«Πειραματισμοί» για νέα κέρδη και όξυνση του ανταγωνισμού

«Πειραματισμοί» για νέα κέρδη και όξυνση του ανταγωνισμού

Η αυλαία των 1ων Ευρωπαϊκών Αγώνων άνοιξε την περασμένη Παρασκευή στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν σηματοδοτώντας τον ερχομό στο προσκήνιο μιας ακόμη διεθνούς αθλητικής διοργάνωσης, που σε πρώτη φάση αφορά τα ευρωπαϊκά δρώμενα, ωστόσο έχει και μεγαλύτερο, διεθνές ενδιαφέρον. Παρά την προ διετίας απόφαση στη σύνοδο των Ευρωπαϊκών Ολυμπιακών Επιτροπών, στη Ρώμη, για τη διεξαγωγή μιας τέτοιου είδους διοργάνωσης αλλά και την ανάλογη διαφήμιση του εγχειρήματος, μέχρι τουλάχιστον την έναρξη των αγώνων σε πανευρωπαϊκό επίπεδο η διοργάνωση είχε προκαλέσει αρκετά ερωτήματα. Αρκετοί ήταν εκείνοι που δεν γνώριζαν επακριβώς περί τίνος πρόκειται ενώ το ίδιο το εγχείρημα στην τελική του έκφραση απείχε πολύ από τα αρχικά πλάνα που αφορούσαν τη διάσταση που ήθελαν να του δώσουν οι υπεύθυνοί του.
Σε αυτό συνετέλεσε βέβαια και η χώρα διεξαγωγής, το Αζερμπαϊτζάν, αφού δεν είναι και λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν την άποψη ότι εάν γινόταν σε κάποια άλλη χώρα εντός των γεωγραφικών ορίων της Ευρώπης θα είχε μεγαλύτερη απήχηση. Την ίδια στιγμή, στον χαμηλωμένο πήχη συνέβαλε και ο κατά κάποιον τρόπο ανταγωνισμός με άλλες διοργανώσεις, ενώ σε αθλήματα όπως ο στίβος, η κολύμβηση και η ποδηλασία ο πήχης παρέμεινε χαμηλά όσον αφορά τα ονόματα των συμμετοχών με αποτέλεσμα την απουσία των λεγόμενων πρωτοκλασάτων.

Μετά την αποτυχία για τους Ολυμπιακούς του 2020 το Αζερμπαϊτζάν ξόδεψε αρκετά χρήματα για τη διοργάνωση των πρώτων Ευρωπαϊκών Αγώνων

Οπως και να έχει πάντως το... νέο φρούτο στο χώρο του ευρωπαϊκού αθλητισμού είναι γεγονός, δημιουργώντας ένα νέο πεδίο κερδοφορίας και αποτελώντας έναν καινούργιο κρίκο στην αλυσίδα της εμπορευματοποίησης, με την οποία είναι σήμερα δεμένο το αθλητικό οικοδόμημα.

Οι... ευρωπαϊκοί Ολυμπιακοί

Η διοργάνωση, που αποτελεί κατά μια έννοια μικρογραφία των Ολυμπιακών Αγώνα αλλά με αρκετές διαφορές, διεξάγεται για πρώτη φορά στην Ευρώπη σε αντίθεση με άλλες ηπείρους όπου έχουν μεγαλύτερη ιστορία τέτοιου είδους διοργανώσεις (π.χ. Πανασιατικοί Αγώνες). Ωστόσο στη Γηραιά ήπειρο η δυναμική των ομοσπονδιών των αθλημάτων καθώς και η ιδιαίτερη απήχηση των ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων που τελούσαν υπό την αιγίδα τους (π.χ. Πανευρωπαϊκό στίβου, Ευρωπαϊκό υγρού στίβου κ.τ.λ.) κυριαρχούσαν στο προσκήνιο. Το πρόγραμμα της διοργάνωσης βέβαια δεν περιλαμβάνει τα 32 αθλήματα του Ολυμπιακού προγράμματος αλλά 20, από τα οποία τα 16 είναι Ολυμπιακά και τα 4 μη Ολυμπιακά:
Αυτά είναι: Υγρός Στίβος (Κολύμβηση, Καταδύσεις, Συγχρονισμένη, Υδατοσφαίριση), Τοξοβολία, Στίβος, Μπάντμιντον, Καλαθόσφαιρα 3Χ3, Beach Soccer, Πετόσφαιρα (Σάλας, Beach Volleyball), Πυγμαχία, Κανό, Ποδηλασία (Δρόμου, Ορεινή, BMX), Ξιφασκία, Γυμναστική (Ενόργανη, Ρυθμική, Ακροβατική, Αερόμπικ, Τραμπολίνο), Τζούντο, Καράτε, Σάμπο, Σκοποβολή, Επιτραπέζια Αντισφαίριση, Τάε Κβο Ντο, Τρίαθλο, και Πάλη.
Στα 12 από τα 16 Ολυμπιακά η συμμετοχή θα κρίνει πολλά για την αντίστοιχη στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο αφού, για παράδειγμα, η σκοποβολή, το πινγκ πονγκ και το τρίαθλο δίνουν απευθείας πρόκριση στην πρώτη τριάδα. Στο στίβο και την κολύμβηση ισχύει το καθεστώς των ορίων που έχουν καθοριστεί για συμμετοχή στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η τοξοβολία, η ποδηλασία, το τζούντο, το τάε κβο ντο, το βόλεϊ και το μπιτς βόλεϊ θα μοιράσουν βαθμούς για την Ολυμπιακή κατάταξη. Η διάκριση (βάθρο) στην πυγμαχία δίνει απευθείας πρόκριση στο Παγκόσμιο πρωτάθλημα του αθλήματος όπου θα καθοριστούν οι Ολυμπιακές συμμετοχές ενώ στην πάλη λειτουργεί ως πρώτη φάση των Ολυμπιακών προκριματικών.

Αφορμή για νέα κέρδη

Η εμφάνιση του εγχειρήματος αποτελεί ουσιαστικά ένα ακόμη καινούργιο... προϊόν του σημερινού εμπορευματοποιημένου αθλητισμού. Σε μια ακόμη αθλητική διοργάνωση οι πολυεθνικές έχουν το πρώτο λόγο και ετοιμάζονται να στήσουν το δικό τους πάρτι κερδών. Από την πρώτη στιγμή που ανακοινώθηκε η διοργάνωσή τους η λίστα των πολυεθνικών που θα αναλάμβαναν χορηγοί δεν συνάντησε και ιδιαίτερες δυσκολίες να συμπληρωθεί. Τράπεζες, ασφαλιστές εταιρείες, πολυεθνικές στο χώρο των αναψυκτικών και του φαγητού, εταιρείες υψηλής τεχνολογίας, μια πετρελαϊκή πολυεθνική, διεθνή τηλεοπτικά δίκτυα συνθέτουν το παζλ του εμπορικού πάρτι που στήθηκε στο Μπακού. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι αν και οι αγώνες έχουν πανευρωπαϊκό χαρακτήρα τα τηλεοπτικά δικαιώματα (πλην της Ελλάδας που τα έχει η ΕΡΤ) πήγαν σε ιδιωτικά τηλεοπτικά δίκτυα αφού η EBU (ευρωπαϊκή ένωση τηλεόρασης) απείχε από το εγχείρημα. Επίσης, οι αγώνες πρόσφεραν μια καλή ευκαιρία σε αρκετές πολυεθνικές που ήταν εκτός παιχνιδιού όσον αφορά τα αθλητικά δρώμενα της Ευρώπης να βρουν μια... πόρτα εισόδου.

Ο ρόλος του Αζερμπαϊτζάν

Την ίδια ώρα τη δική του βαρύτητα έχει η επιλογή του Αζερμπαϊτζάν ως διοργανώτριας χώρας. Οι Αζέροι ως μοναδικοί υποψήφιοι στη συνδιάσκεψη επιλογής έταξαν λαγούς με πετραχήλια στις Ευρωπαϊκές Ολυμπιακές Επιτροπές προκειμένου να ανάψουν το πράσινο φως. Λίγο μετά την αποτυχία του στη διεκδίκηση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2020 (τους ανέλαβε το Τόκιο) φάνηκαν ιδιαίτερα γαλαντόμοι. Οι Ευρωπαϊκές Ολυμπιακές Επιτροπές πήραν διαβεβαιώσεις από τους Αζέρους διοργανωτές πως δεν θα δαπανήσουν ούτε ευρώ, αντιθέτως θα έχουν την ευκαιρία να αποκομίσουν οικονομικά οφέλη από τους αγώνες. Την ίδια ώρα και για όσες πολυεθνικές σχετίστηκαν με τους αγώνες (π.χ. ως χορηγοί) το Αζερμπαϊτζάν ως υπολογίσιμη πλέον δύναμη στο πεδίο των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιπαραθέσεων στον τομέα της Ενέργειας αποτελεί μια σοβαρή πρόκληση και για περαιτέρω συμφωνίες εκτός αθλητισμού.
Δεν είναι τυχαίο ότι η πολυεθνική του πετρελαίου βρετανικών συμφερόντων που συμμετέχει ως χορηγός των αγώνων το πήρε τόσο... ζεστά το θέμα που επιστράτευσε ακόμα και τον παλιό σπουδαίο αθλητή στίβου, τετράκις Ολυμπιονίκη Αμερικανό σπρίντερ Μάικλ Τζόνσον να λειτουργήσει ως απεσταλμένος της για να παρακολουθήσει την πορεία των έργων.

Αύξηση του ανταγωνισμού

Την ίδια ώρα το νέο προϊόν, όπως ήταν φυσικό, οξύνει και τους ανταγωνισμούς για την πίτα των κερδών.
Είναι χαρακτηριστικό ότι παρά τη φιλοδοξία των διοργανωτών για υψηλό ενδιαφέρον, τον πακτωλό χρημάτων που έταξαν στους νικητές, ακόμα και τη χρηματική επιδότηση απ' την Ευρωπαϊκή Ολυμπιακή Επιτροπή προς τις εγχώριες αντίστοιχες των ευρωπαϊκών κρατών για να στείλουν μερικούς απ' τους καλύτερους αθλητές στο Μπακού ο πήχης κρατήθηκε χαμηλά. Τρία ιδιαίτερα δημοφιλή στην Ευρώπη αθλήματα, όπως ο στίβος, η κολύμβηση και η ποδηλασία τράβηξαν τον δικό τους δρόμο. Βέβαια δεν είναι τυχαίο για τη στάση τους το γεγονός ότι και στα τρία συγκεκριμένα τα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα που διεξάγονται τυγχάνουν ιδιαίτερης απήχησης στην Ευρώπη. Ιδιαίτερα για το στίβο τα πράγματα ήταν ιδιαίτερα τεταμένα αφού οι αρχικές υποσχέσεις των διοργανωτών προς την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Στίβου να μη συμπέσουν οι αγώνες με τη διεξαγωγή του Κυπέλλου Ευρωπαϊκών Χωρών (πρώην Μπρούνο Τζάολι) δεν τηρήθηκαν. Ετσι με απόφαση της πρώτης οι αγώνες στίβου στο Μπακού θα περιλαμβάνουν τη διεξαγωγή της Γ' κατηγορίας την ώρα που στην Ελλάδα και στο Ηράκλειο θα διεξάγονται οι αγώνες της Α' κατηγορίας (με σαφώς πιο ενδιαφέρον) και στο Τσεμποκσάρι της Ρωσίας οι αντίστοιχοι της Super League με τη συμμετοχή παραδοσιακών δυνάμεων του ευρωπαϊκού στίβου, όπως Ρωσία, Μ. Βρετανία, Γερμανία, Ιταλία, Γαλλία, Πολωνία, Φινλανδία κτλ. Κάτι αντίστοιχο συνέβη και με την κολύμβηση καθώς στην πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν δεν θα μεταβούν τα σπουδαία ονόματα της ευρωπαϊκής κολύμβησης αφού προετοιμάζονται για την Πανεπιστημιάδα και πολύ περισσότερο για το Παγκόσμιο του Καζάν, στα τέλη Ιούλη.