Το πρωί σε κώμα – “Κυριλέ” Ιάπωνες εργαζόμενοι κοιμούνται στο δρόμο γιατί χάνουν το τελευταίο τραίνο

Κατιούσα

Οι εξοντωτικές συνθήκες εργασίας στην Ιαπωνία, μια από τις ισχυρότερες καπιταλιστικές οικονομίες, δεν είναι ακριβώς είδηση, καθώς πέρα από τα σπίτια – κλουβιά στα οποία ζουν πολλοί εργαζόμενοι, πριν κάποιο διάστημα είχε γίνει γνωστό πως δημοσιογράφος αυτοκτόνησε μετά από 159 ώρες υπερωρία μέσα σε ένα μήνα, ωθώντας την κυβέρνηση να θεσπίσει όριο υπερωρίων σε μόλις… 100 ώρες μηνιαίως.
Μια άλλη σκοτεινή πτυχή της ιαπωνικής κοινωνίας αιχμαλώτισε ο φακός του Πολωνού φωτογράφου Πάβελ Γιάστσουκ, ο οποίος ζει στο Τόκιο. Κοστουμαρισμένοι και κομψοί άντρες κείτονται σε πεζοδρόμια, στο δρόμο και σε σταθμούς, συχνά σε εμβρυακή στάση, επειδή δεν πρόλαβαν το τελευταίο τραίνο και δεν έχουν λεφτά για ξενοδοχείο. Συχνά οι εργαζόμενοι αυτοί βγαίνουν από μπαρ μεθυσμένοι, πνίγοντας στο αλκοόλ την καταπίεσης μιας εξοντωτικής μέρας, χάνοντας έτσι το μεταφορικό μέσο για το σπίτι τους. Όπως ομολογεί ο φωτογράφος, αρχικά η προσοχή του για το συγκεκριμένο μοτίβο αιχμαλωτίστηκε για “αισθητικούς” λόγους, καθώς τον εντυπωσίασε η αντίθεση μεταξύ των καλοντυμένων κυρίων και της ασφάλτου. “Το μήνυμα μου ήρθε αργότερα”, λέει ο φωτογράφος και προσθέτει “Οι φωτογραφίες δείχνουν ανθρώπους χρησιμοποιημένους, εξαντλημένους, που έχουν δουλέψει υπερβολικά και στρεσαριστεί υπερβολικά. Θέλουμε στ’αλήθεια να καταλήξουμε έτσι;” Κάποιοι από τους άντρες μοιάζουν με θύματα δολοφονίας (από την υπερβολική εργασίας, ίσως), άλλοι μοιάζουν σαν να έχουν ξεχειλωθεί από την κοινωνία στην οποία ζουν. Αλλά οι φωτογραφίες του Γιάστσουκ πάνε ένα βήμα παραπέρα: Δείχνουν πως ζούμε όλοι στην ίδια εκμεταλλευτική και καταναλωτική καπιταλιστική κοινωνία, ενώ κοιμόμαστε και κάνουμε στροφές στον ύπνο μας.

Η καπιταλιστική εκμετάλλευση βρίσκεται στο επίκεντρο και ενός ακόμα πρότζεκτ του φωτογράφου, που έφυγε νέος από τον Πολωνία για το ΣίδνεΪ για να σπουδάσει γραφίστας κι αργότερα ξεκίνησε να ασχολείται με τη φωτογραφία, για να μετακομίσει με την Ιαπωνίδα σύζυγό του στο Τόκιο. “3000!” ονομάζεται αυτή η δουλειά και είναι αφιερωμένη στα energy drinks. Με τις έντονες και πολύχρωμες εικόνες ο φωτογράφος θέλει να μεταδώσει το εξής μήνυμα: “Είναι για προϊόντα που φτιάχνουν φαρμακευτικές για να μας κάνουν πιο αποτελεσματικούς, πιο ισχυρούς, πιο δυνατούς και “καλύτερους”, για να δουλεύουμε περισσότερο και να παράγουμε περισσότερο. Αλλά με τι συνέπειες στον εαυτό μας;”

¥€$U$ είναι το όνομα ενός άλλου του πρότζεκτ που στηλιτεύει την Καθολική Εκκλησία ως επιχείρηση που έχει στόχο την μεγιστοποίηση των κερδών της. “Οι φωτογραφίες μου ωριμάζουν μαζί μου, γίνονται πιο σοβαρές όσο παιρνούν τα χρόνια. Προσπαθώ να εγείρω ερωτήματα, να ενθαρρύνω τους ανθρώπους να σκεφτούν για τον εαυτό τους και για την ανθρώπινη φύση”.
Με πληροφορίες από theguardian.com, konstantinos mpourxas