Διέξοδος ο πόλεμος (;)

Διέξοδος ο πόλεμος (;) 
 Εδώ και τρία περίπου χρόνια, κάθε φορά που τούτο το ιστολόγιο προσπαθεί να μιλήσει με απλά λόγια για την κρίση που βιώνουμε, επιμένει -μεταξύ άλλων- σε δυο σημεία:

 Πρώτον, η κρίση δεν είναι κρίση χρέους, όπως εκνευριστικά επιμένουν οι διάφοροι (τηλε)αναλυτές. Πάνω σ' αυτό έχουμε πει πολλά αλλά μπορούμε να επαναλάβουμε ένα από δαύτα: αν η κρίση ήταν "κρίση χρέους", τότε θα έπρεπε από την μια να μην έχουν πρόβλημα οι μη υπερχρεωμένες οικονομίες κι από την άλλη να βρίσκονται στα πρόθυρα κατάρρευσης όλες οι υπερχρεωμένες. Όμως, εμείς παρατηρούμε να αντιμετωπίζει υφεσιακά προβλήματα η Γερμανία (μια χώρα κάθε άλλο παρά υπερχρεωμένη) και να πηγαίνει σφυρίζοντας η Ιαπωνία (η πλέον καταχρεωμένη χώρα του πλανήτη).

 Δεύτερον, η κρίση είναι καθαρά καπιταλιστική κρίση. Οφείλεται στην υπερσυσσώρευση κεφαλαίων, τα οποία δεν μπορούν να αναπαραχθούν, δηλαδή δεν μπορούν να επενδυθούν με τρόπο που θα προσπορίζει ικανοποιητικά κέρδη στους κατόχους τους. Μόνη διέξοδος απ' αυτή την στασιμότητα είναι η καταστροφή ενός μεγάλου μέρους αυτών των υπεσυσσωρευμένων κεφαλαίων, ώστε να μπορούν να βρουν πρόσφορο επενδυτικό έδαφος τα κεφάλαια που θα απομείνουν. 

 Ας ανοίξουμε εδώ μια παρένθεση. Για όσο χρονικό διάστημα τα υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια αδυνατούν να τοποθετηθούν σε κερδοφόρες επενδύσεις, ο μόνος τρόπος να συνεχιστεί η κερδοφορία τους είναι να μειωθεί το κόστος αναπαραγωγής τους. Από την στιγμή που το σημαντικώτερο κέρδος τού κεφαλαίου προέρχεται από την υπεραξία τής προσφερόμενης εργασίας, γίνεται φανερό ότι για τους κεφαλαιοκράτες αποτελεί κύριο στόχο η αύξηση αυτής της υπεραξίας. Κι αυτό επιτυγχάνεται είτε με το παραπέρα "ξεζούμισμα" των εργαζομένων (π.χ. με απλήρωτες υπερωρίες) είτε με την μείωση των αμοιβών τους είτε, βεβαίως, συνδυάζοντας και τα δυο μαζί. Κλείνουμε την παρένθεση.

 Πάμε τώρα πίσω στην καταστροφή των υπερσυσσωρευμένων κεφαλαίων που προαναφέραμε. Είναι φανερό ότι ο αποτελεσματικώτερος και ταχύτερος τρόπος για να συμβεί μια τέτοια καταστροφή είναι ο πόλεμος. Για παράδειγμα, ένας βομβαρδισμός που θα κατέστρεφε 10.000 αυτοκίνητα σε μια μεγάλη πόλη, θα βοηθούσε μια αυτοκινητοβιομηχανία να ξεστοκάρει ταχύτατα τις αποθήκες της. Ομοίως, η καταστροφή των εργοστασίων της Όπελ και της Φίατ θα λειτουργούτσε ευεργετικά στην αύξηση των πωλήσεων της Φολκσβάγκεν και της Ρενώ. Δυστυχώς για τον καπιταλισμό, τέτοιος μεγάλος πόλεμος έχει να συμβεί σχεδόν 70 χρόνια τώρα.

 Πολλοί από εκείνους με τους οποίους κουβεντιάζω αυτό το ζήτημα (αναγνώστες τού ιστολογίου ή μη) ενίστανται ζωηρά στην άποψη αυτή. Προφανώς, η σκέψη ενός τέτοιου οικονομικού πολέμου τούς ανατριχιάζει και αρνούνται να μπουν στην ουσία, παραβλέποντας ότι αφ' ενός μεν όλοι οι πόλεμοι στην ιστορία της ανθρωπότητας έγιναν για οικονομικούς λόγους αφ' ετέρου δε ότι έχουν γίνει πολλοί πόλεμοι με πολύ λιγώτερο σοβαρές αφορμές (π.χ. τα μάτια τής Ωραίας Ελένης ή το "μαγάρισμα" των "αγίων τόπων" από τους αγαρηνούς). Πάντως, με την άποψη του ιστολογίου συμφωνεί ο Κάυλ Μπας.

 Ποιός είναι ο Κάυλ Μπας; Είναι ο ίδρυτής και επί κεφαλής τού Hayman Capital Management, ενός επενδυτικού κεφαλαίου (hedge fund) με έδρα το Ντάλλας των ΗΠΑ. Ο Μπας ξεκίνησε το hedge fund του το 2006 με 33 εκατομμύρια δολλάρια που μάζεψε από συγγενείς και φίλους, για να φτάσει να διαχειρίζεται σήμερα πάνω από 4 δισεκατομμύρια. Από το 2007, ο Μπας εστίασε την προσοχή του στις επενδύσεις σε ασφάλιστρα κινδύνου (τα περίφημα cds) κυρίως των ελληνικών τίτλων αλλά και των τίτλων άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Με δυο λόγια, μιλάμε για ένα καθαρόαιμο άτι του καπιταλισμού.

 Στις 28 Δεκεμβρίου, λοιπόν, αυτός ο κύριος μίλησε επί μία ολόκληρη ώρα σε μια εκδήλωση του AmeriCatalyst Group, όπου είπε πολλά και σημαντικά. Όσοι έχουν χρόνο και δεν έχουν πρόβλημα με τα αγγλικά τους, μπορούν να δουν το σχετικό φιλμάκι στο διαδίκτυο. Για όλους τους άλλους, παραθέτω μερικά αποσπάσματα: 

We sit today at the world’s largest peacetime accumulation of debt in world history. You know how this ends, right? This ends through war. I don’t know who’s going to fight who, but I’m fairly certain in the next few years you will see wars erupt, and not just small ones… [= Βιώνουμε σήμερα την παγκόσμια μεγαλύτερη εν καιρώ ειρήνης συσσώρευση χρέους στην παγκόσμια ιστορία. Ξέρετε πώς τελειώνει αυτό, σωστά; Τελειώνει μέσω πολέμου. Δεν ξέρω ποιος πρόκειται να πολεμήσει ποιον, αλλά είμαι αρκετά σίγουρος ότι τα επόμενα χρόνια θα δείτε να ξεσπάνε πόλεμοι, και όχι μόνο μικροί…].

You’re going to see more social unrest. You saw huge riots in Greece and you’re seeing huge riots in other parts of the world over food (and lack of food) and those are actually derivatives of the financial problems that we’re seeing. We’re exporting inflation to some other nations. Going forward it’s going to be a problem... [= Πρόκειται να δείτε περισσότερη κοινωνική αναταραχή. Είδατε τις τεράστιες ταραχές στην Ελλάδα και βλέπετε τις τεράστιες ταραχές σε άλλα μέρη του κόσμου για τα τρόφιμα (και την έλλειψη τροφίμων) και εκείνα είναι πραγματικά παράγωγα των οικονομικών προβλημάτων που βλέπουμε. Εξάγουμε πληθωρισμό σε μερικά άλλα έθνη. Το να συνεχίσουμε έτσι θα είναι πρόβλημα...].

Greece’s Yunker said recently: "When it becomes serious, you have to lie". These guys are never going to tell you the truth, because they can't tell you the truth. Their job is to promote confidence, not to tell you the truth... [= Ο Γιούνκερ τής Ελλάδας (σ.σ.: προφανώς, ο Μπας νομίζει ότι ο Γιούνκερ είναι έλληνας) είπε πρόσφατα: "Όταν η κατάσταση σοβαρεύει, πρέπει να πεις ψέματα". Αυτοί οι τύποι δεν πρόκειται ποτέ να σας πουν την αλήθεια, επειδή δεν μπορούν να σας πουν την αλήθεια. Η δουλειά τους είναι να κερδίζουν την εμπιστοσύνη (σας), όχι να σας λένε την αλήθεια...].

 Αυτά από τον κύριο Μπας περί των αδιεξόδων του καπιταλισμού. Τα συμπεράσματα δικά σας.

cogito ergo