Μνημόνια διαρκείας

Μνημόνια διαρκείας

Η κατοχύρωση των αιματοβαμμένων «πρωτογενών πλεονασμάτων» με βάθος χρόνου που μπορεί να φτάσει μέχρι και το 2028, η χρονική επέκταση και «αναβάθμιση» του αυτόματου «δημοσιονομικού κόφτη», η διαχείριση του ελληνικού κρατικού χρέους με ορίζοντα το 2060 κ.ά. αποτελούν ορισμένες από τις «νέες» αντιλαϊκές παραμέτρους της διαπραγμάτευσης και των συνεννοήσεων ανάμεσα στη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και Ευρωζώνη - ΔΝΤ.
Τα παραπάνω αποτυπώνονται στην προχτεσινή απόφαση του Συμβουλίου Γιούρογκρουπ. Οπως τονίζεται στην επίσημη ανακοίνωση, «η συμφωνία σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων πρέπει να περιλαμβάνει μέτρα για την επίτευξη του συμφωνημένου δημοσιονομικού στόχου για το 2018 (πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ), καθώς και μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας σε όρους κόστους, συμπεριλαμβανομένων περαιτέρω ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων για την αγορά εργασίας, το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων και την άρση των εμποδίων για επενδύσεις». Την ίδια ώρα, η συγκυβέρνηση, σε ένα «ρεσιτάλ» κάλπικων υποσχέσεων και αποπροσανατολισμού, λέει ότι η διαχείριση του χρέους «αποτελεί εθνική επιτυχία» και ότι «στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων», κρύβοντας δηλαδή το προφανές, ότι η όποια ελάφρυνση του χρέους σημαίνει νέα βάρβαρα μέτρα και ένταση της εκμετάλλευσης για τους εργαζόμενους και μάλιστα με ορίζοντα δεκαετιών.

***

Σε αυτό το φόντο, η απόφαση - συμφωνία στο Γιούρογκρουπ, στις 5 Δεκέμβρη, φέρνει στην επιφάνεια τα μνημόνια διαρκείας, με πρώτο βήμα σε αυτήν την κατεύθυνση την «πλήρη εφαρμογή όλων των προαπαιτουμένων ενεργειών που σχετίζονται με τη δεύτερη αξιολόγηση και την ολοκλήρωση των ψηφοφοριών στη Βουλή που θα ανοίξουν το δρόμο για τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) να εγκρίνει το συμπληρωματικό μνημόνιο».
Ταυτόχρονα, η απόφαση του Γιούρογκρουπ σε πολλαπλά επίπεδα ξεκαθαρίζει ότι η «συζήτηση» και τα αντιλαϊκά παζάρια αφορούν πλέον και την περίοδο που θα ακολουθήσει την προγραμματισμένη τυπική λήξη του τρέχοντος μνημονίου το 2018. Μεταξύ άλλων, προβλέπονται και τα παρακάτω:
«Για να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση με τους δημοσιονομικούς στόχους με βιώσιμο τρόπο μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος (σ.σ. του 3ου μνημονίου) οι ελληνικές αρχές δεσμεύονται να συμφωνήσουν με τους θεσμούς σε ένα μηχανισμό και σε διαρθρωτικά μέτρα που θα το διασφαλίζουν αυτό». Σε αυτό το πλαίσιο, «1 το κρατούμενο» είναι η παράταση του «δημοσιονομικού κόφτη», σε συνδυασμό με σειρά από άλλες διαρθρωτικές παρεμβάσεις που αναμένεται να εξειδικευθούν στη συνέχεια.
Τονίζεται ότι οι στόχοι για τα πρωτογενή πλεονάσματα, που θα επιτευχθούν το 2018, «πρέπει να διατηρηθούν σε μεσοπρόθεσμο διάστημα». Οι συζητήσεις πλέον περιστρέφονται γύρω από το χρονικό ορίζοντα των αντιλαϊκών στόχων. Μάλιστα, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Γιούρογκρουπ, Γ. Ντάισελμπλουμ, «υπάρχουν διαφορετικές απόψεις... Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι είναι για 3 χρόνια, άλλοι για 5 και άλλοι για 10 χρόνια», δηλαδή με ορίζοντα μέχρι το 2028, επί μία 10ετία μετά τη «λήξη» του 3ου μνημονίου.

***

Την ίδια ώρα, δίνουν τα «ρέστα» τους σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του κρατικού χρέους. Οπως διευκρίνισε ο επικεφαλής του ΕSM, Κλ. Ρέγκλινγκ, η εφαρμογή των βραχυπρόθεσμων μέτρων θα οδηγήσει σε συνολική μείωση του φορτίου του χρέους κατά περίπου 20 ποσοστιαίες μονάδες έως το 2060. «Τα μέτρα αυτά θα βελτιώσουν τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους», ισχυρίστηκε ο ίδιος. Ουσιαστικά, πρόκειται για «ασκήσεις επί χάρτου», καθώς οι προβλέψεις και μάλιστα σε τέτοιον ορίζοντα προσκρούουν σε μια σειρά από αβεβαιότητες. Ακόμη κι έτσι, το ποσοστό του κρατικού χρέους, ως προς το ΑΕΠ, ...«εκτιμάται» στο έτος 2060 και βρίσκεται πολύ πάνω από το «σημείο αναφοράς», που προβλέπεται στο «Σύμφωνο Σταθερότητας». Βέβαια, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι με την απόφαση του Γιούρογκρουπ «υπενθυμίζεται» η «σημασία μιας δημοσιονομικής πορείας που θα ευθυγραμμίζεται με τις δημοσιονομικές δεσμεύσεις που ορίζει το πλαίσιο της ΕΕ».
Μάλιστα, ως πρόσθετο αντιλαϊκό εργαλείο και συμπληρωματικά με όλα τα προηγούμενα, το «πλαίσιο της ΕΕ» προβλέπει ειδικούς εποπτικούς ελέγχους μέχρις ότου αποπληρωθεί τουλάχιστον το 75% των δανείων που χορηγήθηκαν σε κάθε κράτος, μέσω των «μηχανισμών στήριξης».
Σε ό,τι αφορά τις μεσο-μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις για το κρατικό χρέος, θα αποφασιστούν μετά την προγραμματισμένη λήξη του τρέχοντος μνημονίου, με όρο και προϋπόθεση την απαρέγκλιτη τήρηση της αντιλαϊκής συμφωνίας και των μέτρων. Να σημειωθεί, εξάλλου, ότι η εν λόγω διαχείριση δεν κοστίζει στους δανειστές της Ευρωζώνης ούτε τσακιστή δεκάρα, ενώ τα «οφέλη» από τις επιμηκύνσεις και την «εξομάλυνση» των αποπληρωμών αφορούν στα τμήματα του εγχώριου κεφαλαίου, την ώρα που ο λαός θα συνεχίσει να ματώνει για τα πρωτογενή πλεονάσματα, πληρώνοντας ταυτόχρονα και το χρέος που δημιούργησαν το κεφάλαιο και οι κυβερνήσεις του.