Κάτι σάπιο υπάρχει ... στο κράτος τους

Πίσω από τις στάχτες και τα αποκαΐδια της τραγωδίας στο Μάτι, που ξανασηκώνονται σαν κουρνιαχτός από τη μικροκομματική αντιπαράθεση ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ, διακρίνεται ξεκάθαρα η σαπίλα του αστικού κρατικού μηχανισμού. Ενός κρατικού μηχανισμού βαθιά αντιλαϊκού, που όχι μόνο δεν μπορεί να προστατέψει ζωές και περιουσίες του λαού σε κρίσιμες στιγμές, αλλά προσπαθεί να κουκουλώσει, να συγκαλύψει τις ευθύνες του και άλλοτε πίσω από την ατομική ευθύνη άλλοτε πίσω από τα ακραία καιρικά φαινόμενα.
Την ίδια στιγμή που ακούμε διακηρύξεις για την ανάγκη ο λαός να περιβάλει με απόλυτη εμπιστοσύνη το κράτος, την «πολιτεία», με αφορμή και τις συνθήκες της πανδημίας, έρχονται οι μνήμες από τα γεγονότα στο Μάτι, στη Μάνδρα, στην Κινέτα και αλλού, αλλά και τα όσα ακολούθησαν, να θυμίσουν και να επιβεβαιώσουν. Πώς μπορεί ο λαός να εμπιστευτεί ένα κράτος που ενώ είναι ανίκανο να υπερασπίσει τη ζωή του, γίνεται ιδιαίτερα ικανό όταν είναι να υπερασπίσει τα συμφέροντα του κεφαλαίου και των επιχειρηματικών ομίλων; Γίνεται ιδιαίτερα αποτελεσματικό στο πετσόκομμα μισθών και συντάξεων, στη διάλυση των εργασιακών σχέσεων, στην καταστολή των εργατικών διεκδικήσεων, στη θέσπιση νόμων που βαθαίνουν την εκμετάλλευση και καταστρέφουν το περιβάλλον και τα δάση. Ενα κράτος που δεν είναι «για όλους», όπως αυτοαποκαλείται, αλλά ένα κράτος των λίγων, βαθιά ταξικό.

***

Πίσω από την ψεύτικη αυτή αντιπαράθεση, που σηκώνεται ανεξάρτητα σε τι βαθμό ισχύουν αυτά που είδαν το φως της δημοσιότητας και τις όποιες μικρές ή μεγάλες επιχειρησιακές ευθύνες, συγκαλύπτεται ότι η πραγματική αιτία που ο λαός καίγεται το καλοκαίρι από τις πυρκαγιές και πνίγεται το χειμώνα από τις πλημμύρες, είναι η αντιλαϊκή πολιτική που υπηρετούν τόσο η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ, όσο και τα υπόλοιπα αστικά κόμματα. Είναι η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που αντιμετωπίζει τη ζωή του λαού και την προστασία της περιουσίας του κάτω από την εγκληματική λογική του κόστους - οφέλους.
Μία λογική που είχε καθοριστικό ρόλο στην τραγωδία στο Μάτι, στην πλημμύρα στη Μάνδρα, στις εκατοντάδες πυρκαγιές και πλημμύρες που εκδηλώνονται κάθε χρόνο στη χώρα, και μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις με χαρακτηριστική επανάληψη στις ίδιες περιοχές. Που αγγίζει όχι μόνο τον τομέα της πρόληψης και της κατασκευής των απαραίτητων υποδομών προστασίας, αλλά ακόμα και της καταβολής αποζημιώσεων. Είναι χαρακτηριστική άλλωστε η τεράστια μείωση των δαπανών για την πυροπροστασία και η μη επιλεξιμότητα αντιπλημμυρικών έργων για ένταξη σε ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης. Την ίδια στιγμή που το ίδιο κράτος στηρίζει έμμεσα αλλά και άμεσα με φοροαπαλλαγές και με ζεστό χρήμα τους επιχειρηματικούς ομίλους, που δαπανά τεράστια ποσά για ΝΑΤΟικούς εξοπλισμούς και στελέχωση υποδομών και υπηρεσιών αναγκαίων για το κεφάλαιο, όχι όμως για το λαό.

***

Στον απόηχο αυτής της αντιπαράθεσης για τα όσα φέρεται να έγιναν εκείνες τις τραγικές ώρες στο Μάτι και τις ευθύνες πολιτικών και επιχειρησιακών παραγόντων, εμφανίζονται και οι φωνές της «ώριμης» κριτικής που εισάγουν την ανάγκη «εκσυγχρονισμού» του κράτους, προκειμένου δήθεν να αντιμετωπιστούν οι «παθογένειες» που κυριαρχούν στους μηχανισμούς του. Που θα διαμορφώσει δομές δήθεν «ανεξάρτητες», οι οποίες θα έχουν συνέχεια στην οργάνωση και λειτουργία τους και δεν θα επηρεάζονται από τις κυβερνητικές αλλαγές. Ομως εκσυγχρονισμοί στο κράτος έχουν γίνει πολλοί, θα γίνουν και άλλοι, κανένας τους όμως δεν αναίρεσε, ούτε θα αναιρέσει τον αντιλαϊκό χαρακτήρα του, που είναι άλλωστε η βαθύτερη αιτία τέτοιων φαινομένων. Αλλωστε, ακόμα και σε καπιταλιστικά κράτη με μεγαλύτερη «παράδοση» εκσυγχρονισμών στον κρατικό τους μηχανισμό, βλέπουμε ακριβώς τα ίδια φαινόμενα και επιλεκτική ανικανότητα σε βάρος της ζωής και της περιουσίας του λαού, αλλά και σαπίλα. Κάθε εκσυγχρονισμός βαθαίνει τον αντιλαϊκό χαρακτήρα του κράτους.

***

Ομως δεν πρέπει να προβληματίζονται για τη «συνέχεια» στο «έργο του κρατικού μηχανισμού». Γιατί και τα κριτήρια, οι προτεραιότητες στη λειτουργία του αστικού κράτους μένουν ίδιες και σταθερές, ιεραρχώντας τα συμφέροντα των μονοπωλιακών ομίλων. Αλλά και η πολιτική της υποχρηματοδότησης, της αντιμετώπισης της προστασίας της ζωής του λαού κάτω από το πρίσμα του κόστους - οφέλους, έχει συνέχεια, αποτελεί βασική επιλογή όλων των αστικών κυβερνήσεων και κομμάτων. Την ίδια συνέχεια πρέπει να δούμε άλλωστε ακόμα και στα πρόσωπα αυτών που στελεχώνουν σε ανώτερες θέσεις τον κρατικό μηχανισμό. Οπως στελέχη τους που αναδείχθηκαν την περίοδο κυβερνήσεων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, μεσουράνησαν και επί ΣΥΡΙΖΑ, έτσι και σήμερα στελέχη επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζουν να κρατούν υπεύθυνες και πολλές φορές αναβαθμισμένες θέσεις επί ΝΔ. Αλλωστε και πρωταγωνιστές των επιχειρήσεων στην τραγωδία στο Μάτι και των όσων αποκαλύπτονται στα πρόσφατα δημοσιεύματα δεν πήγαν ...χαμένοι, αντίθετα αξιοποιήθηκαν από τη σημερινή κυβέρνηση. Για παράδειγμα, ο πρώην αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, Β. Καπελιός, ο οποίος, σύμφωνα με την κατάθεση του πραγματογνώμονα, εσκεμμένα άφησε χωρίς εναέρια μέσα τα Κύθηρα και τη Μάνη το 2017, είναι σήμερα αντιπεριφερειάρχης Πελοποννήσου με τη ΝΔ. Επίσης, γενικός γραμματέας του υπουργείου Πολιτικής Προστασίας τοποθετήθηκε από την κυβέρνηση της ΝΔ ο επί ΣΥΡΙΖΑ αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ., τον οποίο η ΝΔ κατηγορούσε για τη διαχείριση της καταστροφής στο Μάτι. Σε άλλη μια ένδειξη «συνέχειας» του κρατικού μηχανισμού, η ΝΔ αναβάθμισε σε υποστράτηγο της Πυροσβεστικής τον επιχειρησιακό επικεφαλής στο Μάτι, τον οποίο επίσης είχε καταγγείλει για την τραγωδία.

***

Αυτό που γίνεται ξεκάθαρο είναι ότι οι εργαζόμενοι, τα λαϊκά στρώματα πρέπει να εμπιστευτούν τις δικές τους δυνάμεις και όχι έναν κρατικό μηχανισμό από τη φύση του αντιλαϊκό και σάπιο. Πρέπει να παλέψουν, να διεκδικήσουν μέτρα προστασίας της ζωής τους και των οικογενειών τους, σε αντιπαράθεση με τις προτεραιότητες και τα κριτήρια που επιβάλλουν τα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων. Ταυτόχρονα χρειάζεται να ανοίξει πλατιά η συζήτηση για την ανάγκη ενός άλλου κράτους, μιας άλλης εξουσίας, που θα βρίσκεται πραγματικά στα χέρια τους και θα λειτουργεί με κριτήριο τα συμφέροντά τους.