Τα ενιαία μέτωπα ... οι κομμουνιστές ... ο Δημητρώφ και ... ο αιμοσταγής Στάλιν.

 Τα ενιαία μέτωπα ... οι κομμουνιστές ... ο Δημητρώφ και ... ο αιμοσταγής Στάλιν.

Θα υπάρχουν πάντα κάποιοι που κάπως έτσι θα "βλέπουν" τα ενιαία μέτωπα !!!

   Κάποτε στην φούντωση του πρώτου παγκόσμιου-ιμπεριαλιστικού πολέμου ... έγινε μιά Οχτωβριανή επανάσταση που γέννησε το πρώτο εργατικό κράτος το 1917 στην Ρωσία ... και λίγο μετά εκεί παραδίπλα στην Γερμανία, η βρωμερή σοσιαλδημοκρατία ξεπουλούσε την επανάσταση των γερμανών εργατών ... κόβωντας το ξάπλωμα του επαναστατικού κύματος σε όλη την Δύση. Οι γερμανοί, οι αμερικανοαγγλογάλλοι και οι γιαπωνέζοι ιμπεριαλιστές ... που μέχρι τώρα αλληλοέσφαζαν τους λαούς τους μοιράζοντας την υφήλιο ... μεμιάς συμμάχησαν και με όλες τις αντιδραστικές δυνάμεις της Ρωσίας ... στράφηκαν ενάντια στο επαναστατικό κράτος του Λένιν. Ηττήθηκαν ... η επανάσταση επιβίωσε ... αλλά τα εργατικά-επαναστατικά κινήματα στην Δύση μπήκαν σε βαθειά ύφεση με τους σοσιαλδημοκράτες να διατηρούν τεράστια επιρροή στις εργατικές μάζες.

Σε αυτές τις συνθήκες η Κομμουνιστική Διεθνής (ΚΔ) επεξεργάσθηκε την νέα τακτική του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος που σαν στόχο είχε την οικοδόμηση Ενιαίων Μετώπων. “Ο σκοπός και το νόημα της τακτικής του ενιαίου μετώπου είναι να τραβηχτούν στην πάλη κατά του κεφαλαίου όλο και πιο πλατιές μάζες εργατών, να αποτραβηχτούν απο την σοσιαλδημοκρατική επιρροή, να αποσπασθούν οι εργατικές μάζες από τον οπορτουνισμό, να συντριβεί η ηγεσία του” ... έτσι το περιέγραφε ο Λένιν το 1921. Να σημειώσουμε οτι ακόμα βρισκόμασταν στην εποχή που τα περισσότερα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα της εποχής διατηρούσαν μαρξιστικές διακηρύξεις και πολλά απο αυτά ακόμα και την ... “διχτατορία του προλεταριάτου” !!!

 

    Με λίγα λόγια ... η τακτική του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος στην νέα κατάσταση ... όπως ο Λένιν την σχεδίασε ήταν ... η προετοιμασία και η συγκέντρωση δυνάμεων του εργατικού κινήματος στην Δύση για την επόμενη επαναστατική επίθεση και ... ταυτόχρονα η υπεράσπιση του πρώτου εργατικού κράτους που βρισκόταν σε καπιταλιστική περικύκλωση με την δράση των εργατικών κινημάτων στις δυτικές κοινωνίες. Οι κομμουνιστές καταλάβαιναν πως αργά ή γρήγορα ο παγκόσμιος καπιταλισμός θα επιτεθεί ξανά ενάντια στο επαναστατικό κράτος.

Το 4ο συνέδριο της ΚΔ (1922) κατέληξε στον προσδιορισμό πέντε τύπων εργατικών κυβερνήσεων που μπορούσαν να εμφανιστούν σε εκείνες τις συνθήκες και τη στάση των κομμουνιστών απέναντι σε αυτές. Δεν έχει ιδιαίτερη ουσία να αναφέρω τις πέντε μορφές κυβερνήσεων και τα χαρακτηριστικά τους ... αλλά τα βασικά κριτήρια συμμετοχής των κομμουνιστών σε κάποιες απο αυτές. “Οι δύο άλλοι τύποι εργατικών κυβερνήσεων (εργατοαγροτική κυβέρνηση και εργατική κυβέρνηση με συμμετοχή των κομμουνιστών) δεν είναι δικτατορίες του προλεταριάτου και ούτε μεταβατικές μορφές, ιστορικά αναπόφευκτες, προς τη δικτατορία του προλεταριάτου, αλλά, εκεί όπου σχηματίζονται, μπορούν να χρησιμεύσουν σαν αφετηρία για τη δικτατορία αυτή. Μονάχα μια κυβέρνηση, που αποτελείται από κομμουνιστές μπορεί να είναι αληθινή ενσάρκωση της δικτατορίας του προλεταριάτου.”. Πρέπει να τονίσουμε ότι η υπό όρους στήριξη ή συμμετοχή των κομμουνιστών σε μια μη κομμουνιστική εργατική κυβέρνηση προυπέθετε συνθήκες όξυνσης της ταξικής πάλης και επαναστατικής ανόδου. Η απόφαση ανέφερε ότι: “το στοιχειωδέστερο έργο μιας εργατικής κυβερνήσεως πρέπει να συνίσταται στο να οπλίσει μεν το προλεταριάτο, και να αφοπλίσει τις αστικές αντεπαναστατικές οργανώσεις”. 
   Πώς είπατε ??? Υπάρχει κάτι που δεν καταλαβαίνουμε ??? Να το κάνουμε πιό λιανά ??? Ακόμα και τότε που το περικυκλωμένο επανασταικό κράτος έψαχνε και την παραμικρή υποστήριξη απο τους λαούς της Δύσης ... οι κομμουνιστές δεν “φαντασιώνονταν” αναπόφευκτα ενδιάμεσα στάδια ... και δεν “μπούκαραν” με το παραμικρό σε οποιαδήποτε κυβέρνηση τους καλούσαν. 

    Στα χρόνια του μεσοπολέμου η σοσιαλδημοκρατία πήρε ανοιχτά χαρακτηριστικά αστικού κόμματος διακυβέρνησης στα πλαίσια του αστικού πολιτικού συστήματος και σταδιακά εγκατέλειψε τις όποιες επαναστατικές διακηρύξεις και υιοθέτησε θέσεις περί σταδιακού περάσματος στο σοσιαλισμό μέσω μεταρρυθμίσεων. Πρωτοστάτησε στον αντικομμουνισμό, ευνοώντας την άνοδο του φασισμού σε μια σειρά χώρες, ενώ μια σειρά φασιστικές δυνάμεις ξεπήδησαν μέσα από τους κόλπους των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων. Στο 7ο συνέδριο της ΚΔ (1935) οι κομμουνιστές μέσα απο προβληματισμούς και διαπάλη ... εξέτασαν την τακτική τους στην νέα διαμορφωμένη κατάσταση. Σε συνθήκες οικονομικής καπιταλιστικής κρίσης και έντασης των προετοιμασιών για έναν νέο ιμπεριαλιστικό πόλεμο, με όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων και εδραίωση του γερμανικού φασισμού, με είσοδο στην τελική ευθεία για την πραγματοποίηση των σχεδίων των δυτικών ιμπεριαλιστών να στρέψουν την Γερμανία προς την κατάπνιξη της ΕΣΣΔ. Σε εκείνη την κατάσταση οι κομμουνιστές εκτίμησαν πως οι σοσιαλδημοκρατικές ηγεσίες είχαν αποκαλυφθεί στα μάτια των εργαζομένων την ίδια στιγμή που η κρίση είχε στην ουσία φτωχοποιήσει τα στρώματα της εργατικής αριστοκρατίας, γεγονότα που έκαναν πιό «πιθανή» την όξυνση της ταξικής πάλης αφού φαινόταν πως οι σοσιαλδημοκρατικές ηγεσίες δεν θα μπορούσαν στις νέες συνθήκες να "παίξουν" τον παραδοδιακό τους ρόλο στο αστικό κοινοβουλευτικό σύστημα. Στην ΚΔ κυριάρχησε η άποψη για την ανάγκη διαμόρφωσης τώρα πιά ... ενός ακόμα ευρύτερου αντιφασιστικού Λαϊκού Μετώπου (ΛΜ)(οχι στενά εργατικού ενιαίου μετώπου-ΕΜ) που θα διεκδικούσε κοινοβουλευτικά την κυβέρνηση και έτσι θα εμπόδιζε την ανάδειξη φασιστικών κυβερνήσεων και ταυτόχρονα θα απέτρεπε τη συγκέντρωση των πιο επιθετικών δυνάμεων ενάντια στην ΕΣΣΔ. Η ΚΔ θεωρώντας σε αυτές τις συνθήκες πιθανή την όξυνση της ταξικής πάλης μέσω των Μετώπων ... καθόρισε συγκεκριμένες “δικλείδες ασφαλείας” για να αποτραπεί ο κίνδυνος παρεκτροπής των Λαικών Μετώπων ... σε άνευ όρων συμφωνίες με σοσιαλδημοκρατικά και αστικά κόμματα για την άκριτη στήριξη των αστικών κυβερνήσεων στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Αξίζει να παρακολουθήσουμε την λογική των κομμουνιστών για τα ... Μέτωπα.

 

Ο Ιωσήφ Στάλιν και ο Γκεόργκι Δημητρόφ στη διάρκεια της παρέλασης για την Πρωτομαγιά του 1935 στη Μόσχα

   Ο Δημητρώφ ήταν ο κομμουνιστής που έπαιξε σημαίνοντα ρόλο στην διαμόρφωση της τακτικής των κομμουνιστών εκείνη την εποχή. Οτι είπε ... το είπε για την ενίσχυση του αγώνα της εργατικής τάξης και για την υπεράσπιση της ΕΣΣΔ. Δηλαδή με κανένα τρόπο δεν προσέδιδε στα ΛΜ κανένα χαρακτήρα ταξικής συνεργασίας ή διαταξικής διαπραγμάτευσης. Τα ΛΜ που πρότεινε η ΚΔ και ο Δημητρώφ τα όρισε σαν ενιαία μέτωπα της εργατικής τάξης ενάντια στον ταξικό εχθρό. Πρώτα και κύρια. Οποιος δεχόταν αυτή την αρχή θα μπορούσε να είναι μέλος του μετώπου. Προφανώς ο Δημητρώφ δεν καλούσε τους πολιτικούς εκφραστές των κεφαλαιοκρατών οι οποίοι είχαν κάνει ήδη την επιλογή τους. Ο Δημητρώφ προτείνει ενάντια στο φασισμό όχι ένα Μέτωπο για το σοσιαλισμό και την δικτατορία του προλεταριάτου, αλλά για την υπεράσπιση της αστικής δημοκρατίας και του αστικού κράτους. Προφανώς κάποια τμήματα της αστικής τάξης (κατεστραμένα ή εξουθενωμένα απο την οικονομική κρίση) θα έβλεπαν με καλό μάτι τέτοια μέτωπα ... αλλά η κύρια στόχευση του Δημητρώφ ήταν οι εργατικές μάζες που επηρέαζε η σοσιαλδημοκρατία. Ο Δημητρώφ είχε ολόκληρη ανάλυση και πεποίθηση οτι έκτοτε η σοσιαλδημοκρατία δεν θα μπορούσε να παίξει τον ρόλο της σαν στήριγμα της αστικής τάξης στο μέλλον ( η εξαθλίωση της εργατικής αριστοκρατίας απο την οικονομική κρίση - το ξεσκέπασμα των σοσιαλδημοκρατών για τον ρόλο τους σε Γερμανία, Αυστρία, Ισπανία - η παρουσία της ΕΣΣΔ). Πίστευε στην ραγδαία ριζοσπαστικοποίηση της βάσης των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων. Ο Δημητρώφ όριζε οτι το ΛΜ πρώτα και κύρια θα οργανωθεί στην βάση και κυρίως στα συνδικάτα. Τα ισχυρά, αντιφασιστικά και ταξικά προσανατολισμένα συνδικάτα τα έθετε σαν το βασικό προαπαιτούμενο για οποιαδήποτε συμμετοχή των ΛΜ σε κυβερνητικά σχήματα. Δηλαδή τα ΛΜ θα ζούσαν πρωταρχικά στην κοινωνική βάση. Ανάλογα με την έκβαση αυτού του χαρακτήρα, θα μπορούσε να πάρει και άλλες διαστάσεις (διακομματικές ή και κυβερνητικές). Ο Δημητρώφ περιγράφει τα ΛΜ σαν προθάλαμο και προετοιμασία της δικτατορίας του προλεταριάτου, παρότι τα ίδια τα μέτωπα δεν είχαν αυτό τον στόχο. Δηλαδή ο Δημητρώφ θεώρησε οτι τα ΛΜ θα οξύνουν την ταξική ωρίμανση των εργαζομένων, θα αποδυναμώσουν τις ηγεσίες των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων που επιμένουν στην υποστήριξη της αστικής τάξης, θα ενισχύσουν το ρόλο και την επιρροή των κομμουνιστών. Για τον λόγο αυτό ο Δημητρώφ σαν δεύτερο προαπαιτούμενο για κυβερνητική συμμετοχή των ΛΜ, θέτει την ύπαρξη αδύναμων αντικομμουνιστικών πτερύγων των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων. Η αστική τάξη, ο καπιταλισμός και οι πολιτικοί τους εκφραστές είναι ο κύριος αντίπαλος των λαών στην ανάλυση του Δημητρώφ για το φασισμό. Το βασικότερο προαπαιτούμενο που βάζει ο Δημητρώφ για να μετέχουν τα ΛΜ σε κυβερνήσεις είναι η ύπαρξη ... παραλυμένου αστικού κράτους, για να μην μπορέσει η αστική τάξη να ανακόψει τις κυβερνήσεις των ΛΜ ή να αντεπιτεθεί. Προφανώς ο Δημητρώφ “έβλεπε” την αντεπίθεση της αστικής τάξης. Επρεπε τα ΛΜ να έχουν σαν βασικό καθήκον τους τον παραπέρα εξοπλισμό του προλεταριάτου και τον αφοπλισμό της αντεπανάστασης. Επίσης έβλεπε οτι οι αστικές κυβερνήσεις της Ευρώπης και των ΗΠΑ ... απορρίπτοντας μια μετά την άλλη τις προτάσεις του Στάλιν για συγκρότηση αντιφασιστικής συμμαχίας ... ωθούσαν τον Χίτλερ να επιτεθεί στην ΕΣΣΔ. Αυτό το γεγονός έδινε χαρακτήρα επείγοντος στην οικοδόμηση των ΕΜ, ειδικά στις δυτικοευρωπαικές χώρες.

    Αυτή ήταν η θεωρητική προσέγγιση των κομμουνιστών για την τακτική τους στον καπιταλιστικό κόσμο στην δεδομένη κατάσταση την συγκεκριμένη στιγμή. Η πράξη απέδειξε ότι η πολιτική του ΛΜ π.χ. στις περιπτώσεις της Γαλλίας, της Ισπανίας, του Βελγίου και άλλων χωρών δεν εμπόδισε καθόλου δυνάμεις που συμμετείχαν στο ΛΜ και στις κυβερνήσεις του, σε κρίσιμες στιγμές να προχωρήσουν σε ανοιχτή επίθεση ενάντια στα ΚΚ. Το Γαλλικό ΚΚ τέθηκε εκτός νόμου από την κυβέρνηση του «σύμμαχου» ριζοσπάστη Νταλαντιέ, οι σοσιαλδημοκράτες στην Ισπανία οργάνωσαν πραξικόπημα με στόχο το κτύπημα των κομμουνιστών και τη συνεννόηση με το Φράνκο, η γαλλική Βουλή στην οποία κυριαρχούσαν οι δυνάμεις του ΛΜ έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης στην «κυβέρνηση του Βισύ» του στρατηγού Πεταίν !!! Κομμουνιστικά κόμματα έφτασαν στο σημείο να "καταδικάζουν" ή να σαμποτάρουν απεργίες, ή να σκέφτονται σοβαρά την διάλυση των οργανώσεων τους και την ενσωμάτωση στους μηχανισμούς σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων !!! Δηλαδή σε συνθήκες επαναστατικής κατάστασης ιδιαίτερα στα χρόνια 1943-1944 σε αρκετές χώρες της Ευρώπης ... κομμουνιστικά κόμματα "πιστά στο πνεύμα του μετώπου" ... απομακρύνθηκαν απο την στρατηγική της επαναστατικής διεκδίκησης της εργατικής εξουσίας. Ετσι βρέθηκαν ανέτοιμα να αξιοποιήσουν την ένοπλη αντικατοχική πάλη σαν πάλη για την εξουσία. Οι έλληνες κομμουνιστές το κατάλαβαν ... στο πετσί τους. 

    Απο την άλλη αξίζει να παρακολουθήσουμε την τακτική την ίδια περίοδο του ίδιου του επαναστατικού κράτους της ΕΣΣΔ που είχε σαν εκφραστή της και καθοδηγητή της τον Στάλιν. Η εξωτερική πολιτική της ΕΣΣΔ είχε σαν βασική επιδίωξη την υπεράσπιση του σοβιετικού κράτους και την αναχαίτηση της ένωσης των ιμπεριαλιστών εναντίον του. Αυτή η ειρηνική συνύπαρξη με τις καπιταλιστικές δυνάμεις που περικύκλωναν το σοβιετικό κράτος καθόλου δεν αναιρούσε τις αναλύσεις των κομμουνιστών πως αργά ή γρήγορα οι ιμπεριαλιστές θα τεθούν ο ένας ενάντια στον άλλο και θα εμπλακούν σε πόλεμο μεταξύ τους. Αυτό εξάλλου δημιουργούσε ευκαιρίες για επαναστατικές εκρήξεις σε μιά σειρά χώρες. Ο άλλος άξονας της πολιτικής του Στάλιν και της ΕΣΣΔ ήταν το διεθνιστικό καθήκον των κομμουνιστών να βοηθήσουν τα κομμουνιστικά κόμματα σε άλλες χώρες να κάνουν τις δικές τους επαναστάσεις. Αυτό θα ήταν λογικό μόνο εφόσον δεν προκαλούσε την αντίδραση των ιμπεριαλιστών ενάντια στη Σοβιετική Ένωση. Ετσι μόνο θα μπορούσε να προωθηθεί η υπόθεση της παγκόσμιας επανάστασης. Ο πατριωτισμός, με την έννοια της επιβίωσης του Σοβιετικού κράτους, ήταν ο βασικός στόχος της εξωτερικής πολιτικής του Στάλιν. Αλλά παρέμεινε μέρος μιας παγκόσμιας επαναστατικής διαδικασίας, χωρίς την οποία η επιβίωση του κράτους αυτού έχανε την σημασία της. Αυτό είπε ο Στάλιν στην εξής κλασική διατύπωση τον Αύγουστο του 1927: “Επαναστάτης είναι αυτός που είναι έτοιμος να υπερασπιστεί, να προστατεύσει την ΕΣΣΔ χωρίς επιφυλάξεις, απροϋπόθετα ...γιατί η ΕΣΣΔ είναι το πρώτο προλεταριακό επαναστατικό κράτος στον κόσμο και οικοδομεί τον σοσιαλισμό. Διεθνιστής είναι αυτός που είναι έτοιμος να υπερασπιστεί την ΕΣΣΔ χωρίς επιφυλάξεις, χωρίς δισταγμό, χωρίς προϋποθέσεις, γιατί η ΕΣΣΔ είναι η βάση του παγκόσμιου επαναστατικού κινήματος, και επειδή η υπεράσπιση, η προώθηση αυτού του επαναστατικού κινήματος είναι αδύνατη χωρίς την υπεράσπιση της ΕΣΣΔ.”

    Με λίγα λόγια ο Στάλιν ήθελε ειρήνη με όσο το δυνατόν περισσότερα καπιταλιστικά κράτη μπορούσε, την στιγμή που εκείνα φαινόταν πως προετοιμάζονται για τον αναπόφευκτο ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Αυτό θα έδινε επαναστατικές ευκαιρίες σε μιά σειρά λαούς. Η βίαιη ανατροπή  ήταν ακόμα το βασικό επαναστατικό εργαλείο. Μόνο η επανάσταση μπορούσε να φέρει τον σοσιαλισμό. “Το κοινοβούλιο, το Σύνταγμα, ο βασιλιάς και τα άλλα χαρακτηριστικά της αστικής εξουσίας δεν είναι τίποτε παρά ασπίδα της τάξης των καπιταλιστών που προτείνεται ενάντια στο προλεταριάτο.” Ο καπιταλισμός δεν μπορούσε να μεταρρυθμιστεί. Ο Στάλιν έλεγε πως οι πολιτικοί όπως ο Ρούζβελτ θα μπορούσαν να πετύχουν “κάποιο έλεγχο πάνω στους πιο ανεξέλεγκτους εκπροσώπους του καπιταλιστικού κέρδους, κάποια ενίσχυση της αρχής της ρύθμισης της οικονομίας. Όμως αν ακουμπούσαν τα θεμέλια του καπιταλισμού, οι ιδιοκτήτες των τραπεζών και των βιομηχανιών θα τους ανέτρεπαν - και θα το έκαναν επειδή αυτοί ήλεγχαν το κράτος”. Αλλά για να μπεί οποιαδήποτε δυτική χώρα σε επαναστατική κατάσταση φαινόταν βέβαιο πως έπρεπε να εμπλακεί σε ιμπεριαλιστικό πόλεμο ... ή αλλοιώς ... η βέβαιη εμπλοκή της κάθε χώρας στον επερχόμενο ιμπεριαλιστικό πόλεμο θα δημιουργούσε επαναστατική ευκαιρία. Φαίνεται πως ο Στάλιν δεν πίστευε στις επαναστάσεις σε χώρες που βρίσκονται σε ειρήνη. Μονάχα ο πόλεμος δημιουργούσε την απαραίτητη αναταραχή και την ανασφάλεια στις άρχουσες τάξεις. Κατά τη διάρκεια των μέσων της δεκαετίας του 1920, ο Στάλιν έβλεπε πως ο καπιταλισμός είχε μπει σε μια περίοδο σχετικής σταθεροποίησης. Το “επαναστατικό κύμα” είχε τελειώσει, το προλεταριάτο βρισκόταν σε περίοδο “συσσώρευσης δυνάμεων”. Ο Στάλιν είχε ισχυρή πεποίθηση για το θέμα αυτό. Σε μια επιστολή του τον Ιούνιο του 1926 προς τον Μολότοφ, υπερασπίστηκε την “εργασία των κομμουνιστών στα αντιδραστικά συνδικάτα με στόχο τον εσωτερικό τους μετασχηματισμό και τον έλεγχό τους.” Αυτή ήταν η καλύτερη τακτική σ' αυτή την χαλαρή περίοδο της ταξικής πάλης, εφόσον κρατιόταν κατά νου νέες επιθέσεις στο μέλλον: “δεν έχουμε μια νέα περίοδο θυελλώδους πίεσης της επανάστασης, αλλά μια διαρκή σταθεροποίηση ... Το καθήκον μας συνίσταται στην πραγματικότητα στην συνέχιση της πολιτικής της συγκέντρωσης δυνάμεων και του ενωμένου μετώπου, και της προετοιμασίας της εργατικής τάξης για την άμυνα ενάντια σε νέες επιθέσεις του κεφαλαίου και για τον μετασχηματισμό της άμυνας σε μια πλατιά, επαναστατική επίθεση του προλεταριάτου στο κεφάλαιο, για την μετάβαση στην πάλη για εξουσία.” 

    Μετά την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, ο Στάλιν είδε πως οι άρχουσες τάξεις του καπιταλιστικού κόσμου κατέστρεφαν “τα τελευταία ίχνη κοινοβουλευτισμού και αστικής δημοκρατίας”. Ο φασισμός είχε γίνει το “πιο μοδάτο εμπόρευμα των στρατευμένων αστών πολιτικών.” Ο θρίαμβος του Χίτλερ ήταν σημάδι της αδυναμίας μιας μπουρζουαζίας που δεν μπορούσε πια να κρατήσει την εξουσία της με ευπρεπείς μεθόδους. Ο Στάλιν έλεγε πως “η επαναστατική κρίση ωριμάζει και ο φασισμός δεν είναι καθόλου μακρόβιος”. Η εξέλιξη των γεγονότων προς τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο, η τακτική της ΕΣΣΔ και του Στάλιν (στηριγμένη στην ανάλυσή του που περιγράψαμε), και η διεξαγωγή του πολέμου ... επαλήθευσαν και επιβεβαίωσαν μέχρι κεραίας την στρατηγική των κομμουνιστών και του Στάλιν ... λαμβάνοντας υπ΄όψιν την τελική έκβαση αυτού του πολέμου: Ο φασισμός τσακίστηκε, το σοβιετικό κράτος ήταν νικητής, ο καπιταλισμός αποδυναμωμένος (αλλά με τις ΗΠΑ πανίσχυρες και κυρίαρχες στον καπιταλιστικό κόσμο), η επανάσταση απλώθηκε σε όλη την ανατολική Ευρώπη (και σε λίγο στην Κίνα, στην Κορέα και στην νοτιοανατολική Ασία). Το μόνο που έμεινε ... ήταν η συνέχιση και η ενίσχυση της οικοδόμησης του σοσιαλισμού σε όλο αυτό το κομμάτι της υφηλίου. Αυτός θα ήταν ο μόνος δρόμος για την αποδυνάμωση του παγκόσμιου καπιταλισμού και της οριστικής-τελικής επικράτησης της παγκόσμιας επανάστασης που θα απλώνονταν σταδιακά σε όλες τις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες. Αλλά ... η εμβάθυνση και η επέκταση της σοσιαλιστικής οικοδόμησης για διάφορους λόγους ... κάποτε ανακόπηκε. Αυτή η ανακοπή συνδέεται άρρηκτα με διαδικασίες που άρχισαν μέσα στο παγκόσμιο και στο σοβιετικό κομμουνιστικό κίνημα ... μετά τον θάνατο του Στάλιν. Αν αυτή η ιστορική βεβαιότητα μας διαφύγει τότε θα έχουμε αδικήσει κατάφορα και ανεπανόρθωτα το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα του παρελθόντος όπως και το μελλοντικό αλλά και τον ίδιον τον Στάλιν σαν ταξικό αγωνιστή.

 
   Αλλά ας επιστρέψουμε και πάλι στις τακτικές των κομμουνιστών στην ιστορική περίοδο που την καθοδηγησή τους την είχε ο Στάλιν. Ο Στάλιν με κανέναν τρόπο δεν πίστευε στην ειρηνική, κοινοβουλευτική μετάβαση στο σοσιαλισμό στις δυτικές αναπτυγμένες χώρες. Πολλοί ιστορικοί περιγράφουν πως τον Στάλιν τον απασχολούσε ... ότι η ιδέα του Μαρξ περί επαναστατικής βίας είχε ως στόχο την ανατροπή είτε ενός ολιγαρχικού είτε ενός απολυταρχικού κράτους ώστε να εδραιωθεί μια δημοκρατία και πως ποτέ δεν οραματίστηκε ο Μαρξ μια επανάσταση που θα ανέτρεπε τη δημοκρατία. Για έναν βαθύ μαρξιστή-λενινιστή όπως ο Στάλιν προφανώς τέτοιοι προβληματισμοί δεν ήταν στο θεωρητικό επίπεδο. Ηταν προφανώς θεωρητικά ξεκάθαρο για τον Στάλιν – όπως πρέπει είναι και για όλους τους κομμουνιστές – πως το πολιτικό εποικοδόμημα της αστικής εξουσίας είναι πάντα προς επαναστατική ανατροπή ασχέτως εαν έχει τον επιφαινόμενο χαρακτήρα της απολυταρχίας ή της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Εξάλλου οι ίδιοι οι μπολσεβίκοι στην δική τους επαναστατική χώρα είχαν προ πολλού αποφασίσει στην πράξη πως το τάχα “δημοκρατικό” κοινοβουλευτικό σύστημα ήταν ασύμβατο θεωρητικά και πρακτικά με την λειτουργία της δικτατορίας του προλεταριάτου. Οι προβληματισμοί του Στάλιν είχαν να κάνουν μόνο με το επίπεδο της τακτικής των επαναστατών. Θα μπορούσε κάποιος να οργανώσει επανάσταση ενάντια στο κοινοβούλιο σε χώρες όπου η δημοκρατία είχε αρχίσει να ριζώνει ?? Η τακτική των κομμουνιστών σε αυτό το σημείο είχε αρχίσει να διαμορφώνεται (και να συμμετέχει σε αυτή την διαδικασία και ο Στάλιν) ήδη απο το 1920, όταν ο Λένιν συμπέρανε ότι ήταν δεκτό για τους κομμουνιστές να στηρίζουν σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις κάτω από ορισμένες συνθήκες. Οπως είδαμε στο 4ο Συνέδριο της ΚΔ το 1922, οι κομμουνιστές είδαν την πιθανότητα να ενωθούν με τους σοσιαλδημοκράτες στις αποκαλούμενες “εργατικές” ή “εργατο-αγροτικές κυβερνήσεις” οι οποίες βασιζόντουσαν στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Όμως αυτές έπρεπε να είναι ριζοσπαστικά κινήματα, τα οποία να εξοπλίζουν τους εργάτες και να αφοπλίζουν τις “αστικές αντεπαναστατικές οργανώσεις”, εισάγοντας έλεγχο στην παραγωγή και βαριά φορολογία στους πλούσιους. Το αναμενόμενο αποτέλεσμα ήταν εμφύλιος πόλεμος και ένοπλη αντίσταση της αστικής τάξης, η οποία και θα έπρεπε να συντριβεί. Με τον τρόπο αυτό, η κυβέρνηση αυτού του είδους θα γινόταν το βήμα για την επανάσταση και την προλεταριακή δικτατορία. Στην ουσία οι κομμουνιστές δεν θα επιδίωκαν την ανατροπή μιας “δημοκρατικής” κυβέρνησης ... αλλά την συντριβή της αστικής τάξης που αρνείται να υλοποιήσει τις αποφάσεις του λαού και της κυβερνησής του. Απο τακτική άποψη η ανάλυση των κομμουνιστών ήταν ευφυής. Απέμενε στην πράξη, να καταφέρουν τα εργατικά κινήματα να επιβάλουν στις λαικές αυτές κυβερνήσεις τις παραπάνω αποφάσεις. Ο Στάλιν στήριξε δημόσια την ιδέα των ενωμένων μετώπων κυβερνήσεων των κομμάτων των εργαζομένων. Είχε μια εξαιρετικά μεγάλη ιδέα για τη δύναμη των δημοκρατικών κρατών. Η αναγνώριση της ικανότητας των δημοκρατιών να κερδίζουν την εμπιστοσύνη της εργατικής τάξης διατρέχει σαν κόκκινη κλωστή την τακτική σκέψη του Στάλιν από τις αρχές της δεκαετίας του 1920 ως και το θάνατό του. Η μετωπική επίθεση σε ένα δημοκρατικό κράτος ήταν μάταιη. Όταν, το καλοκαίρι του 1923, το ΚΚ Γερμανίας συμπέρανε ότι ωρίμαζε ο καιρός για επανάσταση, ο Στάλιν ήταν χαρακτηριστικά διστακτικός. Ισχυρίστηκε, σε επιστολή του στον Ζινόβιεφ και τον Μπουχάριν, ότι οι Γερμανοί κομμουνιστές δεν είχαν την ίδια στήριξη από τους εργάτες και τους αγρότες όπως είχε το Ρωσικό κόμμα το 1917, πράγμα το οποίο απέδωσε στην διεθνή ειρήνη και στο γεγονός ότι οι αγρότες στη Γερμανία δεν στερούνταν γης όπως οι εξαθλιωμένοι ρώσοι. Στην ανάλυση και στην σκέψη του Στάλιν παρέμεινε το πρόβλημα ότι μια επανάσταση στη Γερμανία θα προκαλούσε γαλλική και πολωνική επέμβαση. Τότε, η Ρωσία θα υποχρεωνόταν να εισβάλει για να βοηθήσει τους γερμανούς της συντρόφους. Ο Στάλιν συμπέρανε ότι “αν θέλουμε πράγματι να βοηθήσουμε τους Γερμανούς κομμουνιστές - και το θέλουμε και πρέπει να τους βοηθήσουμε - τότε πρέπει να ετοιμαστούμε για πόλεμο.” Σε συνέδριο της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΚΔ, τον Σεπτέμβρη του 1923, προτάθηκε το ΚΚΓερμανίας να προσπαθήσει να πάρει την εξουσία μόνο του, ανοιχτά, με άμεση επίθεση. Ο Στάλιν διαφώνησε. Οι κομμουνιστές θα έπρεπε πρώτα να σχηματίσουν κυβέρνηση συμμαχίας με τους αριστερούς σοσιαλδημοκράτες. Τελικά η προσπάθεια του KPD για άμεση επανάσταση κατέληξε σε αποτυχία, αλλά οι παρατηρήσεις του Στάλιν περιείχαν σημαντικές ενδείξεις σχετικά με τις απόψεις του για την επανάσταση. Πρώτα απ' όλα, υπήρχε το σημείο ότι η επανάσταση σε καιρό ειρήνης είχε λίγες ελπίδες να πετύχει. Οι ιμπεριαλιστές θα ένωναν τις δυνάμεις τους για την συντρίψουν. Επιπλέον, υπήρχε το θέμα της δύναμης της δημοκρατίας πάνω στα μυαλά του προλεταριάτου. Δεν μπορούσε να αναμένεται οι εργάτες να μπουν σε επαναστατική σύγκρουση με ένα κοινοβουλευτικό καθεστώς. Η προλεταριακή δυσαρέσκεια μπορεί να κινητοποιηθεί μόνο κάτω από το λάβαρο της υπεράσπισης της δημοκρατίας. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί είτε με την συμμαχία με τους σοσιαλδημοκράτες σε μια δημοκρατική κυβέρνηση είτε με την υπεράσπιση της δημοκρατίας απο την φασιστική επίθεση. Σε αντίτυπο του βιβλίου του Γκ. Σαφάροφ για την τακτική των Μπολσεβίκων ο Σοβιετικός ηγέτης σχολίασε στα περιθώρια ότι στις μέρες του ... “ειρηνική επανάσταση” θα ήταν εφικτή μόνο σε εξαιρετικά ευνοϊκές συνθήκες, εφόσον μια χώρα “περιβαλλόταν από πολλές σοσιαλιστικές χώρες” ... αλλά ποτέ στην ιστορία δεν υπήρξαν τέτοιες συνθήκες. Ο Στάλιν συνειδητοποίησε επίσης ότι ήταν εύκολο για τον ταξικό εχθρό να κερδίσει την εμπιστοσύνη των εργατών στη δημοκρατία. Η προλεταριακή επανάσταση είχε ξεσπάσει στη Ρωσία και όχι στη Δυτική Ευρώπη επειδή “στη Δύση ο ρεφορμισμός και ο οπορτουνισμός υποστηρίζει το κοινοβούλιο, τη δημοκρατία ... τα οποία δεν υπήρχαν στη Ρωσία.” 
   
   Οι εξελίξεις στην Γερμανία της δεκαετίας του ΄20 απέδειξε πως οι σοσιαλδημοκρατικές ηγεσίες ... συμφιλίωναν τους εργάτες με τον ιμπεριαλισμό και έστρωναν το δρόμο στον φασισμό. Οι κομμουνιστές θα πρέπει να κατευθύνουν το “κύριο χτύπημά τους” ενάντιά της. Τον Σεπτέμβριο του 1924 ο Στάλιν έγραφε: “Ο φασισμός είναι η πολεμική οργάνωση της αστικής τάξης, η οποία βασίζεται στην ενεργό στήριξη της σοσιαλδημοκρατίας. Η σοσιαλδημοκρατία είναι αντικειμενικά η μετριοπαθής πτέρυγα του φασισμού. ... Αυτές οι οργανώσεις δεν αποκλείουν αλλά συμπληρώνουν η μία την άλλη. Δεν συνιστούν αντίποδες αλλά διδύμους. Ο φασισμός είναι ένα ανεπίσημο πολιτικό μπλοκ αυτών των δύο βασικών οργανώσεων που αναδύθηκαν στη συγκυρία της μεταπολεμικής κρίσης του ιμπεριαλισμού και έχει ως στόχο την πάλη ενάντια στην προλεταριακή επανάσταση.” Το 1929, ο χαρακτηρισμός της σοσιαλδημοκρατίας ως "σοσιαλφασισμού" υιοθετήθηκε επίσημα από την Εκτελεστική Επιτροπή της ΚΔ. Πολλοί ακόμα και σήμερα ισχυρίζονται πως αυτή η τακτική παρεμπόδισε, ουσιαστικά, τους γερμανούς κομμουνιστές από την συνεργασία με τους σοσιαλδημοκράτες ενάντια στη ναζιστική απειλή. Ομως η σοσιαλδημοκρατική ηγεσία στην περόδο της Βαιμάρης έκανε οτι ήταν δυνατόν για να πείσει την αστική τάξη, οτι οι σοσιαλδημοκράτες για να αποτρέψουν τον κίνδυνο προλεταριακής επανάστασης θα αποδεχθούν την επιλογή της αστικής τάξης η οποία ξεκάθαρα ήταν να παραδώσουν την εξουσία στον Χίτλερ. Αυτή η ηγεσία έπρεπε να τσακιστεί και να αποκαλυφθεί πολιτικά απο τους κομμουνιστές. Ετσι έπρεπε να παλέψουν την συσπείρωση με τους σοσιαλδημοκράτες εργαζόμενους. Η ηγεσία τους είχε δώσει και είχε περάσει τις εξετάσεις της στην αστική τάξη. Ο δρόμος ήταν μονής κατεύθυνσης για τους κομμουνιστές. Σε αυτό το σημείο πολύ συχνά παρεμβάλλονται κάποιοι “τίμιοι” τάχα και ακραιφνείς αντισταλινικοί ιστορικοί, απολογητές του “δημοκρατικού και ανθρώπινου” καπιταλισμού και χύνουν το φαρμάκι τους. Ο Στάλιν – λένε – εμπόδιζε την συνεργασία κομμουνιστών και σοσιαλδημοκρατών ... για να ενισχύσει τον μελλοντικό του σύμμαχο ... Χίτλερ. Αλλά δεν υπάρχει κανένας λόγος να θεωρήσουμε ότι ο Στάλιν υποστήριζε την θέση περί σοσιαλφασισμού επειδή παρεμπόδιζε την συνεργασία κομμουνιστών και σοσιαλδημοκρατών, για να βοηθήσει την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία. Το ζήτημα ήταν ότι καμμία γερμανική κυβέρνηση, περιλαμβανομένης της ναζιστικής, δεν ήταν αποδεκτή για αυτόν και τους κομμουνιστές. Η σοσιαλδημοκρατική Γερμανία παρέμεινε στενή σύμμαχος των μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων της Βρετανίας και της Γαλλίας. Μια ναζιστική κυβέρνηση αναμενόταν να φέρει τη Γερμανία σε σύγκρουση με τις άλλες καπιταλιστικές δυνάμεις - και αυτό μπορεί να το επιθυμούσε ο Στάλιν - αλλά θα μπορούσε επίσης να καταλήξει σε συμφωνία με τις δυνάμεις αυτές ώστε να επικεντρώσει την επιθετικότητά της ενάντια στη Σοβιετική Ενωση. Τέλος, μια κομμουνιστική κυβέρνηση θα προκαλούσε την επέμβαση των Άγγλων και των Γάλλων, εξαναγκάζοντας την ΕΣΣΔ να επέμβει στο πλευρό των συντρόφων της. Μια φασιστική κυβέρνηση μπορεί να προκαλούσε μια επιτυχημένη προλεταριακή επανάσταση, αλλά μπορεί εξίσου να οδηγούσε στην ήττα του προλεταριάτου. Δεν ήταν καθόλου βέβαιο πως ο φασισμός μπορούσε να ανατραπεί αν εδραιωνόταν. Η εδραίωσή του θα έπρεπε κατά συνέπεια να αποφευχθεί. «Ο πόλεμος είναι η μητέρα της επανάστασης, αλλά θα πρέπει επίσης να πούμε πως ο φασισμός δεν είναι ο πατέρας της.»  
   
   Όλες οι βασικές επιλογές έφεραν την απειλή της πρώιμης εμπλοκής της ΕΣΣΔ σε μια στρατιωτική σύγκρουση με τον ιμπεριαλιστικό κόσμο. Η Γερμανική επανάσταση – πέρα απο τα οργανωτικά θέματα των κομμουνιστών που δεν είχαν δικό τους κόμμα αλλά η δραστηριοτητά τους ήταν στα πλαίσια του SPD – προδώθηκε και άνοιξε ο δρόμος στον Χίτλερ απο την ηγεσία του SPD. O Στάλιν δεν είχε καμμιά εμμονή με τους σοσιαλδημοκράτες εργάτες αλλά με τους ηγέτες τους. Η πολιτική θέση του σοσιαλφασισμού προσπάθησε να αποκαλύψει την προδοτική ηγεσία. Ομως οι περισσότεροι εργαζόμενοι είχαν εξαπατηθεί και ο Χίτλερ στηριγμένος στην γερμανική αστική τάξη ήταν πανέτοιμος να ξεκινήσει το νέο μοίρασμα του κόσμου. Σε αυτό το μοίρασμα η πρώτη και κύρια βλέψη του παγκόσμιου καπιταλισμού ήταν η εξόντωση της ΕΣΣΔ. Αυτό ηταν το πρώτο που έβλεπε ο Στάλιν μαζί με την θέση οτι ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος είναι επανασταστική κατάσταση. Τώρα πια η θέση περι σοσιαλφασιμού ηταν επιβεβαιωμένη απο την ζωή όσο αφορά την σοσιαλδημοκρατική ηγεσία και επομένως άχρηστη στην παραπέρα κρίσιμη συγκέντρωση των ταξικών εργατικών δυνάμεων. Η δυναμική των γεγονότων υποδείκνυε οτι οι αντικομμουνιστικές πτέρυγες των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων είχαν υποστεί σοβαρή ήττα με την θέση του σοσιαλφασισμού. Τώρα πια η ενότητα των εργατικών δυνάμεων και είναι πιθανότερη και είναι η απαραίτητη εξέλιξη στα πολιτικά πράγματα των δυτικών καπιταλιστικών χωρών με την έννοια οτι ο καπιταλισμός μπαίνοντας σε φάση απορρύθμισης θα είναι ευάλωτος σε επαναστατικές διαδικασίες. Τα κομμουνιστικά κόμματα σωστά επέλεξαν την θέση περί σοσιαλφασισμού όταν έπρεπε ... και σωστά την εγκατέλειψαν οταν δεν χρειαζόταν. Ο Στάλιν δεν είχε ούτε εμμονές ούτε ήταν ηλίθιος. Απο την κρίση του 29 και μετά ο Στάλιν έβλεπε οτι ο καπιταλισμός θα προβεί σε πολιτικές αναδιαρθρώσεις τέτοιες που να διαμορφωθούν τα απαραίτητα πολιτικά εργαλεία που θα χρειασθούν οι δυτικές χώρες να μπούν στον επερχόμενο πόλεμο για το συμφέρον των καπιταλιστών. Ολες οι πολιτικές δυνάμεις βιαζόταν να πάρουν θέση στο νέο πολιτικό σκηνικό που έστηνε σε όλες τις δυτικές χώρες η αστική τάξη. Ο Στάλιν έβλεπε πως σε αυτή την γιγάντια “πολιτική” πολεμική προετοιμασία τα φθαρμένα παλιά αστικά κόμματα δεν θα μπορούσαν να παίξουν το κυρίαρχο ρόλο των συμφερόντων της καπιταλιστικής ιμπεριαλιστικής αστικής τάξης. Στο “πολιτικό” προσκλητήριο εξουσίας της αστικής τάξης οι πρώτοι και πρόθυμοι παρατρεχάμενοι μαζί με τους φασίστες ήταν οι σοσιαλδημοκρατικές ηγεσίες. Και οι μεν και οι δε “παγίδευαν” μάζες εργαζομένων οι πρώτοι με τα εθνικά μεγαλεία οι δεύτεροι με την υπεράπιση τάχα της αστικής δημοκρατίας. Ηθελαν και οι δυό “ξεμπρόστιασμα” για να αποκτήσουν οσο το δυνατόν πιο μεινεκτική θέση στο νέο πολιτικό σκηνικό. Ο Στάλιν επιτέθηκε – και καλά έκανε – και στα δυο πουλέν που πόνταρε η αστική τάξη. Ή οι σοσιαλδημοκράτες ή οι φασίστες ή οι παλιοί αστοί – όποιοι εν πάσει περιπτώσει – καταλάμβαναν θέσεις εξουσίας θα είχαν πάντα σαν κύριο στόχο την ΕΣΣΔ. Οταν η καταστάση διαμορφώθηκε και όλοι γνώριζαν ποιό πολιτικό προσωπικό ακριβώς θα διεξάγει για καθε χώρα τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο τότε τα πράγματα είχαν άλλες απαιτήσεις. Ο φασισμός θα “έκανε” τον πόλεμο για λογαριασμό των καπιταλιστών της Γερμανίας, Ιταλίας, Ιαπωνίας και Ισπανίας και τα παλιά αστικά κόμματα για λογαριασμό των καπιταλιστών των ΗΠΑ, Αγγλίας και Γαλλίας. Πουθενά οι ταλαίπωροι και παρατρεχάμενοι σοσιαλδημοκράτες. Καμμιά αστική τάξη πουθενά δεν ανέθεσε το έργο του πολέμου σε σοσιαλδημοκράτες. Αδύναμος πια ο οπορτουνισμός θα μπορούσε να "δεί" με διαφορετικό μάτι τα εργατικά κινήματα. Να υποκύψει σε αυτά. Οι συνεργασίες θα είχαν τώρα πια καλύτερες πιθανότητες. Θα ήταν αφέλεια εκ μέρους του Στάλιν σε όλο αυτό το αλισβερίσι που γινόταν απο τα κοινοβουλευτικά συστήματα όλης της Ευρώπης – στο όνομα της δημοκρατίας – να παγιδεύσει τα κινήματα των λαών και να νομιμοποιήσει τις αποφάσεις των αστικών τάξεων σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Παρ όλα αυτά οι ελπίδες δε επιβεβαιώθηκαν αλλά αυτό δεν αναιρεί την ορθότητα της σκέψης του Στάλιν. Αντίθετα μάλιστα την ενισχύει. Παρά την συγκεκριμένη πολιτική των Ενιαίων μετώπων και παρά την δεδομένη αποδυνάμωση και αποκάλυψη των οπορτουνιστικών ηγεσιών η τελική κατάληξη της δράσης των ενιαίων μετώπων τελικά καθορίσθηκε απο την μεγάλη διάβρωση των εργατικών κινημάτων απο τον οπορτουνισμό.

    Ο Στάλιν παρέμεινε αφοσιωμένος στην προλεταριακή επανάσταση, αλλά ότι πίστευε ότι θα ήταν σχεδόν αδύνατο να ξεσπάσει τέτοια ενάντια σε μια δημοκρατία. Τον Απρίλιο του 1934 έλεγε ότι οι κομμουνιστές πρέπει να εξηγήσουν στον ευρωπαίο εργάτη “γιατί η κοινοβουλευτική δημοκρατία δεν μπορεί πια να έχει αξία για την εργατική τάξη.” Παλιότερα, όταν αντιμαχόταν τον φεουδαρχισμό, η μπουρζουαζία μπορούσε “να τραβά απ' το χαλινάρι τις εργατικές μάζες μέσα από τη δημοκρατία.” Τώρα, ο κοινοβουλευτισμός δεν ήταν πλέον αρκετός: η μπουρζουαζία είχε διαλέξει το φασισμό. Και συμπλήρωνε για την ρώσικη μπουρζουαζία: “Αν η δική μας μπουρζουαζία είχε παραμείνει στην εξουσία άλλα 30 χρόνια, θα είχε συνδεθεί με τις μάζες μέσα από τον κοινοβουλευτισμό, και τότε θα ήταν πολύ πιο δύσκολο να την ανατρέψουμε.” Δεν θα έπρεπε κάποιος απλώς “να κακολογεί την αστική δημοκρατία”, αλλά να εξηγεί γιατί είναι άχρηστη. Σύμφωνα με τον Δημητρόφ, οι λόγος που οι εργάτες ακολουθούσαν τους σοσιαλδημοκράτες και όχι τους κομμουνιστές ήταν η κακή προπαγανδιστική δουλειά των δεύτερων. Ο Στάλιν διαφώνησε: “Ο βασικός λόγος βρίσκεται στην ιστορική ανάπτυξη - τις ιστορικές διασυνδέσεις των μαζών στην Ευρώπη με την αστική δημοκρατία. Και έπειτα, βρίσκεται επίσης στην συγκεκριμένη κατάσταση της Ευρώπης - οι ευρωπαϊκές χώρες ... βασίζονται στις αποικίες τους. Χωρίς αποικίες δεν μπορούν να υπάρξουν. Οι εργάτες το γνωρίζουν αυτό και φοβούνται την απώλεια των αποικιών. Με αυτή την έννοια επίσης τείνουν να ενώνουν δυνάμεις με τη μπουρζουαζία της χώρας τους ... Δεν μπορούμε να φέρουμε τα εκατομμύρια των εργατών με τη μεριά μας άμεσα και εύκολα.” Ένας άλλος λόγος για την προσκόλληση των εργατών στους σοσιαλδημοκράτες ηγέτες τους ήταν η δουλική τους ψυχολογία: “Ο λαός”, συμπέρανε με θλίψη ο Στάλιν, “δεν κάνει μαρξιστική ανάλυση.” Οι πλατιές μάζες είχαν “ψυχολογία του όχλου.” “Δρουν μόνο μέσω των εκλεγμένων τους, μέσω των ηγετών τους.” Ήταν φυσικό οι μάζες να φοβούνται μην χάσουν τους ηγέτες τους. Χωρίς αυτούς, “νιώθουν αδύναμες και χαμένες.” Αυτός ήταν ο λόγος που οι σοσιαλδημοκράτες εργάτες ακολουθούσαν τους ηγέτες τους “παρά την δυσαρέσκειά τους μαζί τους.” Και συμπλήρωνε για τον συντροφό του Μανουήλσκι πως δεν το καταλάβαινε αυτό: “Κάθε χρόνο (εννοεί τον Μανουήλσκι) προβλέπει την προλεταριακή επανάσταση, αλλά αυτή δεν έρχεται.” Τον Μάιο του 1934, ο Στάλιν συμφώνησε τελικά οι Γάλλοι κομμουνιστές να προτείνουν αντιφασιστικό ενωμένο μέτωπο με το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα. Όταν τον ρώτησε σχετικά τον Ιούλιο ο Δημητρόφ, ο Στάλιν επανεπιβεβαίωσε ότι η ηγεσία της σοσιαλδημοκρατίας ήταν σοσιαλφασιστική: ότι στις βασικές καπιταλιστικές χώρες η σοσιαλδημοκρατία ήταν το "θεμελιώδες κοινωνικό στήριγμα της μπουρζουαζίας". Την περίοδο εκείνη παρά την οικοδόμηση των ενιαίων μετώπων, ο Στάλιν επανέλαβε την αφοσίωσή του στον επαναστατικό δρόμο προς τον σοσιαλισμό και τις ισχυρές αμφιβολίες του για την αποτελεσματικότητα των μετώπων. Τελικά η ζωή απέδειξε πως οι φόβοι του Στάλιν για την αποτελεσματικότητα των Ενιαίων Μετώπων δεν ήταν αβάσιμοι.

 
   Είναι ευνόητο οτι μέσα σε ένα ενιαίο μέτωπο με τάχα αντιφασιστικό στόχο ... δεν μπορούμε να χωρέσουμε ... οτιδήποτε. 
Το μέτωπο πρέπει να έχει περιεχόμενο που να ωριμάζει και να προωθεί τον ταξικό αγώνα. Κάποιοι ορίζουμε σαν ταξικό αντίπαλο την αστική τάξη και θεωρούμε δυνητικούς συμμάχους όλες τις άλλες τάξεις των εργαζομένων. Στην εργατική τάξη αποδίδουμε ξεχωριστό ρόλο πρωτοπορίας. Η εργατική τάξη, οι φτωχοί και μεσαίοι αγρότες και τα μεσαία στρώματα έχουν κοινά αλλά όχι ταυτόσημα συμφέροντα απέναντι στο μεγάλο κεφάλαιο. Σε περιόδους βαθιάς κρίσης όλου του κοινωνικού καπιταλιστικού συστήματος το προλεταριάτο μπορεί να κερδίσει τα μεσαία στρώματα ... όχι όμως ΑΠΑΡΝΟΥΜΕΝΟ το σοσιαλιστικό πρόγραμμά του, αλλά πείθοντάς τα για την ικανότητά του να οδηγήσει την κοινωνία σε έναν νέο δρόμο.

   Ο νέος δρόμος απαιτεί προετοιμασία και συγκέντρωση ταξικών δυνάμεων. Αυτή την συγκέντρωση θα εξυπηρετεί το μέτωπο. Η ταξική ωρίμανση και ριζοσπαστικοποίηση της λαικής πλειοψηφίας ... θα οδηγείται προς επανασταστική κατάσταση.
   Ο νέος δρόμος προς αυτή την κατεύθυνση θα απαιτεί ρήξη και ανατροπή των βασικών επιλογών του αντιπάλου. Στα χρόνια των Ενιαίων/Λαικών Μετώπων κάθε αστική τάξη σε κάθε χώρα έκανε τις βασικές επιλογές της ... πάνω στον άξονα ... που όριζε με ποιό μπλόκ ιμπεριαλιστικών δυνάμεων θα πρέπει να συνταχθεί η κάθε αστική τάξη για να βρίσκεται στους "νικητές" της μεταπολεμικής μοιρασιάς (κανονικό ποντάρισμα δηλαδή), ποιό πολιτικό προσωπικό θα αναλάβει να "διευθύνει" (να σύρει δηλαδή τις λαικές μάζες στην ιμπεριαλιστική κρεατομηχανή) και ταυτόχρονα να αποτρέψει με κάθε τρόπο κάθε προσπάθεια επαναστατικής διέγερσης των μαζών. Απο την άλλη τα Ενιαία/Λαικά Μέτωπα και οι κομμουνιστές που έδρασαν μέσα στις τάξεις τους προσπάθησαν να αποδυναμώσουν ή να ακυρώσουν τις συγκεκριμένες επιλογές της αστικής τάξης, να φέρουν την κάθε αστική τάξη σε κατάσταση αδυναμίας διεύθυνσης του ιμπεριαλιστικού πολέμου, να επιτελέσουν το διεθνιστικό καθήκον των λαών απέναντι στην ΕΣΣΔ, να καθοδηγήσουν και να προετοιμάσουν τις μάζες για επαναστατική κατάσταση παράλληλα αφοπλίζοντας τις αντιδραστικές εφεδρείες του συστήματος. Είναι αυτονόητο οτι τέτοια μέτωπα δεν θα μπορούσαν να επιτελέσουν τους σκοπούς τους ... ορίζοντας σαν αντίπαλο γενικά και αόριστα τον φασισμό (και οχι τον ίδιο τον καπιταλισμό) ... χωρίς παράλληλα να αποκαλύψουν και να αδρανοποιήσουν κάθε οπορτουνιστική λογική που στην ουσία πάντα θα έχει σαν στόχο την αναβολή της επαναστατικής κατάστασης και την επιβίωση της κυριαρχίας της αστικής τάξης στις πιό κρίσιμες καμπές της ιστορίας ... δηλαδή στην ουσία την ακύρωση των ίδιων των μετώπων. Τότε το πέτυχαν απολύτως ... επιβεβαιώνοντας για μιά ακόμη φορά τον Λένιν ... πως ο οπορτουνισμός είναι ο "χαφιές" του αστικού κράτους μέσα στις λαικές μάζες. Τι ακριβώς κάνουν σήμερα οι κάθε λογής οπορτουνιστές ?? Μιά απ΄τα ίδια !!! Προτείνουν μέτωπα ... γενικά αντιφασιστικά ... χωρίς να διστάζουν να χρησιμοποιούν τους φασίστες την μιά σαν μπαμπούλες και την άλλη σαν δεκανίκια τους ... υπερασπίζοντας όλες τις βασικές επιλογές της σύγχρονης αστικής τάξης (ΕΕ, ΝΑΤΟ) ... τάζοντας στον λαό την μαγική συνταγή πως όλα θα γίνουν χωρίς βία, ανατροπές και άλλα τέτοια ξεπερασμένα ... και επειδή δεν έχουν κανένα διεθνιστικό καθήκον να επιτελέσουν ψάχνουν τον "ισχυρό σύμμαχο" του λαού στο πρόσωπο του Πούτιν ή του κάθε κινέζου καπιταλιστή ... διατυμπανίζοντας πως θα εκμεταλλευτούν τις ενδοιμπεριαλιστικές αντιθέσεις, γλυστράνε κάθε μέρα στον εθνικισμό βάζοντας βουτυράκι στο ψωμάκι της αστικής εξουσίας και του φασισμού ... αυτοί οι τρομεροί αντιφασίστες. Κάνουν ακριβώς ... αυτό που δεν πρέπει να κάνει ... οποιοδήποτε Λαικό Μέτωπο.      

   Κάπως έτσι προκύπτουν τα ελάχιστα που πρέπει να προσυμφωνηθούν ... για να αποκτήσει αναπνοή και ταξική προοπτική οποιοδήποτε μέτωπο ή λαική συμμαχία. Σε αυτό το σημείο πρέπει να τονισθεί ιδιαίτερα ... ο διαχωρισμός που πρέπει πάντα να γίνεται και να περνά ξεκάθαρα στις λαικές μάζες (στις υποψήφιες μάζες που θα αποφασίσουν την συμμετοχή τους στο ενιαίο μέτωπο) ανάμεσα στα συμφέροντα του λαού και στα συμφέροντα που πιθανόν να εξυπηρετούν οι κάθε λογής ηγεσίες. Αυτό το γεγονός κάνει μονοδρομική την ανάγκη τα μέτωπα πρώτα και κύρια να σχεδιάζονται και να υλοποιούνται στην βάση – απο κάτω προς τα πάνω. Αυτό ακριβώς το δεδομένο ... ορίζει και τις λεπτές αποστολές που αναλαμβάνει ο κάθε σοβαρός οπορτουνιστής: Να διασπά ότι πάει να γεννηθεί στην βάση ... και να ζητά ενότητα στην κορυφή !!! 
Το άλλο σημείο που πρέπει να γίνει ξεκάθαρο είναι πως πάντα η τακτική μάλλον θα καθορίζεται απο την δεδομένη κατάσταση των μαζών. Οταν ένα λαικό κίνημα βρίσκεται σε ύφεση και κάμψη – δηλαδή η πλατειά πλειοψηφία του λαού δεν έχει κατανοήσει την ανάγκη ή δεν “διαθέτει” την θέληση να αμφισβητήσει τις βασικές επιλογές της πολιτικής εξουσίας της αστικής τάξης, πράγμα που συμβαίνει συνήθως στις φάσεις της καπιταλιστικής ανάπτυξης και “κοινωνικής ηρεμίας” - ο βασικός ρόλος των οργανωμένων ταξικών δυνάμεων είναι να βοηθήσουν τις πλατιές και ανέτοιμες μάζες να κατανοήσουν την αναγκαιότητα της κοινωνικής ανατροπής. Σε τέτοιες φάσεις μειωμένης απαιτητικότητας και αποφασιστικότητας των μαζών είναι απίθανο να οργανωθούν λαικά και μαζικά ενιαία μέτωπα που θα αμφισβητούν στην πράξη τις αστικές επιλογές. Σε τέτοιες φάσεις η οικοδόμηση ενός τέτοιου μετώπου για να επιτευχθεί πρακτικά θα σημαίνει εκ μέρους των ταξικών δυνάμεων την απεμπόληση βασικών και κρίσιμων στόχων. Παρ΄όλα αυτά εαν τέτοια μέτωπα εξασφάλιζαν την συγκέντρωση ταξικών δυνάμεων και πυροδοτούσαν την λαική ριζοσπαστικοποίηση θα μπορούσαν υπό συγκεκριμένους όρους και προυποθέσεις να υπάρξουν. Οταν ο λαός είναι ανέτοιμος και τα ενιαία μέτωπα αποκτούν χαρακτήρα αυτοσκοπού τότε οι ταξικές δυνάμεις θα αναγκασθούν να διαπραγματευτούν και να δεχθούν σοβαρές υποχωρήσεις με πιθανότερο αποτέλεσμα την αποδυνάμωση του λαικού κινήματος και την ενίσχυση της πολιτικής της αστικής τάξης μέσα στις μάζες. Σε τέτοιες φάσεις και καταστάσεις ... η σωστότερη τακτική θα ήταν επιμονή στις θέσεις αμφισβήτησης των αστικών επιλογών (γεγονός που θα απομακρύνει βέβαια την πιθανότητα ύπαρξης μετώπου) αλλά θα διευκολύνει την συγκέντρωση και συνειδητοποίηση των ταξικών δυνάμεων που θα κατανοούν όλο και πιό πλατιά πως οι οπορτουνιστικές και σοσιαλδημοκρατικές ηγεσίες τελικά εξυπηρετούν τα συμφέροντα της αστικής τάξης εις βάρος του λαού. Σε τέτοιες φάσεις με τέτοια τακτική είναι μοιραίο πως οι κομμουνιστές αναπόφευκτα θα “δέχονται” την κατηγορία του “σεχταρισμού” και του “δογματισμού” εκ μέρους των “δημοκρατικών”, “ριζοσπαστικών”, πλουραλιστικών και πολυσυλλεκτικών ... οπορτουνιστικών ηγεσιών. Αντίθετα σε φάσεις όξυνσης του ταξικού κινήματος όταν συμβαίνει γρήγορη ριζοσπαστικοποίηση των μαζών που ανεβάζουν ραγδαία την ταξική τους αποφασιστικότητα η αναγκαιότητα των ενιαίων μετώπων είναι κρισιμότερη και η υιοθέτηση της αμφισβήτησης των βασικών επιλογών της αστικής τάξης γίνεται ευκολότερη και αποτελεσματικότερη. Τότε η κατάσταση τείνει στο να γίνει προεπαναστατική ή επαναστατική, οι κομμουνιστές παύουν να φαίνονται σαν “σεχταριστές” και “δογματικοί” στα μάτια του λαού, ο ίδιος ο λαός αποδέχεται πλατύτερα και βαθύτερα τους ταξικούς στόχους σαν στόχους του λαικού κινήματος και οι σοσιαλδημοκρατικές και οπορτουνιστικές ηγεσίες ή “σύρονται” με βαρειά καρδιά στους κόλπους του μετώπου (σε όλα τα ιστορικά παραδείγματα χωρίς καμμιά εξαίρεση ... πάντα προσπάθησαν εκ των έσω να σαμποτάρουν τον ταξικό προσαναταλισμό των μετώπων αυτών) ή η πολιτική τους θέση συμφύεται όλο και πιό στενά με την πολιτική της αστικής τάξης. Τότε όλες αυτές οι ηγεσίες αντιδραστικοποιούνται ή και φασιστικοποιούνται. Να λοιπόν πως προκύπτει πως το βασικό κριτήριο δεν μπορεί να είναι άλλο παρά το λενινιστικό κριτήριο. Θα συμμαχήσεις με οποιονδήποτε (οπορτουνιστή, ρεφορμιστή, σοσιαλδημοκράτη, ριζοσπάστη κλπ) ... αρκεί η συμμαχία σου να έχει σαν αποτέλεσμα την αποκάλυψη του και την αποδυνάμωση του στα μάτια των εργαζομένων για την προώθηση του βασικού σκοπού απο την μία και απο την άλλη την έλξη των λαικών μαζών που μέχρι τώρα πίστευαν τις οπορτουνιστικές ηγεσίες στις ταξικές θέσεις του προλεταριάτου. Η βιαιότητα των εξελίξεων θα εξαρτηθεί απο την θέληση ή και την δυνατότητα της αστικής τάξης να αντιδράσει στην επιβολή της θέλησης της διαμορφωμένης ταξικής λαικής πλειοψηφίας.

    Οτι, λοιπόν, εμποδίζει ή ανακόπτει αυτή την διαδικασία ταξικής χειραφέτησης ... είναι ο οπορτουνισμός ... που προέρχεται απο την δυνατότητα (υπερκέρδη) της αστικής τάξης να εξαγοράζει και να αλλοτριώνει μάζες εργαζομένων και να μπάζει την ιδεολογία της στις τάξεις τους. Οσο οι πολιτικές εκφράσεις του οπορτουνισμού θα κυριαρχούν στα λαικά κινήματα ... τόσο θα εμποδίζεται η ταξική συγκέντρωση και η ωρίμασνη των ταξικών μετώπων ... τόσο η αμφισβήτηση των βασικών αστικών επιλογών (που συμφωνήσαμε παραπάνω) θα δίνουν την θέση τους σε μοντέλα “καλύτερης διαχείρησης” και “βελτίωσης” του ίδιου του καπιταλιστικού συστήματος, που πιά βρίσκεται στην σάπια φάση του μονοπωλιακού καπιταλισμού (ιμπεριαλισμός). Και το τελευταίο γεγονός κατά την γνώμη μου έχει τεράστια σημασία, για τον λόγο οτι οι μάζες των εργαζομένων που επηρεάζονται απο τις οπορτουνιστικές απόψεις ... κατα κύριο λόγο “κατατρώγονται” απο το σαράκι της ιδιοκτησίας και της ευκαιρίας για την καλή δουλειά και τα κέρδη της που θα τους προσφέρει ο ελεύθερος καπιταλιστικός ανταγωνισμός. Χωρίς να περνάει απο το μυαλό τους οτι τον ελεύθερο ανταγωνισμό (το όχημα των ονείρων τους) ... πρώτα και κύρια καταπατά ο μονοπωλιακός καπιταλισμός. Αυτή η διαδικασία συμβαίνει σε κάθε οικονομική κρίση με την καταστροφή μέσων παραγωγής (των πιο αδύναμων) και την συγκεντρωσή τους σε όλο και λιγότερα χέρια. Και πάλι θα υπάρχουν οι πρόθυμοι πολιτικοί φορείς που θα φουντώνουν αυτά τα όνειρα (παρά τις διακηρύξεις περί σοσιαλισμού). Θα εξαντλούν πάνω στα αρχικά “σοσιαλιστικά” τους προγράμματα όλον τον πολιτικό πλουραλισμό και την ιδεολογική τους “ευλεξία” ... για να εφαρμόσουν με απαρέγκλιτο και δογματικό τρόπο τις κρυφές τους επιδιώξεις για την διαχείρηση και την διάσωση του συστήματος. Να λοιπόν γιατί τα πολιτικά άκρα του μονοπωλιακού καπιταλισμού είναι ... ο φασισμός και ο οπορτουνισμός. Αν όλη αυτή την λενινιστική τελικά τακτική ανάλυση που φαίνεται πως συμμεριζόταν απόλυτα και υλοποιούσε ο Στάλιν ... η ιστορία θέλει να την αποκαλεί “σταλινισμό” και ταυτόχρονα να την ταυτίζει με το φάντασμα του “αιμοσταγή δικτάτορα” ... τότε ποτέ στο μέλλον δεν θα υπάρξει νικηφόρο επαναστατικό κίνημα που να είναι με αυτή την έννοια στην ουσία του “αντισταλινικό” (δηλαδή αντιλενινιστικό) ή θα είναι νικηφόρο και δυστυχώς για κάποιους θα είναι τέτοιο: “σταλινικό” - αφού έτσι το θέλουν - δηλαδή λενινιστικό !!

   Tο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα παρέμενε ισχυρό μετά τον πόλεμο, παρά την αναμφισβήτητη ενίσχυση των δυνάμεων του σοσιαλισμού. Aμέσως μετά το τέλος του πολέμου, ο ιμπεριαλισμός, υπό την ηγεμονία των HΠA, ξεκίνησε τον «ψυχρό πόλεμο». Ενταση των στρατιωτικών εξοπλισμών για να εξουθενωθεί οικονομικά η EΣΣΔ, δίκτυα υπονόμευσης και φθοράς του σοσιαλιστικού συστήματος από τα μέσα (κάτι σαν διάφορες σημερινές ΜΚΟ), προκλήσεις και υποδαύλιση αντεπαναστατικών εξελίξεων (π.χ. Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία το 1953, στην Oυγγαρία το 1956, στην Tσεχοσλοβακία το 1968 κ.α.), οικονομικές και διπλωματικές προσπάθειες διάσπασης της συμμαχίας των νέων σοσιαλιστικών χωρών με την EΣΣΔ, συγκρότηση στρατιωτικών, πολιτικών, οικονομικών συνασπισμών και οργανισμών διεθνούς δανεισμού (NATO, Eυρωπαϊκές Kοινότητες, ΔNT, Παγκόσμια Tράπεζα, διεθνικές συμφωνίες εμπορίου) που εξασφάλιζαν το συντονισμό των καπιταλιστικών κρατών, γεφύρωναν ορισμένες αντιθέσεις μεταξύ τους, για να υπηρετήσουν τον κοινό στρατηγικό στόχο της πολύπλευρης πίεσης στο σοσιαλιστικό σύστημα. Οι πρώτες φύτρες της "παγκοσμιοποιημένης" ιμπεριαλιστικής αλυσίδας. 
   H γραμμή της «ειρηνικής συνύπαρξης», όπως αναπτύχθηκε τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, ως ένα βαθμό στο 19ο (Oκτώβρης 1952) και κυρίως στο 20ο Συνέδριο του KKΣE (1956), αναγνώριζε την καπιταλιστική βαρβαρότητα και επιθετικότητα για τις HΠA και την Aγγλία, για ορισμένα τμήματα της αστικής τάξης και των αντίστοιχων πολιτικών δυνάμεων στα δυτικοευρωπαϊκά καπιταλιστικά κράτη, όχι όμως ως σύμφυτο στοιχείο του μονοπωλιακού καπιταλισμού, του ιμπεριαλισμού. Eτσι επέτρεψε την καλλιέργεια ουτοπικών αντιλήψεων ότι είναι δυνατόν ο ιμπεριαλισμός να αποδεχθεί μακροπρόθεσμα τη συμβίωση με δυνάμεις που έσπασαν την παγκόσμια κυριαρχία του.   

   Η τακτική της ειρηνικής συνύπαρξης κατά την λενινιστική ματιά είχε σαν κύριο μελημά της την εξασφάλιση στον παγκόσμιο σοσιαλισμό καλύτερων συνθηκών για την ενισχυσή του. Οταν ο Λένιν έννοιωσε πως απειλείται η ύπαρξη του σοβιετικού κράτους ... δεν δίστασε να “συνυπάρξει ειρηνικά” με τους γερμανούς ιμπεριαλιστές στο Μπρέστ Λιτόφσκ ... όπως δεν δίστασε να τσακίσει τους ιμπεριαλιστές και την ντόπια αντίδραση στον ταυτόχρονο εμφύλιο με την ξένη επέμβαση. Ούτε ο Στάλιν δίστασε να “συνυπάρξει ειρηνικά” με τον Χίτλερ (συνθήκη Μολότωφ-Ρίμπεντροπ) αλλά με στόχο την προετοιμασία για το τσάκισμα του φασισμού και όχι για την συνύπαρξη και την συνεργασία μαζί του. Γενικά θα μπορούσαμε να πούμε πως η τακτική της ειρηνικής συνύπαρξης - κατά την λενινιστική λογική - είναι τακτική “επιλογής” σε φάσεις ύφεσης της επαναστατικής κατάστασης ή σε φάσεις της αναγκαίας και επείγουσας προετοιμασίας για την επερχόμενη όξυνση. Το βασικό όμως ζητούμενο είναι αν σε τέτοιες φάσεις ενισχύονται οι επαναστατικές δυνάμεις ή απλά αυτό είναι μια αφορμή για τον οριστικό συμβιβασμό. Ο Λένιν και ο Στάλιν σε τέτοιες φάσεις εμβάθυναν και ενίσχυαν τις σοσιαλιστικές σχέσεις στην κοινωνία, επαναστατικοποιούσαν εκ νέου τις κουρασμένες μάζες και τις έριχναν στην ταξική πάλη που δεν είχε τελειώσει ... αντίθετα μετά το 20ο συνέδριο η ειρηνική συνύπαρξη ήταν η αφορμή για την αποδυνάμωση των επαναστατικών δυνάμεων της κοινωνίας, για το αδυνάτισμα και την ανατροπή των σοσιαλιστικών σχέσεων στην κοινωνία, για την ικανοποίηση της κουρασμένης μάζας που μοιραία αποστρατεύεται, αφοπλίζεται και παραχωρεί την εξουσία της. Βεβαίως μετά την έκρηξη του ψυχρού πολέμου το καθήκον του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος ήταν η επιλογή της ειρηνικής συνύπαρξης ... αλλά με ταυτόχρονη ενίσχυση και εμβάθυνση των σοσιαλιστικών κοινωνικών σχέσεων σε όλα τα σοσιαλιστικά κράτη και γενικότερα στο παγκόσμιο κομμουνιστικό και εργατικό κίνημα. Μόνο του το πρώτο χωρίς το δεύτερο ... μοιραία κατέληξε στο γνωστό ιστορικό αποτέλεσμα. Το πρόβλημα για τους κομμουνιστές επι Χρουτσώφ δεν είναι οτι επέλεξαν την ειρηνική συνύπαρξη με τον καπιταλισμό ... αλλά την είδαν σαν μόνιμη και οριστική συμφιλίωση με τον ιμπεριαλισμό. Πίστεψαν πως ο ιμπεριαλισμός ποτέ δεν πρόκειται να τους επιτεθεί, πίστεψαν πως εμβάθυνση των σοσιαλιστικών σχέσεων παραγωγής είναι η ενίσχυση των σχέσεων “της αγοράς”, τελικά πίστεψαν πως μπορούν να ανατρέψουν τον παγκόσμιο καπιταλισμό ... ειρηνικά. Τότε ήταν ήδη μακρυά απο τον λενινισμό ... ήταν αρνητές της επαναστατικής δικτατορίας του προλεταριάτου !! Το 20ό Συνέδριο του KKΣE με τη θέση του για «ποικιλία μορφών μετάβασης στο σοσιαλισμό, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις», σε συνδυασμό με την γραμμή της «ειρηνικής συνύπαρξης» συνδέθηκε και με τη δυνατότητα κοινοβουλευτικού περάσματος στο σοσιαλισμό στην Eυρώπη, στρατηγική που προϋπήρχε σε ορισμένα και επικράτησε στα περισσότερα KK. H θέση αυτή αποτελούσε ουσιαστικά αναθεώρηση των συμπερασμάτων από την επαναστατική σοβιετική εμπειρία και συνιστούσε μεταρρυθμιστική σοσιαλδημοκρατική στρατηγική.   

   Τακτικά προσπάθησαν να στρέψουν την αστική τάξη των περισσότερων καπιταλιστικών χωρών ενάντια στους καπιταλιστές κυρίως των ΗΠΑ και της Αγγλίας. Για την εξυπηρέτηση αυτής της τακτικής χρησιμοποίησαν την υπαρκτή σχέση εξάρτησης της αστικής τάξης των περισσότερων καπιταλιστικών χωρών απο τις ΗΠΑ ... υποεκτιμώντας πως οι σχέσεις εξάρτησης έχουν πάντα το στοιχείο της αλληλεξάρτησης και ακόμα πως οι αστικές τάξεις των άλλων χωρών (πέραν των ΗΠΑ) χρησιμοποιούσαν την εξαρτησή τους απο τις ΗΠΑ για να μπορούν να λειτουργούν και αυτές ... σαν "μικρές ΗΠΑ" στις δικές τους σφαίρες επιρροής. Οι σοβιετικοί μετά το 20ο συνέδριο ... έβλεπαν την μεγάλη ιμπεριαλιστική πυραμίδα ... αλλά μάλλον δεν έβλεπαν πως αυτή αποτελείται απο πάμπολλες μικρότερες που όσο κατεβαίνουμε προς την βάση ... αυξάνει ο βαθμός εξάρτησης απο τους από πάνω και μειώνονται οι εξαρτημένοι απο κάτω. Δεν έβλεπαν πως ακόμα και ο τελευταίος καπιταλιστής αναζητά τις συνθήκες να συμπεριφερθεί σαν μικρός ιμπεριαλιστής ... με τον λενινιστικό ορισμό. Δεν έβλεπαν - ή δεν βόλευε να δούν - τις συνεχώς μεταβαλλόμενες ανισότιμες ενδοιμπεριαλιστικές σχέσεις αλληλεξάρτησης που εαν δεν υπήρχαν ... δεν θα υπήρχε η ... λενινιστική ανισομετρία στην εξέλιξη και στην ανάπτυξη του μονοπωλιακού καπιταλισμού. Για τον ιμπεριαλισμό που είχαν σαν αντίπαλο ... έφτιαξαν ένα στρεβλό και ψεύτικο μοντέλο ... των βάρβαρων ιμπεριαλιστών των ΗΠΑ που ξεκληρίζουν λαούς (απολύτως σωστό) για να διατηρούν ως "υποτελείς" τους λαούς και ... μαζί, τους σχεδόν κακόμοιρους καπιταλιστές όλης της υπόλοιπης υφηλίου !!! Το αντιλενινιστικό αυτό μοντελάκι  ... τους οδήγησε στο συμπέρασμα πως ... μπορεί να σταθεί στα πολιτικά πλαίσια του μονοπωλιακού καπιταλισμού κάποια στρατηγική «αντιμονοπωλιακής-αντιμπεριαλιστικής φιλολαικής διακυβέρνησης» και μάλιστα με την μορφή σταδίου εξουσίας ανάμεσα στον καπιταλισμό και το σοσιαλισμό, που θα έλυνε προβλήματα «εξάρτησης» από τις HΠA.   

Στην πολιτική πρακτική αυτό εκφράστηκε με τη συμμετοχή διάφορων KK σε κυβερνήσεις διαχείρισης του καπιταλισμού σε συνεργασία με τη σοσιαλδημοκρατία. Eτσι, KK επέλεξαν πολιτική συμμαχιών και με δυνάμεις της αστικής τάξης, αυτές που χαρακτηρίστηκαν ως «εθνικώς σκεπτόμενες», σε διάκριση από τις λεγόμενες «ξενόδουλες».  Στη Δυτική Eυρώπη, στις γραμμές πολλών KK επικράτησε το οπορτουνιστικό ρεύμα του «ευρωκομμουνισμού», που αρνιόταν τις νομοτέλειες της σοσιαλιστικής επανάστασης, τη δικτατορία του προλεταριάτου και γενικά την επαναστατική πάλη. Με λίγα λόγια η πίεση του ψυχρού πολέμου, η ηθελημένη παραίτηση απο την εμβάθυνση των σοσιαλιστικών σχέσεων στις κοινωνίες του υπαρκτού σοσιαλισμού και η λαθεμένη ανάλυση του αντίπαλου ... οδήγησαν το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα να θεωρητικοποιεί και να μετατρέπει σε στρατηγική ... παλιότερες, αναγκαίες τότε, αλλά κυρίως αποτυχημένες τακτικές ... και να επιδιώκει μάλιστα να τις εφαρμόσει σε συμμαχία με τους βασικούς υπεύθυνους της αποτυχίας. Τους κάθε λογής οπορτουνιστές αρνητές της επανάστασης. Το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα άρχισε να μοιάζει με ένα αντιλενινιστικό σοσιαλδημοκρατικό έκτρωμα. 

   Να λοιπόν πως η "αποκαθήλωση" του λενινιστή και κομμουνιστή Στάλιν ... σαν “αιμοσταγή δικτάτορα” και “ανασφαλή προσωπολάτρη” ... άνοιξε διάπλατα τον δρόμο για τον συμβιβασμό των επαναστατών και την κατάρρευση της επανάστασης.