Επιτάχυνση συγκέντρωσης του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου

Επιτάχυνση συγκέντρωσης του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου

Η συμφωνία για τη λεγόμενη τραπεζική ενοποίηση, που ελήφθη στο πλαίσιο του Συμβουλίου των υπουργών Οικονομίας της ΕΕ (ECOFIN) την περασμένη εβδομάδα, διαμορφώνει με ταχύτατους ρυθμούς σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης τους όρους για την ενίσχυση της συγκέντρωσης και της συγκεντροποίησης του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου και προαναγγέλλει νέα σφοδρά πλήγματα για τους λαούς. Η συμφωνία για τη διαμόρφωση του ενιαίου τραπεζικού χώρου στην ΕΕ αφορά κατ' αρχήν το μηχανισμό διάσωσης χρεοκοπημένων τραπεζών και προβλέπει κατ' αρχήν τη χρήση «ίδιων πόρων» της κάθε τράπεζας, στη συνέχεια την προσφυγή σε εθνικά κονδύλια και μόνο όταν αυτά δεν επαρκούν την καταφυγή σε δανεισμό υπό όρους από το σημερινό Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM).

Η συμφωνία προβλέπει επίσης τη δημιουργία ενός «Ενιαίου Μηχανισμού Εξυγίανσης» (Single Resolution Mechanism - SRM), μέσω της μεταφοράς εθνικών κονδυλίων για μία δεκαετία και τη δημιουργία κεφαλαίου συνολικού ύψους 55 δισ. ευρώ, από τα οποία θα καλύπτεται τότε το κόστος για τη διάσωση των τραπεζών. Σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε το ECOFIN, ο υπό σχηματισμόν Ενιαίος Μηχανισμός Εξυγίανσης αποτελεί βασικό πυλώνα της τραπεζικής ένωσης, με τη δημιουργία της οποίας θα εξαλειφθεί ο κατακερματισμός των χρηματοπιστωτικών αγορών και θα λυθεί ο δεσμός μεταξύ δημόσιου και τραπεζικού χρέους. Σε αυτόν θα συμμετέχουν οι χώρες της Ευρωζώνης, καθώς και όσες άλλες χώρες της ΕΕ εκτός Ευρωζώνης δεχτούν να συμμετάσχουν μέσω ειδικών συμφωνιών.
Ολα τα παραπάνω προβλήθηκαν από ντόπια και ξένα ειδησεογραφικά μέσα ενημέρωσης ως μία ακόμη περίπτωση όπου η γερμανική πλευρά κατάφερε να επιβάλει τα συμφέροντά της σε επίπεδο διαπραγματεύσεων, έναντι άλλων ισχυρών δυνάμεων εντός της ΕΕ, που επιθυμούσαν περισσότερο «δραστικά» και «αλληλέγγυα» μέτρα για τη διάσωση των τραπεζικών ιδρυμάτων. Πάντως, για τον υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας η απόφαση για τη δημιουργία του μηχανισμού εξυγίανσης αποτελεί ταυτόχρονα απόφαση δημιουργίας «του τελευταίου νομικού πυλώνα για την Τραπεζική Ενωση», σημειώνοντας ότι μία γρήγορη έγκριση αυτής της συμφωνίας και από το Ευρωκοινοβούλιο θα επιτρέψει να γίνουν τα επόμενα βήματα για «τη σταθεροποίηση του ευρωπαϊκού νομίσματος και τη διασφάλιση των χρηματοπιστωτικών αγορών».

Η κρίση συνεχίζεται

«Καλή συμφωνία για τους πολίτες και τη σταθερότητα των χρηματοπιστωτικών αγορών» τη χαρακτήρισε ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Π. Μοσκοβισί, ωστόσο οι επικρίσεις, αλλά και οι απαισιόδοξες εκτιμήσεις διεθνών αναλυτών δεν έλειψαν, καθώς αναδεικνύονται ως αρνητικά στοιχεία η πολύπλοκη δομή του μηχανισμού διάσωσης, το χαμηλό κεφάλαιο που συμφωνήθηκε να περιλαμβάνει στο χαρτοφυλάκιό του και κυρίως η δεκαετής προθεσμία ώσπου ο μηχανισμός να τεθεί σε πλήρη λειτουργία.
Κι όλα αυτά συμβαίνουν την ίδια ώρα που ο όγκος των μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ευρωζώνη αυξάνεται ολοένα και περισσότερο, ιδίως στις χώρες της λεγόμενης περιφέρειας, αλλά όχι μόνο, και εν μέσω βαθύτατης ύφεσης. Υπό αυτές τις συνθήκες οποιοδήποτε «τραπεζικό ατύχημα» δεν μπορεί να αποκλείεται ως ενδεχόμενο, παρά τις δεσμεύσεις της ΕΚΤ περί παροχής όσης ρευστότητας χρειάζεται και τη συμφωνία για τη δημιουργία νέου μηχανισμού εξυγίανσης. Το ουσιαστικό πρόβλημα είναι ότι η οικονομική κρίση συνεχίζεται στην ΕΕ, όπου υπάρχει ανάκαμψη είναι αναιμική, δεν υπάρχει επαρκής ρευστότητα για επενδύσεις ούτε από τις τράπεζες ούτε από τα κράτη, γεγονός που συνεχίζει να δυσκολεύει τη διαχείρισή της. Αλλη μια απόδειξη ότι ο καπιταλισμός παραγέρασε, ενώ θα γίνεται πιο επιθετικός στους εργαζόμενους. Με δεδομένο δε ότι η διάσωση τραπεζών ξεκινά από το «κούρεμα» καταθέσεων, το πραγματικό κόστος θα το επωμίζονται οι λαοί, είτε με το «κούρεμα» καταθέσεων των ασφαλιστικών ταμείων και άλλων οργανισμών, είτε με την επιβολή αντεργατικών, αντιλαϊκών μέτρων.