Είμαστε 'δω και συνεχίζουμε…

Τρικάκι της ΚΝΕ από την αντιδικτατορική περίοδο

Κόκκινα γαρίφαλα, τραγούδια του Μίκη, Ξυλούρης, κατάληψη στο Πολυτεχνείο, πλακάτ με συνθήματα «Εξω αι ΗΠΑ» - «Εξω το ΝΑΤΟ», εργάτες και λαός στο δρόμο, «Ψωμί - Παιδεία - Ελευθερία»... ΤΑΝΚΣ! Νεκροί, συλλήψεις, βασανιστήρια... Η ΚΝΕ, το ΚΚΕ, η Αντι-ΕΦΕΕ... Οι μνήμες όσων τα ζήσανε μένουν ακόμα ζωντανές!

17 Νοέμβρη 1973. Πολυτεχνείο! Μια από τις πιο σημαντικές εξελίξεις στα χρόνια της στρατιωτικής δικτατορίας, που κηρύχθηκε και εγκαθιδρύθηκε στις 21 Απρίλη του 1967. Στο όνομα του «κομμουνιστικού κινδύνου» επιβλήθηκε η πιο ακραία μορφή πολιτικής διαχείρισης του καπιταλισμού, για να μπορέσει το τότε πολιτικό σύστημα να υπερβεί τις αντιθέσεις που υπήρχαν, αλλά και να στηρίξει τις επιδιώξεις του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ στην περιοχή. Τα χρόνια της επταετίας ο λαός βίωσε δύσκολες καταστάσεις, βλέποντας την ένταση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων, την αύξηση της τιμής των προϊόντων, την αύξηση της καταστολής του κινήματος, τις συλλήψεις και τους διωγμούς. Την ίδια στιγμή, όμως, οι εφοπλιστές και οι βιομήχανοι είδαν τα κέρδη τους να αυξάνονται, με την αγαστή βοήθεια των κυβερνώντων της περιόδου. Οπως ακριβώς και σήμερα, το ίδιο κάνουν και οι συνεχιστές τους, οι χρυσαυγίτες, που από τη μια χτυπούν τους μετανάστες και τους εργάτες και από την άλλη καταθέτουν προτάσεις νόμου για φοροαπαλλαγές των εφοπλιστών και υμνούν τη χούντα.

Η επιβολή της δικτατορίας βρήκε το ΚΚΕ με διαλυμένες τις Κομματικές του Οργανώσεις και προβλήματα στο Πρόγραμμά του. Η διαπάλη μέσα στο Κόμμα ήταν μεγάλη, πράγμα που αποκρυσταλλώθηκε στη 12η Ολομέλεια της ΚΕ (1968), που οδήγησε στη λύση του κομματικού προβλήματος. Το Κόμμα άρχισε να ανασυγκροτεί τις Κομματικές του Οργανώσεις και πήρε την απόφαση συγκρότησης Κομμουνιστικής Νεολαίας.

Αυτοκόλλητο της ΚΝΕ για το 9ο Συνέδριο του ΚΚΕ (Δεκέμβρης 1973) που κυκλοφόρησε στην Ιταλία

Το κενό που είχε δημιουργηθεί από την αυτοδιάλυση της ΟΚΝΕ το 1943, αναπληρώθηκε με την ίδρυση της ΚΝΕ το 1968. Η ύπαρξη επαναστατικής οργάνωσης νεολαίας, υπό την καθοδήγηση του ΚΚΕ, είναι απαραίτητη σε όλες τις συνθήκες, καθώς καμία άλλη νεολαιίστικη οργάνωση, όσο μαζική και ριζοσπαστική κι αν είναι, δεν μπορεί να την αντικαταστήσει, να υποκαταστήσει το ρόλο της¹. Παράλληλα, ξεκίνησε τότε και η έκδοση του παράνομου «Οδηγητή».
Η συμβολή της ΚΝΕ στην οργάνωση της αντιδικτατορικής πάλης ήταν σημαντική. Με πρωτοβουλία της συγκροτήθηκε η Αντιδικτατορική ΕΦΕΕ (Αντι-ΕΦΕΕ) και η Μαθητική Οργάνωση Δημοκρατικής Νεολαίας (ΜΟΔΝΕ), ως ανάγκη ανάπτυξης αγωνιστικής δραστηριότητας μέσα στους χώρους εκπαίδευσης. Αυτές οι οργανώσεις προέκυψαν και από την ανάπτυξη αντιδικτατορικών διαθέσεων στους ίδιους τους νέους, την πάλη γενικά για την ελευθερία και την υπεράσπιση των συνδικαλιστικών και πολιτικών δικαιωμάτων τους. Η δράση της ΚΝΕ επεκτεινόταν στους χώρους δουλειάς, στις συνοικίες, στα σχολεία και τα πανεπιστήμια, αλλά και στο εξωτερικό. Τα μέλη της ΚΝΕ διακινούσαν τον κομματικό Τύπο, προκηρύξεις, πετούσαν τρικ, έγραφαν συνθήματα στους τοίχους, κολλούσαν αφίσες και κρεμούσαν πανό ενάντια στη δικτατορία.

Η χούντα πήρε μέτρα, προκειμένου να καταστείλει ή έστω να περιορίσει τη δράση του φοιτητικού κινήματος. Στην αρχή προσπάθησε να το προσεταιριστεί, αλλά δεν τα κατάφερε. Ετσι, προχώρησε στην αναστολή της λειτουργία των φοιτητικών συλλόγων, έβαλε εγκάθετους στα διοικητικά συμβούλια, ανέβαλε συνεχώς τις εκλογές παρά την εντολή του Πρωτοδικείου. Απέλυσε δημοκρατικούς καθηγητές, επέβαλε το θεσμό του κυβερνητικού επιτρόπου, ενεργοποίησε τα πειθαρχικά συμβούλια, απέβαλε φοιτητές που δεν υποτάσσονταν, διακόπτοντας ακόμη και την αναβολή στράτευσής τους.

Η πάλη των φοιτητών άρχισε να γίνεται πιο μαζική και να κλιμακώνεται. Το 1972 άρχισε η συγκρότηση φοιτητικών επιτροπών αγώνα, ως ώριμη ανάγκη να πάρουν οι ίδιοι οι φοιτητές την υπόθεση της οργάνωσης του αγώνα στα χέρια τους. Δημιουργήθηκαν τοπικοί επαρχιακοί φοιτητικοί σύλλογοι, με βάση τον τόπο καταγωγής, όπου αποτέλεσαν χώρους ζύμωσης και συσπείρωσης φοιτητών. Το πάγιο αίτημα των φοιτητών για ελεύθερες εκλογές εμπλουτίστηκε με αιτήματα που έδιναν κατεύθυνση πολιτικοποίησης και κλιμάκωσης του αγώνα. Δύο επιπλέον μέτρα που προσπάθησε να υλοποιήσει η χούντα ήταν η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, με το τότε γνωστό ξενόγλωσσο ινστιτούτο, αλλά και το Διάταγμα που επέβαλε τη διακοπή στράτευσης και τη βίαιη επιστράτευση φοιτητών. Και τα δύο βρήκαν απέναντι τους φοιτητές που διοργάνωσαν κινητοποιήσεις.

Σταθμός στη δράση του νεολαιίστικου κινήματος ήταν η εξέγερση του Πολυτεχνείου, γεγονός που δεν θα μπορούσε να έχει τόσο μεγάλη δυναμική, αν απουσίαζε το εργατικό - λαϊκό κίνημα. Το ΚΚΕ και η ΚΝΕ είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο τόσο στην κατάληψη του Πολυτεχνείου, όσο και στην κινητοποίηση λαού και νεολαίας στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις. Συμμετείχαν δραστήρια και έπαιξαν αποφασιστικό ρόλο στην οργάνωση της κατάληψης και με ισχυρές δυνάμεις, συμβάλλοντας στην αντιιμπεριαλιστική αντιδικτατορική γραμμή πάλης που διαμορφώθηκε. Οσο κι αν προσπαθούν διάφοροι κονδυλοφόροι και μη να συκοφαντήσουν τη στάση του Κόμματος και της ΚΝΕ, ως μόνο στόχο έχουν να πλήξουν το κύρος τους. Τα γεγονότα τους διαψεύδουν.

Το πρωί της Τετάρτης 14ης Νοέμβρη 1973 φοιτητές συγκεντρώνονται στο Πολυτεχνείο, για να πραγματοποιηθούν γενικές συνελεύσεις και εκλογή εφορευτικών επιτροπών για ελεύθερες εκλογές. Το απόγευμα ξεκινάει η κατάληψη του Πολυτεχνείου. Δημιουργείται και ο πρώτος πομπός, έπειτα από απόφαση της Συντονιστικής Επιτροπής, η οποία είναι υπεύθυνη και για τη συλλογή προμηθειών. Χιλιάδες κόσμος έχει συγκεντρωθεί έξω από το Πολυτεχνείο. Από τις μαρτυρίες που υπάρχουν, η αλληλεγγύη του κόσμου ήταν μεγάλη, στην προσφορά τροφίμων, φαρμάκων και τσιγάρων και τις τρεις μέρες. Την επομένη μέρα, η ΚΟΑ (Κομματική Οργάνωση Αθήνας του ΚΚΕ) απευθύνει κάλεσμα στους εργαζόμενους και τη νεολαία για συμπαράσταση και αγωνιστική κινητοποίηση. Γυναίκες, άντρες, μαθητές, φοιτητές ακόμη κι από την Πάτρα βρίσκονται στο Πολυτεχνείο. Την Παρασκευή 15 Νοέμβρη, έπειτα από τη συνεδρίαση της Συντονιστικής Επιτροπής ο χαρακτήρας της κινητοποίησης προσδιορίζεται ως αντιφασιστικός - αντιιμπεριαλιστικός και απαιτείται η πτώση της χούντας και η εγκαθίδρυση της λαϊκής κυριαρχίας.

Ολες τις μέρες της κατάληψης, η αστυνομία προσπαθεί να επέμβει στις συγκεντρώσεις που πραγματοποιούνται, ρίχνοντας ακόμη και στο ψαχνό. Γίνονται συλλήψεις και οι συγκρούσεις γενικεύονται. Ο αριθμός των νεκρών του Πολυτεχνείου και των τραυματιών δεν έχει εξακριβωθεί ακόμα και σήμερα.

Η απόφαση του Παπαδόπουλου για επέμβαση του στρατού θέτει σε εφαρμογή το σχέδιο «Κεραυνός». Τα τανκς έχουν αρχίσει να κυκλώνουν το Πολυτεχνείο. Οι φοιτητές φωνάζουν στους φαντάρους να μην πυροβολήσουν, φωνάζουν ότι ο στρατός είναι λαϊκός, ότι είναι αδέρφια τους. Κάποιοι φαντάροι σε αυτό το κάλεσμα πειθάρχησαν και δεν ρίξαν, όπως άλλοι. Στις 3.00, έπειτα από εντολή, το τανκ πέφτει στην πύλη του Πολυτεχνείου. Αστυνομικοί και στρατός μπαίνουν στο χώρο, χτυπούν και συλλαμβάνουν φοιτητές. Κάποιοι κατάφεραν να διαφύγουν και με τη βοήθεια των φαντάρων. Για μέρες οι συλλήψεις συνεχίζονται.

Σήμερα, κάθε νέος μπορεί να εμπνευστεί από τον αγώνα της νεολαίας την περίοδο της επταετίας και την εξέγερση του Πολυτεχνείου, να αντλήσει διδάγματα από τη δράση της. Οι πρόσφατες κινητοποιήσεις της νεολαίας, των μαθητών και των φοιτητών, αποδεικνύουν ότι η νέα γενιά δίνει το δυναμικό «παρών» στην οργάνωση της πάλης ενάντια στους σημερινούς εκμεταλλευτές και την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, που ως γνήσια συνεχιστής των προηγούμενων κυβερνήσεων, παίρνει αντιλαϊκά μέτρα σε βάρος της εργατικής - λαϊκής οικογένειας. Δείχνει ότι η οργάνωση του αγώνα, η γνώση για το τι παλεύουμε, μπορεί να μας κάνει πιο δυνατούς, ενάντια στον πραγματικό αντίπαλο, που είναι η αστική τάξη, η ΕΕ, το ΝΑΤΟ και οι κυβερνήσεις που τους υπηρετούν. Σήμερα η ΚΝΕ είναι εδώ, στο πλάι του Κόμματος, παλεύοντας για να κατακτήσει ο λαός την εξουσία και να γίνει ο κυρίαρχος του πλούτου του!

Υποσημείωση:
1. Τμήμα Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ, «Δικτατορία 1967 - 1974, Κείμενα & Ντοκουμέντα».