Με αφορμή τις κινητοποιήσεις ενάντια στην «Πράσινη Ανάπτυξη» στο Πέραμα

Ο χώρος που προορίζεται να γίνει σκουπιδότοπος στο Πέραμα

Η επίθεση της αστικής τάξης απέναντι στα εργατικά - λαϊκά συμφέροντα εντείνεται, ώστε το κεφαλαιοκρατικό σύστημα να θωρακιστεί εν μέσω της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, η οποία επιταχύνθηκε με την πανδημία. Η «Πράσινη Ανάπτυξη» μαζί με τη νέα «Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία» αποτελεί στρατηγική κατεύθυνση τόσο για την ΕΕ, όσο και για την Ελλάδα. Η κατεύθυνση αυτή εκφράστηκε μέσα από τον αντι-περιβαλλοντικό νόμο της κυβέρνησης της ΝΔ.
Η κάθε εξέλιξη της επίθεσης της αστικής τάξης πρέπει να αξιοποιείται, ώστε να βρίσκει νέες μάζες οργανωμένες στα σωματεία, στο ταξικό εργατικό κίνημα και ταυτόχρονα να διευρύνεται η συμπόρευση του εργατικού - λαϊκού κόσμου και της νεολαίας με το ΚΚΕ και την ΚΝΕ, με βαθύτερους ιδεολογικούς και πολιτικούς δεσμούς στη βάση της προγραμματικής αντίληψής μας.

Σκουπιδότοποι, καζάνια και μπόχα η άλλη όψη της «πράσινης ανάπτυξης»

Με τον νόμο για το Περιβάλλον, δίπλα στα μεγάλα προβλήματα του Περάματος, προστέθηκε η δημιουργία ενός Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ), μιας τοπικής χωματερής, μέσα σε κατοικημένη περιοχή και δίπλα σε σχολεία. Με τέτοιον ωμό τρόπο μεταφράζονται τα εύηχα συνθήματα της «Πράσινης Ανάπτυξης» σε τοπικό επίπεδο. Αυτή η εξέλιξη προστίθεται δίπλα στη λειτουργία των «καζανιών του θανάτου», στη δράση της COSCO στο λιμάνι του Πειραιά κ.ά.
Την εξέλιξη αυτή αποκάλυψε το ΚΚΕ μέσω των εκλεγμένων του στο Δημοτικό Συμβούλιο. Στο άκουσμα για τη χωροθέτηση του ΣΜΑ στο Παλαιό Νεκροταφείο του Περάματος, ο εργατόκοσμος αγανάκτησε. Ακολούθησαν έξι κινητοποιήσεις από σωματεία και φορείς της περιοχής, με κόσμο που για πρώτη φορά συμμετέχει.
Η δημοτική αρχή Περάματος (ΣΥΡΙΖΑ) ήταν αυτή που υπέδειξε στην κυβέρνηση ΝΔ το χώρο για τον ΣΜΑ. Η αντίδραση της δημοτικής αρχής στην αποκάλυψη ήταν να ομολογήσει ότι «νομιμοποιεί» τον χώρο, ώστε να μεταφορτώνει όλα τα απορρίμματα (ογκώδη, μπάζα, πράσινο, ελαστικά κ.ά.) εκτός από τα οικιακά. Επίσης, η δημοτική αρχή σημειώνει ότι σκοπεύει μετά από 5 χρόνια να μετατρέψει τον χώρο του ΣΜΑ σε χώρο πρασίνου. Βέβαια οι ΣΜΑ αφορούν πρώτα απ' όλα τα οικιακά απορρίμματα. Η πείρα του Περάματος από τις επί δεκαετίες ανανεώσεις των αδειών των εταιρειών πετρελαιοειδών είναι αποστομωτική. Ετσι το σύνθημα των σωματείων προχώρησε παραπέρα από το «Εξω η χωματερή από το Πέραμα» σε «Ανάπλαση του Παλαιού Νεκροταφείου σε χώρο πρασίνου εδώ και τώρα»!
Η δημοτική αρχή έσπευσε να νομιμοποιήσει τον σχεδιασμό της με ένα Δημοτικό Συμβούλιο «fast-track», με τη διαδικασία τού «διά περιφοράς μέσω τηλεφώνου». Οι ψήφοι όμως της δημοτικής αρχής (ΣΥΡΙΖΑ) μαζί και των συμμάχων της από «ανεξάρτητα» ψηφοδέλτια της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ δεν έφτασαν. Ετσι από τη «δυσκολία» τούς έβγαλε η ψήφος της Χρυσής Αυγής. Πρόκειται για τον «πρόεδρο» του χρυσαυγίτικου δουλεμπορικού «σωματείου» στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος.
Οι εξελίξεις επιβεβαιώνουν ότι η Τοπική Διοίκηση είναι όργανο εξειδίκευσης των αντιλαϊκών κατευθύνσεων σε τοπικό επίπεδο και ότι σε περίπτωση «ανάγκης» βρίσκονται οι συμμαχίες και η «συναίνεση» για την προώθηση αντιλαϊκών σχεδιασμών. Ταυτόχρονα, τεκμηριώνεται ποια πραγματικά είναι η «προοδευτική συμμαχία» του ΣΥΡΙΖΑ στο Πέραμα, δηλαδή με τη ΝΔ, το ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ και τη Χρυσή Αυγή! Υποκριτικά αποδεικνύονται τα «κλαψουρίσματα» από την παράταξη ΣΥΡΙΖΑ (Δούρου) στην Περιφέρεια ότι δεν πήρε απόφαση το Περιφερειακό Συμβούλιο ενάντια στον «αντι-περιβαλλοντικό» νόμο, τον οποίο στήριξε η περιφερειακή αρχή της ΝΔ μαζί με τη Χρυσή Αυγή.
Χαρακτηριστικό της υποκρισίας του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι μια μέρα πριν την αποκάλυψη του σχεδίου για το ΣΜΑ στο Πέραμα, δηλαδή την Πρωτομαγιά, στο χώρο που προορίζεται για «χωματερή», ο δήμαρχος Περάματος είχε υποδεχτεί τον πρώην πρωθυπουργό Τσίπρα για να κάνει δηλώσεις για τους εργαζόμενους της καθαριότητας, που η δημοτική αρχή τούς έχει χωρίς μέσα ατομικής προστασίας (γάντια, μπότες κ.λπ.) σχεδόν δύο χρόνια.
Η υπόθεση δεν τελειώνει στο Πέραμα. Ακριβώς δίπλα από το Πέραμα, ξέσπασε μεγάλος «τσακωμός» μεταξύ των δημάρχων Κερατσινίου - Δραπετσώνας και Πειραιά με αφορμή τη χωροθέτηση επίσης ενός ΣΜΑ στην περιοχή της Λ. Σχιστού, ιδιοκτησίας του δήμου Πειραιά, το οποίο τελικά δεν πέρασε στον αντι-περιβαλλοντικό νόμο. Ο δήμαρχος Κερατσινίου - Δραπετσώνας (ΣΥΡΙΖΑ) μαζί με τους βουλευτές ΣΥΡΙΖΑ της Α' και Β' Πειραιά «βγήκαν στα κάγκελα» αρνούμενοι τον ΣΜΑ για τον δήμο Πειραιά, με αιτιολογία ότι είναι στην «είσοδο» του Κερατσινίου. Οι ίδιοι άνθρωποι δεν είπαν κουβέντα για τη χωροθέτηση του ΣΜΑ στο Πέραμα.
Η νομιμοποίηση των επί δεκαετίες υφιστάμενων και επικίνδυνων περιβαλλοντικά τοπικών χωματερών συντηρούν μια κατάσταση, ώστε το κεφάλαιο αγοράζοντας χρόνο να βρει παρθένο επενδυτικό χώρο στο αμέσως προσεχές μέλλον.
Η πρόταση του ΚΚΕ δεν απορρίπτει την ανάγκη ύπαρξης ΣΜΑ στη διαχείριση των απορριμμάτων. Αποκαλύπτεται όμως ότι ο σχεδιασμός του αστικού κράτους είναι επικίνδυνος με βασικό κριτήριο την εξυπηρέτηση των επιχειρηματικών συμφερόντων και όχι την υγεία του λαού και το περιβάλλον.

Με «χωροταξική δημοκρατία» θωρακίζονται τα κέρδη των επενδυτών υποβαθμίζοντας τη ζωή του λαού

Η αντιπαράθεση των δημοτικών αρχών Κερατσινίου - Δραπετσώνας και Πειραιά αφορά ποιο μοντέλο διαχείρισης απορριμμάτων θα ακολουθηθεί, ποιος θα προπορευτεί στις «μπίζνες» διαχείριση. Τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ με την προηγούμενη περιφερειακή αρχή Δούρου, όσο και οι δημοτικές αρχές Κερατσινίου - Δραπετσώνας και Περάματος, επίσης ΣΥΡΙΖΑ, με παραπλανητικά συνθήματα δηλώνουν υποκριτικά ότι «εμείς δεν θέλουμε τα σκουπίδια μας να τα στέλνουμε στη Φυλή, δεν θέλουμε να τα στέλνουμε στην αυλή του άλλου», αλλά «να τα διαχειριστούμε μόνοι μας», δηλαδή να εφαρμοστεί η λεγόμενη «χωροταξική δημοκρατία». Παραδέχονται ότι διεκδικούν μια Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) που να απορροφά τα απορρίμματα μόνο της περιφερειακής ενότητας Πειραιά (5 δήμων) με την «προϋπόθεση ότι η ΜΕΑ δεν θα δέχεται πάνω από 120.000 τόνους απορριμμάτων, αλλιώς υπάρχει κίνδυνος να φέρνουν απορρίμματα άλλων περιοχών». Το σημερινό σχέδιο της ΝΔ (Πατούλη) άλλαξε τον προηγούμενο σχεδιασμό, προτείνοντας τρεις μόνο χώρους για ΜΕΑ στην Αττική, στέλνοντας τη μεγαλύτερη (του κεντρικού τομέα) στη Φυλή. Ανάλογα με το πόσες ΜΕΑ και τι δυναμικότητας η καθεμία θα δημιουργηθούν, συνδέεται και το πόσοι κεντρικοί ΣΜΑ και πού θα χωροθετηθούν. Αυτός είναι ο τσακωμός!
Κανένα από τα παραπάνω σχέδια δεν αμφισβητεί τον ΧΥΤΑ Φυλής. Αντίθετα, με τις ψήφους της ΝΔ και την ανοχή και στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ προχωράει νέο «πανωσήκωμα» στη Φυλή, ενώ αδειοδοτήθηκε περιβαλλοντικά και «έκτακτος» ΧΥΤΑ εκτός ΟΕΔΑ Φυλής στην παλαιά ΟΕΔΑ Ανω Λιοσίων, που πριν από 15 χρόνια υποτίθεται ότι είχε κλείσει οριστικά. Την ίδια ώρα, ετοιμάζεται τρίτος ΧΥΤΑ στη Δυτική Αττική. Είτε με περισσότερη, είτε με λιγότερη «χωροταξική δημοκρατία» η χωματερή και το θάψιμο των απορριμμάτων δεν αμφισβητείται! Το καινούργιο στοιχείο είναι ότι στις ΜΕΑ προβλέπεται και καύση διότι αυτό προστάζουν οι ανάγκες του κεφαλαίου. Στόχος τους είναι το 2030 να υπόκειται σε ανακύκλωση το 50% των απορριμμάτων, το οποίο σημαίνει ότι το άλλο 50% κατά ένα μέρος θα καίγεται και το υπόλοιπο θα θάβεται.
Η αντιπαράθεση για τα απορρίμματα και την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων χωροθέτησης της κάθε υποδομής είναι πανομοιότυπη με την αντιπαράθεση που είχε ανοίξει στον Πειραιά για τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) του Masterplan της COSCO. Το κινεζικό μονοπώλιο εμφάνισε μια κατά παραγγελία ΜΠΕ για σειρά έργων στο λιμάνι του Πειραιά όπως η φαραωνικού μεγέθους επέκταση της προβλήτας κρουαζιέρας στην Πειραϊκή. Οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ αντέδρασαν, σημειώνοντας «ότι η μελέτη έχει μονομέρειες» και «ότι χρειάζεται μια στρατηγική ΜΠΕ», με δεδομένο βέβαια ότι δεν θα ακυρώνονται οι κατευθύνσεις του κεφαλαίου στο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αττικής.
Η αντιπαράθεση μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ για μεγάλα ζητήματα όπως οι επενδύσεις στο λιμάνι του Πειραιά και η διαχείριση των απορριμμάτων, φαινομενικά αφορούν το πόσο ολοκληρωμένος είναι ο σχεδιασμός για την κάθε επένδυση. Τα επενδυτικά σχέδια όπως και αν «ντύνονται», άλλοτε με περισσότερο ή λιγότερο «Πράσινη Ανάπτυξη», άλλοτε με περισσότερη ή λιγότερη «δημοκρατία» για τον λαό, ένα στόχο έχουν, τη θωράκιση των κερδών του επενδυτή. Η αντιπαράθεση ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ αφορά ποιο τμήμα του κεφαλαίου θα βγει κερδισμένο. Αυτό που δεν αμφισβητείται είναι η ίδια η επένδυση και η κερδοφορία της.

Βάζουμε στο στόχαστρο τον πραγματικό αντίπαλο

Τα δίκαια αιτήματα όπως το «Εξω η χωματερή από το Πέραμα», «Ανάπλαση του Παλαιού Νεκροταφείου Περάματος σε χώρο πρασίνου εδώ και τώρα» ή το «Εξω τα Καζάνια του Θανάτου», όπως επίσης τα συνθήματα «Οχι προβλήτα στην Πειραϊκή» και «Ανάπλαση των Λιπασμάτων» στη Δραπετσώνα, αφορούν μεγάλα λαϊκά προβλήματα στις γειτονιές του Πειραιά που γεννιούνται από τη δραστηριότητα μονοπωλίων. Οι δυνάμεις του ΚΚΕ μπαίνουν μπροστά σε κάθε χώρο δουλειάς, κάθε περιοχή, για κάθε εργατικό - λαϊκό αίτημα, οργανώνουν την αντεπίθεση. Για να έχει όμως συνέχεια και προοπτική ο αγώνας πρέπει με τη δική μας επίμονη παρέμβαση να πολιτικοποιείται, ώστε να σημαδεύει τον πραγματικό αντίπαλο, την άρχουσα τάξη. Γι' αυτό πρέπει να βάλει στο στόχαστρο την κερδοφορία, τον συνολικό σχεδιασμό του κεφαλαίου και των πολιτικών εκπροσώπων του, σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο.
Η αντιπαράθεση στο κίνημα πολιτικοποιείται αντικειμενικά. Θα αντιμετωπίσουμε, από τη μια, τη γραμμή της αστικής τάξης για στήριξη της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας του κεφαλαίου. Από την άλλη, τη γραμμή υπέρ ενός «δημόσιου λιμανιού με εργατικό έλεγχο» στο έδαφος του καπιταλισμού και τα αντίστοιχα αιτήματα περί «κρατικοποιήσεων στρατηγικών τομέων» που δεν αμφισβητούν την εξουσία του κεφαλαίου και θα ενισχυθούν λόγω της καπιταλιστικής κρίσης, από δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ και του οπορτουνιστικού χώρου. Η ιεράρχηση και η συζήτηση των αιτημάτων στο κίνημα πρέπει να αποκαλύπτουν ότι το αστικό κράτος δεν είναι πεδίο συσχετισμού που μπορεί να αλλάζει ανάλογα με τον συσχετισμό που θα έχουν κάποιες «φιλολαϊκές» ή «αριστερές» δυνάμεις. Η πρόσφατη εμπειρία της «πρώτης φοράς αριστερά» είναι αποστομωτική! Η γραμμή πάλης στο κίνημα δεν μπορεί να «μαντρώνει» το εργατικό - λαϊκό κίνημα πίσω από συνθήματα υπέρ μιας άλλης μορφής καπιταλιστικής αξιοποίησης των μέσων παραγωγής όπως η αστική κρατική ιδιοκτησία.
Η προγραμματική πρόταση του ΚΚΕ για κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία, απαλλαγμένη από την καπιταλιστική ιδιοκτησία, είναι η μόνη απάντηση για έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό, απαλλαγμένο από την αναρχία των συγκρουόμενων ανταγωνιστικών επιχειρηματικών συμφερόντων. Είναι η μόνη απάντηση και για τη διαχείριση των απορριμμάτων διότι θα σχεδιάζεται με βασικό κριτήριο την υγεία του λαού, το περιβάλλον και όχι τις κερδοφόρες επενδύσεις των επιχειρηματικών ομίλων της «Πράσινης Ανάπτυξης». Είναι η μόνη απάντηση για ένα λιμάνι που ως κοινωνική ιδιοκτησία θα εξυπηρετεί τις λαϊκές ανάγκες με προσανατολισμό την απελευθέρωση των παραγωγικών δυνατοτήτων της οικονομίας και όχι την εξάρτησή του από τις διεθνείς οικονομικές τάσεις, που με τη λεγόμενη «εξωστρέφεια» σήμερα βρίσκεται μπροστά σε πιθανό κλυδωνισμό. Η ισόρροπη ανάπτυξη βιομηχανίας και οικιστικού περιβάλλοντος δεν θα εμποδίζεται από το κεφαλαιοκρατικό κέρδος. Η μαχητική προβολή της προγραμματικής πρότασης του ΚΚΕ από τους κομμουνιστές είναι η αναγκαία συνέχεια της συζήτησης και της διαπάλης που ανοίγεται στο κίνημα.

Ιωνας ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΠΟΥΛΟΣ
Μέλος της ΤΕ Πειραιά του ΚΚΕ και της Ιδεολογικής Επιτροπής της ΚΟ Αττικής