Ανατρέποντας κατασκευασμένους μύθους

Ανατρέποντας κατασκευασμένους μύθους

Θεατρική εγκατάσταση με τίτλο «Μουσείο ανθρώπινης συμπεριφοράς», στο Μουσείο Μπενάκη

Ιστορίες, διηγήσεις, συμπεριφορές, ήχοι, τυχαίο ανθρώπινο υλικό, λογοτεχνικά και θεατρικά κείμενα, με βάση μια θεματική 15 ενοτήτων περίπου, συγκροτούν ένα φάσμα της ανθρώπινης ύπαρξης, το «μόλις» της ζωής.

Τα συμβάντα αυτά διαμορφώνουν ένα μεταδραματικό μωσαϊκό, το οποίο παρουσιάζεται από ηθοποιούς που λειτουργούν ως ζωντανά εκθέματα, από το Θέατρο «Σημείο», στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών, Μουσείου Μπενάκη (Πειραιώς 138 και Ανδρονίκου), στις 5, 6, 7 Ιουλίου. Πρόκειται για τη θεατρική εγκατάσταση με τίτλο «Μουσείο ανθρώπινης συμπεριφοράς» σε σκηνοθεσία Νίκου Διαμαντή, η οποία θα βρίσκεται εγκατεστημένη σε συμβατικούς και μη χώρους του Μουσείου.

Η θεατρική αυτή εγκατάσταση αποτελείται από ένα σύνολο ανθρωπίνων δραστηριοτήτων, οι οποίες συνιστούν ένα μουσείο του ανθρώπου. Είμαι «μια προσέγγιση της ανθρώπινης δραστηριότητας», εξηγεί ο σκηνοθέτης Νίκος Διαμαντής. «Μια δυναμική χαρτογράφηση της ύπαρξης, αναζητώντας τις σκιές και το φως, το πεπερασμένο, το φθαρτό και το μεγαλείο της ζωής μέσα από την ταπεινότητα στο χώρο ενός μουσείου, καταλαμβάνοντας το σύνολό του».

Με συγκεκριμένες αναφορές στις ιδέες των συγχρόνων φιλοσόφων και λογοτεχνών το νέο project του Θεάτρου Σημείο πραγματεύεται έννοιες και θέματα που άπτονται της δραστηριότητας του ανθρώπου. Στο έργο αυτό ο Νίκος Διαμαντής επιλέγει θέματα τα οποία διαμορφώνουν την ανθρώπινη συμπεριφορά, έναν ευρύ άτλαντα της ανθρώπινης δραστηριότητας. «Μοναχικά και συλλογικά πλάσματα» -σημειώνει ο Νίκος Διαμαντής- «επιδιώκουν ταυτότητες και ρόλους. Οι ηθοποιοί λειτουργούν ως ατομικές οντότητες και προσωπικότητες που ενσωματώνουν πολλαπλούς ρόλους και προσωπεία. Αποτελούν μοναδικότητες, πολλαπλασιαστικές μέσα σ' ένα σύγχρονο ανθρώπινο πλήθος δημιουργώντας τα δικά τους συμβάντα. Σε μια σειρά δεκαπέντε περίπου θεμάτων, όπως ο έρωτας, ο θάνατος, το έλεος, η χαρά, η αγάπη, το σεξ, τα ζώα, το γήρας, η ουτοπία, η δημοκρατία, η σκιά και η έλλειψη, η μνήμη και η λήθη, το βάδισμα, το τραγούδι και η τροφή, θέματα τα οποία καταλήγουν σ' ένα καταιγιστικό credo, ένα μανιφέστο για τον άνθρωπο, τα ζωντανά εκθέματα-ηθοποιοί συνθέτουν μια βιωματική -αλλά όχι μόνο- σκιαγράφηση η οποία δίνει τη δυνατότητα στο θεατή να στοχαστεί, περπατώντας με τη βοήθεια ενός οδηγού-χάρτη, ελεύθερα ανάμεσα στους διαφορετικούς χώρους και στα ζωντανά εκθέματα, δηλαδή τους ηθοποιούς. Δεν Ξέρω. Χωρίς να γνωρίζουμε, πορευόμαστε στο σύμπαν μοναχοί, γεμάτοι θαυμασμό κι απορία. Τα χρόνια περνούν και ο άνθρωπος γίνεται όλο και πιο αδύναμος να βρίσκει απαντήσεις, αλλά όλο και πιο ικανός να θέτει ερωτήματα».

Το «Μουσείο ανθρώπινης συμπεριφοράς» θέτει ερωτήματα, ερωτήματα εντός, ερωτήματα που αφορούν το σπινθήρα της ζωής. «Ο θεατής είναι το ενεργό πρόσωπο του διαλόγου» προσθέτει ο σκηνοθέτης. «Είτε συμφωνεί, είτε διαφωνεί με τις θέσεις που διατυπώνονται, δε στέκεται απέναντι στο έργο μόνο για να το παρατηρήσει ή για να το αξιολογήσει αισθητικά. Συμμετέχει δημιουργώντας ένα διάλογο... Μία τέχνη η οποία προσπαθεί να αφυπνήσει, να ανατρέψει προκατασκευασμένους μύθους. Ο θεατής συνδέεται με ένα πολύγλωσσο, υπερεθνικό λογοτεχνικό γίγνεσθαι δημιουργώντας στον περίπατό του εναλλακτικές διαδρομές, δημιουργώντας επομένως εναλλακτικές αναγνώσεις».

Το έργο είναι αποτέλεσμα μίας έρευνας του Θεάτρου «Σημείο» και του Νίκου Διαμαντή, η οποία παρουσιάζεται μέσω μίας σειράς λογοτεχνικών αποσπασμάτων, σπαραγμάτων από συζητήσεις, θεωρητικών κειμένων, ποιημάτων, ήχων... Ο σκηνοθέτης λειτουργεί με την ιδιότητα του γλύπτη, αναδημιουργώντας και ανασυνθέτοντας πολλαπλασιαστικά προσωπεία μέσα από τα ζωντανά εκθέματα, εκθέματα δημιουργημένα από τους ηθοποιούς σε επαναληπτικές λειτουργίες, εκθέματα με πολλές ταυτότητες, πολυδιάστατα και πληθυντικά, υπηρετώντας το καθένα ξεχωριστά ένα δικό του, ιδιωτικό θέμα. Το «Μουσείο ανθρώπινης συμπεριφοράς» δημιουργεί ένα εφήμερο πάνθεον, ικανό να πολλαπλασιάζεται και να εμπλουτίζεται συνεχώς, συγκροτώντας κάθε φορά ένα νέο, απρόβλεπτο και παρθένο μουσείο μέσα στο χώρο του ίδιου του μουσείου.

Σύλληψη σκηνοθεσία Νίκος Διαμαντής. Εικαστική επιμέλεια Αρτεμις Μουρατίδου, Κατερίνα Παπαγεωργίου. Παίζουν: Ειρήνη Αγαπητού, Ελενα Αρβανίτη, Αγγελα Βαγιονά, Πέτρος Βερβερής, Αντώνης Γαλέος, Σταύρος Γιαννακόπουλος, Γεράσιμος Δεστούνης, Ελένη Δεστούνη, Ελένη Ζαραφίδου, Απόστολος Καραούλης, Ιωάννα Μακρή, Ερμής Μαλκότσης, Τατιάνα Μύρκου, Νίκος Παντελίδης, Γιάννης Πάρτογλου, Αυγουστίνος Ρεμούνδος, Κλειώ Σοφιανοπούλου, Ευαγγελία Σχοινά, Χρυσοβαλάντης Φράγκος, Αντιγόνη Φρυδά, Στέλιος Χατζηαδαμίδης. Συνεργάζονται Θόδωρος Γεωργίου, Σάββας Μιχαήλ, Πέπη Ρηγοπούλου. Συμμετέχουν Βασίλης Αρβανιτόπουλος, Αλέξανδρος Διαμαντής, Αννα Μαρία Καλαμάτα, Φαίδρα Μπέη, Κατερίνα Παπαδάκου, Αγγελική Πουλή, Ηλιάννα Σωτηροπούλου. Πρωτότυπα κείμενα Κάλλια Παπαδάκη, Γιάννης Τζανετάκης, Στέλιος Χατζηαδαμίδης.

Είσοδος ελεύθερη. Ωρες Πέμπτη 12-3. Παρασκευή 6-9. Σάββατο 6-9.

Σ.Α.

    

Ακραία μοναξιά

1. Μέσα σ' αυτόν τον κυκεώνα ηλιθιότητας ο καθένας υποτάσσεται στη μοναξιά του.

2. Μετριότητες παντός είδους παραμορφώνουν το καθετί, πηγαινοέρχονται στη ζωή μας με τη σοβαροφάνεια που τους δίνει η τηλεόραση, ενώ έξω από το σκηνικό της μια φράση ακούγεται από κάθε πολίτη: «Δε νιώθω καλά».

3. Ο πολίτης βυθίζεται μέσα στην ψήφο του. Από τη στιγμή που αρνήθηκε τον εαυτό του, θα συναντηθεί με την αφόρητη πραγματικότητα που απλόχερα θα του χαρίσουν τα πάσης φύσεως φασισταριά.

4. Από τη στιγμή που δεν καταφέραμε ν' αναχαιτίσουμε τον μικροαστισμό στην καθημερινή μας ζωή, ήρθε η ώρα να τον υποστούμε σαν ιδεολόγημα. Θα φροντίσει η «Χρυσή Αυγή» γι' αυτό.

5. Στην προσπάθειά του να συμμορφωθεί πιστεύοντας πως έτσι θα προκαλέσει τον οίκτο των Ευρωπαίων, ο πολίτης έδωσε ό,τι είχε και δεν είχε. Πρόκειται για μια δυστυχία χωρίς προηγούμενο, για μια άσκηση αυτοχειρίας, για μια παγωνιά δίχως τέλος.

6. Η Ιστορία είναι σίγουρο πως δεν θα σκύψει πάνω στη μοναξιά μας. Η αναπόφευκτη ευρωπαϊκή σύρραξη προετοιμάζεται από τους συγγενείς εξ αίματος τραπεζίτες. Αυτοί θα ξετρυπώσουν και τον τελευταίο μοναχικό που ελπίζει πως, αγγίζοντας την καρδιά του με ευλάβεια, το ίδιο θα πράξουν και οι αντίπαλοί του. Ο αφελής πιστεύει ακόμα και τώρα πως μέσα από μια κατάσταση βαθιάς περισυλλογής θα αναχαιτίσει την πραγματικότητα.

7. Τώρα τι γίνεται; Οταν ακούω αυτή τη φράση, αηδιάζω. Προλαβαίνουμε να πάρουμε τώρα στα χέρια μας την πολιτική αλφάβητο και ν' αρχίσουμε να συλλαβίζουμε, ενώ έξω από το σπίτι μας θα πολλαπλασιάζεται το κακό; Θυσιάσαμε την ελευθερία μας και τώρα προσπαθούμε να κρυφτούμε αδέξια πίσω από τις φροντίδες μιας ανύπαρκτης κυβέρνησης σ' ένα ανύπαρκτο κράτος.

8. Υπάρχει μια αρχή που ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει: Πληρώνεις πάντα για τις επιλογές σου. Είναι η στιγμή να κάνουμε ταμείο. Δεν θα πληρώσουμε για τις κακές κλίσεις μας, αλλά για τον εαυτό μας, που περιφρονήσαμε ενδίδοντας.