Περί δημοκρατίας, νομιμότητας και δικαίου
Στον καπιταλισμό η έκταση, το εύρος και ο βαθμός εφαρμογής των κατακτημένων δημοκρατικών δικαιωμάτων, επηρεάζεται από το συσχετισμό των δυνάμεων στο εσωτερικό των χωρών και από το διεθνή επίσης συσχετισμό, ενώ η πορεία τους συνδέεται με τη γενικότερη κατάσταση των άλλων κοινωνικών δικαιωμάτων.
Στην 90χρονη Ιστορία του ΚΚΕ η πάλη του για δημοκρατικές κατακτήσεις ήταν και είναι αναπόσπαστα δεμένη με τη γενικότερη πάλη για όλα τα κοινωνικά δικαιώματα.
Το ΚΚΕ σ' όλη την 90χρονη ιστορική του διαδρομή αναδεικνύει ως ένα βασικό μέτωπο λαϊκής πάλης τη διεκδίκηση δημοκρατικών δικαιωμάτων και λαϊκών ελευθεριών, αποδεικνύοντας τον κάλπικο χαρακτήρα της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Πρωτοστάτησε και πρωτοστατεί για την απόσπαση τέτοιων δημοκρατικών παραχωρήσεων, για τη βελτίωση των όρων διεξαγωγής της ταξικής πάλης. Πλήρωσε πολύ ακριβά με το αίμα χιλιάδων στελεχών του την πάλη για την απόσπαση δημοκρατικών κατακτήσεων και λαϊκών ελευθεριών. Δεν ενσωματώθηκε στις συνθήκες της αστικής νομιμότητας και στις παραχωρήσεις του καπιταλιστικού συστήματος. Πρωτοστάτησε στην αξιοποίηση αυτών των δημοκρατικών παραχωρήσεων για την ανάπτυξη και όξυνση της ταξικής πάλης.
Οι πολιτικοί εκπρόσωποι των κεφαλαιοκρατών και οι κάθε λογής διατεταγμένοι στην ίδια υπηρεσία, προβάλλουν τη δημοκρατία ως ένα αταξικό σύστημα διακυβέρνησης, ουδέτερο, που πρέπει ο λαός να το σέβεται και φυσικά να υποτάσσεται στη νομιμότητα που περικλείει. Ερμηνεύουν την «ελευθερία του Τύπου», τις λεγόμενες ελεύθερες εκλογές, τον πολυκομματισμό, τον έλεγχο της κυβέρνησης από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, ως απόδειξη λειτουργίας της δημοκρατίας.
Χρησιμοποιούν επίσης και τις όποιες δημοκρατικές κατακτήσεις του εργατικού κινήματος στην αστική δημοκρατία, όπως την «ελευθερία του συνέρχεσθαι», την «ελεύθερη διακίνηση ιδεών», την «ελεύθερη συνδικαλιστική και πολιτική δράση», προκειμένου να εμφανίσουν τη δημοκρατία τους πάνω από τάξεις και συμφέροντα, που λειτουργεί ίσα για όλους και δεν πρέπει να αμφισβητείται από κανέναν.
Εύλογα ερωτήματα
- Πόσο δημοκρατικό και ενδεικτικό της λαϊκής θέλησης είναι το πλειοψηφικό αποτέλεσμα των «ελεύθερων» εκλογών, αφού οι λαϊκές μάζες δεν έχουν τη δυνατότητα ουσιαστικής συμμετοχής και το μόνο στο οποίο τους ζητιέται να συμμετέχουν, είναι στην επιλογή ποιος θα τους δυναστεύει για την επόμενη 4ετία;
- Πώς διαμορφώνεται στην πράξη αυτή η «πλειοψηφία»; Πόσο ελεύθερη είναι η πολιτική στάση και επιλογή των εργαζομένων, όταν δεν έχουν ουσιαστική ενημέρωση, αφού τα ΜΜΕ είναι στα χέρια μεγαλοκεφαλαιούχων, ή όταν τα αστικά κόμματα έχουν χίλιους δυο τρόπους να τρομοκρατούν και να δεσμεύουν τους εργαζόμενους;
- Πόσο ελεύθερα υλοποιείται η δυνατότητα του «συνέρχεσθαι», όταν σε κάθε περίπτωση που οι εργαζόμενοι, ο λαός και η νεολαία βγαίνουν στο δρόμο αντιμετωπίζουν στρατό από ΜΑΤ, κάμερες και αστυνομικούς με πολιτικά να παρακολουθούν, χημικά με τους τόνους, περιοριστικές εγκυκλίους;
- Πώς υλοποιείται η «ελεύθερη διακίνηση ιδεών», η «ελεύθερη συνδικαλιστική δράση», όταν στους χώρους εργασίας βασιλεύουν η εργοδοτική βία και τρομοκρατία;
- Πώς υλοποιείται το δικαίωμα στην απεργία, όταν 9 στις 10 απεργίες κηρύσσονται παράνομες από τα αστικά δικαστήρια;
- Πόσο ελεύθερο χρόνο για συμμετοχή των εργαζομένων στα κοινά επιτρέπει η εργασιακή ζούγκλα και τα ωράρια που επιβάλλει η ένταση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων;
Associated Press |
Η αστική τάξη, ενώ καταντά τυπικά και σε μεγάλο βαθμό ανεφάρμοστα τα δημοκρατικά δικαιώματα για το λαό, τα εμφανίζει ως ιερά και απαραβίαστα για τον εαυτό της. Ετσι, καλεί την εργατική τάξη... να τα σεβαστεί και να της τα παραχωρήσει. Δηλαδή να δηλώσει το σεβασμό π.χ. στο «δικαίωμα» των αστών «να συνέρχονται» προκειμένου να πολεμήσουν τη λαϊκή εξουσία! Είναι σαν να μας καλεί να πιστέψουμε ότι η αστική τάξη και το κράτος της θα σεβαστούν σήμερα τη λαϊκή ετυμηγορία, τη θέληση της πλειοψηφίας και θα παραδώσουν την εξουσία στο λαό! Εδώ δε σέβονται ούτε ένα απλό δημοψήφισμα και τη λαϊκή βούληση σε απλά πράγματα... θα σεβαστούν τη λαϊκή απαίτηση να παραδώσουν την εξουσία;
«Τότε που η αστική τάξη ήταν επαναστατική, ούτε στην Αγγλία το 1649, ούτε στη Γαλλία το 1793 παραχώρησε "ελευθερία του συνέρχεσθαι" στους μοναρχικούς και στους ευγενείς που καλούσαν τα ξένα στρατεύματα και που "συνέρχονταν" για να οργανώσουν απόπειρες παλινόρθωσης. Αν η σημερινή αστική τάξη, που από καιρό έχει γίνει αντιδραστική, ζητάει από το προλεταριάτο να εγγυηθεί από πριν στους εκμεταλλευτές την "ελευθερία του συνέρχεσθαι", ανεξάρτητα από το τι αντίσταση θα προβάλλουν οι καπιταλιστές στην απαλλοτρίωσή τους, οι εργάτες δεν έχουν παρά να γελούν με την υποκρισία της αστικής τάξης».1
Δεν μπορεί να υπάρξει ουδέτερη δημοκρατία
Motion Team |
Για το λαό λοιπόν είναι κάλπικη δημοκρατία, δημοκρατία για τους λίγους και η νομιμότητα που περικλείει είναι επίσης νομιμότητα για τους λίγους. Σεβασμός σε αυτήν την «έννομη τάξη» από το εργατικό και λαϊκό κίνημα, σημαίνει υποταγή στον κοινωνικό και εργασιακό μεσαίωνα που έχουν γίνει νόμος, σημαίνει αφοπλισμό του κινήματος.
Δεν υπάρχει λοιπόν «καθαρή δημοκρατία» και δίκαιο έξω από τις τάξεις και τα αντιτιθέμενα συμφέροντα, δεν υπάρχει δημοκρατία και δίκαιο γενικά και για όλους. Γι' αυτό η υπεράσπιση και διεύρυνση των δημοκρατικών κατακτήσεων και ελευθεριών του λαού, η πρόσδοση σ' αυτά του πραγματικού τους περιεχομένου, περνά υποχρεωτικά μέσα από τον περιορισμό της ελευθερίας και της δύναμης της κυρίαρχης αστικής τάξης πάνω στους εκμεταλλευόμενους.
Δηλαδή, εν τέλει, μόνο με την αφαίρεση της δύναμης και της εξουσίας της αστικής τάξης ανοίγει ο δρόμος ώστε να μπορεί η δημοκρατία να αφορά στη συντριπτική λαϊκή πλειοψηφία. Ετσι, οξυγόνο σήμερα της δημοκρατίας είναι οι λαϊκοί αγώνες που συγκρούονται με την κυρίαρχη πολιτική, η προοπτική της πάλης για τη λαϊκή εξουσία...
Κατ' επέκταση η δημοκρατία θα είναι ή αστική ή προλεταριακή. Η δεύτερη, με εργαλείο το κράτος της δικτατορίας του προλεταριάτου, θα επιτελεί και το έργο της κατάπνιξης της αντίστασης της κεφαλαιοκρατικής τάξης και στη θέση του δίκαιου της αστικής τάξης θα συγκροτήσει το δίκαιο της εργατικής τάξης, το σοσιαλιστικό δίκαιο.
H «αρμονική» σχέση του καπιταλισμού με τη δημοκρατία εκδηλώνεται πανηγυρικά και με το γεγονός ότι δεν ανέχεται πλέον ούτε τις στοιχειώδεις λαϊκές ελευθερίες, ούτε και αυτούς τους αστικοδημοκρατικούς θεσμούς.
Ολοένα αντιδραστικά
Οι σημερινές ανάγκες κίνησης και λειτουργίας του κεφαλαίου στρέφονται προς τον αυταρχισμό, προς τον περιορισμό και την αναίρεση των δημοκρατικών παραχωρήσεων, στρέφονται προς τη σκλήρυνση της καταστολής σε κάθε τομέα, προκειμένου να διαχειριστούν τα προβλήματα που παράγουν.
Η ένταση του ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού και της διαπάλης για τη διανομή και αναδιανομή των αγορών και των πηγών ενέργειας, οι εγγενείς αδυναμίες και δυσκολίες στη λειτουργία του κεφαλαίου, οδηγούν στην ένταση της επιθετικότητάς του. Αυτό αντανακλάται στις διεθνείς σχέσεις και στο εσωτερικό των χωρών. Με τις ανοιχτές στρατιωτικές επεμβάσεις, με αναγόρευση της λαϊκής πάλης σε «τρομοκρατική», που διώκεται με σωρεία νομοθετημάτων και πρακτικών σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο...
Η επιθετικότητα του κεφαλαίου εκδηλώνεται επίσης άγρια στις χώρες όπου νίκησε η αντεπανάσταση. Εκεί εκδηλώνεται ακόμη πιο δυσμενής για το επαναστατικό κίνημα συσχετισμός δυνάμεων στα πρώτα χρόνια των ανατροπών και σήμερα. Η αστική τάξη που ορθοπόδησε, για να στηρίξει και να σιγουρέψει την κυριαρχία της, συνδέεται με τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς. Σε ορισμένες μάλιστα χώρες, που βρίσκονται σε υποδεέστερη θέση στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα, η αστική τους τάξη διαπλέκεται, προκειμένου να ενισχύει την ταξική της κυριαρχία και το σιγούρεμα της κερδοφορίας του κεφαλαίου, με ΗΠΑ, NATO και ΕΕ. Στο εσωτερικό των χωρών αυτών προβαίνουν σε άγρια καταστολή των λαϊκών αγώνων, σε απαγόρευση της ύπαρξης και δράσης των Κομμουνιστικών Κομμάτων, της χρήσης κομμουνιστικών συμβόλων, σε ένταση της αγριότητας των μηχανισμών καταστολής...
Δεν πρόκειται βεβαίως για «τοπικό φαινόμενο». Αυτή η τάση έχει προ πολλού γίνει φανερή (βλέπε π.χ. υιοθέτηση αντικομμουνιστικού μνημονίου από την ΕΕ, δίωξη «βίαιου ριζοσπαστισμού», ποινικοποίηση σκέψης κ.ά.).
Στην Ελλάδα
Τις ανάγκες αυτές του κεφαλαίου έρχονται να δικαιολογήσουν και να στηρίξουν τα κόμματα της πλουτοκρατίας και του οπορτουνισμού στη χώρα μας.
-- ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, στηρίζουν, συναποφασίζουν, απολογούνται και υλοποιούν την πολιτική αυτή. Προσπαθούν στα πλαίσια αυτά να φέρουν την αστική τάξη της χώρας σε ευνοϊκότερη θέση στο διεθνή και ευρωενωσιακό ανταγωνισμό. Γι' αυτό στηρίζουν τον αυταρχισμό και τα μέτρα καταστολής. Συνδέουν τις Ενοπλες Δυνάμεις και τους μηχανισμούς ασφαλείας της χώρας με τους διακρατικούς μηχανισμούς καταστολής για να πολλαπλασιάσουν τη δύναμη του αστικού τους κράτους έναντι του λαού και των λαών.
-- Ο ΣΥΝ είναι φορέας μιας μικροαστικής, αταξικής αντίληψης για την ελευθερία και τη δημοκρατία. Ασκεί κριτική στα θέματα αυτά από τη σκοπιά ενός «μικροαστικού πλουραλισμού». Παραγνωρίζει και συγκαλύπτει τον ταξικό και εκ των πραγμάτων περιορισμένο χαρακτήρα των δημοκρατικών κατακτήσεων στον καπιταλισμό.
Συγκαλύπτει το γεγονός ότι πηγή του αυταρχισμού είναι η πολιτική που εξυπηρετεί το κεφάλαιο, η οποία ταυτόχρονα συνδέεται στενά με την υλοποίηση των αποφάσεων της ΕΕ. Με τη γενικότερη θέση του για την ΕΕ και τις Κοινές Πολιτικές, τάσσεται υπέρ της δημιουργίας διακρατικών μηχανισμών καταστολής της ΕΕ, που αντικειμενικά έχουν στόχο την αντιμετώπιση των αντιιμπεριαλιστικών κινημάτων. Στην κριτική του αποκρύπτει το ρόλο των μηχανισμών αυτών για να μη θιγεί η ΕΕ (Γιούροπολ, Γιούροτζαστ, Φροντέξ, Σένγκεν κ.ά.).
Η γενικότερη θετική θέση του ΣΥΝ απέναντι στο αντιλαϊκό οικοδόμημα της ΕΕ που γεννά τον αυταρχισμό και την καταστολή, δείχνει την ανικανότητά του να υπερασπιστεί ακόμη και αυτές τις αστικοδημοκρατικές ελευθερίες και κατακτήσεις.
Το ΚΚΕ μπόρεσε και μπορεί να στέκεται πρωτοπόρο και σε αυτόν τον τομέα, γιατί πάει μακριά την υπόθεση. Δίνει πραγματικό περιεχόμενο στη δημοκρατία της εργατικής τάξης. Παλεύει για τη δημιουργία των υλικών όρων που θα επιτρέψουν να έρθουν η εργατική τάξη και οι λαϊκές μάζες στο προσκήνιο της πολιτικής ζωής, της πάλης και της διαχείρισης των υποθέσεών τους στο επίπεδο της εξουσίας, του εργατικού - λαϊκού κοινωνικού ελέγχου της.
Η πάλη του ΚΚΕ να φέρει στο κέντρο των εξελίξεων την πιο πρωτοπόρα τάξη της κοινωνίας, την εργατική τάξη και τα καταπιεζόμενα λαϊκά στρώματα, ώστε να κάνουν δική τους υπόθεση τον αγώνα για τη λαϊκή εξουσία, το σοσιαλισμό/κομμουνισμό, είναι κυρίαρχο στοιχείο του δημοκρατισμού που χαρακτηρίζει το ΚΚΕ από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα.
Το Αντιιμπεριαλιστικό - Αντιμονοπωλιακό - Δημοκρατικό Μέτωπο, για το οποίο παλεύει το ΚΚΕ, αποτελεί όργανο λαϊκής πάλης, άρα και συμμετοχής της συντριπτικής πλειοψηφίας του λαού στον αγώνα για την απελευθέρωση της εργατικής τάξης από τα δεσμά της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης. Βγαίνει από την ανάγκη προώθησης των απαραίτητων κοινωνικοπολιτικών συμμαχιών που απαιτεί ο δρόμος για τη λαϊκή εξουσία.
Η σοσιαλιστική εξουσία, η δικτατορία του προλεταριάτου, στην οποία στοχεύει το ΚΚΕ, εκφράζει μια ποιοτικά ανώτερου τύπου δημοκρατία. Θα συντελείται μέσα σε νέα, πρωτοποριακά δεδομένα επαναστατικής λαϊκής ενέργειας, θα τροφοδοτείται και θα ενισχύεται από την πάλη του λαού που για πρώτη φορά σε τέτοια έκταση θα προσελκύεται στη δράση, στη διαχείριση της εξουσίας και στον εργατικό έλεγχο. Με νέους θεσμούς λαϊκής συμμετοχής βγαλμένους μέσα από το καμίνι της πάλης, για την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών και τις γενικότερες απαιτήσεις της ταξικής αναμέτρησης. Αλλωστε, τα δημοκρατικά δικαιώματα και η δημοκρατία δεν είναι κάτι δοσμένο, ορισμένο και αμετάβλητο. Η δημοκρατία έχει ταξικό και ιστορικό περιεχόμενο. Η έκταση, ο βαθμός και οι μορφές της αλλάζουν στην ιστορική διαδρομή, ανάλογα με το ποια τάξη βρίσκεται στην εξουσία.
Από μια τέτοια σκοπιά και προοπτική πρέπει να φωτίζονται το περιεχόμενο, οι μορφές λαϊκής δράσης, όπως και τα αιτήματα του λαϊκού κινήματος για την υπεράσπιση και διεύρυνση των δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών του λαού.
____________________________________________________
1. Το 1ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς - Θέσεις και εισήγηση για την Αστική Δημοκρατία και τη Δικτατορία του Προλεταριάτου, ΛΕΝΙΝ «ΑΠΑΝΤΑ» τ. 37, σελ. 494.
Του
Γιάννη ΝΑΚΗ*
*Ο Γιάννης Νάκης είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ
Γιάννη ΝΑΚΗ*
*Ο Γιάννης Νάκης είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ
ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
11/4/2010
-- Στα 140 χρόνια από τη γέννηση του Β. Ι. Λένιν
4/3/2007
-- Θέσεις και εισήγηση για την αστική δημοκρατία και τη δικτατορία του προλεταριάτου
24/4/2005
-- Αστική και προλεταριακή δημοκρατία
22/7/2001
-- Αστική δημοκρατία και σοβιετική δημοκρατία
8/7/2001
-- Η αστική δημοκρατία και η σχέση των μαζών με τη «διακυβέρνηση»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου