ΟΥΚΡΑΝΙΑ Διπλωματικός πυρετός με πτώματα και ισοπεδωμένες γειτονιές

ΟΥΚΡΑΝΙΑ

Διπλωματικός πυρετός με πτώματα και ισοπεδωμένες γειτονιές

Εκατοντάδες σπίτια καταστράφηκαν σε Σλαβιάνσκ (φωτ.) και Κραματόρσκ

Μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, ήταν ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα, ακόμα και αυτό μιας νέας εκεχειρίας. Ομως, όπου κι αν τελικά κατέληγαν οι εντατικές διπλωματικές επαφές, ένα πράγμα ήταν σίγουρο, όπως και την περασμένη βδομάδα που η αγριότητα των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών αποτυπώθηκε ωμά στα κορμιά και τις ζωές του λαού της ανατολικής Ουκρανίας. Αυτό δε θα άλλαζε από την όποια κατάληξη των επαφών των ηγετών (Ρωσίας, Γαλλίας, Γερμανίας, Ουκρανίας, ΗΠΑ κ.τ.λ.) που συνεχίζονταν πυρετωδώς.

Ολόκληρες γειτονιές σε μια σειρά πόλεις ισοπεδώθηκαν από τους βομβαρδισμούς και τα ασταμάτητα πυρά των δυνάμεων του Κιέβου. Αν και δεν υπάρχει ολοκληρωμένη εικόνα, είναι βέβαιο ότι οι νεκροί ήταν δεκάδες, πολλοί από αυτούς άμαχοι. Λίγο μετά το τηλεοπτικό διάγγελμα με το οποίο ο Ουκρανός Πρόεδρος ανακοίνωσε τη λήξη της εκεχειρίας (που είχε κηρυχτεί στις 20 Ιούνη), αναφέρθηκαν οι πρώτοι νεκροί στη μαρτυρική πόλη Κραματόρσκ. Μόνο την Τρίτη καταστράφηκαν 100 σπίτια. Οι κάτοικοι της πόλης κλείστηκαν στα καταφύγια, όταν κατόρθωσαν να βγουν έπαιρναν ό,τι μέσο έβρισκαν για να φύγουν μακριά. Η κατάσταση της πόλης είναι πια δραματική. Στα νοσοκομεία λείπουν γιατροί και φάρμακα. Το δίκτυο ηλεκτροδότησης υπέστη σοβαρές ζημιές.
Η πόλη Νικολάγεβκα (την οποία ο ουκρανικός στρατός είχε περικυκλώσει) φέρεται να έχει καταστραφεί ολοσχερώς. Στο χωριό Στάραγια Κοντράσεβκα, αναφέρθηκαν επτά νεκροί, ανάμεσά τους και ένα 5χρονο κορίτσι. Στην περιοχή του Λουγκάνσκ, από την επίθεση δε γλίτωσαν ούτε οι παραγωγικές μονάδες. Ζημιές υπέστησαν μεταξύ άλλων ένα εργοστάσιο χημικών, ένα γυαλιού, αγωγοί φυσικού αερίου. Στο Σλαβιάνσκ δέχτηκε επίθεση το ξενοδοχείο όπου έμεναν συνεργεία ρωσικών ΜΜΕ. Η παροχή νερού και ρεύματος διακόπηκε σε αρκετά χωριά αλλά και αστικά κέντρα. Στο Λουγκάνσκ βόμβες έπληξαν μέχρι και μια αντικαρκινική κλινική, ενώ ο δήμαρχος της πόλης, Σεργκέι Κραφίσενκο, κατήγγειλε ότι «βόμβες καταστρέφουν σπίτια και σχολεία».
Οι οικογένειες που διαλέγουν το δρόμο της προσφυγιάς αυξάνονται καθημερινά, ψάχνουν τρόπο να σώσουν τα παιδιά τους, χωρίς να γλιτώσουν πάντα από τις ουκρανικές «δυνάμεις ασφαλείας». Αυτοκινητοπομπή (που συνόδευαν τοπικές δυνάμεις αυτοάμυνας) με πάνω από 80 πρόσφυγες, ανάμεσά τους κι έξι μωρά ενός έτους, δέχτηκε επίθεση 20 χιλιόμετρα από τη ρωσική μεθόριο και αναγκάστηκε να γυρίσει πίσω για να μην υπάρξουν θύματα.
Τέτοιες ήταν οι εικόνες που έδωσαν σάρκα και οστά στην υπόσχεση με την οποία την Τρίτη ο Πέτρο Ποροσένκο διακήρυττε λήξη της εκεχειρίας, δηλώνοντας: «Θα εξαπολύσουμε επιθέσεις και θα ελευθερώσουμε τα εδάφη μας». Μόνο που αυτό σημαίνει δολοφονίες ανθρώπων. Χαρακτηριστική ήταν και η δήλωση με την οποία ο νέος «υπουργός Αμυνας» του Κιέβου, Βαλερί Γκελετέι, έγινε την Τετάρτη δεκτός στη Βουλή με χειροκροτήματα: «Θα γίνει νικητήρια παρέλαση στην ουκρανική Σεβαστούπολη». Η Σεβαστούπολη βρίσκεται στη χερσόνησο της Κριμαίας που ενώθηκε με τη Ρωσία μετά από δημοψήφισμα, το οποίο η Ουκρανία αμφισβητεί.

Οι τόνοι υψώθηκαν

Την Παρασκευή, ο επικεφαλής της ουκρανικής υπηρεσίας ασφαλείας (SBU), Βαλεντίν Ναλιβαϊτσένκο, δήλωσε πως ξεκινά έρευνα σε βάρος του στρατηγού της ρωσικής στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών, «ο οποίος οργανώνει τη στρατολόγηση των τρομοκρατών στο Ροστόφ επί του Ντον». Ισχυρίστηκε ότι «εκεί πέρα γίνεται στρατολόγηση και εκπαίδευση, μετά από την οποία (σ.σ. οι εθελοντές) έρχονται στην Ουκρανία».
Το υπουργείο Εξωτερικών του Κιέβου ανακοίνωσε ότι εξέφρασε επίσημα διαμαρτυρία στη Ρωσία για «μαζικές, συστηματικές παραβιάσεις» του ουκρανικού εναέριου χώρου. Επίσης, ο Αντρέι Παρούμπι, γραμματέας του Ουκρανικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Αμυνας, δήλωσε πως «θα τα καταρρίψουμε αν παραβιάσουν τα σύνορα ξανά» (σ.σ. τα ρωσικά πολεμικά ελικόπτερα). Ο ίδιος ανέφερε ακόμα πως το Κίεβο πραγματοποιεί πτήσεις κατά μήκος των συνόρων με τη Ρωσία, αλλά και τη Λευκορωσία, με στόχο να διαπιστωθεί πόσες ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις έχουν σταθμεύσει στην περιοχή, αλλά και πόσο επικίνδυνος θα μπορούσε να είναι ο έλεγχος της ουκρανο-λευκορωσικής μεθορίου.
Από τη μεριά του, το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία τόνιζε ότι «οι συνεχιζόμενες προσπάθειες του Κιέβου να λύσει τα προβλήματα αποκλειστικά με στρατιωτικά μέσα, με τελεσίγραφα, και υποβάλλοντας νέες απαιτήσεις... οδηγούν μόνο σε αιματοχυσία και νέες ανθρώπινες απώλειες».
Είχε προηγηθεί, την Τετάρτη, συνάντηση στο Βερολίνο μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών, Γερμανίας Φρανκ Σταϊνμάγερ, Γαλλίας Λοράν Φαμπιούς, Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ και Ουκρανίας Πάβλο Κλίμκιν. Εκεί συμφωνήθηκε να αρχίσουν ξανά οι επαφές μεταξύ ρωσόφωνων, Κιέβου και ΟΑΣΕ (Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη), «με στόχο την επίτευξη μιας βιώσιμης εκεχειρίας χωρίς όρους και με αμοιβαία συμφωνία».

Το δικαίωμα στην «υπεράσπιση της χώρας»

Από τη μεριά της Ουάσιγκτον, η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μέρι Χαρφ, πρόσφερε στήριξη στο Κίεβο σημειώνοντας το δικαίωμα του Ποροσένκο «να υπερασπιστεί τη χώρα του». Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Τζον Κέρι, διαβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ «και οι Ευρωπαίοι εταίροι μας επιθυμούμε να κάνουμε περισσότερα για να πιέσουμε τη Ρωσία να σταματήσει να στηρίζει τους αυτονομιστές», ενώ η Γερμανίδα καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ, υπογράμμισε ότι «δεν μπορούμε να αποκλείσουμε πως θα προχωρήσουμε στο επόμενο στάδιο κυρώσεων απέναντι στη Ρωσία».
Πάντως, αξίζει να αναφερθεί ότι και τη βδομάδα που πέρασε εμφανίστηκαν δυνάμεις που αμφισβητούσαν την αποτελεσματικότητα των κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας. Ο Εσθονός πρωθυπουργός, Ταάβι Ρόιβας, δήλωσε μετά από συνάντηση με τον Φινλανδό ομόλογό του, Αλεξάντερ Στουμπ, ότι νέες πιθανές κυρώσεις της ΕΕ προς τη Ρωσία θα πλήξουν τις δύο οικονομίες.
Την ίδια στιγμή, δηλώσεις γεμάτες νόημα έγιναν και από τη μεριά της Ρωσίας.
Ο υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, ανέφερε ότι «κανείς δε θα καταθέσει τα όπλα μονομερώς». Ο πρωθυπουργός, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, εκτίμησε ότι «το φθινόπωρο θα υπάρξει μια ευρεία κρίση φυσικού αερίου», συμπληρώνοντας ότι «ήταν δικαίωμα του Κιέβου» να συνάψει την πρόσφατη συμφωνία με τις Βρυξέλλες, όμως «το δικαίωμα της Ρωσίας» είναι να περάσει «σε έναν νέο τρόπο συνεργασίας με αυτή (σ.σ. την Ουκρανία)», κυρίως «προστατεύοντας την αγορά της». Ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν μιλώντας σε πρέσβεις της χώρας του επέλεγε να τονίσει: «Ολο και περισσότεροι Ευρωπαίοι πολιτικοί και επιχειρηματίες κατανοούν ότι κάποιος απλά προσπαθεί να χρησιμοποιήσει την Ευρώπη για τα συμφέροντά του, ότι γίνεται (σ.σ. η Ευρώπη) όμηρος κοντόφθαλμων και ιδεολογικοποιημένων προσεγγίσεων».
Την ίδια στιγμή, ο «υπουργός» Αμυνας της αυτοανακηρυχθείσας «Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ», Ιγκόρ Στρέλκοφ, δήλωνε ότι εάν η Ρωσία δεν πετύχει μια εκεχειρία εκ μέρους των ουκρανικών δυνάμεων «ή αν δεν παρέμβει με τις Ενοπλες Δυνάμεις της υπέρ ημών, για τον ρωσικό λαό που ζει εδώ, θα καταστραφούμε». Ο ίδιος μάλιστα άσκησε κριτική στη Μόσχα, λέγοντας ότι «η Ρωσία δεν θέλει να τους βοηθήσει (σ.σ. τους ρωσόφωνους) για να ενωθούν με το λαό τους, με τη μεγάλη, ρωσική οικογένειά τους».

Στρατιωτικά γυμνάσια στη Μαύρη Θάλασσα

Στο μεταξύ, την Παρασκευή ξεκίνησαν στη Μαύρη Θάλασσα ναυτικά γυμνάσια με τον κωδικό «Breeze 2014» και τη συμμετοχή Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Τουρκίας, ΗΠΑ αλλά και Ελλάδας. Το ΓΕΝ έκανε λόγο για γυμνάσια που οργανώνει κάθε χρόνο η Σόφια, ωστόσο μια σειρά από πρακτορεία αναφέρονταν σε «ΝΑΤΟικές ασκήσεις».
Την ίδια μέρα, το ρωσικό υπουργείο Αμυνας ανακοίνωσε ότι επίσης στη Μαύρη Θάλασσα ξεκίνησαν ναυτικά γυμνάσια και του ρωσικού στόλου με τη συμμετοχή περίπου 20 πλοίων και άνω των 20 αεροσκαφών.
Ανεξάρτητα από τις εξελίξεις, δε χωρά αμφιβολία ότι οι διεργασίες στα ιμπεριαλιστικά επιτελεία είναι πυρετώδεις. Και φυσικά, παράλληλα με τις εξελίξεις σε στρατιωτικό και διπλωματικό επίπεδο, εντείνονται οι προσπάθειες για να καρποφορήσουν τα οικονομικά βήματα που ετοιμάζονταν εδώ και καιρό για να στηριχτούν τα μονοπώλια. Γι' αυτό και η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι οργανώνει μεθαύριο, Τρίτη, «σύνοδο συντονισμού της βοήθειας προς την Ουκρανία». Στόχος της συνόδου είναι ο καθορισμός «των προτεραιοτήτων για την Ουκρανία βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα και ο συντονισμός», στο πλαίσιο διεθνούς διάσκεψης που ετοιμάζεται, για «να μεταρρυθμίσει την οικονομία της». «Η Ουκρανία οφείλει να επωφεληθεί των μεταρρυθμίσεων» που της υποδείχθηκαν, σε αντάλλαγμα για τη βοήθεια την οποία έχουν ήδη δεσμευτεί να της χορηγήσουν το ΔΝΤ και η ΕΕ, σημείωσε ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Αλεχάντρο Ουλθουρούν ντε Ασάνθα.