Διαγκωνισμοί για το χρέος - συμπόρευση στην αντιλαϊκή πολιτική

Διαγκωνισμοί για το χρέος - συμπόρευση στην αντιλαϊκή πολιτική

Το Σκύλλα ή Χάρυβδη θυμίζουν για το λαό η διαπάλη, οι κόντρες και τα παζάρια γύρω από τους κανόνες που θα εφαρμοστούν στην υπόθεση της «ελάφρυνσης» του ελληνικού κρατικού χρέους. Η Ευρωπαϊκή Ενωση, από τη μια πλευρά, και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, από την άλλη, καθένας για λογαριασμό των μονοπωλίων, τμημάτων του κεφαλαίου που υποστηρίζει και εκπροσωπεί, ανταγωνίζονται μεταξύ τους για τον επιμερισμό της χασούρας.

Ταυτόχρονα, συμπλέουν στην κοινή ανάγκη τους για την παραπέρα κλιμάκωση της αντιλαϊκής πολιτικής, στις λεγόμενες διαρθρωτικές παρεμβάσεις σε όφελος του κεφαλαίου, στη μονιμοποίηση των «έκτακτων μέτρων» που πάρθηκαν στη φάση της οξυμένης καπιταλιστικής κρίσης.
Πρόσθετα αντιλαϊκά μέτρα για τη «δημοσιονομική προσαρμογή», «μόνιμα και υψηλής ποιότητας μέτρα», έτσι ώστε να διασφαλιστεί η «βιωσιμότητα» του κρατικού χρέους, παραπέρα συμπίεση του «μισθολογικού κόστους» των επιχειρηματιών, ιδιωτικοποιήσεις και «απελευθερώσεις» συγκαταλέγονται στις κεντρικές προτεραιότητες του ΔΝΤ, σύμφωνα με την «έκθεση αξιολόγησης», όπως αυτή παρουσιάστηκε από τον αναπληρωτή διευθυντή του ιμπεριαλιστικού οργανισμού. Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται οι ανταγωνισμοί με την ΕΕ, σχετικά με τους τρόπους και το ύψος της «ελάφρυνσης» που θα δοθεί στο ελληνικό κρατικό χρέος.
Η πλευρά του ΔΝΤ βάζει ανοιχτά στο τραπέζι το ζήτημα για ένα νέο «κούρεμα», αφήνοντας την «ουρά του απέξω», επιδιώκοντας τη μετακύλιση ολόκληρης της «ζημιάς» στα διακρατικά δάνεια που έχει χορηγήσει η ΕΕ. Για την ώρα, η «έκθεση αξιολόγησης» δε δόθηκε στη δημοσιότητα, πιθανόν λόγω νέων συνθέσεων και πρόσκαιρων συμβιβασμών με την πλευρά της ΕΕ. Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Β. Σόιμπλε, έδωσε το στίγμα, τονίζοντας ότι εάν η Ελλάδα επιθυμεί να παραμείνει στο ευρώ, η μεταρρυθμιστική διαδικασία είναι απαραίτητη. Εκτίμησε ότι, για μια ακόμη φορά, η Ελλάδα θα χρειαστεί «περιορισμένη βοήθεια», προϋπόθεση για την οποία είναι να συνεχίσει να εκπληρώνει τους όρους της τρόικας (ΔΝΤ, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα). Παράλληλα, με αφορμή την Ελλάδα, φρόντισε να υπενθυμίσει στους «εταίρους» της ΕΕ ότι «η νομισματική ένωση μπορεί να λειτουργήσει μόνο εάν όλοι τηρούν τους κοινούς κανόνες», δηλαδή αν εξασφαλίζεται η σταθερότητα της αντιλαϊκής πολιτικής.

Μνημόνια διαρκείας

ΕΕ και ΔΝΤ ομονοούν στην κλιμάκωση της αντιλαϊκής πολιτικής. Στην πολιτική που έχει συμφωνηθεί με τη συγκυβέρνηση περιλαμβάνονται μέτρα, αντίστοιχα ή και «καρμπόν» με τις προτάσεις τμημάτων του ντόπιου κεφαλαίου (ΣΕΒ κ.ά.).
Σύμφωνα με πληροφορίες, στην τελική συμφωνία ΕΕ - ΔΝΤ - ΕΚΤ με την ελληνική κυβέρνηση, που πρόκειται να δημοσιευτεί ως παράρτημα στην Εκθεση Αξιολόγησης του ΔΝΤ, περιλαμβάνονται:
-- Ειδική ρήτρα για τη λεγόμενη «μετά μνημόνιο εποχή», η οποία προβλέπει ότι κυβέρνηση και τρόικα θα συζητήσουν «έναν συγκεκριμένο κανόνα υπεραπόδοσης επί των εσόδων, που θα τεθεί σε ισχύ μετά την περίοδο του προγράμματος». Με βάση τον κανόνα αυτόν, θα συμφωνείται αν υπάρχει «υπερεπάρκεια» φόρων και σε ποιες περιπτώσεις θα υπάρχει δυνατότητα «κοινωνικών παροχών» για κάθε επόμενο έτος. Πρόκειται για μια ακόμη ρήτρα διασφάλισης της αντιλαϊκής πολιτικής και των «πρωτογενών πλεονασμάτων». Παράλληλα, ανοίγει η πόρτα για την παρουσία και του ΔΝΤ και μετά τη λήξη του τρέχοντος χρηματοδοτικού προγράμματος στήριξης, καθώς με τον τρόπο αυτό θα έχει λόγο στη συνδιαμόρφωση των κρατικών προϋπολογισμών, ταυτόχρονα και παράλληλα με τα μέτρα της «ενισχυμένης δημοσιονομικής εποπτείας» που, έτσι κι αλλιώς, έχει στη διάθεσή της η Κομισιόν για όλα ανεξαιρέτως τα κράτη - μέλη της ΕΕ.
-- Νέο πακέτο «διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων» σε συνέχεια αυτού που περιλαμβάνει η «εργαλειοθήκη» του ΟΟΣΑ. Αυτή τη φορά, το βάρος πέφτει στους εξής κλάδους: Μεταποίηση, χονδρεμπόριο, τηλεπικοινωνίες, ηλεκτρονικό εμπόριο.
-- Διαμόρφωση νέου μισθολογίου στο δημόσιο τομέα, συνδεδεμένου με τις διαδικασίες αξιολόγησης των εργαζομένων. Το νέο μισθολόγιο θα εφαρμόζεται από το 2015, ταυτόχρονα με το μόνιμο μηχανισμό αξιολόγησης όλων των εργαζομένων.
-- «Ευθυγράμμιση» του καθεστώτος των ομαδικών απολύσεων με όσα ισχύουν στην ΕΕ, σε περίπτωση που δεν «αποδώσει» το ήδη ψηφισμένο καθεστώς.
-- Επαναξιολόγηση της «βιωσιμότητας» του ασφαλιστικού συστήματος. Το πλαίσιο για την παραπέρα καρατόμηση των κάθε είδους δικαιωμάτων των ασφαλισμένων ενισχύεται με την κατάργηση από 1-1-2015 των κοινωνικών πόρων (φόροι υπέρ τρίτων κ.λπ.) που χρηματοδοτούν τις επικουρικές συντάξεις Ταμείων αρμοδιότητας του υπουργείου Εργασίας.
-- Επιτάχυνση του προγράμματος των ιδιωτικοποιήσεων.
-- Διατήρηση υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων, ώστε να παραμείνει «βιώσιμη» η διαχείριση του κρατικού χρέους και να δημιουργούνται προϋποθέσεις παραπέρα χρηματοδότησης των μερίδων του ντόπιου κεφαλαίου.
Τη χρονική επέκταση της «έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης», με την επισήμανση ότι το θέμα θα επανεξεταστεί το φθινόπωρο, στο πλαίσιο της κατάρτισης του κρατικού προϋπολογισμού για το 2015. Με βάση την ισχύουσα νομοθετική ρύθμιση το χαράτσι της «αλληλεγγύης» λήγει στο τέλος του 2014.

Η «αξιολόγηση» του ΔΝΤ

Η «έκθεση αξιολόγησης» του ΔΝΤ, σύμφωνα με τις δηλώσεις του εκπροσώπου του, περιλαμβάνει τους παρακάτω άξονες:
Μισθοί - ανταγωνιστικότητα: «Παρά τη σημαντική προσαρμογή των μισθών, η απόδοση του εξαγωγικού τομέα παραμένει συγκριτικά αδύναμη». Σε αυτό το πλαίσιο σημειώνουν την «ανάγκη» για παραπέρα «μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος». Λόγος γίνεται για την εντατικοποίηση των προσπαθειών στην «απελευθέρωση της αγοράς προϊόντων και υπηρεσιών», στην «άρση των εμποδίων στον ανταγωνισμό και στη μεταρρύθμιση της έκδοσης αδειών για επενδύσεις».
Δημοσιονομική προσαρμογή: Είναι ζήτημα, το οποίο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την κλιμάκωση της αντιλαϊκής πολιτικής. Σχετικά, επισημαίνεται ότι «είναι αναγκαία η επιπρόσθετη δημοσιονομική προσαρμογή, ώστε να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους, μέσα από μόνιμα και υψηλής ποιότητας μέτρα, με ταυτόχρονη ενίσχυση στο κοινωνικό δίχτυ ασφάλειας», όπως ονομάζουν τα προγράμματα διαχείρισης της ακραίας φτώχειας, που οξύνεται από την πολιτική στήριξης της καπιταλιστικής κερδοφορίας. Στο ίδιο πλαίσιο, εντάσσουν την επίσπευση των ιδιωτικοποιήσεων, τη «βελτίωση του ελέγχου» στις κρατικές δαπάνες, την αποτελεσματική λειτουργία του φοροεισπρακτικού μηχανισμού, τις «μεταρρυθμίσεις» στη Δημόσια Διοίκηση.
Κρατικό χρέος: Καλούν τους «εταίρους» τους στην ΕΕ, να «εξετάσουν περαιτέρω μέτρα για την παροχή βοήθειας και για τη μείωση του χρέους κάτω από το 110% του ΑΕΠ μέχρι το 2022», με προϋπόθεση την εφαρμογή του αντιλαϊκού προγράμματος. Σημειώνουν ότι το κρατικό χρέος «θα παραμείνει υψηλό κατά την τρέχουσα δεκαετία, παρά τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα».
Τράπεζες: Σημαντική προτεραιότητα είναι «η αντιμετώπιση των υψηλών μη εξυπηρετούμενων δανείων», δείχνοντας τόσο στην κατεύθυνση άρσης της όποιας παρεχόμενης προστασίας για την πρώτη κατοικία των λαϊκών νοικοκυριών, αλλά και ανάκτησης των μεγάλων δανείων που έχουν χορηγηθεί σε επιχειρήσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, θεωρούν «κρίσιμο για την οικονομική ανάκαμψη, οι τράπεζες να αναγνωρίσουν τις ζημιές με βάση ρεαλιστικά σενάρια για την ανάκτηση δανείων». Επίσης, κρίνουν απαραίτητη τη διατήρηση των αποθεματικών που έχουν προβλεφθεί για την ενίσχυση των τραπεζών, προκειμένου αυτά να αξιοποιηθούν για τυχόν απρόοπτες εξελίξεις.
Οι εξελίξεις επιβεβαιώνουν ότι είναι μονόδρομος η επίθεση στα εργατικά - λαϊκά δικαιώματα για την ανάκαμψη του κεφαλαίου. Οποιες αλλαγές και αν συντελεστούν στο μείγμα διαχείρισης, όσο και αν χαλαρώσει η δημοσιονομική πολιτική, όπως και αν διαχειριστούν το χρέος, ακόμα και αν δοθεί έμφαση σε επεκτατικές πολιτικές, αυτή η αντιλαϊκή κατεύθυνση δεν πρόκειται να αλλάξει. Κοροϊδεύουν τους εργαζόμενους όσοι υπόσχονται ότι είτε με ανασχηματισμούς, είτε με αλλαγή της κυβέρνησης το μείγμα διαχείρισης θα γίνει φιλολαϊκό.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα

Την περασμένη βδομάδα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ - ο τρίτος πυλώνας της τρόικας) προχώρησε στην πολυαναμενόμενη, από τμήματα του ευρωπαϊκού κεφαλαίου, δραστική μείωση των παρεμβατικών επιτοκίων στη διατραπεζική αγορά. Στο επίκεντρο των συζητήσεων και των αντιπαραθέσεων είναι η μείωση, ακόμη και η διαμόρφωση αρνητικού επιτοκίου αποδοχής καταθέσεων (-0,10%), ως μέτρο - αντικίνητρο προς τις τράπεζες που «παρκάρουν» υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια στους καταθετικούς λογαριασμούς της κεντρικής τράπεζας του ευρωσυστήματος.
Η «χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής» αποσκοπεί στην τόνωση ροής κεφαλαίων και της τραπεζικής χρηματοδότησης προς τους ισχυρούς επιχειρηματικούς ομίλους, ως μέτρο τόνωσης της κερδοφορίας των ισχυρών επιχειρηματικών ομίλων. Παράλληλα, το κόψιμο των επιτοκίων ενδέχεται να επιδράσει καθοδικά στην ισοτιμία του ευρώ, ζήτημα το οποίο έχουν βάλει στο τραπέζι ορισμένα τμήματα του ευρωπαϊκού κεφαλαίου και κυβερνήσεων της ΕΕ, ενώ στα προβλεπόμενα μέτρα συγκαταλέγεται και το άνοιγμα των κρουνών φτηνής χρηματοδότησης του κεφαλαίου. Το ΔΝΤ, από την πλευρά του, έσπευσε να «καλωσορίσει» τα μέτρα «χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής» στην ΕΕ, τα οποία άλλωστε και οι ίδιοι είχαν προτείνει πριν από αρκετούς μήνες. «Εκφράζουμε σθεναρά την ικανοποίησή μας για την πολύ δυναμική θέση που υιοθέτησε η ΕΚΤ», υπογράμμισε ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ. Η διοίκηση της ΕΚΤ έσπευσε να διαμηνύσει το γεγονός ότι το «ισχυρό πακέτο μέτρων, δεν πρέπει να καθησυχάζει τις εθνικές κυβερνήσεις», καθώς «τα μέτρα της ΕΚΤ δεν πρέπει να αντικαθιστούν τις μεταρρυθμίσεις των κρατών - μελών»...

Α.Σ.