ΗΠΑ - ΚΙΝΑ Κλιμακούμενος διαδικτυακός «πόλεμος» για τα κέρδη και όχι μόνο

ΗΠΑ - ΚΙΝΑ

Κλιμακούμενος διαδικτυακός «πόλεμος» για τα κέρδη και όχι μόνο

Χαρακτηριστικά ακήρυχτου πολέμου λαμβάνει η σύγκρουση μεταξύ των δύο ισχυρότερων οικονομιών του πλανήτη, ΗΠΑ και Κίνας, καθώς το τελευταίο διάστημα καταγράφεται μια διαρκώς κλιμακούμενη αντιπαράθεση και αλληλοκατηγορίες γύρω από το ζήτημα των «υποκλοπών», επιβάλλονται μέτρα και αντίμετρα εκατέρωθεν, με την κύρια αιχμή της αντιπαράθεσης να αποτελεί η οικονομική και βιομηχανική κατασκοπεία. Η απαγγελία κατηγοριών κατά πέντε Κινέζων αξιωματικών του στρατού, που απηύθυνε η αμερικανική Δικαιοσύνη για ηλεκτρονική κατασκοπεία κατά εταιρειών των ΗΠΑ αποτελεί μια «επιθετική απάντηση» όπως δήλωσε ο γενικός εισαγγελέας της χώρας E. Holder στην υποκλοπή εμπορικών μυστικών έξι μεγάλων αμερικανικών εταιρειών από τους Κινέζους «χάκερς».
Λίγες μέρες μετά, η Κίνα - αφού φυσικά απέρριψε τις αμερικανικές κατηγορίες - πέρασε στην «αντεπίθεση», ανακοινώνοντας κατ' αρχήν ως άμεσο και «προειδοποιητικό» μέτρο την απαγόρευση χρήσης των Windows 8 από τις κρατικές υπηρεσίες και οργανισμούς και ανακοίνωσε ότι θα εφαρμόσει νέα στάνταρ ασφαλείας δεδομένων για ξένα προϊόντα και υπηρεσίες πληροφορικής. Επίσης, έδωσε η κινεζική κυβέρνηση εντολή στις κρατικές εταιρείες της χώρας να διακόψουν τη συνεργασία τους με μεγάλες αμερικανικές εταιρείες επιχειρηματικών συμβούλων όπως η «McKinsey» και η «Boston Consulting Group», καθώς, όπως δήλωσε ανοιχτά, αυτές οι εταιρείες κατασκοπεύουν επιχειρηματικά «μυστικά» για λογαριασμό των ανταγωνιστικών τους στην άλλη πλευρά του Ειρηνικού και της αμερικανικής κυβέρνησης. Παράλληλα, ανακοίνωσε ότι αμερικανικά προϊόντα πληροφορικής που πωλούνται στην Κίνα θα διέπονται στο εξής από νέους κανόνες ελέγχου ασφάλειας δεδομένων για την προστασία «της εθνικής ασφάλειας και του δημόσιου συμφέροντος».

Οι αμερικανικές εταιρείες πρέπει να ανησυχούν

Οπως αναφέρει δημοσίευμα των «Financial Times»¹ η Κίνα, προς το παρόν τουλάχιστον, δεν πρόκειται να προχωρήσει περισσότερο τους περιορισμούς και τις κυρώσεις σε βάρος αμερικανικών εταιρειών πληροφορικής και τεχνολογιών, καθώς εξαρτάται ακόμη σε μεγάλο βαθμό από αυτές, ωστόσο σε μέσο χρόνο οι αμερικανικές εταιρείες θα πρέπει να ανησυχούν. Μικρής εμβέλειας μεν αλλά απειλητική για το τι μπορεί να ακολουθήσει θεωρείται η ανακοίνωση απαγόρευσης χρήσης του λειτουργικού συστήματος της Microsoft Windows 8, από κάθε δημόσιο οργανισμό καθώς θεωρήθηκε «διαβλητό» και μη αξιόπιστο για την προστασία κρατικών δεδομένων. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ένα πολύ μικρό μέρος της κινεζικής αγοράς χρησιμοποιεί σήμερα το συγκεκριμένο λειτουργικό σύστημα, όμως η κίνηση αυτή καταγράφει προθέσεις...
Την ίδια στιγμή όμως διεξάγεται, το τελευταίο διάστημα, μια καταιγιστική καμπάνια από τα ΜΜΕ της χώρας σε βάρος μεγάλων αμερικανικών εταιρειών πληροφορικής και επικοινωνιών, οι οποίες κατηγορούνται άμεσα για παράνομη συλλογή πληροφοριών και πραγματική απειλή σε βάρος της εθνικής ασφάλειας. Η αρχή φυσικά έγινε από την επίσημη εφημερίδα του Κινέζικου Κομμουνιστικού Κόμματος, η οποία με άρθρο² της χαρακτηρίζει εταιρείες όπως η «Google» και η «Apple» ως δυνάμει πολύ σοβαρό κίνδυνο για τους Κινέζους χρήστες των προϊόντων και υπηρεσιών που προσφέρουν.
Στο ίδιο άρθρο σημειώνονται πληροφορίες που προέρχονται από «ανεξάρτητο» κινέζικο ίδρυμα για την ασφάλεια των ψηφιακών, ότι σε άλλες μεγάλες εταιρείες προϊόντων πληροφορικής όπως η «Yahoo», η «Cisco», η «Microsoft» και το «Facebook», έχει ζητηθεί από την Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ (η γνωστή NSA, μετά τις αποκαλύψεις του Αμερικανού πράκτορα Snowden που βρήκε καταφύγιο στη Ρωσία) να παραδίδουν δεδομένα των χρηστών τους. Καταλήγει, επισημαίνοντας ότι ευαίσθητες πληροφορίες ενός κινέζικου οργανισμού ή επιχείρησης μπορεί να υποκλαπούν εάν εκτελέσει μία απλή εντολή αγοράς μέσω διαδικτύου, ενώ τέλος επικαλείται πληροφορίες κυβερνητικών πηγών, σύμφωνα με τις οποίες τα λειτουργικά συστήματα iOS και Android που χρησιμοποιούν τα κινητά τηλέφωνα «iPhone» και «Samsung» συνιστούν «χρυσωρυχείο» για τη συλλογή και υποκλοπή ευαίσθητων δεδομένων από τις ΗΠΑ.

Υπονόμευση κερδοφορίας

Ο αντίκτυπος και οι κίνδυνοι που συνιστούν για την κερδοφορία των παραπάνω επιχειρήσεων επισημαίνονται σε τηλεγράφημα του «Reuters»³ όπου σημειώνεται ότι οι εταιρείες πληροφορικής και τεχνολογίας των ΗΠΑ βρίσκονται αντιμέτωπες με την «τέλεια καταιγίδα» και πλέον θα πρέπει να σχεδιάσουν από την αρχή το πώς θα προωθούν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. Υπογραμμίζεται ότι οι αμερικανικές πολυεθνικές, συμπεριλαμβανομένων των «IBM», «Cisco Systems» και «Qualcomm», προσπαθούν να επανακτήσουν την εμπιστοσύνη της κινεζικής κυβέρνησης έπειτα από τις αποκαλύψεις ότι οι ΗΠΑ αποσπούν πληροφορίες μέσω αυτών. Από τα τέλη του προηγούμενου χρόνου, οι μεγάλες αμερικανικές πολυεθνικές του κλάδου βλέπουν τα μερίδιά τους στην κινέζικη αγορά να υποχωρούν, με χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις την «IBM» που οι πωλήσεις υπολογιστών και άλλου εξοπλισμού υποχώρησε κατά 40%, ενώ οι νέες παραγγελίες της «Cisco Systems» μειώθηκαν κατά 18%, με τον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας να δηλώνει ότι δεν έχει ξαναδεί τέτοια ραγδαία υποχώρηση μεγεθών...
Οι Αμερικανοί όλο το προηγούμενο διάστημα, πριν προχωρήσουν στις απαγγελίες κατηγοριών κατά των αξιωματικών του κινεζικού στρατού, είχαν προετοιμάσει καλά το έδαφος μέσω μελετών από επίσης «ανεξάρτητα» μη κυβερνητικά ερευνητικά ιδρύματα. Πιο χαρακτηριστικό και πλούσιο σε αριθμούς είναι το έγγραφο της Εταιρείας Αμερικανών Επιστημόνων (FAS)⁴ που προωθήθηκε προς το αμερικανικό κογκρέσο το Φλεβάρη του 2014.
Σε αυτό αναφέρεται ότι οι παραβάσεις νομοθεσίας πνευματικών δικαιωμάτων και οι υποκλοπές πατεντών μέσω «κυβερνο-επιθέσεων» αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για την οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ και την ανταγωνιστικότητα των αμερικανικών επιχειρήσεων παγκοσμίως. Υπολογίζει το ετήσιο κόστος των υποκλοπών στα 300 δισ. δολάρια - περιλαμβάνει βέβαια και τις απλές «παράνομες» αντιγραφές λογισμικού ή άλλα ψηφιακού περιεχομένου προϊόντα ακόμη και από έναν απλό χρήστη - εκ των οποίων η Κίνα ευθύνεται σε ένα ποσοστό που κυμαίνεται από 50% (150 δισ. δολάρια) έως και 80% (240 δισ. δολάρια). Ειδικά στο ζήτημα της διαδικτυακής ασφάλειας, επισημαίνεται ότι η Κίνα αποτελεί βασική πηγή «κυβερνο-οικονομικής κατασκοπείας» ενάντια στις αμερικανικές επιχειρήσεις.
Πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο για τα αμερικανικά συμφέροντα, σύμφωνα με το ίδιο επίσημο έγγραφο, αποτελεί η δυναμική που αποκτά η κινεζική οικονομία μέσω αυτών των υποκλοπών για την επίτευξη του μακροπρόθεσμου στόχου της να αποτελέσει την ισχυρότερη δύναμη στον κόσμο. Η επιδίωξη αυτή συμπληρώνεται από την εξειδίκευση που αποκτούν Κινέζοι τεχνικοί και επιστήμονες κατά την εργασία τους σε αμερικανικές επιχειρήσεις στο έδαφος των ΗΠΑ, αλλά και από την εργασία τους στις αμερικανικές θυγατρικές στην Κίνα. Καταγράφεται, επίσης, η «επιθετική τακτική» που ακολουθεί η κινέζικη κυβέρνηση έναντι των ξένων επιχειρήσεων που θέλουν να εισέλθουν στην εσωτερική αγορά της χώρας, οι οποίες, για να προωθήσουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους, «οφείλουν να δημιουργήσουν εργοστάσια στην Κίνα, αλλά για να δημιουργήσουν εργοστάσια στην Κίνα, υποχρεώνονται - κατά παράβαση των κανόνων του ΠΟΕ στον οποίο η Κίνα είναι μέλος από το 2001 - να μεταφέρουν την τεχνογνωσία τους σε ντόπιες εταιρείες». Παρατίθεται, τέλος, δήλωση του γερουσιαστή M. Rogers επικεφαλής της ειδικής Επιτροπής του κογκρέσου για την προστασία πληροφοριών και δεδομένων, σύμφωνα με τον οποίο «η οικονομική κατασκοπεία της Κίνας έχει ξεπεράσει κάθε αποδεκτό επίπεδο και θα πρέπει οι ΗΠΑ, μαζί με τους συμμάχους της στην Ευρώπη και την Ασία, να αντιπαρατεθούν στο Πεκίνο και να απαιτήσουν να βάλει τέρμα στην πειρατεία»...

Αλληλοκατηγορίες

Τέλος, αξίζει να σημειώσουμε τους αμερικανικούς ισχυρισμούς, σύμφωνα με τους οποίους έχουν στα χέρια τους πλέον απτές αποδείξεις πως η επιχείρηση υποκλοπής ευαίσθητων οικονομικών και βιομηχανικών δεδομένων επιχειρήσεων των ΗΠΑ καθοδηγείται απευθείας από τον κινεζικό στρατό, μέσω ειδικής μονάδας που έχει συστήσει ακριβώς με αυτήν την αποστολή. Η έρευνα⁵ που έχει διεξαγάγει η ιδιωτική εταιρεία παροχής ασφάλειας ψηφιακών δεδομένων «Mandiant» χρησιμοποιείται ευρέως από τα αμερικανικά media για την καλλιέργεια κλίματος στην κοινή γνώμη αλλά και από επίσημες κρατικές πηγές για να δικαιολογήσουν τις μέχρι σήμερα ενέργειές τους, όπως επίσης και αυτές που θα ακολουθήσουν.
Αναφέρει ότι η ειδική αυτή στρατιωτική μονάδα «hackers» έχει υποκλέψει από το 2006 μέχρι το 2013 δεδομένα από 141 εταιρείες των ΗΠΑ σε 20 κρίσιμους βιομηχανικούς κλάδους. Οι «επιθέσεις» στοχεύουν κυρίως στην υποκλοπή δεδομένων που αφορούν την τεχνολογία πληροφοριών, αεροναυπηγικής, δορυφόρων και τηλεπικοινωνιών, Ενέργειας, χημικών, τροφίμων και γεωργίας, κ.ά. Επίσης, αναφέρεται ότι οι υποκλοπές στοχεύουν σε δεδομένα που αφορούν σχέδια του κάθε συστήματος ή του προϊόντος, αποτελέσματα των δοκιμών κατά την πειραματική του φάση, καταλόγους εξαρτημάτων, διαδικασίες παραγωγής, πρότυπα και διαχείρισης αποβλήτων, αλλά και επιχειρηματικά σχέδια και πληροφορίες αναφορικά με την τιμολόγηση των προϊόντων, σχέδια συγχωνεύσεων και επιχειρηματικών εξαγορών κ.ά.
Εννοείται ότι ανάλογη έρευνα δημοσίευσαν πολύ πρόσφατα και οι Κινέζοι⁶ όπου καταγράφονται ανάλογες «κυβερνοεπιθέσεις» από τις ΗΠΑ, με σκοπό τη συλλογή πληροφοριών και είναι βέβαιο ότι τους επόμενους μήνες θα ακολουθήσουν πολλές ακόμη και από τις δύο πλευρές. Το βασικό ζήτημα, πάντως, είναι ότι οι «κυβερνοεπιθέσεις» και η οικονομική - βιομηχανική κατασκοπεία με κάθε μέσο συνιστούν δεδομένο στο πλαίσιο του μονοπωλιακού ανταγωνισμού, ο οποίος αν και γνωρίζουμε ότι δύσκολα θα μπορούσε να περιοριστεί μόνο στα όρια της εικονικής διαδικτυακής πραγματικότητας, το ελπίζουμε και το ευχόμαστε να μείνει εκεί. Οπως και κάθε πολιτισμένος και λογικός άνθρωπος...
Παραπομπές:
1. http://www.ft.com/intl/cms/s/0/310d29ea-e263-11e3-89fd-00144feabdc0.html?siteedition=intl#axzz33hzi9Shm
2. http://english.peopledaily.com.cn/n/2014/0604/c207959-8736319.html
3.http://www.reuters.com/article/2014/01/21/us-ibm-china-idUSBREA0K0FB20140121
4. http://www.fas.org/sgp/crs/row/RL33536.pdf
5. http://intelreport.mandiant.com/Mandiant_APT1_Report.pdf
6. http://www.chinadaily.com.cn/china/2014-05/29/content_17552029.htm