Γράφει ο  2310net //
Κόκα κόλα. Ένα ποτό-αμαρτία. Η ιστορία που τη συνοδεύει είναι γεμάτη μύθους, αλήθειες και υπερβολές, όπως υπερβολική είναι η αγάπη που δείχνουν για αυτή μικροί και μεγάλοι. Η κόκα κόλα μοιάζει σαν να είναι το ποτό που καλύπτει διαφορετικές ανάγκες, διαφορετικών ανθρώπων, σε διαφορετικές στιγμές και εποχές. Από το μικρό παιδί που ενθουσιάζεται με τη γεύση της, στον νέο που δεν ικανοποιείται αν το γεύμα του δεν συνοδεύεται από μια παγωμένη, μέχρι και στον ηλικιωμένο που την χρειάζεται για να ξυπνήσει, η κόκα κόλα είναι παρούσα σε κάθε στιγμή της ζωής μας.
Όταν στις αρχές των 90s η Ελλάδα έχασε την ευκαιρία να διοργανώσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1996 από την Ατλάντα, κυκλοφορούσε έντονα η φράση «Ολυμπιακοί της Κόκα-Κόλα». Αρκετά προχωρημένο σύνθημα για μια εποχή πλήρους επικράτησης των Δυτικών αξιών και του υποτιθέμενου τέλους της Ιστορίας. Τότε από στόμα σε στόμα και με μια εμφανώς λαϊκίστικη προσέγγιση, ο κόσμος καλούνταν να μην ξαναπιεί κόκα-κόλα για να μάθουν αυτοί οι Αμερικάνοι να μας παίρνουν τους Ολυμπιακούς Αγώνες που εμείς τους ανακαλύψαμε. Η κόκα-κόλα ήταν το ποτό σύμβολο του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, ο οποίος ήταν ιδιαίτερα αντιπαθής στη χώρα μας, όχι μόνο από τους κομμουνιστές. Μάλιστα το αναψυκτικό αυτό ήταν τόσο ταυτισμένο με τον καπιταλισμό, ώστε η κατανάλωση του από κάποιον αριστερό ή κομμουνιστή θεωρούνταν περίπου αμαρτία ή έγκλημα.
kinhtopoihsh-coca-cola
Το τελευταίο διάστημα, με αφορμή την απεργία των εργαζομένων της εταιρίας που παράγει το δημοφιλές αναψυκτικό, ξεκίνησε μια οργανωμένη προσπάθεια μποϊκοτάζ των προϊόντων της εταιρίας και αρκετός κόσμος συμμετέχει σε αυτό. Τώρα επανήλθε στην επικαιρότητα με την ανάσυρση από την Ραχήλ Μακρή μιας παλιάς διαφήμισης στον Ριζοσπάστη, κατηγορώντας τον ότι δήθεν ξεπουλάει τον αγώνα των απεργών, για να απαντήσουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι στην βουλευτίνα του ΣΥΡΙΖΑ.
Με αυτά και με εκείνα, η κόκα-κόλα έγινε μύθος. Διαθέτοντας όλα τα βασικά χαρακτηριστικά του καπιταλισμού, ορθά έχει αναδειχθεί σε κυριότερο σύμβολό του:
Η μυστική της συνταγή θυμίζει τις μυστικές συμφωνίες που γίνονται σε κλειστά δωμάτια. Ο λαός-καταναλωτής δεν γνωρίζει πως φτιάχνεται η κόκα-κόλα όπως και ο λαός-πολίτης δεν γνωρίζει πως λαμβάνονται οι αποφάσεις για τη ζωή του. Θυμίζει επίσης τον μυστικισμό που περιβάλλει τη λειτουργία του ίδιου του καπιταλισμού, εκείνο που ο Μαρξ ονόμαζε φετιχισμό του εμπορεύματος.
Η ικανότητά της να ταιριάζει με όλα μοιάζει με την ικανότητα του καπιταλισμού να προσαρμόζει την ύπαρξή του στις διαφορετικές συνθήκες: έχεις καπιταλισμό με κοινοβουλευτική δημοκρατία, καπιταλισμό με στρατιωτική δικτατορία, καπιταλισμό με φασισμό, με απλή αναλογική, με κυβέρνηση αριστεράς, με κυβέρνηση δεξιάς, μέχρι και κρατικό καπιταλισμό.
Η δυνατότητά της να ικανοποιεί πολλαπλές ανάγκες ή τουλάχιστον να εμφανίζεται ότι μπορεί να το κάνει, μοιάζει με την διαβεβαίωση των αστών φιλοσόφων και οικονομολόγων, ότι ο καπιταλισμός είναι εκείνο το σύστημα το οποίο μπορεί να ικανοποιήσει καλύτερα τις ανθρώπινες ανάγκες. Προφανώς και στις δύο περιπτώσεις πρόκειται για ψευδαίσθηση: η μεν κοκα-κόλα χρησιμοποιείται αυθαίρετα ακόμα και ως φάρμακο για στομαχικές διαταραχές όπως οι αξίες και τα δόγματα του καπιταλισμού χρησιμοποιούνται ως λύση για τις ασθένειες των σύγχρονων κοινωνιών.
Το μάρκετινγκ που την περιβάλλει κάποτε επέβαλλε την αλλαγή χρώματος στον ‘Αγιο Βασίλη, από πράσινο σε κόκκινο, για να ταιριάζει καλύτερα με τα δικά της χρώματα. Έτσι κι ο καπιταλισμός, αλλάζει τις έννοιες και τα ονόματα σύμφωνα με τις ορέξεις του. Βαφτίζει τον καπιταλισμό ελεύθερη οικονομία, το ξεπούλημα ιδιωτικοποιήσεις, τους επεκτατικούς πολέμους επεμβάσεις για την αποκατάσταση της δημοκρατίας.
Έχει εκατομμύρια υποστηρικτές, οι περισσότεροι από τους οποίους την αγαπούν από συνήθεια και δεν μπορούν να φανταστούν τη ζωή τους χωρίς αυτή. Όπως και αυτοί που δεν μπορούν να διανοηθούν ότι η ανθρώπινη ιστορία δεν τελειώνει στον καπιταλισμό.
Διαθέτει την απόλυτη ευελιξία και μπορεί να προσαρμόζεται από χώρα σε χώρα. Όπως και ο καπιταλισμός που ενώ κρατάει τις βασικές του αρχές σταθερές, μπορεί να εμφανίζεται παραλλαγμένος από χώρα σε χώρα.
Διατηρεί τα αρνητικά της χαρακτηριστικά κρυφά. Η κόκα κόλα εμφανίζει τις συνέπειές της στα λεγόμενα ψιλάκοκα 4 γράμματα. Στα ψιλά γράμματα περνάει και η καπιταλιστική πραγματικότητα, ότι στον καπιταλισμό μπορεί να κοιμάσαι σε παγκάκι, να πεθαίνεις από την πείνα ή τη δίψα, να αφήνεις τα παιδιά σου σε κάποι ίδρυμα γιατί δεν μπορείς να τα μεγαλώσεις.
Είναι πολύ ανθυγιεινή. Κι αυτή όπως και ο καπιταλισμός βλάπτουν σοβαρά την υγεία.
Είναι εξαιρετικά τοξική. Μπορεί κυριολεκτικά να λιώσει ό,τι αγγίζει. Ακριβώς όπως ο καπιταλισμός.
Έχει ημερομηνία λήξης. Βέβαια αυτή στην περίπτωση του καπιταλισμού δεν αναγράφεται στο καπάκι. Γράφεται με το αίμα των λαών εκεί που μπολιάζεται η θεωρία με την επαναστατική δράση.
Δεν μας είναι απαραίτητα. Μπορούμε να ζήσουμε καλύτερα χωρίς κόκα-κόλα και χωρίς καπιταλισμό.

 Ατεχνως