Για το κλεμμένο Αρχείο του ΚΚΕ

Για το κλεμμένο Αρχείο του ΚΚΕ

Motion Team

Την ιστορική έκθεση ντοκουμέντων και φωτογραφιών που διοργανώθηκε προς τιμήν των 90χρονων του ΚΚΕ, επισκέφτηκαν χιλιάδες άνθρωποι σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη

Μετά τη 12η

Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ (Φεβρουάριος 1968), η ομάδα που αποχώρησε από το καθοδηγητικό όργανο και αργότερα συγκρότησε το λεγόμενο «ΚΚΕ εσωτερικού» (Δ. Παρτσαλίδης, Π. Δημητρίου, Ζ. Ζωγράφος κ.ά.), εισέβαλε αιφνιδιαστικά και προμελετημένα, στο κτίριο όπου στεγαζόταν το κομματικό Αρχείο και το λεηλάτησε με τη βοήθεια της ρουμανικής αστυνομίας.

Μετά από ένα διάστημα οι αναθεωρητές μετέφεραν το κλεμμένο υλικό στα Σκόπια και το 1988 στην Ελλάδα. Η δήθεν ιδιοκτησία του «ΚΚΕ εσωτερικού» έγινε στη συνέχεια «ιδιοκτησία» του ΣΥΝ. Εδώ και χρόνια αυτό το αρχειακό υλικό του ΚΚΕ, αποτελεί το βασικό τμήμα των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ). Πρόκειται για ιδιωτική εταιρία, κατ' ουσίαν αποτελεί «ιδιοκτησία» του ΣΥΝ.

Το θέμα με το μέρος του Αρχείου του ΚΚΕ, που κλάπηκε το 1968, επανήλθε στη δημοσιότητα με αφορμή την έκδοση του βιβλίου των Αλ. Δάγκα και Γ. Λεοντιάδη, «το κομματικό αρχείο».

Το βιβλίο των Αλ. Δάγκα και Γ. Λεοντιάδη προλογίζει η ιστορικός Ελένη Μπιμπίκου -

Αντωνιάδη, που γράφει ανάμεσα σε άλλα:

«Με αυτήν τη μεταβίβαση, ένα αρχείο κόμματος μετατράπηκε σε αρχείο ιδιωτών και σήμερα, ύστερα από δύο δεκαετίες, εξακολουθεί να υπάρχει το πρόβλημα κατά πόσον ένα αρχείο που ανήκει σε ένα πολιτικόν οργανισμό μπορεί να ανήκει σε ιδιώτες και η χρήση του να εξαρτάται από την απόφασή τους. (...) Θα πρέπει ακόμα να προσθέσουμε εδώ, πως ο πολιτικός οργανισμός, στον οποίον ανήκει το αρχείο, βλέπει την κοινωνικήν επανάσταση ως μελλοντικό καθήκον και όχι ως παρελθούσα ιστορία, θέση που φυσικά θα λαμβάνεται υπ' όψιν όταν πρόκειται για αποφάσεις σχετικές με τη διαθεσιμότητά του. (...) θέτει το ζήτημα της ενότητας του αρχείου του ΚΚΕ υπό την κυριότητα του μοναδικού νόμιμου ιδιοκτήτη του».

Οπως θα περίμενε κανείς, η ηγεσία του «ΚΚΕ εσωτερικού» και της ΕΑΡ ουδέποτε

αναγνώρισε ότι το αρχείο δεν τους ανήκει. Είχαν πάντα την άποψη ότι δικαιούνται να κατέχουν μέρος του Αρχείου του ΚΚΕ, αν και έχουν αποβάλει τη λέξη «κομμουνιστικό» ακόμα και από την ονομασία τους. Ετσι, οι προσπάθειες του ΚΚΕ να πάρει αυτό που του ανήκει, έπεσαν στο κενό.

Στις 4 Δεκεμβρίου 2007, η ΚΕ του ΚΚΕ απέστειλε στο ΔΣ των ΑΣΚΙ την ακόλουθη επιστολή:

«Στα αρχεία του ΑΣΚΙ, όπως γνωρίζετε, βρίσκεται ένας μεγάλος όγκος του αρχειακού υλικού του ΚΚΕ, μέρος των γενικών αρχείων του.

Γνωρίζετε, επίσης, ότι με τις πλημμύρες το 1994 που έπληξαν ιδιαίτερα τα Γραφεία της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, το αρχείο του υπέστη σημαντικές φθορές και σε ορισμένες κατηγορίες υλικών και φωτογραφιών μεγάλες έως ανεπανόρθωτες βλάβες.

Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης των 90 χρόνων από την ίδρυση του ΚΚΕ γίνεται προσπάθεια να επιταχυνθεί η ανασυγκρότηση των αρχείων του Κόμματος, με στόχο να ολοκληρωθεί αυτή σε μια πορεία.

Η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ θα ήθελε να παραχωρηθεί στο ΚΚΕ αντίγραφο (υπογράμμιση ΜΜ) των αρχειακών υλικών του που βρίσκονται στην κατοχή του ΑΣΚΙ».

Στις 8 Ιανουαρίου 2008 στην επιστολή απάντησε, για το ΔΣ, ο πρόεδρος των ΑΣΚΙ Σπύρος Ασδραχάς:

«Το Διοικητικό Συμβούλιο των ΑΣΚΙ σας εκφράζει τις θερμές του ευχές για το νέο έτος και σας γνωστοποιεί ότι έλαβε γνώση της επιστολής σας της 4/12/2007. Επειδή τα ζητήματα που θίγετε απαιτούν διεξοδική συζήτηση, το ΔΣ επιφυλάχθηκε να τα εξετάσει και πάλι. Για το σκοπό αυτό θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο το γενικά διατυπωμένο αίτημα να εξειδικευτεί σε συνεργασία μας με τη δική σας αρχειακή υπηρεσία, υπό την αυτονόητη προϋπόθεση ότι δεν είναι συζητήσιμη η ολική υποκατάσταση ενός αρχειακού συνόλου σε φωτογραφικά αντίγραφα.

Επειδή, όμως, σταθερή αρχή μας είναι τα ανοιχτά αρχεία και η ελεύθερη πρόσβαση προσβλέπουμε στη συνεργασία των ειδικών των δύο αρχείων, ώστε να καθοριστούν και να συγκεκριμενοποιηθούν τα αιτήματα που θέτει η επιστολή σας, καθώς και οι εκατέρωθεν διαθεσιμότητες και ετοιμότητες.

Υ.Γ. Σε ιδιαίτερο φάκελο σας επισυνάπτουμε τον κανονισμό λειτουργίας του Αναγνωστηρίου των ΑΣΚΙ, καθώς και τον κατάλογο του Αρχείου ΚΚΕ (1943 - 1968) που διατίθεται για την εξυπηρέτηση των ερευνητών».

Με τέτοιο τρόπο αντιμετώπισαν το ΚΚΕ και την επιστολή που τους έστειλε: Απαξιωτικά και με αλαζονεία! Εστειλαν και τον κανονισμό λειτουργίας του Αναγνωστηρίου των ΑΣΚΙ, για να πάμε να μελετήσουμε!... Και να σκεφθεί κανείς ότι η ΚΕ ζήτησε αντίγραφα και όχι το πρωτότυπο αρχείο που δικαιωματικά ανήκει στο ΚΚΕ!...

Σ

το «Βήμα της Κυριακής» (29 Μαρτίου 2009) γράφτηκε ότι «εκείνο που απομένει είναι να ανοίξει και ο Περισσός το δικό του, το οποίο κρατά κλειστό ως επτασφράγιστο μυστικό στη βάση μιας ελεγχόμενης ανάγνωσης της ιστορίας κατά τις εκάστοτε πολιτικές επιδιώξεις της ηγεσίας του»!

Το αρχείο του «Συγκροτήματος Λαμπράκη» (ολόκληρο, όχι το μισό) είναι άραγε ανοιχτό στους ερευνητές; Θα είχε ενδιαφέρον, για να πληροφορηθούμε όλα τα έργα και τις ημέρες του Συγκροτήματος καθ' όλο τον 20ό αιώνα. Σε κάθε περίπτωση, οι επικρίσεις για «κλειστό αρχείο», απ' όποιες πλευρές κι αν προέρχονται, μας υποχρεώνουν να επαναλάβουμε για πολλοστή φορά τα εξής:

1. Οι επικριτές του ΚΚΕ ποτέ δεν έχουν δείξει την ίδια «ευαισθησία» για το άνοιγμα των αρχείων της κρατικής ασφάλειας και άλλων κρατικών οργανισμών, υπουργείων και λοιπά. Αν, λοιπόν, είναι ειλικρινείς, ας το κάνουν έστω και τώρα. Οφείλουν όμως να πουν καθαρά, αν το κλεμμένο αρχείο ανήκει στο ΚΚΕ ή όχι, δηλαδή να μην παρουσιάζουν την κλοπή ως νόμιμη και θεμιτή ενέργεια.

2. Το ΚΚΕ αξιοποιεί το Αρχείο του και οι επικριτές του θα έπρεπε να μην το «ξεχνούν».

Στο «Επιμορφωτικό Κέντρο - Βιβλιοθήκη, Χαρίλαος Φλωράκης» βρίσκονται στη διάθεση του κοινού, ερευνητών και άλλων, σε ψηφιακή μορφή, 160.000 σελίδες και 39.234 έγγραφα, προερχόμενα από το Αρχείο του ΚΚΕ.

Πρόσφατα εκδόθηκε ο 10ος τόμος των ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΤΟΥ ΚΚΕ. Συνολικά στους 10 τόμους δημοσιεύτηκαν υλικά 6.812 σελίδων.

Προς τιμήν των 90 χρόνων του Κόμματος η ΚΕ αποφάσισε και εκδόθηκαν τα «Πρακτικά της 12ης Ευρείας Ολομέλειας της ΚΕ» (1.077 σελίδες) και τα ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ ΤΟΥ ΚΚΕ, από την ίδρυσή του (494 σελίδες).

Από το Αρχείο του ΚΚΕ επιλέχθηκε ένα τεράστιας ποσότητας φωτογραφικό υλικό, που αποτυπώθηκε στην έκθεση φωτογραφίας και ντοκουμέντων για τα 90χρονά του, ενώ εκτέθηκαν δημόσια και 100άδες αντικείμενα από τη θυελλώδη πορεία του Κόμματος, που επίσης ανήκουν στο Αρχείο του ΚΚΕ από την ίδρυσή του.

3. Το κυριότερο: Το ΚΚΕ πραγματοποίησε οικονομική εξόρμηση, το μεγάλο μέρος της οποίας θα διατεθεί για την ανέγερση του κτιρίου, όπου θα στεγαστεί το Αρχείο του Κόμματος, σε σύγχρονες και κατάλληλες εγκαταστάσεις. Αυτό το υλικό, το οποίο σκεπάστηκε από τα νερά της μεγάλης πλημμύρας του 1994, δεν έχει ακόμα αποκατασταθεί εξ ολοκλήρου και βρίσκεται σε φάση ψηφιοποίησης.

4. Ωστόσο, εκείνο που ενοχλεί διάφορες πλευρές είναι ότι το ΚΚΕ επαγρυπνεί και δεν ξεχνά μέσα σε ποιες πολιτικές συνθήκες δρα, διεθνείς και εσωτερικές. Και από αυτή την άποψη εκείνο θα κρίνει πώς θα αξιοποιείται το Αρχείο του. Γνώμονας του ΚΚΕ είναι να συμβάλει στη σοβαρή και ουσιαστική ιστορική έρευνα.

Σε αυτή την κατεύθυνση χρησιμοποιεί και το Αρχείο του για τη συγγραφή του ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΟΥ ΚΚΕ (Β' Τόμος, 1949 - 1974), που πραγματοποιεί η Κεντρική Επιτροπή και για το οποίο θα διεξαχθεί Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ, σύμφωνα με την Απόφαση του 18ου Συνεδρίου.

Αλλωστε, το ΚΚΕ δεν αρνήθηκε ποτέ να δώσει υλικό ή πληροφορίες σε ερευνητές ή ιστορικούς, εφόσον αυτό ήταν αντικειμενικά δυνατό.

Η «Αυγή» επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος

Κ

αταφεύγοντας - σαν γνήσιος οπορτουνιστής - στον ασφαλή για τον ίδιο χώρο της παραποίησης της πραγματικότητας και ρίχνοντας το ανάθεμα στο ΚΚΕ, αναπαράγοντας θεωρίες συνωμοσιολογίας, ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ γυρνάει στον τόπο του εγκλήματος και από τη χτεσινή «Αυγή» προσπαθεί να δικαιολογήσει την κλοπή μέρους του Αρχείου του ΚΚΕ. Το συγκεκριμένο άρθρο βρίθει αντικομμουνιστικής εμπάθειας για να αθωώσει τους «λεγόμενους εκ του Περισσού "αναθεωρητές"», οι οποίοι, σύμφωνα με το συντάκτη του πονήματος της «Αυγής», «με πράξη πολιτικής ευθύνης απέσπασαν το '68 έγγραφα που ανήκαν και σε αυτούς και είναι ανοιχτά για όλους στα ΑΣΚΙ». Αυτοί (πρόσωπα, δηλαδή, μονάδες) που έκλεψαν το Αρχείο του Κόμματος φεύγοντας το '68 επειδή ακριβώς διαφώνησαν με το ΚΚΕ, νομιμοποιούνται σήμερα, κατά την «Αυγή», να διατηρούν μέρος του ιστορικού υλικού ενός Κόμματος το οποίο πολέμησαν και επιχείρησαν και τότε να διαλύσουν. Είναι και αυτό ένδειξη της ποιότητας των ανθρώπων που οι σημερινοί κήνσορες της αριστεράς προσπαθούν να καθιερώσουν σαν πρότυπα.

Ο

 συντάκτης της «Αυγής» στήνει ένα μύθο γύρω από το Αρχείο του ΚΚΕ, κεντρική ιδέα του οποίου είναι η εξής: Το ΚΚΕ κρατάει χρόνια κρυμμένο το Αρχείο του, απροσπέλαστο για τα μέλη του, για μελετητές επιστήμονες και όποιον γενικά ενδιαφέρεται για την Ιστορία. Ο λόγος είναι ότι το ΚΚΕ δε θέλει από τη μελέτη του Αρχείου «να προκύψουν διαφορετικές ερμηνείες από τις επίσημες, αλλά και αιρετικές απόψεις». Στον αντίποδα, στο ΑΣΚΙ, στο ίδρυμα των οπορτουνιστών όπου κατέληξε το κλεμμένο μέρος του Αρχείου, το έχουν ανοιχτό. Αρα, ευτυχώς που το Αρχείο κλάπηκε και μπορεί κάποιος να έχει σήμερα πρόσβαση σε κομμάτι του, αφού το ΚΚΕ κρατάει το δικό του Αρχείο θεόκλειστο.

Α

φήνουμε κατά μέρος το σκόπιμο ψέμα που διατρέχει όλο το κείμενο που δημοσιεύει η χτεσινή «Αυγή». Οι πάμπολλες εκδόσεις αρχειακού υλικού μέσα από τη δημοσίευση επίσημων κειμένων, φωτογραφικού υλικού και πρακτικών, η ίδια η λειτουργία του Επιμορφωτικού Κέντρου «Χαρίλαος Φλωράκης» είναι από μόνα τους ικανά να ξετινάξουν τη σαθρή επιχειρηματολογία της «Αυγής». Στην ουσία του πράγματος, αξίζει να καταγραφούν δυο αδιαμφισβήτητες αλήθειες: Πρώτο, η ομάδα που αποχώρησε από το καθοδηγητικό όργανο του ΚΚΕ μετά τη 12η Ολομέλεια και αργότερα συγκρότησε το «ΚΚΕ Εσωτερικού» ήταν εκείνη που εισέβαλε αιφνιδιαστικά και προμελετημένα στο κτίριο όπου στεγαζόταν το κομματικό Αρχείο και το λεηλάτησε με τη βοήθεια της ρουμανικής αστυνομίας. Δεύτερο, το ΑΣΚΙ, όπου σήμερα στεγάζεται το κλεμμένο Αρχείο, λειτουργεί σαν ιδιωτική εταιρεία, η οποία κατ' ουσίαν αποτελεί «ιδιοκτησία» του ΣΥΝ.

Η

 αντίληψη που έχει ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ για την Ιστορία και τη διαχείριση του αρχειακού υλικού αποτυπώνεται με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο και στην απάντηση που έδωσε το ΑΣΚΙ, όταν το ΚΚΕ με επιστολή του ζήτησε αντίγραφα έστω των ντοκουμέντων που έχουν κλαπεί. Αφορμή στάθηκε η συμπλήρωση 90 χρόνων από την ίδρυση του Κόμματος και η άοκνη προσπάθεια να επιταχυνθεί η ανασυγκρότηση των αρχείων του Κόμματος, με στόχο σε μια πορεία να ολοκληρωθεί. Το ΑΣΚΙ, ούτε λίγο ούτε πολύ, είπε ότι «δεν είναι συζητήσιμη η ολική υποκατάσταση ενός αρχειακού συνόλου σε φωτογραφικά αντίγραφα» και απέστειλε στο ΚΚΕ τον κανονισμό λειτουργίας του αναγνωστηρίου σε περίπτωση που το ΚΚΕ θελήσει να να το επισκεφτεί και να μελετήσει το αρχειακό υλικό! Κανέναν επιπλέον σχολιασμό δε χρειάζεται η αλαζονική στάση απέναντι στην ίδια την Ιστορία, από τους εκπροσώπους του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ.

Ω

στόσο, ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ και η εφημερίδα του μπορούν να καυχιούνται πως δεν είναι μόνοι τους σ' αυτό τον κατήφορο. Στο «Βήμα της Κυριακής» (29 Μάρτη 2009) του συγκροτήματος Λαμπράκη είχε γραφτεί ότι «εκείνο που απομένει είναι να ανοίξει και ο Περισσός το δικό του (σ.σ. Αρχείο), το οποίο κρατά κλειστό ως επτασφράγιστο μυστικό στη βάση μιας ελεγχόμενης ανάγνωσης της ιστορίας κατά τις εκάστοτε πολιτικές επιδιώξεις της ηγεσίας του». Το ίδιο απόσπασμα αναπαρήγαγε με τα δικά του λόγια και ο συντάκτης της «Αυγής» τέσσερις μήνες μετά. Καμιά πρωτοτυπία, αφού στη συγκεκριμένη περίπτωση ισχύει το «οποιαδήποτε ομοιότητα (δεν) οφείλεται σε απλή σύμπτωση»...