Μαγειρεύοντας με την «Εργάνη»...

Η τάση της ευελιξίας και της υποαπασχόλησης παραμένει το πιο βασικό χαρακτηριστικό στην αγορά εργασίας, όπως επιβεβαιώνουν και τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος «Εργάνη» για τον μήνα Ιούνη, που δόθηκαν χτες στη δημοσιότητα. Ετσι, παρά τις προπαγανδιστικές δόσεις «αισιοδοξίας» και ικανοποίησης που εκπέμπει το υπουργείο Εργασίας και συνολικά η κυβέρνηση, άλλος ένας δείκτης, οι ροές απασχόλησης στη μισθωτή εργασία, που καταγράφει η «Εργάνη», αποδεικνύουν ότι όχι μόνο δεν υπάρχει πραγματική αύξηση της απασχόλησης, αλλά ακόμα και η στατιστικά αναιμική αύξησή της προέρχεται από την αντικατάσταση σταθερών θέσεων εργασίας πλήρους ωραρίου, με συμβάσεις υποαπασχόλησης. Συγκεκριμένα, τον περασμένο μήνα, αν και το ισοζύγιο προσλήψεων/απολύσεων είναι θετικό κατά 40.599 θέσεις απασχόλησης, εντούτοις μόνο το 43,23% των νέων συμβάσεων ήταν με πλήρη απασχόληση, ενώ το υπόλοιπο 56,77% ήταν συμβάσεις ευελιξίας (42% συμβάσεις μερικής απασχόλησης και 14,77% εκ περιτροπής εργασία).

Αντίστοιχα, στο πρώτο εξάμηνο του 2017, στις νέες συμβάσεις που έγιναν, πλειοψηφούν εκείνες των ευέλικτων μορφών απασχόλησης, καθώς με μερική ήταν το 38,07% των νέων συμβάσεων, με εκ περιτροπής εργασία το 13,66% και μόνο το 48,27% με πλήρη απασχόληση. Επιπλέον, πρέπει να υπογραμμιστεί ότι ένας μεγάλος αριθμός συμβάσεων με πλήρη απασχόληση (δηλαδή με ολόκληρο ωράριο), είναι συμβάσεις ορισμένου χρόνου, που σημαίνει ότι έχουν ημερομηνία λήξης και άρα οι εργαζόμενοι που προσλαμβάνονται με αυτές, σύντομα θα ξαναβρεθούν στην ανεργία. Στην πραγματικότητα, οι συμβάσεις αυτές κατά ένα μέρος τους ανακυκλώνονται και μαζί τους οι εργαζόμενοι. Ετσι εξηγείται και το «παράδοξο», για το οποίο χωρίς ντροπή πανηγυρίζει το υπουργείο Εργασίας, να εμφανίζεται πλεόνασμα στο ισοζύγιο των ροών απασχόλησης κατά εκατοντάδες χιλιάδες κάθε χρόνο, ενώ στην πραγματικότητα η απασχόληση έχει οριακή αύξηση και μόνο εξαιτίας της ευελιξίας.

Μάλιστα, όπως φανερώνουν τα στοιχεία από το 2001, το πρώτο εξάμηνο κάθε έτους πάντα προέκυπτε θετικό ισοζύγιο προσλήψεων, ακόμα και τα χρόνια της κρίσης, που οι πραγματικές θέσεις εργασίας χάνονταν κατά δεκάδες χιλιάδες κάθε μήνα. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο πρώτο εξάμηνο των ετών 2015 - 2017, το θετικό ισοζύγιο προσλήψεων φτάνει τις 692.000 (!) θέσεις εργασίας, αριθμός που καμία σχέση δεν έχει με την αύξηση της πραγματικής απασχόλησης. Αν κάτι δείχνουν, επομένως, τα στοιχεία της «Εργάνης», είναι η τεράστια κινητικότητα και ευελιξία που έχει επιβάλει το κεφάλαιο στην εργατική τάξη, με τους αντεργατικούς νόμους του κράτους, καθώς μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2017 ενώ έγιναν 1.197.696 νέες συμβάσεις εργασίας, καταγγέλθηκαν το ίδιο διάστημα 941.793. Δηλαδή, κοντά ένα εκατομμύριο μισθωτοί πήραν στο χέρι το χαρτί της απόλυσης. Ο αριθμός αυτός απολύσεων μέσα σε ένα εξάμηνο αντιστοιχεί στους μισούς περίπου μισθωτούς που εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα!

Και όμως, ενώ η εργατική τάξη στενάζει από την ανεργία και την υποαπασχόληση, με αφορμή τη δημοσιοποίηση της έκθεσης, η υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Εφη Αχτσιόγλου, δήλωνε χτες προκλητικά πως «η αύξηση της απασχόλησης και η μείωση της ανεργίας, που καταγράφονται στην ΕΡΓΑΝΗ και στην έρευνα εργατικού δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ, επιβεβαιώνουν τη θετική τάση που καταγράφηκε και τους προηγούμενους μήνες στην αγορά εργασίας. Το ισοζύγιο προσλήψεων - απολύσεων που καταγράφει η ΕΡΓΑΝΗ, κινείται στο υψηλότερο επίπεδο από το 2001 και η ανεργία στο χαμηλότερο επίπεδο από τις αρχές του 2012, με ποσοστό 21,7% φέτος τον Απρίλιο». Η υπουργός ερμηνεύει αυθαίρετα τα στοιχεία της «Εργάνης», αλλά και της ΕΛΣΤΑΤ. Ειδικά τα τελευταία που αναφέρονται στο σύνολο της απασχόλησης και όχι μόνο στη μισθωτή εργασία, είναι πραγματικός κόλαφος, αφού παρά την ποσοστιαία μείωση της επίσημης ανεργίας, η απασχόληση παραμένει στάσιμη, την ίδια ώρα μάλιστα που αυξάνονται τα ποσοστά της μερικής απασχόλησης και της εκ περιτροπής εργασίας.

Ετσι, τον Απρίλη του 2017, ο αριθμός των απασχολουμένων, ανεξάρτητα από μορφή απασχόλησης, ήταν 3.749.975 άτομα. Τον ίδιο μήνα του 2012, ο αριθμός των απασχολούμενων ήταν 3.739.219 άτομα. Στην ουσία δηλαδή ο αριθμός των απασχολουμένων έμεινε στα ίδια επίπεδα, αυξημένος μόνο κατά δέκα χιλιάδες άτομα! Την ίδια στιγμή, το ποσοστό της επίσημης ανεργίας εμφανίζεται μειωμένο, από 23,5% τον Απρίλη του 2012 σε 21,7% τον φετινό Απρίλη. Βέβαια, μπροστά στο ενδεχόμενο να ανακάμψει η οικονομία, μπορεί τους επόμενους μήνες να δούμε μια σχετική μείωση της ανεργίας. Αυτό όμως σε καμιά περίπτωση δεν δικαιολογεί τους πανηγυρισμούς της κυβέρνηση ότι με την πολιτική της έβαλε το νερό στο αυλάκι της ανάπτυξης και ότι οι προοπτικές για τη μείωσή της γίνονται τώρα θεαματικές, για να στηρίξει τον ανταγωνισμό της με τη ΝΔ και να καλλιεργήσει προσδοκίες σε εργαζόμενους και ανέργους και να τους κρατάει σε αναμονή απέναντι στην αντιλαϊκή πολιτική της. Το «αφήγημα» αυτό της κυβέρνησης τίποτα δεν έχει να τους προσφέρει. Διέξοδο είναι ο αγώνας για ουσιαστική προστασία των ανέργων, κατάργηση όλων των αντεργατικών νόμων, μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους. Είναι η πάλη για τις σύγχρονες ανάγκες, που συνθλίβει ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής, όσα γιατροσόφια κι αν σκαρφιστούν οι κυβερνήσεις του κεφαλαίου.