Πεδίο ταξικής αναμέτρησης η Κοινωνική Ασφάλιση

Πεδίο ταξικής αναμέτρησης η Κοινωνική Ασφάλιση

«Πρόοδος» δεν είναι να αυξάνονται τα όρια ηλικίας, να χάνουν οι γυναίκες τα ιδιαίτερα ασφαλιστικά τους δικαιώματα, να φυτοζωούν οι συνταξιούχοι

Από παλιότερη κινητοποίηση για το Ασφαλιστικό

Η νέα μείωση στις επικουρικές συντάξεις από τον επόμενο μήνα κατά 5,2% μεσοσταθμικά, που ανακοινώθηκε την περασμένη Τετάρτη, επιβεβαιώνει για πολλοστή φορά ότι η επίθεση στην Κοινωνική Ασφάλιση συνολικά και ειδικά στις συντάξεις δεν έχει τελειώσει. Το αντίθετο. Ο ανοιχτός πόλεμος που έχουν κηρύξει οι αστικές κυβερνήσεις και η Ευρωπαϊκή Ενωση, για λογαριασμό του κεφαλαίου σε βάρος των ασφαλιστικών δικαιωμάτων των μισθωτών, των αυτοαπασχολούμενων και των αγροτών, κλιμακώνεται και βαθαίνει.
Η αγριότητα αυτής της επίθεσης δεν περιορίζεται μόνο στο ύψος των συντάξεων, κύριων και επικουρικών, αλλά περιλαμβάνει όλο το φάσμα των παροχών των Ταμείων, τον κλάδο της Υγείας, την Πρόνοια. Το γεγονός ότι σήμερα εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι και άνεργοι, μαζί με τις οικογένειές τους, δεν έχουν ιατροφαρμακευτική κάλυψη από τα ασφαλιστικά τους ταμεία, είναι και αυτό αποτέλεσμα αυτής της αντιλαϊκής επέλασης, που βάζει σε κίνδυνο όχι μόνο το βιοτικό επίπεδο των συνταξιούχων, αλλά την ίδια τη ζωή όλων των ασφαλισμένων.
Γι' αυτό η κινητοποίηση που γίνεται στις 19 Ιούνη στην Αθήνα, από τις συνταξιουχικές οργανώσεις και τα συνδικάτα, είναι μια κρίσιμη αναμέτρηση που αφορά όλα τα λαϊκά στρώματα και πρωτίστως την ίδια την εργατική τάξη. Η Κοινωνική Ασφάλιση βρίσκεται σε κίνδυνο, απειλείται η ίδια η ύπαρξή της. Σε αυτή την καταστροφική πορεία δεν υπάρχει τέλος. Ο μόνος που μπορεί να ανακόψει αυτή την καταστροφή, να σηκώσει ανάχωμα και να αντεπιτεθεί είναι ο λαός με τον οργανωμένο αγώνα του, όπου βασική ευθύνη και ρόλο πρέπει να αναλάβουν τα συνδικάτα.

Πορεία καταστροφής

Δεν πρέπει να υπάρχει η παραμικρή αυταπάτη για την τύχη της Κοινωνικής Ασφάλισης. Αλλωστε, η πορεία αυτή έχει ήδη προδιαγραφεί με μια σειρά νομοθετήματα που ψηφίστηκαν τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο στρατηγικών κατευθύνσεων της ΕΕ και ήδη εν μέρει εφαρμόζονται. Και λέμε εν μέρει, γιατί αυτά που αναμένεται να μπουν σε εφαρμογή τους επόμενους μήνες και η «ωρίμανσή» τους τα επόμενα χρόνια, θα απογυμνώσουν συνταξιούχους και ασφαλισμένους από κάθε δικαίωμα στην Ασφάλιση.
Αλήθεια, σε ποια επικουρική σύνταξη μπορεί να ελπίζουν οι ασφαλισμένοι, όταν σήμερα - μετά από αλλεπάλληλες μειώσεις - η μέση σύνταξη του ΕΤΕΑ συρρικνώθηκε στα 180 ευρώ μεικτά, όταν με την εφαρμογή του νέου συστήματος στο Ταμείο, από τον επόμενο μήνα και πέραν της μείωσης του 5,2%, δεν θα υπάρχει καμιά εγγύηση για το ύψος της σύνταξης από τον κανονισμό λειτουργίας του, αλλά αυτή θα εξαρτάται από μια σειρά παράγοντες και εντέλει από τη ρήτρα του «μηδενικού ελλείμματος»; Δηλαδή, από την αρχή ότι το ΕΤΕΑ δεν υποχρεούται να δίνει επικουρικές συντάξεις, αλλά αυτό θα εξαρτάται από το πόσα χρήματα έχει κάθε μήνα στα ταμεία του.
Αν σήμερα για τις κύριες συντάξεις που έχουν εκδοθεί στη συντριπτική τους πλειοψηφία με τα παλιά δεδομένα, οι μισές περίπου βρίσκονται κάτω από τα 500 ευρώ, για ποιες συντάξεις μπορούμε να μιλάμε με το νέο σύστημα που θα τεθεί σε λειτουργία από το επόμενο έτος; Θυμίζουμε μόνο ότι ο υπολογισμός της σύνταξης στο νέο σύστημα (1/1/2015) θα γίνεται με συντάξιμο μισθό που θα είναι ο μέσος όρος των αποδοχών όλου του εργάσιμου βίου, αντί της τελευταίας καλύτερης πενταετίας (ΙΚΑ) που ισχύει σήμερα. Και μόνο αυτή η αλλαγή είναι αρκετή για να κατακρημνίσει τις συντάξεις, αφού ο συντάξιμος μισθός θα μειωθεί μέχρι και 40%.
Επιπλέον, έχει νομοθετηθεί η μείωση του συντελεστή αναπλήρωσης από το 2% κάθε χρόνο στο 1,2% μέσο ποσοστό αναπλήρωσης. Αυτό σημαίνει ότι το ποσοστό αναπλήρωσης από το 70% στην 35ετία, θα μειωθεί στο 48% στην 40ετία ως μέσος όρος. Τώρα, το ποιος από τους σημερινούς εργαζόμενους θα εξασφαλίζει 40 χρόνια συνεχούς ασφάλισης για να έχει πλήρη σύνταξη, είναι μια άλλη ιστορία που «φωτογραφίζει» επαρκώς τη λαίλαπα που επελαύνει. Δείχνει ταυτόχρονα τι έχει να αντιμετωπίσει μπροστά της η νέα γενιά εργαζομένων, ακριβέστερα όσοι από τους νέους εργάζονται σήμερα και μάλιστα με μισθούς των 300 και 400 ευρώ.

Αυτή είναι η ανάπτυξη του καπιταλισμού

Γιατί δεν πρέπει να μας διαφεύγει πως η νέα γενιά εργαζομένων, και χωρίς να είχαν επιβληθεί στο Ασφαλιστικό οι αντιδραστικές αυτές ανατροπές, θα είχαν δυσμενέστερους όρους ασφάλισης συγκριτικά με τις προηγούμενες γενιές. Εκεί οδηγεί με μαθηματική συνέπεια η ίδια η «ανάπτυξη» του καπιταλισμού, η επέκταση των ελαστικών μορφών απασχόλησης, το μοντέλο δηλαδή της «απασχολησιμότητας», με τη μαζική πλέον χρήση της μερικής απασχόλησης, της «ενοικίασης» εργαζομένων, την εκ περιτροπής εργασία. Αλλά και τα μεγάλα διαστήματα ανεργίας που πλήττουν πλέον ένα πολύ μεγάλο ποσοστό της εργατικής τάξης σε συνθήκες βαθιάς καπιταλιστικής κρίσης.
Η «απάντηση» των αστικών κυβερνήσεων και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, σε όλα τα κράτη-μέλη - και όχι μόνο στην Ελλάδα - σε αυτή την ίδια την εξέλιξη του καπιταλισμού, με την επέκταση της «απασχολησιμότητας», ήταν η «επιμήκυνση του εργάσιμου βίου», όπως κομψά αναφέρεται στα επίσημα ευρωενωσιακά κείμενα. Δηλαδή, η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης σε όλες τις χώρες, μέχρι τα βαθιά γεράματα, η αύξηση του απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης, αλλά και η μείωση των συντάξεων.
Η τελευταία μάλιστα, και με πρόσχημα την καπιταλιστική κρίση, συνδέθηκε ευθέως με τη «δημοσιονομική σταθερότητα» στα κράτη-μέλη και συνολικά της ΕΕ, αφού πλέον οι δαπάνες για τις συντάξεις θεωρούνται «κόστος» και εμπόδιο στην απρόσκοπτη καπιταλιστική ανάπτυξη. Στην πραγματικότητα, πίσω από τους ευφημισμούς περί «δημοσιονομικής σταθερότητας» κρυβόταν ο στόχος για σταδιακή απόσυρση κράτους και επιχειρήσεων από τη συμμετοχή τους στη χρηματοδότηση των συντάξεων και της Κοινωνικής Ασφάλισης.
Ετσι, οι περικοπές στην κρατική χρηματοδότηση των Ταμείων και οι νέες απαλλαγές από τις εργοδοτικές εισφορές προς τις επιχειρήσεις υπηρετούν την αξίωση των καπιταλιστών για περισσότερα κέρδη, αλλά και την εξασφάλιση κρατικών κεφαλαίων, που αντί για τα ασφαλιστικά ταμεία θα διοχετευτούν σε αδρές επιχορηγήσεις, επιδοτήσεις και χρηματοδοτήσεις στα ταμεία των καπιταλιστικών ομίλων. Το «λιγότερο κράτος» σήμαινε λιγότερες συντάξεις και ασφαλιστικές παροχές για τα λαϊκά στρώματα και περισσότερα κρατικά κεφάλαια για τους καπιταλιστές.

Υπονόμευση της αλληλεγγύης

Παράλληλα, στο εσωτερικό της Κοινωνικής Ασφάλισης σχεδιάστηκε και δόθηκε ένα ακόμα χτύπημα που αφορά την ίδια τη φυσιογνωμία της. Η υιοθέτηση και ψήφιση μιας σειράς μέτρων την απογύμνωσαν από τα όποια «κοινωνικά» χαρακτηριστικά είχαν αποκτηθεί τις προηγούμενες δεκαετίες, κάτω και από την επίδραση των αγώνων των εργαζομένων, αλλά και του παγκόσμιου συσχετισμού που εξασφάλιζε η ύπαρξη και οι κατακτήσεις των σοσιαλιστικών χωρών.
Αυτό σηματοδοτεί η υπονόμευση του όποιου στοιχείου αλληλεγγύης υπήρχε στο εσωτερικό του ασφαλιστικού συστήματος, με την υιοθέτηση των «ατομικών λογαριασμών» και στις κύριες και στις επικουρικές συντάξεις, αλλά και των κατώτερων συντάξεων που υπήρχαν σε κάθε Ταμείο. Σημαντική πλευρά αυτής της υπονόμευσης αποτελεί και η κατάργηση των ασφαλιστικών δικαιωμάτων των γυναικών και των μητέρων, που στο όνομα της ισότητας «εξισώθηκαν» με τους άνδρες, φορτώνοντας στην πλάτη τους πολλά χρόνια πρόσθετης εργασίας για τη συνταξιοδότησή τους.
Η «πρόοδος» λοιπόν που επαγγέλλονται και για το Ασφαλιστικό οι κήρυκες του καπιταλισμού και οι κυβερνήσεις που τον υπηρετούν, αλλά και όσοι εμφανίζονται ως ικανοί «διαχειριστές του», οι υποσχέσεις για «ορθολογική λειτουργία» του και «εκσυγχρονισμούς», οδηγούν στη διάλυση της Κοινωνικής Ασφάλισης, στη ραγδαία επιδείνωση της θέσης συνταξιούχων και ασφαλισμένων και στην υποθήκευση των δικαιωμάτων της νέας γενιάς.
Δικαιώματα, που μπορούν να υπάρξουν, μόνο αν τα λαϊκά στρώματα, με πρώτη και κύρια την εργατική τάξη, ορθώσουν το ανάστημά τους και τα υπερασπίσουν, ενάντια στο κεφάλαιο, την ΕΕ και τα κόμματα που υπηρετούν τη στρατηγική τους.