Οι δικαστικοί διερμηνείς διεκδικούν

Οι δικαστικοί διερμηνείς είναι εκείνοι που φροντίζουν για την επικοινωνία των αλλοδαπών κατηγορουμένων με το δικαστήριο στις ποινικές δίκες. Με τη διερμηνεία τους διασφαλίζεται το θεμελιώδες δικαίωμα στη δίκαιη δίκη, που για τους αλλοδαπούς περνάει αναπόφευκτα από το να κατανοούν τα λόγια του δικαστηρίου και να γίνονται κατανοητοί σε αυτό.

Οι δικαστικοί διερμηνείς διορίζονται από τις εισαγγελίες, οι οποίες φροντίζουν κάθε χρόνο να καταρτίζουν πίνακα με τα στοιχεία τους, μετά από πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Με βάση το νέο Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, δικαιούνται νόμιμη αμοιβή, η οποία ορίζεται με Υπουργική Απόφαση. Ολα τα παραπάνω στοιχειοθετούν μια σταθερή δραστηριότητα, μια επαγγελματική κατηγορία με υπεύθυνη θέση, αφού από την εργασία της εξαρτάται η ορθή απόδοση δικαιοσύνης στους αλλοδαπούς. Ομως, όλα αυτά φαίνεται πως δεν είναι αρκετά για να θεμελιώσουν στα μάτια της πολιτείας τα χαρακτηριστικά ενός συγκροτημένου επαγγελματικού κλάδου, που μόνο στην Αττική αριθμεί περίπου 250 άτομα και εξυπηρετεί πάμπολλες γλώσσες, σχεδόν από όλο τον κόσμο.

Ετσι, οι δικαστικοί διερμηνείς αντιμετωπίζουν εδώ και χρόνια ένα καθεστώς συνεχούς αδιαφορίας και υποτίμησης, στο οποίο έχουν μόνο υποχρεώσεις και καθόλου δικαιώματα: Εργάζονται ανασφάλιστοι, με αμοιβές - ψίχουλα (17,61 ευρώ στο δικαστήριο - τα διπλά εάν υπάρχει υπέρβαση ωραρίου - 11,74 ευρώ κατ' άτομο στην ανάκριση). Υφίστανται ποινές σε περίπτωση που δεν παρουσιαστούν να ασκήσουν καθήκοντα, αλλά αν παρουσιαστούν και δεν έρθει ο κατηγορούμενος, η πράξη δείχνει ότι δεν δικαιούνται αμοιβή. Δεν έχουν δικαίωμα να ρυθμίσουν τον εργάσιμο χρόνο και να ασκήσουν θεμελιώδη εργασιακά δικαιώματα. Δεν πληρώνονται κάθε μήνα, αλλά όποτε εκταμιεύσει το κράτος ένα πάγιο ποσό (σταθερά 60.000 ευρώ) που κατ' εντολή της πολιτείας μοιράζεται ανάμεσα στην αμοιβή τους και στα οδοιπορικά των μαρτύρων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, το διάστημα μεταξύ πληρωμών πλησίασε τους δώδεκα μήνες! Επίσης, εδώ και χρόνια, πληρώνονται έναντι και έτσι έχει συσσωρευτεί ένα χρέος από οφειλόμενες εκκαθαρισμένες αμοιβές που υπερβαίνουν τις 200.000 ευρώ, χωρίς να υπολογίζονται σε αυτό οι αμοιβές των τελευταίων μηνών. Τέλος, οι διερμηνείς δεν δικαιούνται κανένα μέτρο προστασίας ούτε σε κανονικές ούτε σε έκτακτες συνθήκες, όπως φάνηκε περίτρανα την περίοδο της πανδημίας, οπότε και δεν προβλέφθηκε γι' αυτούς κανένα οικονομικό μέτρο στήριξης ούτε υπήρξε μέριμνα για τη δωρεάν χορήγηση μασκών, αντισηπτικών και άλλων μέσων ατομικής προστασίας.

Ολα τα παραπάνω βρίσκονται σε γνώση της πολιτείας εξαρχής, πολύ περισσότερο από την ίδρυση του Σωματείου Δικαστικών Διερμηνέων Αττικής, το 2015. Από τα πρώτα του βήματα και μέχρι σήμερα, το Σωματείο διατηρεί σταθερά μαχητική, αγωνιστική στάση για την ικανοποίηση των αιτημάτων για αξιοπρεπείς όρους αμοιβής και εργασίας. Παρ' όλα αυτά, τα αρμόδια υπουργεία, Δικαιοσύνης και Οικονομικών, διατηρούν την ίδια και απαράλλαχτη στάση όλο αυτό το διάστημα απέναντι στο πρόβλημα, το οποίο και έχουν προκαλέσει, αλλά και διαιωνίζουν. Οι απαντήσεις στις συνεχείς κρούσεις του Σωματείου περιορίζονται σε καθησυχαστικά λόγια κατανόησης, ενώ απολύτως κανένα μέτρο προστασίας και κατοχύρωσης των δικαστικών διερμηνέων δεν έχει ληφθεί. Υποπίπτουν σε τέτοιες αντιφάσεις, ώστε όταν οι διερμηνείς διεκδικούν δουλειά με δικαιώματα κανείς δεν αναγνωρίζει τη σχέση εργασίας, η οποία εκ των πραγμάτων υπάρχει με τα δικαστήρια, αλλά όταν πρόκειται για την άρνηση του υπουργείου Οικονομικών να τους υπαγάγει στην αποζημίωση των πληττόμενων εργαζομένων λόγω κορονοϊού, τότε θεωρούνται και με το παραπάνω εργαζόμενοι, ωστόσο μη επιλέξιμοι.

Οι δικαστικοί διερμηνείς δεν μπορούν να λύσουν τα προβλήματά τους με ευχολόγια. Χρειάζεται να παρθούν άμεσα μέτρα για να επιλυθούν τα προβλήματά μας εδώ και τώρα, όπως επίσης να κατοχυρωθούμε ως εργαζόμενοι και να πάψει αυτό το άθλιο καθεστώς αβεβαιότητας, στο οποίο σερνόμαστε εδώ και χρόνια. Το Σωματείο Δικαστικών Διερμηνέων από την πρώτη στιγμή της ίδρυσης ιεραρχεί σταθερά την κατοχύρωση του δικαστικού διερμηνέα ως επαγγελματικής κατηγορίας με την κύρωση των συλλογικών όρων αμοιβής και εργασίας που έχουμε προτείνει. Αυτό συνεπάγεται και επιμέρους στόχους, όπως κατοχύρωση της σταθερής, τακτικής καταβολής αυξημένης αμοιβής στα 50 ευρώ τη μέρα, ώστε να αντιστοιχεί στην εξειδικευμένη εργασία που παρέχουμε, δημόσια Ασφάλιση με αποκλειστική ευθύνη του υπουργείου Δικαιοσύνης. Διεκδικούμε ακόμη την άμεση και καταβολή των δεδουλευμένων, να πάψει το καθεστώς των έναντι πληρωμών και να πληρωνόμαστε τακτικά ολόκληρο το ποσό της αμοιβής μας.

Ο,τι έχουμε πετύχει μέχρι τώρα το έχουμε πετύχει με την πάλη μας. Το Σωματείο έχει καταφέρει να κάνει τη φωνή των διερμηνέων να ακουστεί. Η πρόσφατη επιτάχυνση των πληρωμών οφείλεται και αυτή στην πίεση του Σωματείου και προειδοποιούμε πως δεν υπάρχει κανένα περιθώριο να παρθεί πίσω.
Σύντομα αρχίζει το νέο δικαστικό έτος, ήδη με χιλιάδες υποθέσεις αδίκαστες λόγω του κορονοϊού. Οι δικαστικοί διερμηνείς δεν ανέχονται το καθεστώς της υποτίμησης και της αδιαφορίας και υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις για να απαντήσουν αγωνιστικά σε αυτήν την κατάσταση.

Οι δικαστικοί διερμηνείς διεκδικούν το αυτονόητο δικαίωμά τους στην εργασία και την Ασφάλιση, με όρους και αμοιβές που αντιστοιχούν στην παροχή εξειδικευμένης εργασίας, εξόφληση των δεδουλευμένων τους, την αναγνώρισή τους ως επαγγελματικής κατηγορίας, το δικαίωμά τους στη συνεχή επιμόρφωση και εκπαίδευση με ευθύνη της πολιτείας, αλλά και τη διασφάλιση της αρχής της δίκαιης δίκης σύμφωνα με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις συνταγματικές και ατομικές ελευθερίες του ανθρώπου.

Δανάη ΧΕΛΜΗ
Μεταφράστρια - διερμηνέας