…
Στις 2 του Δεκέμβρη 1980 έφυγε από τη ζωή η αρχόντισσα του ρεμπέτικου και του σμυρναίικου τραγουδιού, Ρόζα Εσκενάζυ.
Γεννήθηκε από φτωχή εβραϊκή οικογένεια στην Κωνσταντινούπολη, αδιευκρίνιστο ποια χρονολογία (σύμφωνα με διαφορετικές μαρτυρίες, μεταξύ 1883 – 1895 ή 1897).
Στις αρχές του 20ού αιώνα μετακόμισε με την οικογένειά της στη Θεσσαλονίκη και για ένα διάστημα έζησαν στην Κομοτηνή, όπου η Ρόζα αποφασίζει να γίνει τραγουδίστρια και χορεύτρια.
Παντρεύεται, πεθαίνει ο άντρας της και το 1917 βρίσκεται στην Αθήνα όπου δουλεύει ως χορεύτρια και παράλληλα τραγουδάει στα ελληνικά, τούρκικα και αρμένικα, ώσπου την ανακαλύπτει ο Παναγιώτης Τούντας που είναι διευθυντής σε δισκογραφική εταιρεία και η πορεία της αλλάζει θεαματικά.
Στη δεκαετία του 1930 η Ρόζα Εσκενάζυ θα είναι μια από τις δημοφιλέστερες ερμηνεύτριες. Θα συνεργαστεί με τους μεγάλους συνθέτες της Σμύρνης και της Κωνσταντινούπολης και θα ηχογραφήσει εκατοντάδες τραγούδια, ρεμπέτικα, σμυρναίικα αμανέδες και παραδοσιακά δημοτικά, κάποια πασίγνωστα όπως: Τα κεριά τα σπαρματσέτα, η Δημητρούλα, το Ναυτάκι, το Χαρικλάκι, Καναρίνι μου γλυκό και πολλά άλλα.
«Η Ρόζα Εσκενάζη, χορεύοντας τους ερωτικούς της χορούς,
τραγουδώντας με την εξαίσια φωνή της λάγνα και με υπονοούμενα,
δημιουργούσε έναν χαλασμό. Ταβέρνες καμπαρέ και καφέ αμάν στο αδιαχώρητο
για να την απολαύσουν. Τσιφτετέλια και καρσιλαμάδες, συρτά και τσάμικα,
δεν παρουσιάζουν βαθμούς δυσκολίας και προσπέλασης από το αστείρευτο
ταλέντο της Ρόζας Εσκενάζη» γράφει ο Φαίδων Αλκίνοος (σε εκτενέστατο βιογραφικό σημείωμα, στο musicheaven, εδώ) «επιβεβαιώνοντας» την παραπάνω ρήση.
Στο πέρασμα του χρόνου, με την αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για το ρεμπέτικο η Ρόζα επανεμφανίζεται στο προσκήνιο. Η τελευταία της εμφάνιση θα πραγματοποιηθεί στην Πάτρα το 1977.
Η Ρόζα Εσκενάζυ βίωσε τις πιο σημαντικές δεκαετίες της ιστορίας της Ελλάδας. Πέρασε διά πυρός και σιδήρου μέσα από πολέμους, Κατοχή, Αντίσταση, δικτατορίες κι έρωτες, χωρίς να πάψει ούτε στιγμή να είναι μια γυναίκα που δεν σήκωνε μύγα στο σπαθί της.
Γεννήθηκε από φτωχή εβραϊκή οικογένεια στην Κωνσταντινούπολη, αδιευκρίνιστο ποια χρονολογία (σύμφωνα με διαφορετικές μαρτυρίες, μεταξύ 1883 – 1895 ή 1897).
Στις αρχές του 20ού αιώνα μετακόμισε με την οικογένειά της στη Θεσσαλονίκη και για ένα διάστημα έζησαν στην Κομοτηνή, όπου η Ρόζα αποφασίζει να γίνει τραγουδίστρια και χορεύτρια.
Παντρεύεται, πεθαίνει ο άντρας της και το 1917 βρίσκεται στην Αθήνα όπου δουλεύει ως χορεύτρια και παράλληλα τραγουδάει στα ελληνικά, τούρκικα και αρμένικα, ώσπου την ανακαλύπτει ο Παναγιώτης Τούντας που είναι διευθυντής σε δισκογραφική εταιρεία και η πορεία της αλλάζει θεαματικά.
Στη δεκαετία του 1930 η Ρόζα Εσκενάζυ θα είναι μια από τις δημοφιλέστερες ερμηνεύτριες. Θα συνεργαστεί με τους μεγάλους συνθέτες της Σμύρνης και της Κωνσταντινούπολης και θα ηχογραφήσει εκατοντάδες τραγούδια, ρεμπέτικα, σμυρναίικα αμανέδες και παραδοσιακά δημοτικά, κάποια πασίγνωστα όπως: Τα κεριά τα σπαρματσέτα, η Δημητρούλα, το Ναυτάκι, το Χαρικλάκι, Καναρίνι μου γλυκό και πολλά άλλα.
«Καναρίνι μου γλυκό μου» είναι και ο τίτλος ενός ντοκιμαντέρ για την
πολυκύμαντη ζωή και τα τραγούδια της Ρόζας Εσκενάζυ, που παρουσιάζονται
μέσα από το οδοιπορικό τριών νέων μουσικών που ακολουθούν τα ίχνη της
Ρόζας και της εποχής της. Στο τρέιλερ της ταινίας Kanarini Mou Glyko –
My Sweet Canary μεταξύ άλλων ακούγονται να μιλούν άνθρωποι που τη
γνώρισαν, όπως ο βιογράφος της Κώστας Χατζηδουλής που με εύγλωττο τρόπο
περιγράφει την ατμόσφαιρα που επικρατούσε όπου εμφανιζόταν η Ρόζα
Εσκενάζυ: «Με τη Ρόζα…γινόταν της πουτάνας το κάγκελο!!»
Στο πέρασμα του χρόνου, με την αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για το ρεμπέτικο η Ρόζα επανεμφανίζεται στο προσκήνιο. Η τελευταία της εμφάνιση θα πραγματοποιηθεί στην Πάτρα το 1977.
Η Ρόζα Εσκενάζυ βίωσε τις πιο σημαντικές δεκαετίες της ιστορίας της Ελλάδας. Πέρασε διά πυρός και σιδήρου μέσα από πολέμους, Κατοχή, Αντίσταση, δικτατορίες κι έρωτες, χωρίς να πάψει ούτε στιγμή να είναι μια γυναίκα που δεν σήκωνε μύγα στο σπαθί της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου