Απιαστο όνειρο για πολλούς οι διακοπές

Απιαστο όνειρο για πολλούς οι διακοπές

Δεν περνά μέρα χωρίς μια είδηση από τον κλάδο του Τουρισμού, που να προσπαθεί να μας πείσει ότι επιτέλους ανακαλύφθηκε το ελληνικό «ελντοράντο» κι αυτό δεν είναι άλλο από τον ήλιο και τη θάλασσα, τις γαλάζιες παραλίες και το πλήθος των τουριστικών καταλυμάτων. Τι σχέση έχει όλο αυτό με το δικαίωμα του λαού στην αναψυχή; Η απάντηση έχει ήδη καταγραφεί σε πρόσφατη ανακοίνωση του ΚΚΕ: «Σε μια περίοδο που η κυβέρνηση και οι μεγαλοξενοδόχοι πανηγυρίζουν για τα ρεκόρ αφίξεων και την ανάπτυξη στον τουρισμό, η πλειοψηφία του λαού δεν μπορεί να κάνει ούτε μια ημέρα διακοπές, γιατί το εισόδημα είναι τσακισμένο, ενώ οι τιμές σε εισιτήρια και δωμάτια απλησίαστες, οι εργαζόμενοι στον κλάδο του τουρισμού δουλεύουν με εξοντωτικά ωράρια και με μεροκάματα πείνας, ενώ οι μικρές επιχειρήσεις του κλάδου κλείνουν η μία μετά την άλλη. Ολα αυτά αναδεικνύουν ότι η καπιταλιστική ανάκαμψη, για την οποία μιλάνε η κυβέρνηση και τα άλλα κόμματα, δε συνεπάγεται ανακούφιση του λαού ούτε ανακοπή των αντιλαϊκών μέτρων».
Στο λαμπερό «παραμύθι» που λέγεται Τουρισμός με τις φρούδες ελπίδες που καλλιεργούν ξενοδόχοι και κυβέρνηση περί νέων θέσεων εργασίας, το μόνο πραγματικό είναι τα τεράστια έσοδα - κέρδη των μονοπωλίων του κλάδου, των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων.
Πέρυσι επισκέφθηκαν την Ελλάδα 17,9 εκατομμύρια τουρίστες και τα άμεσα έσοδα ήταν 11,9 δισ. ευρώ σύμφωνα με τις εκτιμήσεις Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) και των στοιχείων του Κέντρου Τεκμηρίωσης του Ελληνικού Τουρισμού (ΚΤΕΤ).
Ποιος καρπώθηκε τα κέρδη; Σίγουρα όχι οι εργαζόμενοι στον τουρισμό που δουλεύουν όλο και πιο φτηνά. Ούτε φυσικά οι μικρές και οικογενειακές επιχειρήσεις που βάζουν λουκέτο. «Τα λεφτά πήγαν στα λεφτά» δηλαδή στους επιχειρηματικούς ομίλους που δραστηριοποιούνται στο τουρισμό διότι η κρίση δεν είναι για όλους. Αλλωστε σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων την περίοδο 2009 έως 2013 άνοιξαν 914 νέα ξενοδοχεία, το 73% των οποίων εντάσσεται στις τρεις υψηλότερες κατηγορίες, ενώ διέκοψαν τα λειτουργία τους 613 μονάδες συνολικής δυναμικότητας 34.480 κλινών, από τις οποίες μόνο το 3% προερχόταν από τις υψηλές κατηγορίες.
Για φέτος προβλέπουν ότι τα συνολικά έσοδα από τον Τουρισμό θα φτάσουν τα 13 δισ. ευρώ. Σε αυτό το μεγάλο φαγοπότι όλο και λιγότεροι εργαζόμενοι βρίσκουν δουλειά (πέρσι που ήταν χρονιά ρεκόρ της πεντακονταετίας για τον Τουρισμό απασχολήθηκαν 3,5% λιγότεροι εργαζόμενοι).
Σε αυτό το μεγάλο φαγοπότι που βασίζεται στην εκμετάλλευση των εργαζομένων, η πλειοψηφία των εργαζομένων δεν κάνουν διακοπές, οι εργαζόμενοι στον Τουρισμό έτσι κι αλλιώς δεν κάνουν διακοπές. Είναι ενδεικτικά τα στοιχεία για τον εποχικό εργαζόμενο που δουλεύει στον Τουρισμό για 5 μήνες και παίρνει συνολικά 3.500 - 4.000 ευρώ για να βγάλει 12 μήνες υποχρεώσεων. Δεν έχει τη δυνατότητα ούτε το χειμώνα που δεν δουλεύει να κάνει πραγματικές διακοπές που θα τού προσφέρουν ξεκούραση και αναψυχή, γιατί τα χρήματα δεν τού φτάνουν ούτε για να ζήσει.
Συνολικά για τους εργαζόμενους το δικαίωμα, η βαθιά ανάγκη τους για διακοπές και ξεκούραση έχει γίνει πολυτέλεια.
Τα στοιχεία μαρτυρούν ότι το 2013 οι αφίξεις τουριστών αυξήθηκαν κατά 15,4%, οι διανυκτερεύσεις κατά 14,5% και οι εισπράξεις κατά 18,1%. Την ίδια περίοδο το 40% των εργαζομένων στη χώρα δεν έκανε διακοπές κι όσοι έκαναν μέτρησαν μέχρι δεκάρας τα διόδια, τα καύσιμα, τα εισιτήρια για να τα βολέψουν 4-5 μέρες στη θάλασσα.
Αυτοί, δηλαδή που παράγουν τον πλούτο, πρέπει να χρυσοπληρώσουν και για τις διακοπές που χρειάζονται για να αναπληρώνουν την εργατική τους δύναμη. Για τους καπιταλιστές, οι διακοπές, οι παραλίες, τα μέσα μεταφοράς, η ζωή των εργαζομένων είναι στοιχεία αξιοποίησης για να βγάλουν κέρδη. Ενας μισθός δε φτάνει για μια βδομάδα διακοπών, ακόμα και ένα μπάνιο στην παραλία κοστίζει όσο ένα μεροκάματο. Στα πλαίσια της φετεινής έρευνας του "Ρ" για το δικαίωμα των εργαζομένων στις διακοπές ενδεικτικό το ρεπορτάζ που παρουσιάζουμε σήμερα από παραλίες της Αττικής, όπου καταφεύγουν χιλιάδες άνθρωποι για λίγες ώρες ξεκούρασης (σε επόμενα φύλλα θα παρουσιάσουμε κι άλλα στοιχεία που αφορούν τόσο το κόστος των διακοπών, όσο και τις συνθήκες μέσα στις οποίες δουλεύουν οι εργαζόμενοι στον τουρισμό)
.Οι θέσεις του ΚΚΕ

από τις παρεμβάσεις δυνάμεων του ΚΚΕ για ανοιχτές παραλίες

Ο τουρισμός και οι διακοπές στο πλαίσιο του καπιταλισμού είναι πολυτελές εμπόρευμα και όχι κοινωνικό δικαίωμα. Στο πλαίσιο του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής είναι αδύνατο να εξασφαλιστεί για τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων το δικαίωμα σε φθηνές διακοπές, αναψυχή και περιήγηση. Και αυτό, παρά τη μεγάλη αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας, την τεχνολογική πρόοδο που καθιστά αντικειμενικά πιο γρήγορη τη μετακίνηση, ενώ δημιουργεί αντικειμενικά προϋποθέσεις για περιορισμό του εργάσιμου χρόνου. Αντίθετα, αυξάνεται η εντατικοποίηση της εργασίας και η εργασιακή ανασφάλεια τόσο γενικά όσο και στον κλάδο του τουρισμού. Ολα αυτά συνιστούν πλευρές της όξυνσης της αντίθεσης ανάμεσα στον κοινωνικό χαρακτήρα της παραγωγής και στην ατομική ιδιοποίηση των προϊόντων της παραγωγής.
Το δικαίωμα στις διακοπές είναι κοινό συμφέρον των μισθωτών, αλλά και των αυτοαπασχολούμενων, ανάγκη που μπορεί να ικανοποιηθεί ουσιαστικά και ολοκληρωμένα μόνο στο πλαίσιο της σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής κοινωνίας. Θεμελιακή θέση του ΚΚΕ είναι η ανάπτυξη τόσο του εσωτερικού όσο και του εξωτερικού τουρισμού, ώστε τα λαϊκά στρώματα να έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης και γνωριμίας με τους λαούς άλλων χωρών, την ιστορία, τον πολιτισμό τους.
Οι οικονομικές, οργανωτικές και πολιτιστικές προϋποθέσεις κάλυψης αυτής της ανάγκης μπορούν να προκύψουν μαζικά για τους εργαζομένους, τη νεολαία, τους συνταξιούχους μόνο στις συνθήκες της κοινωνικής ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής και των υποδομών, του κεντρικού σχεδιασμού, της λειτουργίας της εκπαίδευσης και της φροντίδας υγείας ως αποκλειστικά δημόσιες και δωρεάν παρεχόμενες κοινωνικές υπηρεσίες, σε συνθήκες που η συμμετοχή των εργαζομένων στην άσκηση της εξουσίας οργανώνεται «από τα κάτω έως τα πάνω», από το χώρο εργασίας μέχρι τα ανώτατα όργανα της λαϊκής εξουσίας.
Μόνο με την κατάργηση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής και της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο θα εξασφαλιστούν ο ελεύθερος χρόνος και ο οργανωμένος κοινωνικός τουρισμός, θα εξαλειφθεί η αναρχία της καπιταλιστικής παραγωγής.
Πρώτη και βασική προϋπόθεση για να τεθεί στη διάθεση του λαού και της εργατικής τάξης όλος αυτός ο τεράστιος πλούτος υποδομών (δρόμοι, σιδηροδρομικά δίκτυα, ναυσιπλοΐα, αεροδρόμια), χώρων (γη, δάση, ορεινοί όγκοι, αιγιαλοί) και κτιρίων είναι η κοινωνικοποίησή τους.
Στη βάση αυτή, η εργατική εξουσία θα μπορεί με κεντρικό σχέδιο και αντίστοιχη περιφερειακή εξειδίκευση να κατανέμει αναλογικά τους παραγωγικούς πόρους, δημιουργώντας ισόμετρα σε όλη την Ελλάδα ένα δίκτυο με ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, κατασκηνώσεις, καταλύματα, θέρετρα, χώρους αναψυχής, κέντρα διασκέδασης και πολιτισμού. Θα μπορεί να σχεδιάζει προστατεύοντας το περιβάλλον, αξιοποιώντας ισορροπημένα τη γη για τις παραγωγικές ανάγκες, για την Ενέργεια, τις διατροφικές λαϊκές ανάγκες. Σ' αυτό το πλαίσιο, θα είναι δυνατό να εξασφαλίζεται η συνεχής τουριστική κίνηση για τις λαϊκές ανάγκες όλο το χρόνο, τόσο τους χειμερινούς όσο και τους θερινούς μήνες. Θα λυθεί το ζήτημα της ισόμετρης ανάπτυξης όλων των περιοχών και προοπτικά το πρόβλημα της υπερσυγκέντρωσης του πληθυσμού στα μεγάλα αστικά κέντρα και σε λίγες περιοχές. Θα είναι δυνατό ν' αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της εξάρτησης ολόκληρων περιοχών σχεδόν αποκλειστικά από την τουριστική δραστηριότητα. Θα είναι δυνατό ν' αναπτύσσονται όλες οι απαραίτητες υποδομές, ν' ανανεώνονται ο εξοπλισμός και τα κτίρια και ν' αναπτύσσονται με σύγχρονες τεχνικές, με πλήρη ασφάλεια και προστασία του περιβάλλοντος. Θα τεθεί σε νέα βάση η αξιοποίηση και η κατανομή εργατικού δυναμικού, πόρων και υποδομών. Στο πλαίσιο του κεντρικού σχεδιασμού θα σταματήσει πραγματικά η σπατάλη παραγωγικών πόρων και θα επιτευχθεί η αξιοποίηση όσων πραγματικά απαιτούν οι κοινωνικές ανάγκες.
Την ίδια στιγμή που το ΚΚΕ αναδεικνύει ότι η πλήρης ικανοποίηση της ανάγκης του τουρισμού για όλους τους εργαζομένους προϋποθέτει την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής κοινωνίας, οργανώνει την πάλη για τις αντίστοιχες διεκδικήσεις του λαϊκού κινήματος.
Προβάλλει και οργανώνει την ταξική πάλη για την ανακούφιση των εργαζομένων, των νέων, των συνταξιούχων κ.λπ. Διεκδικεί ν' αναπτυχθούν με ευθύνη του κράτους κοινωνικά προγράμματα τουρισμού για όλους τους εργαζομένους, ταυτόχρονα με τη διεκδίκηση της ανάπτυξης κρατικών δομών και δικτύων ξενοδοχείων - κατασκηνώσεων - εγκαταστάσεων για λαϊκή χρήση. Από αυτήν τη σκοπιά, τάσσεται ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις των όποιων κρατικών υποδομών, των μεταφορών, των λιμανιών, των αεροδρομίων, των νησιών, των ιαματικών πηγών, των παραλιών και των δασών. Οργανώνει την πάλη ενάντια στην επιχειρηματική εκμετάλλευση, είτε αυτή γίνεται μέσω καπιταλιστών είτε μέσω φορέων της Τοπικής Διοίκησης.
Παλεύει για να είναι ελεύθερη η είσοδος για τους εργαζομένους, τους ανέργους, τους νέους ανθρώπους και ΑμΕΑ, σε μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους, οργανωμένες πλαζ και πολιτιστικές δραστηριότητες, στις ιαματικές πηγές και τα λουτρά, για ν' αναπτυχθούν πολιτιστικές - μορφωτικές εκδρομές από τα σχολεία με την κάλυψη των εξόδων από το κράτος, για να καταργηθεί ο ΦΠΑ στα είδη πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης.
Σ' αυτό το πλαίσιο πάλης ενώνονται οι εργαζόμενοι διαφορετικών κλάδων, ενώ ταυτόχρονα προωθείται και η κοινωνική συμμαχία της εργατικής τάξης με τα λαϊκά τμήματα των μεσαίων στρωμάτων, σφυρηλατείται η Λαϊκή Συμμαχία. Στην πάλη για τις άμεσες οξυμένες ανάγκες διαμορφώνονται και οι προϋποθέσεις για την κατάργηση των παραγόντων που γεννούν τα προβλήματα υποβάθμισης της ζωής, ανεργίας και φτώχειας. Γι' αυτόν το λόγο η πάλη δεν μπορεί να περιορίζεται στα όρια μιας επιχείρησης ή στην εναντίωση μόνο στα αντιλαϊκά μνημόνια, αλλά να στοχοποιεί τους μονοπωλιακούς ομίλους, ολόκληρη την αστική τάξη, την εξουσία της, τους διακρατικούς οργανισμούς της, όπως η ΕΕ. Βασικός όρος για τη λαϊκή αντεπίθεση είναι η ισχυροποίηση του ΚΚΕ - πρώτα και κύρια μέσα στους χώρους δουλειάς - και η αλλαγή των αρνητικών πολιτικών συσχετισμών με την αποδυνάμωση των δυνάμεων που υπηρετούν το κεφάλαιο.