“Υπάρχει η κοινωνία της ανεμελιάς. Είναι ο σοσιαλισμός…”

Κατιούσα

Ένα μεγάλο κεφάλαιο στην ιστορία του ΚΚΕ είναι ασφαλώς η σχέση του με τη Σοβιετική Ένωση. Μια σχέση που συκοφαντήθηκε με όλους τους πιθανούς τρόπους, και με τα αντίθετά τους. Όσο υπήρχε η μεγάλη σοσιαλιστική πατρίδα, διάφοροι “κομμουνιστολόγοι” αποφαίνονταν πως το Κόμμα υπήρχε και δρούσε εξαιτίας της, αποκλειστικά και μόνο ως φερέφωνό της. Όταν διαλύθηκε με τη νίκη της αντεπανάστασης και το ΚΚΕ συνέχισε να υπάρχει, άλλαξαν τροπάριο κι έλεγαν πως έκλεισαν τα κεντρικά της εταιρίας, αλλά ξέμεινε εδώ κατά λάθος ανοιχτή η αντιπροσωπεία. Μονά-ζυγά δικά τους.

Μια πολύ σημαντική πτυχή αυτής της σχέσης είναι οι Έλληνες που βρέθηκαν σε αυτές τις χώρες, είχαν το προνόμιο να σπουδάσουν δωρεάν και να ζήσουν μερικά χρόνια από το μέλλον της ανθρωπότητας, όπως είπε χαρακτηριστικά μια συντρόφισσα στην εκδήλωση της περασμένης βδομάδας, που θα δούμε παρακάτω. Δε μιλάμε μόνο για όσους ήταν παιδιά πολιτικών προσφύγων και ζούσαν ήδη σε αυτές τις χώρες, αλλά και για όσους ήρθαν από την Ελλάδα, κυρίως τη δεκαετία του 80′, έπαιρναν υποτροφίες, μάθαιναν εντελώς δωρεάν τα ρωσικά -ή όποια άλλη γλώσσα μιλούσαν στη χώρα υποδοχής τους- είχαν δωρεάν σίτιση και στέγη.

Είχαν δηλαδή μια σειρά προνόμια που τους παρείχε αφειδώς το σοσιαλιστικό σύστημα, χωρίς να έχει καμία απολύτως δέσμευση πως θα επέστρεφε σε αυτό η “επένδυση” που έκανε, για να γευτεί τους καρπούς της (καμία σχέση δηλαδή με τη διαρροή επιστημονικού δυναμικού και το λεγόμενο “brain-drain” που βιώνουμε σήμερα). Αλλά το πιο σημαντικό είναι πως ήρθαν σε επαφή με τις αξίες αυτής της κοινωνίας, με το νέο κόσμο που χτιζόταν και τις αρχές του. Αυτή είναι η πιο σημαντική κληρονομιά, τα τιμαλφή τους, όπως σχολίασε συγκινημένη η ίδια συντρόφισσα.

Δε στάθηκαν βέβαια όλοι άξιοι αυτής της σπουδαίας κληρονομιάς. Πολλοί πέρασαν και δεν ακούμπησαν από τη σοσιαλιστική πατρίδα και τις αξίες με τις οποίες ήρθαν σε επαφή. Από τα μέσα της δεκαετίας του 80′, και εξαιτίας της ανοιχτής πολιτικής στροφής που επιχειρούσε η Περεστρόικα, ένα ποσοστό αυτών των υποτροφιών δεν πήγαιναν σε κομμουνιστές, αλλά σε μέλη κι εκλεκτούς του ΠΑΣΟΚ, που τότε έπαιζε ακόμα το φιλοσοβιετικό χαρτί του, για να παραπλανά τις μάζες. Αλλά πολλοί κι από αυτούς που δήλωναν κομμουνιστές, είπαν ότι πήραν τη ζωή τους λάθος και αλλάξανε ζωή, ιδέες και σκέψεις, για να προσαρμοστούν ευέλικτα στα νέα πολιτικά δεδομένα. Οι πλέον “αριστεροί” από αυτούς είναι στο πλευρό της σημερινής κυβέρνησης, σε ένα “αριστερό κόμμα” που σε κάθε ευκαιρία δείχνει το πολιτικό -και βασικά ταξικό- του μίσος απέναντι στη Σοβιετική Ένωση και το σοσιαλισμό που γνωρίσαμε.
Ποιος θα υπερασπιστεί αυτή τη μεγάλη κληρονομιά; Ποιος θα φροντίσει να την αξιοποιήσει; Να την καλλιεργήσει και να την αναπτύξει; Να αναδείξει τη σημασία της στο μίζερο παρόν με τις άθλιες προοπτικές για τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού; Να αναπτύξει το θεωρητικό και επιστημονικό κεκτημένο, το ανώτερο επίπεδο που κατέκτησαν αυτές οι χώρες; Κανείς άλλος δεν μπορεί ούτε θέλει να αναλάβει αυτό το καθήκον εκτός από τους κομμουνιστές.
Κι αυτό δείχνει την αξία της πρωτοβουλίας που ξεκίνησε τους τελευταίους μήνες με την πρώτη εκδήλωση με τίτλο “εμείς που σπουδάσαμε στο σοσιαλισμό”. Μια κίνηση που είχε συνέχεια την περασμένη βδομάδα στη Θεσσαλονίκη, όπου ανακοινώθηκε και η δημιουργία συλλόγου αποφοίτων, για να αποκτήσει μόνιμα, σταθερά χαρακτηριστικά αυτή η επαφή. Και μπορεί να άργησε, αλλά το σημαντικό είναι πως έγινε το πρώτο σημαντικό βήμα. Ο πάγος έσπασε, ο δρόμος χαράχτηκε, που θα έλεγε και μια ψυχή.
Τα πιο δύσκολα βήματα είναι μπροστά. Γιατί η κίνηση αυτή δεν είναι απλά μια συνάντηση παλιών συμμαθητών, ένα re-union για να τα πουν και να θυμηθούν τα νιάτα τους, όσο και αν είχε σίγουρα πολλές τέτοιες στιγμές μεταξύ των παλιών συντρόφων, που είχαν καιρό να ιδωθούν και να μιλήσουν. Η συγκίνηση ήταν έκδηλη, αλλά είχε και μια πολιτική διάσταση, για το μεγάλο απόντα, που δεν είναι άλλος από το ίδιο το σοσιαλιστικό σύστημα που τους πρόσφερε αυτό το επίπεδο σπουδών και τη δυνατότητα να ζήσουν σε έναν ανώτερο τύπο κοινωνίας -έστω κι αν δεν πρόλαβαν την καλύτερη περίοδό του.
Αυτό είναι φανερό και σε πολλές από τις παρεμβάσεις που έκαναν στην εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη, μετά από την εισηγητική ομιλία του Μάκη Παπαδόπουλου. Όπως πχ η συντρόφισσα που εξηγούσε πως ο σοσιαλισμός είναι “η κοινωνία της ανεμελιάς” κι εξηγούσε το διορισμό της και την αξιοκρατική, δημόσια διαδικασία με την οποία έγινε στη σοσιαλιστική Ρουμανία…

Αξίζει όμως να δείτε το βίντεο με όλες τις παρεμβάσεις, από την αρχή ως το τέλος.

Το δύσκολο και ωραίο καθήκον που μένει, είναι η αξιοποίηση αυτού του δυναμικού, να οργανωθεί η οικειοθελής προσφορά του, να γίνει ένας καταμερισμός εργασίας με βάση τα επιστημονικά του προσόντα και τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα, να γίνουν πολύτιμα εργαλεία για τον καλύτερο δυνατό θεωρητικό εξοπλισμό του κόμματος, με μελέτες κι αναλύσεις σε διάφορα πεδία και τομείς.
Δεν είναι εύκολο, αλλά όπως έλεγαν και στη χώρα των Σοβιέτ, δεν υπάρχει κάστρο άπαρτο για τους μπολσεβίκους. Κι ας αλώθηκε το βασικό κάστρο και το λεηλάτησαν…

Δείτε εδώ όλες τις αναρτήσεις του αφιερώματος της Κατιούσα στα 100 χρόνια του ΚΚΕ και τα 50 χρόνια της ΚΝΕ