοιτασμάτων της περιοχής και η υπεράσπιση των συμφερόντων των δικών του μονοπωλίων διαμορφώνει και τις σχέσεις του Ισραήλ με τα υπόλοιπα καπιταλιστικά κράτη της περιοχής. Δεν είναι, για παράδειγμα, τυχαίο το γεγονός ότι το Ισραήλ επιδίωξε από την πρώτη στιγμή τη διάλυση της Συρίας, ενώ μέσα στη βδομάδα ανώτατος στρατιωτικός διοικητής έκανε ανοιχτά λόγο (γράφτηκε στην «Καθημερινή») για το ενδεχόμενο ενός νέου πολέμου Ισραήλ - Λιβάνου.

Οι λαοί πρέπει να αντιπαλέψουν τα σχέδια των εκμεταλλευτών τους

Μιλάμε δηλαδή για ένα πολύ ρευστό τοπίο, που διαρκώς αλλάζει και μπορεί να διαφοροποιήσει τους σχεδιασμούς των διαφόρων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.
Φυσικά, το ποια διαδρομή ή ποιος συνδυασμός θα επιλέγει για τους αγωγούς (ή αν θα χρησιμοποιηθεί η «εναλλακτική» του υγροποιημένου αερίου LNG, όπου και εκεί υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από μονοπωλιακούς ομίλους, ιδιαίτερα των ΗΠΑ, και μεταφορικές εφοπλιστικές εταιρείες), είναι αντικείμενο σκληρού παζαριού και σε αυτό αλληλεπιδρούν οι γεωπολιτικές εξελίξεις και οι ανακατατάξεις που προκαλούν οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, όπως και το παζάρι που γίνεται με το νέο διχοτομικό σχέδιο της Κύπρου, που θεωρείται από πολλές πλευρές «εκκρεμότητα» που πρέπει να κλείσει.
Σε κάθε πάντως περίπτωση, γίνεται φανερό ότι το «παραμύθι» που πουλάει η σημερινή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ περί αμοιβαίας συνεργασίας των χωρών του άξονα Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, που τάχα διαμορφώνει ζώνη ειρήνης και ασφάλειας, δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα. Οι ανταγωνισμοί όλο και θα οξύνονται. Οι λαοί της περιοχής, όσο δεν αντιπαλεύουν τα σχέδια των εκμεταλλευτών τους, ώστε να γίνουν οι ίδιοι αφέντες στον τόπο τους, θα εξακολουθούν να γίνονται «κρέας στα κανόνια» τους.