Η ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ και τα «θεραπευτικά πρωτόκολλα»

Η ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ και τα «θεραπευτικά πρωτόκολλα»

Μιλώντας την Τετάρτη στο 1ο Συνέδριο της Ελληνικής Φαρμακοβιομηχανίας, ο υπουργός Υγείας υπερασπίστηκε τη θέσπιση πλαφόν στη συνταγογράφηση φαρμάκων, διαγνωστικών και παρακλινικών εξετάσεων, που θα οδηγήσει σε αύξηση των πληρωμών από τους αρρώστους για φάρμακα και για υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ). Για το πλαφόν, η κυβέρνηση επικαλείται την υπέρβαση του ορίου της φαρμακευτικής δαπάνης, που προβλέπει η συμφωνία με την τρόικα.

Μιλώντας σε στελέχη των φαρμακοβιομηχανιών, ο Αδ. Γεωργιάδης είπε στο συνέδριο: «Το πιο εύκολο για έναν υπουργό είναι να πει πάρτε όσα φάρμακα θέλετε και μετά να τα πάρω πίσω με το clawback (σ.σ. χρήματα που επιστρέφουν οι φαρμακοβιομηχανίες στον ΕΟΠΥΥ, για να καλυφθεί μέρος της υπέρβασης της καθαρής δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης). Κόβει αρκετά το μυαλό μου για να καταλάβω πόσο επικίνδυνο θα ήταν αυτό, αν φτάναμε σε έναν clawback της τάξεως 300 - 400 εκατ. ευρώ κυρίως για τις μικρές επιχειρήσεις που θα έπρεπε να κλείσουν την επόμενη μέρα.
Δεν θέλουμε να επιτρέψουμε να γίνει αυτό. Συμφέρον μας είναι να ελέγχουμε αυτήν την υπέρβαση σε τέτοιο βαθμό, που να μην καταστρέψουμε την αγορά του φαρμάκου. Αρα, μας ενδιαφέρει να ελέγχουμε τη δαπάνη. Και ναι, θα ήταν πολύ ιδανικότερος τρόπος να ελέγχουμε τα πάντα με θεραπευτικά πρωτόκολλα, που θα λειτουργούσαν με registries και όλα τα υπόλοιπα μέτρα. Ομως επειδή αυτό θα πάρει κάποιο χρόνο κι εμείς δεν έχουμε χρόνο, πάμε τώρα να το ελέγξουμε με τους τρόπους που περιγράφονται στη σημερινή τροπολογία».

Ο Αδ. Γεωργιάδης υπερασπίζεται το πλαφόν στη συνταγογράφηση των φαρμάκων και καταλήγει να εκθειάζει τα λεγόμενα «θεραπευτικά πρωτόκολλα», για τα οποία θα μιλήσουμε παρακάτω. Δεν είναι όμως ο μόνος που θα ήθελε αυτά να εφαρμοστούν άμεσα. Μιλώντας στο ίδιο συνέδριο, ο Γιάννης Μπασκόζος, υπεύθυνος του τομέα Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ και αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, υποστήριξε κι αυτός τα θεραπευτικά πρωτόκολλα. Κατηγόρησε μάλιστα την κυβέρνηση ότι καθυστερεί να τα θεσπίσει, λέγοντας πως «εμείς θα αποφασίζουμε τις προτεραιότητες της χώρας».
Προς επιβεβαίωση της θέσης του ΣΥΡΙΖΑ για τα θεραπευτικά πρωτόκολλα, παραθέτουμε τα όσα είπε ο Δημήτρης Βαρνάβας, πρόεδρος των Νοσοκομειακών Γιατρών και υποψήφιος ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ στο διαδικτυακό «Tvxs.gr», που ανήκει στον επίσης υποψήφιο ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Στέλιο Κούλογλου. Αντιγράφουμε:
«Ο Δημήτρης Βαρνάβας συμφωνεί πως θα πρέπει να υπάρξει ένας περιορισμός στην υπερσυνταγογράφηση, σημειώνοντας ωστόσο πως η λύση δεν είναι το πλαφόν, αλλά τα θεραπευτικά πρωτόκολλα (...) Με τα θεραπευτικά πρωτόκολλα, που έχουν εκπονηθεί σε ελληνικό, αλλά και διεθνές επίπεδο, προβλέπεται συγκεκριμένη θεραπευτική αγωγή για κάθε πάθηση. Μέσω αυτών μπορεί να περιοριστεί η υπερσυνταγογράφηση καθώς για κάθε πάθηση υπάρχει μια συγκεκριμένη θεραπεία και χορηγείται η αντίστοιχη φαρμακευτική αγωγή. "Αυτό σε περιορίζει εκ των πραγμάτων", υπογραμμίζει ο κ. Βαρνάβας».
Με άλλα λόγια: Ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται να διαφωνεί με τη θέσπιση πλαφόν στη συνταγογράφηση, αλλά συμφωνεί με την κυβέρνηση ότι ο καλύτερος δρόμος για να ελεγχθεί (και να μειωθεί) η φαρμακευτική δαπάνη από το κράτος και τα Ταμεία, είναι να προχωρήσουν τα λεγόμενα θεραπευτικά πρωτόκολλα. Ας δούμε όμως τι είναι αυτά, μέσα από ένα άρθρο που φιλοξένησε η ΚΟΜΕΠ το 2011 (http://www.komep.gr/arxeio/2011/86-2011-2/131-2012-09-17-07-51-48), με τίτλο: «Ιατρικά Πρωτόκολλα: Εργαλεία εμπορευματοποίησης της Υγείας».

Τι είναι τα «πρωτόκολλα»;

Τι είναι τα θεραπευτικά πρωτόκολλα; Γράφει το άρθρο: «Τα πρωτόκολλα ιατρικών πράξεων - φαρμάκων είναι πακέτα προκαθορισμένων - τυποποιημένων εξετάσεων, φαρμάκων και θεραπειών, που στηρίζονται σε έρευνες φαρμακευτικών και άλλων εταιρειών, με κριτήριο την κερδοφορία του κεφαλαίου που δραστηριοποιείται στον τομέα της Υγείας. Πρόκειται για επικίνδυνη μέθοδο που υποβαθμίζει τις υπηρεσίες Υγείας, παρεμβαίνει και χειραγωγεί το επιστημονικό έργο των γιατρών.
Με πρόσχημα τον εξορθολογισμό, η κυβέρνηση παρεμβαίνει και χειραγωγεί το επιστημονικό έργο των γιατρών, καθώς αυτοί θα είναι υποχρεωμένοι να λειτουργούν όχι με βάση το δικό τους επιστημονικό κριτήριο, αλλά με βάση τα πρωτόκολλα που θα τους καθορίζουν οι εννέα τριμελείς επιτροπές που έχουν δημιουργηθεί από τον ΕΟΦ, προκειμένου να διαμορφωθούν οδηγίες για ισάριθμες παθήσεις (Ογκολογία, Αρρυθμίες, Φλεβική θρόμβωση, Λοιμώξεις, Καρδιαγγειακά, Ψυχιατρική, Αιματολογία, Γαστρεντερολογία, Ρευματολογία), ενώ αναμένεται να υπάρξουν και νέες επιτροπές και για άλλα νοσήματα, σύμφωνα πάντα με τις επιταγές του κεφαλαίου».
Η «αλυσίδα» είναι η εξής: Με βάση τα συμπτώματα που παρουσιάζει ο ασθενής, ο γιατρός θα του συστήνει μια προκαθορισμένη θεραπεία, η οποία βασίζεται στην επιστημονική έρευνα. Ποιος, όμως, ελέγχει και ποιος χρηματοδοτεί αυτήν την έρευνα και για ποιο σκοπό; Οι φαρμακευτικές και άλλες εταιρείες, με στόχο το κέρδος τους. Αρα, ανάλογα διαμορφώνονται και τα κριτήρια με τα οποία γίνεται η διάγνωση των παθήσεων και καθορίζεται το «πακέτο» της θεραπείας.
Για την έρευνα, στην οποία βασίζονται τα πρωτόκολλα, το άρθρο αποκαλύπτει: «Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, η έρευνα χρηματοδοτείται κατά 93,3% από τη βιομηχανία, κατά 3,5% από ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια και κατά 3,2% από τις κρατικές δαπάνες (...) Περίπου το 20% του ετήσιου τζίρου των φαρμακοβιομηχανιών δαπανάται στην έρευνα και ανάπτυξη. Συνεπώς, τα επιστημονικά δεδομένα σχεδιάζονται, παράγονται και δημοσιεύονται κατά τη βούληση του μεγάλου κεφαλαίου, που κυριαρχεί στο χώρο της Υγείας.
Ακόμα και η ανταλλαγή επιστημονικών απόψεων, η εκπαίδευση και η ενημέρωση των επιστημόνων Υγείας βρίσκονται κατά αποκλειστικότητα στην υπηρεσία των φαρμακευτικών πολυεθνικών ομίλων (π.χ. συνέδρια, ημερίδες, συμπόσια κ.λπ.). Συνεπώς τα δεδομένα και οι αποδείξεις που επικαλείται η βασισμένη σε ενδείξεις ιατρική, είναι εξ ολοκλήρου βασισμένα σε δημοσιεύσεις, οι οποίες βρίσκονται κάτω από τον απόλυτο έλεγχο του κεφαλαίου. Αυτό σε καμία περίπτωση δε σημαίνει πως πολλά από τα παραγόμενα επιστημονικά συμπεράσματα δεν είναι αποδεκτά και δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται στην κλινική πράξη (...)».

Πού συναντιούνται ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ;

Αυτή είναι η μια πλευρά. Η άλλη έχει να κάνει με το πώς το αστικό κράτος συνδέει και αξιοποιεί τα θεραπευτικά πρωτόκολλα, για να περικόψει τις δαπάνες που αφορούν στην Υγεία, χωρίς όμως να πλήττονται τα κέρδη των φαρμακοβιομηχανιών, αφού το κόστος μεταφέρεται κατευθείαν στην τσέπη του ασθενούς. Ας δούμε πώς περιγράφει αυτόν το μηχανισμό το άρθρο της ΚΟΜΕΠ:
«Τα πρωτόκολλα αυτά θα καθορίζουν και τη χρηματική αξία της Κάρτας Υγείας, ενώ οι ασθενείς θα αναγκάζονται να αγοράζουν τις ιατρικές υπηρεσίες και τα φάρμακα, αν αυτές δεν προβλέπονται από το Πρωτόκολλο. Οι αποφάσεις για τη θεραπεία των ασθενών και τελικά για την υγεία των λαϊκών στρωμάτων, θα παίρνονται με βάση τη λογική των περικοπών στις δαπάνες Υγείας και το φάρμακο, αφού κριτήριο είναι το κόστος.
(...) Οι αποφάσεις για τη θεραπεία θα παίρνονται όχι με βάση την ανάγκη των ασθενών, αλλά σύμφωνα με τη λογική των περικοπών στις κρατικές δαπάνες Υγείας και το φάρμακο. Ο άρρωστος θα αποζημιώνεται μόνο για τα φάρμακα και τις εξετάσεις που περιλαμβάνονται στη θεραπευτική ομάδα του πρωτοκόλλου. Στην περίπτωση που του συστήσει άλλα ο γιατρός, ή που θα αναγκαστεί να προσφύγει στον ιδιωτικό τομέα, αφού με βάση τα πρωτόκολλα η θεραπεία θα είναι αναποτελεσματική, θα πληρώνει απ' την τσέπη του.
Οι κατευθυντήριες οδηγίες ή αλλιώς θεραπευτικά και διαγνωστικά πρωτόκολλα θα χρησιμοποιηθούν από τον ΕΟΠΥΥ ως άλλοθι για την περικοπή δαπανών για εξετάσεις, διαγνωστικές προσεγγίσεις, θεραπευτικούς χειρισμούς κ.λπ. από τα ασφαλιστικά ταμεία. Από την άλλη, η ολοένα διευρυνόμενη επιστημονική γνώση θα απαιτεί παραπάνω εξετάσεις και διαγνωστικές μεθόδους, οι οποίες όμως δε θα καλύπτονται από Ταμεία και θα αναγκάζεται ο ασθενής να ανατρέξει στον ιδιωτικό ή στον αποστεωμένο κρατικό επιχειρηματικό τομέα, πληρώνοντας όμως το αντίτιμο.
Με το πρόσχημα της επιστημονικής εγκυρότητάς τους, τα πρωτόκολλα θα αποτελέσουν το δούρειο ίππο για την ποδηγέτηση της ιατρικής πράξης στα συμφέροντα των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, από τη μια, και τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις στον τομέα της Υγείας - Πρόνοιας, από την άλλη.
Δηλαδή, η Κάρτα Υγείας, η οποία θα χορηγηθεί σε όλους τους ασφαλισμένους και θα λειτουργεί ως "πιστωτική" με πιστωτικό όριο, θα παρέχει ορισμένες μόνο υπηρεσίες - εξετάσεις - θεραπείες, που θα είναι προκοστολογημένες και θα καλύπτουν ένα ελάχιστο πακέτο "προνοιακού" χαρακτήρα».
Αυτό το τελευταίο είναι το σημείο «συνάντησης» κυβέρνησης και ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό που επιδιώκουν με τη διαχειριστική τους πολιτική είναι να εξασφαλίσουν ένα μίνιμουμ υπηρεσιών Υγείας για όλους, με τη συμμετοχή του κράτους, της Τοπικής Διοίκησης, των ΜΚΟ, των ιδιωτών και με το ελάχιστο δημοσιονομικό κόστος για το κράτος. Από εκεί και πέρα, όποιος έχει χρήμα, θα έχει και την υγεία του. Τη λογική αυτή υπηρετούν και τα «θεραπευτικά πρωτόκολλα», στα οποία συμφωνούν ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ.