14ο ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ ΣΤΙΒΟΥ Νικητής η εμπορευματοποίηση

14ο ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ ΣΤΙΒΟΥ

Νικητής η εμπορευματοποίηση

Ο Κενιάτης Κίπκετερ... μετεγγράφηκε στη Δανία

Sportidea

Ξεκίνησε χτες και θα ολοκληρωθεί στις 18 του μήνα, στη Μόσχα, το 14ο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα ανοιχτού στίβου Ανδρών - Γυναικών. Εχουν δηλώσει συμμετοχή ν' αγωνιστούν 1.974 αθλητές/ιες (1.106 άνδρες και 868 γυναίκες) από 206 χώρες. Πρόκειται για την τρίτη μεγαλύτερη διοργάνωση του εμπορευματοποιημένου αθλητισμού στον κόσμο, μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες και το Μουντιάλ του ποδοσφαίρου.

Θεωρητικά, είναι μια γιορτή του στίβου. Στην πραγματικότητα του καπιταλισμού, το στάδιο «Λουζνίκι», για δέκα μέρες θ' αποτελέσει το χώρο, όπου οι έμποροι του αθλητισμού θα προβάλλουν την πραμάτεια τους. Και ταυτόχρονα το πεδίο όπου θ' ανταγωνιστούν - δι' αντιπροσώπων (ομάδες/αθλητές) - πολυεθνικές εταιρείες.

Ο αθλητισμός ως στοιχείο του επoικοδομήματος έχει άμεση σχέση με το κοινωνικοοικονομικό σύστημα. Ο ίδιος ο χαρακτήρας των σχέσεων παραγωγής προσδιορίζει τα χαρακτηριστικά του. Στο σύστημα της εκμετάλλευσης δεν υπάρχει δικαίωμα και κάλυψη αναγκών του λαού, αλλά προϊόν προς πώληση. Το μονοπωλιακό κεφάλαιο, οι πολιτικοί και αθλητικοί εκπρόσωποί του, χρησιμοποιούν (και) τον αθλητισμό με στόχο το οικονομικό όφελος και τη λαϊκή χειραγώγηση.

Κατά την αγοραία αντίληψη του καπιταλισμού και των υπηρετών του (και) ο αθλητισμός είναι βιομηχανία - και μάλιστα ιδιαίτερα προσοδοφόρα - του ελεύθερου χρόνου. «Ο αθλητισμός είναι πλέον μια βιομηχανία, ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς πλούτου» έχει δηλώσει ο γενικός διευθυντής της Παγκόσμιας Υπηρεσίας Αντιντόπινγκ (WADA), Ντέιβιντ Χάουμαν...

Αυτή τη βιομηχανία λοιπόν ελέγχουν, συντηρούν και προβάλλουν, για το συμφέρον τους, οι εταιρείες και οι συνεταίροι τους «ταγοί» του αθλητισμού. «Δεν μπορεί να υπάρξει δημοκρατία και αθλητισμός χωρίς μεγάλες εταιρείες» έχει δηλώσει ο πρόεδρος της ΔΟΕ,Ζαγκ Ρογκ... «Η εμπορευματοποίηση είναι ο εκδημοκρατισμός του αθλητισμού» κατά τον πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, Χένρι Γιανκ...

Η... μοιρασιά

Για να συντηρηθεί το σύστημα, το κάθε γρανάζι έχει τον προκαθορισμένο ρόλο του. Θεωρητικά πρωταγωνιστικό ρόλο, στην ουσία όμως του κράχτη, παίζουν - με την καθοριστική συμπαράσταση των ΜΜΕ - οι αθλητές. Για να αποδώσουν σωστά και το σόου να πουλήσει, φροντίζουν αυτοί που παίρνουν τη μερίδα του λέοντος από τα κέρδη.

Οπως ανακοίνωσε η IAAF (και στη φετινή διοργάνωση) θα δοθούν - από δύο χορηγούς της - σημαντικά οικονομικά κίνητρα στους αθλητές και τις αθλήτριες που θα καταρρίψουν παγκόσμιο ρεκόρ κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης. Το αντίτιμο της επίδοσης είναι 100.000 δολάρια (περίπου 75.000 ευρώ). Η ισοφάριση παγκοσμίου ρεκόρ δε θεωρείται επίτευγμα και δεν πληρώνει...

Τιμοκατάλογος υπάρχει και για τη συμμετοχή στην οκτάδα κάθε αγωνίσματος. Ο νικητής θα πάρει 60.000 δολάρια, ο δεύτερος 30.000 δολάρια, ο τρίτος 20.000 δολάρια, ο τέταρτος 15.000 δολάρια, ο πέμπτος 10.000 δολάρια, ο έκτος 6.000 δολάρια, ο έβδομος 5.000 δολάρια και ο όγδοος 4.000 δολάρια. Δηλαδή, σε κάθε οκτάδα τελικού θα μοιράζονται 150.000 δολάρια (112.000 ευρώ).

Ο Μπολτ, είναι το μεγάλο φαβορί στα 100 μ.

Associated Press

Τα ίδια ποσά είχαν δοθεί και στην προηγούμενη διοργάνωση, το 2011 στο Νταεγού. Στην προπερασμένη - το 2009 στο Βερολίνο - ο Γιουσέιν Μπολτ κέρδισε 220.000 ευρώ για τις νίκες του στα 100 και στα 200 μέτρα και τα ισάριθμα παγκόσμια ρεκόρ που πραγματοποίησε.

Το γιατί οι εταιρείες ξοδεύουν σημαντικά ποσά για να γίνουν συνέταιροι ομοσπονδιών και συνομοσπονδιών, χορηγοί διοργανώσεων, ομάδων και αθλητών εξηγεί στην ιστοσελίδα της Διεθνούς Συνομοσπονδίας (IAAF) εκπρόσωπος εταιρείας αθλητικών ειδών.

Επισημαίνει πως η παρουσία της εταιρείας θα «είναι εμφανής, όχι μόνο μέσα στο "Λουζνίκι" αλλά και σε όλη την πόλη της Μόσχας». Προσδοκούν σε αυξημένη προβολή των προϊόντων τους, αξιοποιώντας - σε μια σειρά από προωθητικές εκδηλώσεις - και τους βασικούς αθλητές, με τους οποίους συνεργάζονται.

Τα δικαιώματα εμπορευματοποίησης - που παρέχονται ως μέρος της σύμβασης - θα αξιοποιηθούν πλήρως από την εταιρεία. «Το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα είναι ευκαιρία επένδυσης εντός συγκεκριμένης αγοράς, καθώς και προβολή της φίρμας». Και αναφέρεται στη συνεργασία τους με την Α ομάδα που έχει ιστορία στο Χ αγώνισμα και τη Β, η οποία έχει ιστορία στο Ψ. Ετσι η εταιρεία προωθεί τα προϊόντα της και στα δύο αγωνίσματα.

Και - μεταξύ άλλων - προσθέτει πως η πόλη και η χώρα θα μπορούσε να παράγει μια εντελώς νέα αγορά για τα προϊόντα της εταιρείας. «Τα οφέλη της, από τη σύνδεση με μια παγκόσμια εκδήλωση - την οποία αναμένεται να παρακολουθήσουν συνολικά έξι δισ. άνθρωποι - θα είναι τεράστια».

Αποσπασματικό αλλά ενδεικτικό ιστορικό

Η πρώτη διοργάνωση έγινε στο Ελσίνκι (Φινλανδία) το 1983. Η επόμενη φιλοξενήθηκε, το 1987, στη Ρώμη. Τη γενέτειρα του τότε προέδρου της IAAF, Πρίμο Νεμπιόλο. O Καναδός Μπεν Τζόνσον κέρδισε τα 100 μ. με 9.83. Εναν χρόνο αργότερα - στους Ολυμπιακούς της Σεούλ - πιάστηκε ντοπαρισμένος και ομολόγησε ότι το ίδιο ήταν και στη Ρώμη.

Στην πραγματικότητα του καπιταλισμού, το «Λουζνίκι», για δέκα μέρες θ' αποτελέσει το χώρο, όπου οι έμποροι του αθλητισμού θα προβάλλουν την πραμάτεια τους

Το 1993 η διοργάνωση πραγματοποιήθηκε στη Στουτγκάρδη. Οι αθλητές και οι μάνατζέρ τους ήδη πίεζαν/απαιτούσαν χρηματικά έπαθλα. Απειλούσαν με αποχή από τις διοργανώσεις αν δεν έπαιρναν μερίδιο από την πίτα. Για πρώτη φορά (επίσημα) δόθηκαν πριμ. Ο/ηΗ νικητής/τρια κάθε αγωνίσματος πήρε ένα αυτοκίνητο πολυτελείας της αυτοκινητοβιομηχανίας που ήταν χορηγός των αγώνων. Το... δώρο δεν αποδείχτηκε αρκετό.

Η πίεση συνεχίστηκε και το 1995, ο Νεμπιόλο δήλωσε πως «η IAAF σκέφτεται να καθιερώσει πριμ για τα παγκόσμια πρωταθλήματα στίβου» μετά τους Ολυμπιακούς στην Ατλάντα. Το 1997 το Παγκόσμιο διοργάνωσε η Αθήνα. Ο τελικός λογαριασμός είναι ακόμα άγνωστος. Ιδιαίτερη εντύπωση έκαναν οι πολλοί τραυματισμοί. Σύμπτωση;

Ηταν η πρώτη διοργάνωση, στην οποία (επίσημα) δόθηκαν χρηματικά πριμ. Επίσης, σύμφωνα με ρεπορτάζ του βρετανικού «European», η παρουσία αθλητών/τριών ήταν υποχρεωτική. Ο Νεμπιόλο χρησιμοποίησε κανονισμό που προέβλεπε πως η απουσία τιμωρείται. Γιατί οι χορηγοί και συνεταίροι είχαν επενδύσει πολλά χρήματα.

Δέκα χρόνια αργότερα, το 2007, εμφανίστηκε και εταιρεία διαδικτυακού στοιχηματισμού που ασχολιόταν αποκλειστικά με τον κλασικό αθλητισμό. Ιδρυτής της ο Αυστριακός μάνατζερ αθλητών στίβου, Ρόμπερτ Βάγκνερ. Το ποσοστό της IAAF ήταν 25% από τα κέρδη...

Γ. Κ