Φοβού τους Δαναούς και δώρα φέροντας

Φοβού τους Δαναούς και δώρα φέροντας

Ο κ. πρωθυπουργός και με τις ευλογίες της τρόικας ανέβηκε στη Θεσσαλονίκη έχοντας στο επίκεντρο των εξαγγελιών του τις φοροελαφρύνσεις. Επιδιώκει να «χρυσώσει το χάπι», γιατί αυτές δεν πρόκειται να ανακόψουν την τεράστια φοροεπιδρομή που υφίστανται τα λαϊκά εισοδήματα ούτε, πολύ περισσότερο, να αναιρέσουν τον αντιλαϊκό - ταξικό χαρακτήρα του φορολογικού συστήματος. Αντίθετα, αυτός ο χαρακτήρας θα ενισχυθεί ακόμη περισσότερο.

Γιατί ανέκαθεν τα φορολογικά συστήματα αποτελούσαν και εργαλεία για τη στήριξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας, όπως οι φοροαπαλλαγές, τα αφορολόγητα αποθεματικά, ειδικά φορολογικά καθεστώτα για συγκεκριμένα τμήματα του κεφαλαίου, κ.ά. Στις συνθήκες, μάλιστα, απελευθέρωσης των αγορών και όξυνσης των ανταγωνισμών κάνει την εμφάνισή του και ο φορολογικός ανταγωνισμός, δηλαδή η κούρσα μείωσης των συντελεστών φορολογίας των κερδών του κεφαλαίου.
Η κυβέρνηση επιδιώκει να εμφανίσει ότι με τις συγκεκριμένες εξαγγελίες οι θυσίες του λαού πιάνουν τόπο και ότι μπαίνουμε στο δρόμο της ανακούφισής του.
Η πραγματικότητα, όμως, είναι τελείως διαφορετική. Η όποια μείωση στον ειδικό φόρο κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο πετρέλαιο θέρμανσης, η μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης και τα όποια μερεμέτια στον ΕΝΦΙΑ δεν θα αποκαταστήσουν τις τρομερές απώλειες που έχει υποστεί το λαϊκό εισόδημα, γιατί η όποια επίπτωσή τους θα είναι αμελητέα και γρήγορα θα αναιρεθεί από την εφαρμογή της συνολικότερης αντιλαϊκής πολιτικής. Κοροϊδία επί της ουσίας είναι η αύξηση των δόσεων, γιατί το πρόβλημα δεν είναι σε πόσες δόσεις θα πληρώσουμε τους φόρους, αλλά το ύψος των φόρων.

Αλλωστε, τα αποτελέσματα της φοροεπιδρομής είναι αδιαμφισβήτητα, τα βιώνει καθημερινά στο πετσί του ο λαός. Από το 2010 έως σήμερα έχει αυξηθεί επτά φορές ο φόρος εισοδήματος για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, ενώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες αυτός έχει εννιαπλασιαστεί. Τα έσοδα από το φόρο ακινήτων έφτασαν στα 3,5 δισ. ευρώ, όταν το 2009 ήταν 500 εκατ. ευρώ. Η αύξηση του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης οδήγησε σε αύξηση της φορολογίας κατά 450%, ενώ οι συντελεστές του ΦΠΑ αυξήθηκαν τέσσερις φορές από το 2010.
Αυτή η εικόνα αποκτά άλλη διάσταση αν συνυπολογίσουμε ότι την ίδια περίοδο αυξάνεται η ανεργία και μειώνονται συνεχώς οι μισθοί και οι συντάξεις, καταργούνται τα δώρα των εορτών και το επίδομα αδείας. Σε πρόσφατη έκθεσή του το ΙΝΕ της ΓΣΕΕ εκτιμά ότι η αγοραστική δύναμη των μέσων αποδοχών ανά μισθωτό κατά την πενταετία 2010 - 2014 μειώθηκε κατά 23%, με αποτέλεσμα στο τέλος του 2014 αυτή να έχει πέσει στα επίπεδα του 1995.

Φοροκαταιγίδα για το λαό - δραστική μείωση για το κεφάλαιο

Βεβαίως, αυτή η φοροκαταιγίδα εκδηλώνεται την ίδια περίοδο που μειώνονται οι κρατικές δαπάνες για την Παιδεία, την Υγεία, την Πρόνοια και την Κοινωνική Ασφάλιση και αυξάνονται δραματικά γι' αυτές η ίδια συμμετοχή, η ιδιωτική δαπάνη.
Η μόνη εξαγγελία με ουσιαστικό αντίκρισμα είναι η δέσμευση του πρωθυπουργού για μείωση του συντελεστή φορολογίας των κερδών των επιχειρήσεων από 26% σε 20% με προοπτική την περαιτέρω μείωσή του στο 15%, γεγονός που θα οδηγήσει σε νέες, ακόμη μεγαλύτερες φοροελαφρύνσεις για το μεγάλο κεφάλαιο.
Στην επικοινωνιακή αυτή προσπάθεια απαντούν με τον πιο κατηγορηματικό και αδιάψευστο τρόπο τα ίδια τα δικά τους στοιχεία, όπως αυτά που συμπεριλαμβάνονται στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ) 2015 - 2018, το οποίο την άνοιξη εγκρίθηκε από την κυβερνητική πλειοψηφία στη Βουλή.
Σύμφωνα με το ΜΠΔΣ, το 2018 το σύνολο των φορολογικών εσόδων θα ανέλθει στα 51,3 δισ. ευρώ από τα 44,6 δισ. ευρώ που ήταν το 2013, παρουσιάζοντας μια αύξηση κατά 14,9%. Ιδιαίτερα, όμως, θα αυξηθούν τα έσοδα από τους έμμεσους φόρους, τους κατεξοχήν δηλαδή αντιλαϊκούς φόρους, οι οποίοι θα ανέλθουν στα 28,3 δισ. ευρώ από 24,5 δισ. ευρώ που ήταν το 2013. Γι' αυτό και παρότι διαψεύστηκε δεν μπορεί να αποκλειστεί η εφαρμογή του ενιαίου συντελεστή του ΦΠΑ, γεγονός που θα οδηγήσει σε νέα αύξηση των χαμηλών συντελεστών του, οι οποίοι αφορούν εμπορεύματα και υπηρεσίες που καλύπτουν άμεσες ιδιωτικές ανάγκες της λαϊκής οικογένειας.
Την αύξηση αυτή των φορολογικών εσόδων την συνοδεύει μια περαιτέρω μείωση του ύψους των δημόσιων δαπανών του 2018 για μισθούς και συντάξεις, για Υγεία, Πρόνοια, Παιδεία και χρηματοδότηση της Κοινωνικής Ασφάλισης κατά 8,5% σε σχέση με το 2013.
Την ίδια στιγμή εκδηλώνεται από μεριάς του ΣΥΡΙΖΑ μια πλειοδοσία σε εξαγγελίες και στον τομέα της φορολογίας, χωρίς όμως ουσιαστικό αντίκρισμα για τα λαϊκά στρώματα.
Οι μεγαλόστομες διακηρύξεις του για μια ριζοσπαστική προοδευτική φορολογική μεταρρύθμιση συνοδεύονται από γενικόλογες και ασαφείς προτάσεις περί φορολόγησης γενικά του πλούτου. Την ίδια ώρα ο πρόεδρός του διαβεβαιώνει τον ΣΕΒ ότι μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν πρόκειται να επιβαρύνει με φορολογικά μέτρα την παραγωγική δραστηριότητα, δηλαδή θα αντιμετωπίζει με φορολογικό ευνοϊκό για τους επιχειρηματικούς ομίλους τρόπο τα μη διανεμόμενα κέρδη, αυτά δηλαδή που θα επανεπενδύονται. Επί της ουσίας διαβεβαίωσε τον ΣΕΒ ότι στο πλαίσιο του φορολογικού ανταγωνισμού θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα των μεγάλων επιχειρήσεων. Ενώ αποφεύγει να δεσμευτεί με συγκεκριμένα μέτρα για τον τρόπο φορολόγησης του εφοπλιστικού κεφαλαίου αλλά και της εκκλησιαστικής περιουσίας, τονίζοντας ότι η όποια επανεξέταση των ειδικών αυτών φορολογικών καθεστώτων θα προκύψει μέσα από το πλαίσιο ενός συγκεκριμένου θεσμικού διαλόγου.
Κατά τον ΣΥΡΙΖΑ η αύξηση των φορολογικών εσόδων θα προκύψει μέσα από τη φορολόγηση του πλούτου και την πάταξη της φοροδιαφυγής. Διακηρύξεις οι οποίες είναι κενές ουσιαστικού περιεχομένου, γιατί σε συνθήκες ελευθερίας κίνησης του κεφαλαίου, ανωνυμίας στις μετοχές και διαφόρων απορρήτων (επιχειρηματικών, εμπορικών, τραπεζικών κ.λπ.) που δεν αμφισβητεί, σε συνθήκες δράσης των εξωχώριων επιχειρήσεων και ύπαρξης φορολογικών παραδείσων, ούτε ο πλούτος μπορεί ουσιαστικά να φορολογηθεί αλλά ούτε και να αντιμετωπιστεί επί της ουσίας η φοροδιαφυγή. Οχι τυχαία άλλωστε, ο Ερικ Σμιντ της «Google» δήλωσε πρόσφατα, απαντώντας στις κατηγορίες περί φοροδιαφυγής της εταιρείας του, ότι είναι περήφανος για το μηχανισμό φοροαποφυγής της «Google». «Αυτό που εσείς λέτε φοροδιαφυγή εγώ το λέω καπιταλισμό. Και είμαι περήφανος γι' αυτόν...».
Το αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής δεν μπορεί να είναι άλλο από το γεγονός ότι τα λαϊκά εισοδήματα και στην περίπτωση διακυβέρνησης της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ θα εξακολουθούν να σηκώνουν τα φορολογικά βάρη.

Στόχοι πάλης για το λαϊκό κίνημα

Στον αντίποδα αυτών των πολιτικών βρίσκονται η πολιτική και οι προτάσεις του ΚΚΕ για τη φορολογία.
Η δική μας αντίληψη εδράζεται στο γεγονός ότι ο κρατικός προϋπολογισμός αποτελεί εργαλείο υλοποίησης της ταξικής πολιτικής, ότι στις συνθήκες του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής αυτός αποτελεί ένα ακόμα μέσο αναδιανομής του κοινωνικά παραγόμενου πλούτου προς όφελος του κεφαλαίου, τόσο όσον αφορά το σκέλος των εσόδων όσο και αυτό των δαπανών.
Οι δικές μας θέσεις για τη φορολογία εστιάζουν στο γεγονός ότι κύρια πηγή των φορολογικών εσόδων πρέπει να αποτελέσει η φορολογία του μεγάλου κεφαλαίου, η κατάργηση των φοροαπαλλαγών του και των ειδικών φορολογικών καθεστώτων, η φορολογία από μεγάλη κινητή και ακίνητη περιουσία σε συνθήκες αμφισβήτησης της δράσης των μονοπωλιακών ομίλων και των προνομίων τους.
Το ΚΚΕ διεκδικεί την απαλλαγή ουσιαστικά από τα φορολογικά βάρη της λαϊκής οικογένειας, μια απαλλαγή που θα προέλθει μέσα από τη γενναία αύξηση του αφορολόγητου ορίου που να καλύπτει τα λαϊκά εισοδήματα, μέσα από την κατάργηση των έμμεσων φόρων στα εμπορεύματα και τις υπηρεσίες που καλύπτουν τις βασικές λαϊκές ανάγκες, μέσα από την κατάργηση της ειδικής εισφοράς και του τέλους επιτηδεύματος. Διεκδικούμε η πρώτη αλλά και η δευτερεύουσα κατοικία, που καλύπτουν τις λαϊκές ανάγκες στέγασης και αναψυχής, να είναι αφορολόγητες.
Αυτοί οι στόχοι πάλης συνοδεύονται από τους αντίστοιχους για γενναία αύξηση των κρατικών δαπανών που αφορούν την Υγεία, την Πρόνοια, την Κοινωνική Ασφάλιση και την Παιδεία, με την απαγόρευση της επιχειρηματικής δραστηριότητας σ' αυτούς τους τομείς, την αύξηση των μισθών και των συντάξεων που θα αναπληρώνουν τουλάχιστον τις συσσωρευμένες απώλειες, την επαναφορά των δώρων των εορτών και του επιδόματος των διακοπών.

Του Νίκου ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ*
*Ο Νίκος Καραθανασόπουλος είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ